ئۇيغۇرلاردىكى قوشنىدارچىلىق

                                                       ئۇيغۇرلاردىكى قوشنىدارچىلىق

   ئۇيغۇرلاردىكى قوشنىدارچىلىق ئۇيغۇر مەدەنىيىتىنىڭ مۇھىم بىر تەركىبىي قىسمى. ئۇ ئۇيغۇر مىللىتىنىڭ گەۋدىسىنى زورايتىش، مىللەتنىڭ ئۇيۇشۇش، ئۆم بولۇش، ئىتتىپاقلىشىش، مەۋجۇت بولۇپ تۇرۇش ئىقتىدارىنى ئۆستۈرۈشتە، شۇنداقلا تىنچ – ئىتتىپاق بولغان گۈزەل يۇرت – ماكان قۇرۇشتا مۇھىم رول ئوينايدۇ.

    ئۇيغۇرلار ئەزەلدىن قوشنىدارچىلىقنى ئۇلۇغ بىلىدۇ، شۇ سەۋەبلىك ‹‹يىراقتىكى تۇغقاندىن، يېقىندىكى قوشنا ئەلا››، ‹‹ئۇياققا باق، بۇياققا باق، ئەتىگەن تۇرۇپ قوشناڭغا باق››، ‹‹يان قوشنا – جان قوشنا››، ‹‹قوشناڭ تىنچ، كۆڭلۈڭ تىنچ›› دېگەنگە ئوخشاش ماقال – تەمسىللەرنى يارىتىپ، قوشنىدارچىلىقنىڭ قانچىلىك مۇھىم ئورۇندا تۇرىدىغانلىقىنى كۆرسىتىپ بەرگەن. تۇرمۇشىمىزدا قوشنىلار ئارا كۈندە سالاملىشىش، ئىناق – ئېجىل ئۆتۈش، قويۇق باردى – كەلدى قىلىش، ئۆزئارا ھال – ئەھۋال سوراش، بىر – بىرىگە ئاداۋەت ساقلىماسلىق، كەڭ قورساق، ئەپۇچان بولۇش، ئىقتىسادىي قىيىنچىلىق، كېسەللىك ياكى ئېغىر ھادىسىلەر يۈز بەرگەندە دەردىگە دەرمان بولۇش، ماددىي ۋە مەنىۋى جەھەتلەردە يار – يۆلەك بولۇش قاتارلىقلار ئىنسانىي مەجبۇرىيەت ۋە ئېسىل قوشنىدارچىلىق ئەنئەنىسى جۈملىسىدىندۇر. قوشنىدارچىلىق ئەخلاقى خەلقىمىزنىڭ ئۇزاق مۇددەتلىك تۇرمۇش ئەمەلىيىتى داۋامىدا تەدرىجىي شەكىللەنگەن. ئۇ كىشىلەر ئوتتۇرىسدىكى دوستلۇق، مېھرىبانلىق تۇيغۇسىنى كۈچەيتىپ، ئىناق – ئىتتىپاقلىق، ئۇيۇشۇشچانلىقنى ئاشۇرۇش، گۈزەل ئەخلاق ئادىتىنى يېتىلدۈرۈش، جەمئىيەت تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈشتە مۇھىم رول ئوينايدۇ.

    ئىناق جەمئىيەت، مەدەنىي ئائىلە بەرپا قىلىش چاقىرىقى ئوتتۇرىغا قويۇلۇۋاتقان بۈگۈنكىدەك ياخشى ۋەزىيەتتە، ئەجدادلىرىمىزدىن بۈگۈنگىچە يېتىپ كەلگەن قوشنىدارچىلىق ئەخلاقىنى قايتا نۇرلاندۇرۇپ، ئۇنى ئۈزلۈكسىز مۇكەممەللەشتۈرۈش، ئۆملۈكنى، ئىناق – ئىتتىپاقلىقنى ئالدى بىلەن ئائىلىدىن، قوشنىلاردىن باشلاش، ئەخلاقلىق، ۋاپادار، كۆيۈمچانلىققا تولغان ئىناق قوشنىدارچىلىق مۇھىتى بەرپا قىلىش ناھايىتى مۇھىمدۇر.

    قوشنىدارچىلىق مۇھەببەتنى چوڭقۇرلاشتۇرىدۇ. ئائىلىگە خۇشاللىق، خاتىرجەملىك ئېلىپ كېلىدۇ. ھەممىگە ئايانكى، ھاياتلىق مۇھەببەتتىن بىخلىنىدۇ، ئەقىدىدىن كۆكلەيدۇ، قىزغىنلىقتىن پەرۋىش تاپىدۇ، ئىناقلىقتىن ياشىرىدۇ، تەپەككۇردىن يۈكسىلىدۇ، پاراسەتتىن چېچەكلەيدۇ، ئەخلاقتىن رەڭلىنىدۇ. شۇڭا قوشنىدارچىلىقنى راۋاجلاندۇرۇشقا بولىدۇكى ئۈزۈپ قويۇشقا بولمايدۇ. 

ئەلدىيار تورى ئۈندىدار سالونى : eldiyar99