تارىم بلوگى

(جۇڭگونىڭ قەدىمقى مەسىلىسى)

مەملىكىتىمىزنىڭ مەشھۇر كىلاسسىك ماتېماتىكا كىتابى «سۇن زىنىڭ ھىساب دەستۇرى» دا تەبىئي سانغا مۇناسىۋەتلىك مۇنداق بىر مەسىلە بار:

سانى نامەلۇم بولغان شۇنداق بىر خىل نەرسە باركى، ئۇنى ئۈچ- ئۈچتىن سانىغاندا 2 سى ئېشىپ قالىدۇ، بەش- بەشتىن سانىغاندا 3 ى ئېشىپ قالىدۇ، يەتتە- يەتتىدىن سانىغاندا 2 سى ئېشىپ قالىدۇ. بۇ نەرسىنىڭ سانى قانچە؟

بۇنى ئاددىيلاشتۇرۇپ ئېيتقاندا مۇنداق بولىدۇ: مەلۇم بىر ساننى 3 كە بۆلگەندە 2 قالدۇق قالىدۇ، 5 كە بۆلگەندە 3 قالدۇق قالىدۇ، 7 گە بۆلگەندە 2 قالدۇق قالىدۇ. بۇ ساننى تېپىڭ.

سىزمۇ بۇ مەسىلىنى يېشىپ كۆرۈڭ.

بۇ مەسىلىنى يېشىشنى بىلىۋالغاندىن كېيىن، 5 كە بۆلگەندە 2 قالدۇق، 7 گە بۆلگەندە 6 قالدۇق، 11 گە بۆلگەندە 9 قالدۇق قالىدىغان ساننى تېپىڭ.

يەنە 6 گە بۆلگەندە 4 قالدۇق، 9 غا بۆلگەندە 3 قالدۇق، 4 كە بۆلگەندە 2 قالدۇق قالىدىغان ساننى تېپىڭ.