كەتمەن ساداسى

版权声明：转载时请以超链接形式标明文章原始出处和作者信息及本声明
logs/231599435.html

سۈزۈك سەپەر
 

‹داستان›


ئادىل تۇنىياز


(داۋامى)


(4)

پاتتى قۇياش تەن ئۇپۇقىغا
توشتى زامان قالمىدى پۈرسەت.
ئاخىرى قايتىپ كەلدۇق ئىنسانلار
ئاچ ئىشىكنى چەكلەنگەن شەھۋەت!
ھېچنەرسىدە قالمىدى لەززەت،
قالمىدى سىر ياكى كارامەت
نىقابىڭنى ئاچ مەدەنىيەت!
كوچىلارغا پاتماس ئادەملەر
ئۆي-ئۆيلەردە، ئاپتوبۇستا لىق.
يەر يۈزىگە سىغماي شەھەرلەر
كۆچتى سۇ ۋە يەر ئاستىغا زىق.
ئادەملەر كۆپ، ئادەم يېگانە
قىلغىنى ئىش ئەمەس غېرىبلىق.
ئادەم يېنىپ تۇرغان بىر چىراغ
پۈۋلىمەكتە ئۆزىنى بىراق.
ئادەم بىر توپ ئادەملەر بىلەن
ھەر بىر ئادەم ئۆزىدىن يىراق،
ئۆزىدىكى قاغىجىراش پەقەت.
ئىنسانلارنىڭ ئاخىرقى نۇرى
يېنىپ تۇرار كۆزلەردىن شەھۋەت.
تىرىكلەرگە ماكان يوق بۇندا
ئىگىلەنگەن ئۆلۈك رەسمىيەت.
بۈيۈك قىممەت قۇربان قىلىنغان
ئەڭ ئەرزىمەس نەرسىلەرنى دەپ.
ئادەملەرنى قويىمىز نەگە
ئىشلەنمەكتە ماددا تۆپىلەپ.
نەشرىياتلار ئەسەبىيلەشكەن
ئۆچۈۋاتقان كىتابلاردىن خەت.
قوغلاشماقتا ئۆلۈم سۈرىتى
غالجىرلاشقان بۇ مەدەنىيەت.
ئادەم ئۆلدى قاراپ بېقىڭلار
ئۆلمەكتە بىر ۋاستىغا مەقسەت،
ئۆلمەكتىمىز ھەي ئىنسانىيەت!

مانا ئەمدى قالمىدى ئادەم
قالغىنى تەن ۋە ئادەتلىنىش.
قالدى بىزگە ئەرزىمەس تۇرمۇش
سوغ، چۈپرەندە، زېرىكىشلىك ئىش.

مانا ئەمدى قالمىدى مەنە
كەتتىغۇ بۇ دۇنيا چۆلدەرەپ.
ئۈستىمىزدە ئاسمان قۇپقۇرۇق،
زېمىن مەۋجۇت مەنىسىز سوغۇق.
مۇمكىن ئەمەس مەۋجۇتلۇق ،يوقلۇق
مۆجىزىسىز قالغاندا ئالەم.
مۆجىزىدۇر ھەر بىر دەقىقە
بولسىلا بىر سەزگۈدەك ئادەم.
مۆجىزىسىز قالغاندا ئالەم
ئاجىز، يالغۇز، خۇداسىز ئادەم.
دىن بولمايدۇ، قالغىنى ئادەت،
ئۇ زاماننىڭ ئاخىرلاشقىنى
ئۇ يېقىنلاپ قالغان قىيامەت.

ئالدىرايمىز
يوقتۇر ۋاقتىمىز.

ئەي دۇكانچى قورقۇۋاتامسەن؟
پەشتاختاڭدا ھەممە مال تولۇق،
سەۋەب نېمە ئەمدى ۋاقىت يوق.
ئەي خېرىدار ئالدىڭ ھەممىنى
بىراق ئىچىڭ تۇرار قۇپقۇرۇق،
سەۋەبى نېمە؟ ئەمدى ۋاقىت يوق.

ئەي مۇخبىرلار يازدىڭلار تولۇق
ھادىسىنى مەنىسىز قۇرۇق،
ماھىيەتچۇ؟ ئەمدى ۋاقىت يوق.

ئەي ئىنسانلار، نېمە بۇ زېمىن؟
بۇ پايانسىز ئىبادەتخانا،
بىلمىدىڭلار ئۇ كىم؟ بىزلەر كىم؟
ئىستىغپارغا ئەمدى ۋاقىت يوق.

ئەي ئۇلۇغ قاتىل، قورقۇۋاتامسەن؟
ئەي ئۇلۇغ ئۆلۈك، قورقۇۋاتامسەن؟
ئۆلۈش شەكىل سەن تىرىك ئېسەن،
تۇرغىن! ساڭا ئەمدى ۋاقىت يوق.

ئەي پەيلاسوپ، چەكتىڭ كۆپ جاپا،
ئىنسانلارغا ئىزدەپ باشپاناھ،
ئۆزۈڭگىچۇ؟ ئەمدى ۋاقىت يوق.

ئەي ئالىملار، قېنى مەرھەمەت
بىلگىنىڭلار شۇنچىلىك پەقەت،
ۋاقىت چەكتۇر، ئەمدى ۋاقىت يوق.
ئەمدى
ۋاقىت
يوق!
★★★★★
(ئادىل تۇنىيازنىڭ «چۈمبەلدىكى كۆز» ناملىق شېئىرلار توپلىمىدىن تەۋھىدە «ئەسىرىم شېئىرىيەت مۇنبىرى»گە تەييارلىغان)
★★★★★
مەنبە: http://ketmenbay.blogspot.com/2009/01/suzuk-asman.html
★★★★★
(تامام)

ئادىل تۇنىياز ھەققىدە

ئادىل تۇنىياز 1970-يىلى قەشقەر ۋىلايىتىنىڭ قاغىلىق ناھىيىسىدە تۇغۇلدى، ئۇ تېنچ سەھرا مەنزىرىسى بىلەن دۆۋە-دۆۋە كىتابلار ئارىسىدا بالىلىقىنى ئۆتكۈزدى، ئۇنىڭ دادىسى ئوقۇتقۇچى بولۇپ، ناھايىتى كىچىك چاغلىرىدىلا ئۇنى شېئىر يېزىشقا رىغبەتلەندۈردى. ئۇ جەنۇبنىڭ خىلۋەت، جىمجىت، چەكسىز سۈكۈت بىلەن تولغان، قەدىمىي پۇراق بىلەن رەڭلەنگەن مەھەللىلىرى، تاغدەك كۆڭلى بار، مېھماندوست ئۇيغۇلار ئارىسىدا چوڭ بولدى. خەلقنىڭ يۈرەك سوقۇشى، جىگدە چېچەكلىرىنىڭ شىۋىرلىشى، ئاق قۇشقاچلارنىڭ كەپسىزلىك بىلەن پىچىرلىشى، ئالما دەرەخلىرىنىڭ　ئۈنسىز ئوقۇغان قوشاقلىرى، يېرىم كېچىدىكى توقايلىقلاردىكى جىنلارنىڭ قىزىق ھېكايىلىرى، ئاجايىپ چوڭقۇر ھېكمەتكە ئىگە خەلق ئىغىز ئەدەبىياتى ئارىسىدا ئۆزىنىڭ شېئىرىيەت كوچىسىغا بولغان چەكسىز قىزىقىشىنى باشلىدى.
شائىر ئادىل تۇنىيازنىڭ ھازىرغىچە «سۆيۈپ قالسام سېنى ناۋادا»، «بويتاق شائىرنىڭ مەخپىيىتى»، «چۈمبەلدىكى كۆز»، «دېڭىزدىكى كوچا»، «تاشقا سۆزلەۋاتقان ئادەم» قاتارلىق شىئىرلار توپلىمى، «پەيغەمبەر دىيارىدا كېچىلەر» ناملىق ماقالە-ئوبزورلار توپلىمى نەشىر قىلىندى.
★★★★★