زاماننىڭ تەرەققى قىلىشىغا ئەگىشىپ دىيارىمىزدىكى ئۇيغۇر قىزلىرىمۇ ھەر قايسى ساھەلەردە باش كۆتۈرۈپ چىقماقتا ،20-ئەسىرنىڭ 90-يىللىرىدا تېخى بىخ ھالەتتىكى ئۇيغۇر مودىلچىلىقى مانا بۈگۈنكى كۈنگە كەلگەندە جۇڭگونىڭ مودىلچىلىق ساھەسىدە كەم بولسا بولمايدىغان بىر يارقىن نوختىغا ئايلاندى.

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم

"ئۈچ" مۇ خۇددى "توققۇز' ۋە "يەتتە" گە ئوخشاشلا ئەجدادلىرىمىزنىڭ سان قارىشىدىكى خاسىيەتلىك سانلارنىڭ بىرىدۇر . ئۇنىڭ ئۇلۇغلىنىشىمۇ قەدىمكى شامان دىنى ئېتىقادى بىلەن مۇناسىۋەتلىك . ھازىرقى تۇرمۇشىمىزدىمۇ "ئۈچ" نى ئۇلۇغ سان دەپ بىلىدىغان ئادەتلەر ساقلىنىپ كەلمەكتە . مەسىلەن ، ئاخۇنۇم توي نىكاھىنى ئوقۇغاندا ، قىز ۋە يىگىتتىن نىكاھنى قوبۇل قىلغان - قىلمىغانلىقىنى پەقەت ئۈچ قېتىملا سورايدۇ . ئەر ئۆزىنىڭ ئايالىنى ئۈچ قېتىم "تالاق " قىلسا ، نىكاھتىن ئاجراشقانلىق بولىدۇ . كىشى ئۆلگەندە مېيىتنى يۇغاندىن كېيىن ئەر كىشى بولسا كىپەنلىكى ئۈچ قەۋەت ، ئايال كىشى بولسا بەش قەۋەت تىكىلىدۇ . يولدا ۋە باشقا جايلاردا بىرەر كىشىنىڭ ئالدىغا غايىپتىن نەرسە - كېرەك ئۇچراپ قالسا " بۇ نەرسە كىمنىڭ ؟ " دەپ ئۈچ قېتىم توۋلاش شەرت ، ئىگىسى چىقمىسا ئاندىن ئۇ كىشى ئۇچرىغان نەرسىنى قولىغا ئالسا بولىدۇ . ناماز ئۆتەش ئۈچۈن تاراھەت ئالغاندا ، ئېغىزغا ئۈچ قېتىم سۇ ئېلىپ چايقاش ، بۇرنىغا ئۈچ قېتىم سۇ ئېلىپ مەزە قىلىش .... قاتارلىقلارمۇ ئەنە شۇ ئۈچ سانىنى ئۇلۇغلاشنىڭ ئىپادىلىرىدۇر . مەڭگۈ تاش پۈتۈكلىرىمىزدىمۇ ئەجدادلىرىمىزنىڭ سان قارىشىدىكى "ئۈچ" توغرىلىق بايانلار خېلى كۆپ بولۇپ ، ئۇ بىزنىڭ ئۈچ مۇقەددەسلىكىگە بولغان تونۇشىمىزنى چوڭقۇرلاشتۇرۇشتا مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە . تۆۋەندە مەڭگۈ تاش پۈتۈكلىرىدىكى "ئۈچ" كە دائىر بايانلارنى كۆرۈپ ئۆتىمىز :

 ئۇيغۇرلارنىڭ ئانىسى   

دۇنيادا ئەڭ تاتلىق بىر نەرسە بار.ئۇ بولسىمۇ _ ئانام!  
  
مۇنەۋۋەر ئانا دىگەن ئۇقۇمغا بىزنىڭ كۆپ سانلىق ئانىلىرىمىز توشمايدۇ. سەۋەپ ئۇلارنىڭ بالىلىرى چەتئەللەردە ئوقۇپ ئۇنۋانلار ئېلىپ شۆھرەت قازىنالمىغان.ياكى قاتىرىسىغا ئالى مەكتەپتە ئوقۇپ نەمۇنىلىك كادىر بولالمىغان،ۋە ياكى تەشكىللىك ئىئانە پائالىيەتلىرى بىلەن جەمىيەتتە داغدۇغا قوزغىيالمىغان. ئۇلار پەقەتلا بىزنى تۇغقان.كىيىملىرىمىزنى تىكىپ-ياماپ بەرگەن. ئاددى تاماقلىرى بىلەن قوسىقىمىزنى تويدۇرغان.

مۇھەببەتلىشىشنىڭ چېكى بارمۇ؟

ئەسسىلامۇ ئەلەيكۇم
سوئال:
ئىسلام شەرىئىتىدە قىز ئوغۇللارنىڭ مۇھەببەتلىشىشى چەكلەنگەن، ئۇنداقتا ياش مۇسۇلمان قىز ئوغۇللار قانداق ئۇسۇلدا تونۇشۇپ، ئوزئارا چۈشۈنۈش ھاسىل قىلىدۇ؟ رەسمىي نىكاھلانغۇچە بولغان جەريان قانداق ب...

چاچنى پومپايتسا بولمامدۇ؟

سوئال:
بەزىلەرنىڭ دېيىشىچە بىز ئاياللار چېچىمىزنى ئىگىز تۈگۈپ چازىنى چوڭ قىسىپ، پومپايتىپ ياغلىق چەگسەك بولمايدىكەن. بۇ گەپنىڭ ئاساسى بارمۇ؟
جاۋاب:
ئۇ گەپنىڭ ئاساسى مۇنداق: ئەبۇ ھۇرەيرە رەزىيەللاھۇ ئەنھۇدىن رىۋايەت قىلى...

	سالام قەدىردانلا!~ ئەسلىدە مەن مۇشۇ خىلدىكى ھەر قانداق تېمىلارغا قاتناشمايتىم ، بىراق بۈگۈن ئۆزەم يېزىشنى توغرا تاپتىم ، سەۋەبى بەلكىم قىزلارنىڭ قاقشاپ ئوغۇللارنى تىللىشىغا ،  ئوغۇللارنىڭ ئۇنىڭدىن ئۈتە قىزلارنى ئەيىپلەپ تىللاشلىرىغا چىداپ تۈرالمىغان بولسام كېرەك ۋە ياكى باشقا ۋە ۋاھاكازالار دىگەندەك...

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم بارلىق تور دۇنياسىدىكى مۇسۇلمان قېرىنداشلار ھەم مۇنبەرداشلار،مەن يىقىندىن بۇيان بەكلا ھەيرانلىق ئىلىكىدە مۇنبەردىكى ھەر بىر ئىسلامى تىمىغا نەزەر سىلىۋاتىمەن،ھەم بۇ تىمىلاردىن مۇسۇلمانلاردىكى بىر خىل ئۈمۈدسىزلىنىشنى ھەم مۇجمەل بولغان پىكىرلەرنى تولا كۆردۈم.بەلكىم شۇ تىمىنى يىزىپ ئولتۇرغىچىمۇ،ئۆزى قويىۋاتقان تىما بىلەن مەزمۇننىڭ بەكلا مۈجمەل،بىر بىرى بىلەن مۇناسۋىتىنىڭ مەشىرىق بىلەن مەغرىپ ئارلىقىدەك يىراق بولوپ كېتۋاتىقىنىنى ھەم شۇ تىمىنى قايسى ئۇلۇغۋار ئازۇ غايىنىڭ تۈرتكىسىدە يىزۋاتقانلىقىنىمۇ بىلمەستىنلا يىزىۋاتقاندەك بىر خىل ئوي مىڭەمنى چىرمىۋالدى ھەم مىنى تولىمۇ بەك ئازاپلىدى دىسەممۇ ئارتۇق كەتمەيدۇ.بىز ئالدى بىلەن مۇشۇ بىر قىسىم تىمىلاردىكى «مۇسۇلمانلار»نىڭ زادى قايسى مۇسۇلمانلارنى نەزەردە تۇىتۋاتقانلىقىنى دىمەي تۇرايلى، ئىشقىلىپ بارچە كىشلەرنىڭ نەزرىدىكى مۇسۇلمانلار پۈتۈن ئىتىقادىنى، ئارزۇ ئارمانلىرنى،تەغدىر پىشانلىرىنى پۈتۈنلەي ئۇلۇغ ھەقتائاللاغىلا باغلىغان كىشلەر دەپلا چۈشنىمىز،ئەمما بىز تىلغا ئىلىۋاتقان ھەم ھازىر مۇنازىرە قىلماقچى بولغان مەزمۇن نەق مۇشۇ«بارلىق ئارزۇ ئۈمۈدىلىرى،دىننى ئىتىقادى،تەغدىر پىشانىلىرىنى ئاللاھنىڭ ھۆكۈمىگە باغلاپ چۈشنىۋاتقان مۇشۇ مۇسۇلمانلار»نىڭ نىمىشقا ئارقىدا قىلىۋاتقىنى توغۇرسىدا بولغاچقا مەن گەپنى بەكلا شاخلىتىشنى ھەم توغرا تاپمىدىم،توغرا، مۇسۇلمانلار دەل شۇنداق بىر ئاللاھنىڭ ئۇلۇغلىقىنى،بارچە بارچە سۈپەتلىرنى تولۇقى بىلەن تۇنۇپ يەتكەن تۇرۇپ،ئارقىدا قالماسلىقى كىرەك ئىدى