سىز قارا قۇم قۇملۇقىنىڭ «جەھەننەم ئىشىكى» ئىكەنلىكىنى ئاڭلاپ باققانمۇ؟ ئۇ قارىماققا فانتازىيىلىك فىلىملەردىكى سىرلىق كۆرۈنۈشتەك تەسىر بېرىدۇ. قاراقۇم قۇملۇقىنىڭ كىندىك رايونىدا بىر زور ئوت ئازگىلى بار بولۇپ، بۇ دەل سىز ئاڭلىغان «جەھەننەم ئىشىكى» دۇر، ئۇ ھەرگىزمۇ سىرتقى بوشلۇق مېتېئورىتلىرىنىڭ زەربىسىدە شەكىللەنگەن ئەمەس. 40 يىللار ئىلگىرى بىر توپ گىئولوگلار شۇ يەرنىڭ جۇغراپىيىلىك قۇرۇلمىسىنى تەتقىق قىلىش جەريانىدا قېزىپ چىقىلغان بولۇپ، ئازگالدىكى ئوت 40 يىللاردىن بۇيان كۆيۈپ كەلمەكتە…

«جەھەننەم ئىشىكى» ئوتتۇرا ئاسىيانىڭ تۈركمەنستاندىكى دارۋاز كەنتىگە جايلاشقان، كەنتتە تەخمىنەن 350 نەچچە ئاھالە بار. سوۋىت ئىتتىپاقى گىئولوگىيە مۇتەخەسسىسى 1971- يىلى شۇ يەردە تەكشۈرۈش ئېلىپ بېرىۋاتقاندا، زور مىقداردا تەبىئىي گاز ساقلانغان بىر ئۆڭكۈرگە بۆسۈپ كىرگەن، يەر ئاستىدىكى قۇدۇق قېزىش ئۈسكىنىسى ئۆرۈلۈپ چۈشكەنلىكتىن كەڭلىكى 70 مېتىر كېلىدىغان غايەت زور بىر ئازگال شەكىللەنگەن.

گىئولوگلار بۇ زور ئازگالنىڭ زەھەرلىك گاز قويۇپ بېرىپ، ئەتراپتىكى مۇھىتنى بۇلغىشىدىن ئەنسىرىگەنلىكتىن، بۇ ئازگالنى كۆيدۈرۈپ يوقىتىشنى قارار قىلغان. ئۇ ۋاقىتتا گىئولوگلار ئازگالدىكى تەبىئىي گاز نەچچە كۈن ئىچىدىلا كۆيۈپ تۈگەيدۇ دەپ قارىغان، ئەمما ئازگالدىكى ئوت ھازىرغا قەدەر كۆيۈپ كەلمەكتە.

دارۋاز كەنتى ئەتراپىدىكى نەچچە مىل دائىرىدە تۇرۇپ، زور ئوت ئازگىلىدىن چىققان يالتىراق نۇر گەردىشىنى كۆرەلەيسىز. «جەھەننەم ئىشىكى» زور ئوت ئازگىلى، تۈركمەنىستان پايتەختى ئاشخابادنىڭ شىمالىي قىسمىدىن تەخمىنەن 260 كلومېتىر يىراقلىقتا. تۈركمەنىستان زۇڭتۇڭى بېرد.مۇھەممەدۇف 2010- يىلى ئاپرېلدا بۇ يەرنى كۆزدىن كەچۈرگەندە، بۇ ئوتنى ئۆچۈرۈپ ئازگالنى تىندۇرۇۋېتىش بۇيرۇقى چۈشۈرگەن، ئەمما بۇ بۇيرۇق ئاخىرىدا بىر ياققا قويۇپ قويۇلغان.

قاراقۇم قۇملۇقى تۈركمەنىستاننىڭ كەڭ دائىرىدىكى زېمىنىنى قاپلىغان بولۇپ، مول نېفىت ۋە تەبىئي گاز مەنبەسى يوشۇرۇنغان، ئۇنىڭ شىمالىي قىسمى ئارال دېڭىزىغا، شەرقىي شىمالىي قىسمى بولسا قىزىلقۇم قۇملۇقىغا تۇتىشىدۇ.