گابائىن خانىم تۇغۇلغانلىقىنىڭ 110 يىللىق خاتىرە كۈنىگە ئىمىنتاجى تۈرگۈن           شەرق بىلەن غەربنىڭ مەدەنىيەت ئالماشتۇرۇشى ئۇزاق تارىخقا ئىگە. گېرمانىيە ئۇيغۇرشۇناسلىق تەتقىقاتى نىسبەتەن بالدۇر باشلانغان ۋە تەتقىقات نەتىجىسى مولراق دۆلەت. گېرمانىيە ئۇيغۇرشۇناسلىرى ئارىسىدا ئاننا مارىيا فون گابائىن خانىمنىڭ بۇ جەھەتتىكى تەتقىقاتى دۇنيا ئۇيغۇرشۇناسلىقىنىڭ ئەڭ يۇقىرى سەۋىيەسىگە ۋەكىللىك قىلىدۇ .         گابائىن خانىم دۇنيا ئېتىراپ قىلىدىغان ئاتاقلىق تۈركولوگ، ئۇيغۇرشۇناس، شۇنداقلا تۈركىي ... Read More »

يۈسۈپ خاس ھاجىپ توغرىسىدىكى تارىخىي ھۆججەتلەر ئۇيغۇر خەلقىنىڭ 11-ئەسىردىكى بۈيۈك، مۇتەپەككۇر شائىرى يۈسۈپ خاس ھاجىپنىڭ قەبرىگاھى قەشقەر شەھىرىدىكى ئەسكىھىسار قەدىمكى شەھىرىنىڭ شىمالىغا جايلاشقان «پايناپ» يېزا تەۋەسىدىكى «ئالتۇنبېلىق»تا ئىكەنلىكى تارىختىن بۇيان ھەممىگە ئايان. بۇ قىل سىغمايدىغان ئەمەلىي پاكىت. ئەمما، يېقىنقى يىللاردىن بۇيان بەزى كىشىلەر: «بۇ قەبرىگاھ يۈسۈپ خاس ھاجىپنىڭ ئەمەس، يۈسۈپ قادىرخان غازى پادىشاھىمنىڭ ئىدى»، «يۈسۈپ خاس ھاجىپ بىلادساغۇنلۇق بولغاندىن كېيىن، ... Read More »

كىرىش سۆز 1924-يىلىنىڭ 1-ئافرىلدا ميۇنخىن سوت مەھكىمىسى مېنى قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلىپ تۈرمىگە قامىدى. تىنىم تاپماي كۈرەش قىلىش بىلەن ئۆتكەن بۇنچە ئۇزۇن يىلدىن كېيىن، چۈشەنچىلىرىمنى بىر كىتاپ ھالىتىگە كەلتۈرۈش پۇرسىتىگە ئەنە شۇ شەكىلدە تۇنجى قېتىم ئېرىشكەن بولدۇم. ئەسلىدىنلا يېقىن سەبداشلىرىم بۇ تۈردە بىر ئەسەر يېزىشىم ئۈچۈن مېنى قىستاپ كەلمەكتە ئىدى. مەنمۇ تۈرمىدە ياتقان بۇ ۋاقتىمنى ئەنە شۇنداق بىر ئەسەر يېزىپ ... Read More »

مېنىڭ كۈرەشلىرىم(ئادلوف گىتلىر) (1)     «تېنچلىق ئۇسۇلى بىلەن قولغا كەلتۈرۈشكە بولمايدىغان نەرسىلەر مۇشت ئارقىلىق قولغا كەلتۈرىلىدۇ» (ھىتلىرنىڭ «مىنىڭ كۈرەشلىرىم» دىگەن كىتابىدىن)    ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشىنىڭ باش جىنايەتچىسى، گېرمانىيە فاشىستلىرى ئېلىپ بارغان تاجاۋۇزچىلىق ئۇرۇشىنىڭ باشچىسى، قانخور جاللات گىتلېر ھەممىمىزگە تونۇش بولغان شەخس. مانا بۈگۈن ئۇ يازغان «مېنىڭ كۈرەشلىرىم» ئۈستىدە ئىككى ئېغىز پاراڭلىشىپ باقايلى.    يېقىندا شىنجاڭ ئۇنۋېرسىتىتى نەشرىياتى تەرىپىدىن نەشر قىلىنغان ... Read More »

شىنجاڭدىكى چوڭ ئىشلار يىلنامىسى   بۇنىڭدىن تەخمىنەن 6-7مىڭ يىللار ئىلگىرى : شىنجاڭ رايۇنىدا ئىنسانلار ياشىغان . 2.مىلادىدىن ئىلگىرىكى 209-يىلى : ھونلار تەڭرىقۇتى مۆتې تەخىتكە چىققان . 3.مىلادىدىن ئىلگىرىكى 176-يىلى : توخرىلار دۇنخۇاڭ . چىليەنشەن تېغى ئەتراپىدىكى غەربكە كۆچۈپ ئىلى دەرياسى ۋادىسىنى ئىگىلىگەن . 4.مىلادىدىن ئىلگىرىكى161-يىلى : ئۈسۇنلار چوڭ توخرىلارنى مەغلۇپ قىلىپ ، ئىلى دەرياسى ۋادىسىنى ئىگىلىگەن . 5.مىلادىدىن ئىلگىرىكى 138-يىلى ... Read More »