ئىرادىسىز ئوقۇغۇچى قانىتى يوق قۇشقا ئوخشايدۇ

غالىب مۇھەممەد قارلۇق

 

بۈگۈنكى كۈندە تەرەققىياتنىڭ يۈكسىلىشىگە ئەگىشىپ تۇرمۇش سەۋىيەمىز ياخشىلاندى. نورمال ياشاش تەلىپىمىزنىڭ سىرتىدىكى ئىشلارغىمۇ كۆڭۈل بۆلىدىغان بولدۇق. بۇنىڭغا ئەگىشىپ كىشىلىرىمىزدە راھەتپەرەسلىكمۇ ئەۋج ئالدى. بالىلاردىمۇ جاپادىن قېچىپ راھەتكە بېرىلىدىغان، تەييارغا ھەييار بولىدىغان، مېھنەتسىز نەتىجىنى ئارزۇلايدىغان جىسمانىي ۋە روھىي بوشاڭلىق پەيدا بولدى.

ئىرادىسىزلىك بىر خىل ئىللەت، ئۇ ئىنساندىكى يوشۇرۇن ئىقتىدارنى بوغىدۇ. تالانتنى ئىسراپ قىلىدۇ، ھاياتنى چۈشكۈنلەشتۈرىدۇ، ئىستىقبالنى قاراڭغۇلاشتۇرىدۇ، روھىيەتنى كاردىن چىقىرىدۇ. ئىرادىسىزلىكتىن ھەتتا مىللەت ناباب بولىدۇ. ئەكسىچە ئىرادىلىك بولۇش ئادەمدىكى ئەڭ يوشۇرۇن ئىقتىدارنىمۇ ھەرىكەتكە كەلتۈرۈپ، غايەت زور ھاياتى كۈچكە ئىگە قىلىدۇ، ئىشەنچ ۋە ئىستىقبالنى نۇرلاندۇرىدۇ، ئىنساننى جىسمانىي ۋە روھىي جەھەتتىن قۇۋۋەتلەندۈرىدۇ، مىللەت ۋە خەلقنى قۇدرەتلىك قىلىدۇ. شۇڭا، ئاتا - ئانىلار بالىلاردىكى ئىرادىسىزلىك خاھىشى ۋە ئىپادىلىرىگە دىققەتنى ئاغدۇرۇپ، ئۇلارغا بولغان ئىرادە تەربىيەسىنى كۈچەيتىشى كېرەك.

بىر ئاتا ئوغلى ئوقۇشقا قىزىقمىغاندىن كېيىن:

− ئوقۇمىساڭ مەيلى، ئەتىدىن باشلاپ، دېھقانچىلىق قىلغىن، - دەپتۇ. بۇ دېھقانچىلىقنىڭ تازا ئالدىراش مەزگىلى ئىكەن. ئوغلى ئەتىسىدىن باشلاپ دېھقانچىلىق ئىشلىرىغا كىرىشىپ كېتىپتۇ. ئەمما 3-كۈنىگە كەلگەندە دېھقانچىلىقمۇ ئوغۇلغا ئېغىر تۇيۇلۇپتۇ. بۇ چاغدا ئاتا:　داۋاملىق ئوقۇمسەن ياكى دېھقانچىلىق قىلامسەن؟ - دەپ سوراپتىكەن، ئوغلى:

− يەنىلا ئوقۇغىنىم تۈزۈككەن، - دەپتۇ.

− شۇنداق، ھەممە ئىشنىڭ ئۆزىگە تۇشلۇق جاپاسى بار، ئوغلۇم، - دەپتۇ ئاتا كەينىدىنلا، - «سەن ئوقۇشنىڭ ئاز - تولا جاپاسىنى دەپلا ۋايسىساڭ بولمايدۇ، دېھقانچىلىقنىڭ قانچىلىك جاپالىق ئىكەنلىكىنى ھېس قىلىپ يەتتىڭ». بۇنىڭدىن ئاتىنىڭ تەربىيە مېتودى، مۇنداقچە قىلىپ ئېيتقاندا، ئىرادە تەربىيەسىگە ئائىت جانلىق «دەرس» چىقىپ تۇرىدۇ. دېمەك، بالىلىرىمىزدىكى ئىرادە سۇسلۇقىغا قارىتا، «جاپا تارتقۇزۇش تەربىيەسى»نىڭمۇ مۇئەييەن زۆرۈرىيىتى ھەم قىممىتى بار، جۈملىدىن، بالىلارغا ئىرادە تەربىيەسى بېرىشنىڭ شارائىتى ھەم پۇرسىتىمۇ ھەر قاچان ھەريەردە بار. جۇڭگونىڭ مۇتەپەككۇرى لياڭ چىچاۋنىڭ «كەسىپنىڭ يۇقىرى - تۆۋىنى يوق» دېگەن گېپى بار. دېھقانچىلىق ھالال كەسىپ بولۇش سۈپىتى بىلەن ھەرقانداق كەسىپتىن قېلىشمايدۇ. يۇقىرىقى سۆزدە ئاتا دېھقانچىلىقنى ھەرگىزمۇ تۆۋەن كۆرمىگەن، بەلكى، ئىرادە تەربىيەسىنى ئۇستىلىق بىلەن بەرگەن. يەنە بىر جەھەتتىن بالىلارنىڭ زوقى ھەم قەلبىنى مەرىپەتكە ئۈندەشتىن ئىبارەت ئاتىلار بۇرچى ئىشارە قىلىنغان.

«ياغ ئىچىدىكى بۆرەك» تەك چوڭ بولۇۋاتقان بالىلىرىمىزنى ئاز - تولا جاپامۇ تارتقۇزۇپ قويايلى، ئۇلارمۇ ئەجىر - مېھنەتنىڭ قەدرىگە يەتسۇن. بالىلىرىمىزنى بەدەن چېنىقتۇرۇشقا تەشكىللەيلى، روھى ئۇرغۇسۇن، ۋۇجۇدى تاۋلانسۇن. بالىلىرىمىز ئۆگىنىشنىلا بىلىپ قالماي، ئىرادە تىكلەشنى، ئىرادىلىك بولۇشنىمۇ ئۆگەنسۇن. چۈنكى، «ئىرادىسىز ئوقۇغۇچى قانىتى يوق قۇشقا ئوخشايدۇ» ئەمەسمۇ؟!

(تەھرىر : admin)

• ئارقىدا قالغان ئوقۇغۇچىلاردا ئىشەنچ يې
• بالىلارنىڭ كۆرۈش قۇۋۋىتى تۆۋەنلىگەندە
• بالىلارنى كۆپ سۆزلىتىشكە يىتەكلەيدىغان
• يېڭى دەرسكە ماسلاشقان ئوقۇتقۇچى بىلەن
• مۇئەللىم، قوپاللىقىڭىزنى ئۆزگەرتەلەمس
• دەرستە ئارقىدا قالغان ئوقۇغۇچىلارنى يې
• ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئەخلاق تەربىيە خىزمىتىگ
• مېنى كەچۈرسىلە مۇئەللىم
• قاردىكى قىز
• مائارىپ = ياخشى ئادەت
• مەن ئۇلارنى ئۆز بالىلىرىمدەك ياخشى كۆرد
• ئوقۇغۇچىلىرىمىزغا نېمە بولدى؟
• ئوقۇتقۇچى دوستۇم، بالىلارنى قانچىلىك چ
• ئوقۇتقۇچىلار بىلەن ئائىلە باشلىقلىرىنى
• ئوقۇغۇچىلارنىڭ توغرا ئۆگىنىش ئۇسۇلى
• قانداق قىلغاندا دەرسخانا ئوقۇتۇشىدىكى