يېقىندا مەيدانغا كەلگەن بىر قاتار  ۋەقەلەر، بولۇپمۇ سىنوۋىدىننىڭ  مەخپىيەتلىك ئاشكارلاش ۋەقەسى  دۇنيا جامائەتچىلىكىنى  يەنە بىر قېتىم  ئۇچۇر بىخەتەرلىكىگە نىسبەتەن قايتىدىن ئويلىنىشقا ئېلىپ كەلدى. بولۇپمۇ ئامېركىدەك دەرىجىدىن تاشقىرى بىر تېخنىكا دۆلىتىنىڭ دۆلەت دەرىجىلىك مەخپىيەتلىكلىرى،  بىر ۋىجىككىنە سېرىق تەرىپىدىن  ئارقا – ئارقىدىن  ئاشكارىلانسا، بۇ قانداق بولغىنى؟ ئۇنىڭسىزمۇ تېخى ئالدىنقى بىرقانچە يىللاردىن بۇيان يۈز بەرگەن  مۇشۇ ئۇچۇر بىخەتەرلىكى ۋەقەلىرىمۇ، دۇنيا ئۇچۇر – پەن تېخنىكا ساھەسىگە كەينى – كەينىدىن زور خىرىسلارنى ئېلىپ كەلدى.  مەسلەن،  دۇنيادىكى ئەڭ چوڭ ئىجدىمائى ئالاقە تورى Facebook  نىڭ ئابونىت ئۇچۇرلىرىنىڭ ئاشكارلىنىشى ، «ئەڭ سىرلىق»، بىخەتەرلىكى«ئەڭ كۈچلۈك» ئالما شىركىتىنىڭ ئېغىر دەرىجىدە خاككىرلىق ھۇجۇمىغا ئۇچىرىشى… بۇ ساھەگە نىسبەتەن يېڭى  خىرىسلارنى ئېلىپ كەلمەكتە.

بىزنىڭ بۈگۈن تەھلىل قىلماقچى بولغىنىمىز تور بەتلەردىكى ئابونت بىخەتەرلىكى ئەمەس، ئېلىكترونلۇق خەت ساندۇقىڭىزنىڭ بىخەتەرلىكىمۇ ئەمەس،  چۈنكى بۇلارنىڭ  بىخەتەر ياكى ئەمەسلىكىنى بىلىشىمىز ئۈچۈن بىرلا نەرسىنى،  دۇنيا ئېنتىرنىت باش شىتابىنىڭ سىزنىڭ  ھويلىڭىزدا ئەمەس، بەلكى  ئامېركىدىكى ھاۋاي تاقىم ئاراللىرىدا ئىكەنلىكىنى بىلىشىڭىزلا كۇپايە. 
ئەمدى   بىز بۇ يەردە  سىز ئەسلا خىيالىڭىزغا  كەلتۈرمەيدىغان، سىز ئەزەلدىن «تامامەن مەخپى»،«ئۆزۈمدىن باشقا ھىچكىم بىلمەيدۇ» دەپ ئويلاپ يۈرگەن، شەخسى ئۇچۇرلىرىڭىز ھەققىدە توختىلىپ باقايلى!    
(سۆزلىرىمىزنىڭ چۈشىنىشلىك ھەم ئامىباب بولۇشى ئۈچۈن بىر قىسىم داڭلىق ماركىلىق مەھسۇلاتلارنى ئاساسلىق مىسالغا ئېلىپ سۆزلەيمىز)

1. يېڭى ئەۋلاد ئالما ئەقلىفونى – iPhone 5s بارماق تونۇش تېخنىكىسى

ھازىرقى ئەڭ مودا بازارلىق مەھسۇلات  iPhone 5s، نۇرغۇنلىغان  يېڭى ئىقتىدارلار سەپلەنگەن، كۆرۈنمە يۈزى ۋە باشقا جەھەتلەردىن كىشلەرنىڭ قاتتىق ياقتۇرۇشىغا ئېرىشكەن بۇ مەھسۇلات،  ئالما شىركىتىنىڭ  iPhone 4S  تىن كېيىنكى ئەڭ غەلبىلىك مەھسۇلاتى ھىسابلىنىدۇ.  بولۇپمۇ ئۇنىڭ بارماق تونۇش ئىقتىدارى  نۇرغۇن كىشىلەرنى  ئىختىيارسىز «ۋاھ !» دېگۈزدى.  نۇرغۇن كىشىلەر  تېلىفونىنىڭ ئۆزىنىڭلا بارمىقىنى تونۇيدىغانلىقىدىن پەخىرلىنىپ يۈرۈشىدۇ. ئەمما  ئالما شىركىتىنىڭ «ئامىركا مەركىزى ئاخبارات ئىدارىسى» ئۈچۈن ھېچ كۈچىمەيلا، دۇنيادىكى بىرقانچە يۈز مىليون ئادەمنىڭ بارماق ئىزىنى ئېلىپ بەرگەنلىكىدىن قانچىلىك ئادەم خەۋەرداركىن؟  
ئەمدى بۇنى سەل يىشىپ چۈشەندۈرەي: كومپيۇتېر بىلەن سەللا ئېتىشقان بالىلار بىلىدۇ. سىز بەرگەن ھەر بىر بۇيرۇق، يەنى سىز چىققان تور بەت، سىز كۆرگەن كىنو، سىز قاچىلىغان ھۆججەت…  قاتارلىقلار ئەمەلىيەتتە  كومپيۇتېر ئاساسى مېڭىسىدا مەشغۇلات ئېلىپ بېرىش جەريانىدا، سىز قىلغان ھەر بىر  مەشغۇلاتنى خاتىرىلەپ ماڭىدۇ. شۇڭا سىز ۋاقتى كەلگەندە كومپىيۇتېرىڭىزدىن ئەسلى سىز «ئۆچۈرىۋەتكەن»   نۇرغۇن نەرسىلەرنىڭ  ئەمەلىيەتتە  ھەقىقى  يۇيۇلمىغانلىقىنى بىلمەيسىز. شۇنىڭغا ئوخشاش  سىز بارمىقىڭىزنى تونۇتقان ۋاقتتا، ئالما يانفونى سىزنىڭ بارماق ئىزى شىفىرىڭىزنى خاتىرلىۋالىدۇ ۋە دەرھال ئالما شىركىتىنىڭ مۇلازىمېتىرىغا يوللايدۇ… قالغىنى خۇدايىمغا ئامانەت…

2. ئالما يانفونى Siri  ئەقلى پاراڭلىشىش تېخنىكىسى

ئالما شىركىتىنىڭ  يېڭىلىقلىرى قاتارىدا ئەقلىفون ھەۋەسكارلىرىنىلا  ئەمەس، دۇنيا  IT ساھەسىنى ھەيران قالدۇرغان بۇ تېخنىكا (ئەمەلىيەتتە ھەيران قالغۇدەكمۇ ئەمەس، ERS  تېخنىكىسى دېسە تونۇمايدىغىنى يوق، شۇ ئالما سەل چاققان كەلدى) ئالما تېلىفونىنىڭ  بازار قىممىتىنى نەچچە ھەسسە ئاشۇرىۋەتتى، نۇرغۇن كىشىلەر  ئاشۇ پاراڭلىشالايدىغان  ماشىنىنى دەپلا iPhone  سېتىۋالدى ۋە بەس – بەستە سىناشتى.  سىزمۇ ھەم  ئەگەر iPhone نى تۇتۇپ باققان بولسىڭىزلا Siri بىلەن پاراڭلىشىپ باقمىدىم دىيەلمەيسىز!  ئەمما ئوخشاشلا نۇرغۇن ئادەم  iPhone غا  (ئاشۇ تۆمۈرگە)  قىزغىنلىق بىلەن سۆزلەۋاتقىنىدا، ئەمەلىيەتتە ئۆز سۆزلىرىنىڭ  ئالما شىركىتىنىڭلا ئەمەس، ئامېرىكا مەركىزى ئاخبارات ئىدارىسىنىڭ مۇلازىمېتىرلىرىدا ساقلىنىۋاتقانلىقىنى، ئەمەلىيەتتە ئۆزىنىڭ يانفونى بىلەن ئەمەس، دۇنيادىكى ئەڭ ئىلغار جاسۇسلۇق ئورگىنىنىڭ جاسۇسلىرى بىلەن پاراڭلىشىۋاتقانلىقىنى  بىلەرمۇ؟

3. گۇگېل كۆز ئەينىكى

سەللا ئەقلى بار ئادەم، ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ زور قوللىشى بار بۇ مەھسۇلاتنىڭ مەقسىدىنى پەرەز قىلالايدۇ.  مۇنداقچە ئېيتقاندا دۇنيادا 1 مىليون ئادەم ئۇنى تاقىسا، مەركىزى ئاخبارات ئىدارىسىنىڭ دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدا 1 مىليون كۆزى بار دىگەن گەپ.(مىنىڭچە يەنە ئارتۇقچە چۈشەندۈرۈش ھاجەتسىز)

4. بۇلۇت سۇپىسى

بۇ يىللاردا ئىنتىرنىت ساھەسىدە ئەڭ مودا بولۇۋاتقان بۇ ئاتالغۇ  ھەقىقەتەن تەسەۋۋۇر قىلغۇسىز تەرەققى قىلىش كۈچىگە ئىگە.  ھازىر نۇرغۇن تورداشلار ئۆزىنىڭ بۇلۇت دېسكىسىدا  ناھايىتى چوڭ بوشلۇقى بارلىقىدىن پەخىرلىنىدىغان بولۇشتى. ئىلگىرى  500GBبوشلۇقنى ئاڭلىساق ھەيران قالاتتۇق، ھازىر  بىرقانچە  تىتابايىت، نەچچە ئون تىتابايىت، ھەتتا 100 تىتابايىتلار  بۇلۇت دېسكىسىدا ھېچبىر چوڭ ئىش ئەمەس.  ئەمما بۇ يەردە مۇنداق  ئىككى چوڭ ئالدامچىلىق بار.
1. سىزگە بەرگەن  نەچچە ئون تىتابايىت بوشلۇقنى سىز ئىشلىتىپ بولالامسىز؟ ھازىرغىچە قانچىلىك يېرىنى ئىشلەتكەنسىز؟ سىز ئىشلەتمىگەن قالدۇق بوشلۇق راستىنلا سىزنىڭ ئىلىكىڭىزدە تاكى سىز ئىشلەتكۈچە قۇرۇق تۇرارمۇ؟    
ئەمدى سۇئاللارغا بىر – بىرلەپ جاۋاب بېرەيلى:  بىر بۇلۇت سېستىمىسى نەچچە يۈزلىگەن، ھەتتا نەچچە مىڭلىغان مۇلازىمېتىرلار توپىدىن ھاسىل بولىدۇ. ئادەتتە  بىر مۇلازىمېتىرنى 10 تىتابايىت دىگەن تەغدىردىمۇ،  بۇ  1000  دانە مۇلازىمېتىر قۇيۇلغان بىر مۇلازىمېتىرخانا  10 مىڭ تىتابايىت دېگەن گەپ، دېمەك ۋاقتى  كەلگەندە ئورگان تەرەپ بازار ئېچىش ئۈچۈن  سىزگە ھەتتا 10 مىڭ تىتابايىتلىق بۇلۇت بوشلۇقىنى بېرىدۇ، ئەمەلىيەتتە سىزگە ئوخشاشلا باشقا ئونمىڭلىغان ئابونىتلارغىمۇ 10 مىڭ تىتابايىتتىن بوشلۇقنى بېرىۋېرىدۇ…  (ئەمدى سەل چۈشەنگەنسىز؟)
2. سىزنىڭ بۇلۇت دىسكىڭىزغا ساقلىغان «ئالى مەخپىيەتلىكىڭىز» راستىنلا مەخپىمىدۇ؟  ئۇ قەيەردە ساقلىنار؟
بىز  بۇ سۇئالغا جاۋاب بەرمەيمىز.(جاۋابى سىزگە قالدى)
بۇ توغرىلىق تەپسىلى توختىلىدىغان بولساق، سىز ئىشلىتىۋاتقان ھەر بىر ئېلىكترون مەھسۇلاتى، ئىنتىرنېت بىلەن ئازغىنە ئالاقىسى بولسىلا(بەزىسىنى بىلىسىز، بەزىسىنى بىلىشىڭىز ناتايىن) ھەرگىز مەخپى  دىيەلمەيسىز .