ۋاقىت : 2014-06-14 14:11 | مەنبەسى : 未知 | ئاپتۇر : ئىزدەن | تەھرىر : ئىزدەن | كۆرۇلىشى : قېتىم

Wikipedia قامۇسىغا ئاساسلانغاندا تارىخىي شەخىسلەرنىڭ سانلىق مەلۇماتلىرى 11،000 نەپەردىن ئاشقان. ماسساچۇسىتىس تەبىئىي پەنلەر ئىنىستۇتى تاراتقۇ تەجىرىبىخانىسى «ئابرۇي كۆرسەتكۈچىسى»(HPI) دەپ نام بېرىلگەن بىر خىل پارامېتىرلىق كۆرسەتكۈچنى قۇرغان.

بۇ خىل پارامېتىر تىلنىڭ مىقدارى،بەتنىڭ زىيارەت مىقدارىغا ئاساسەن يەكۈن چىقىرىدىكەن. ئارتىس،تەنھەرىكەتچى، سەنئەنچى ۋە داڭلىق تېخنىكلارنىڭ ئومۇميۈزلۈك تۆۋەنراق بولغان.ماسساچۇسېتس شىتاتى تەبىئىي پەنلەر ئىنىستىتۇتى مېدىيا تەجرىبىخانىسى “Pantheon” ناملىق بىر تۈرنى ئوتتۇرىغا چىقىرىپ تارىخى شەخىسلەرنىڭ مەدەنىيەتكە بولغان تەسىر دائىرىسىنى مۆلچەرلەپ باقماقچى بولدى .

Wikipedia قامۇسىغا11000 نەپەردىن كۆپىرەك تارىخى شەخىسنىڭ سانلىق مەلۇماتى كىرگۈزۈلگەن .ئۇلار «تارىخى شەخىس نام كۆرسەتكۈچىسى (HPI)» ناملىق بىر خىل پارامېتىرنى قۇرۇپ چىقتى . بۇ پارامېتىر تىل سانى ۋە بەت يۈزىنىڭ زىيارەت سانى دېگەندەك ئۇچۇرلار ئارقىلىق چىقىرىلدى . بەزى ئارتىس ، تەنھەركەتچى ، سەنئەتكار ۋە تېخنىك خادىملارنىڭ نومۇرىغا سېلىشتۇرغاندا سەل تۆۋەن .

 

تۆۋەندىكى رەتكە تىزىلغان 15 نەپەر كومپىيۇتېر ئالىمى ئىچىدە ، تولىسى ئوچۇق كود دۇنياسىدىكى داڭدار شەخىسلەر . قېنى بىز بىرلىكتە ئۇلارنىڭ (HPI) كۆرسەتكۈچىنى كۆرۈپ باقايلى.

 

14.Ward Cunningham

تۇغۇلغان يۇرتى : ئامرىكا

 

تۇغۇلغان ۋاقتى : 1949-يىلى 5- ئاينىڭ 26-كۈنى

 

نام قازىنىش سەۋەبى : بىرىنچى wiki نى قۇرغان

Wikipedia قامۇسى بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 39

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 105 تۈمەن كۆرسەتكۈچىسى :22.395

 

 

 13.Jérôme Lalande

تۇغۇلغان يۇرتى : فىرانسىيە

 

ياشىغان ۋاقىتى : 1732-يىلىدىن 1807 – يىلىغىچە

 

نام قازىنىش سەۋەبى : تارىختىكى بىرىنچى “ئادەمسىمان كومپىيۇتېر” Wikipedia قامۇسى

بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 26

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 18 تۈمەن

(HPI) كۆرسەتكۈچىسى : 22.734

 

 

12.Linus Torvalds

تۇغۇلغان يۇرتى : فىنلاندىيە

 

تۇغۇلغان ۋاقىتى : 1969-يىلى 12-ئاينىڭ 28-كۈنى

 

نام قازىنىش سەۋەبى : Lunix سىستېمىسىنى ۋە Git نەشىر كونتىروللاش سېستىمىسىنى ياساپ چىققان .

Wikipedia قامۇسى بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 94

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 649 تۈمەن

(HPI) كۆرسەتكۈچىسى : 22.753

 

 

11.Ken Thompson

تۇغۇلغان يۇرتى : ئامرىكا

 

تۇغۇلغان ۋاقىتى : 1943-يىلى 2-ئاينىڭ 4-كۈنى

 

نام قازىنىش سەۋەبى : Unix نىڭ ئىجادچىلىرىدىن بىرى ، B تىلىنىڭ كەشپىياتچىسى ، UTF- 8 ھەرپ-بەلگىنى كودلاشتۇرۇش لايىھىسىنىڭ قۇرغۇچىسى.

Wikipedia قامۇسى بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 40

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 144 تۈمەن

(HPI) كۆرسەتكۈچىسى : 23.216

 

 

10.Edgar F. Codd

تۇغۇلغان يۇرتى : ئەنگىلىيە

 

ياشىغان ۋاقىتى : 1923~2003 – يىلىغىچە

 

نام قازىنىش سەۋەبى: باغلىنىشلىق ساندان ئۇقۇمىنى تەرەققىي قىلدۇرغان

Wikipedia قامۇسى بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 32

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 82 تۈمەن

(HPI) كۆرسەتكۈچىسى : 23.258

 

 

9.John Backus

تۇغۇلغان يۇرتى : ئامرىكا

 

تۇغۇلغان ۋاقىتى : 1943-يىلى 2-ئاينىڭ 4-كۈنى

 

نام قازىنىش سەۋەبى: كوللىكتىپنى يېتەكلەپ Fortran نى قۇرۇپ چىققان.

Wikipedia قامۇسى بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 37

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 47 تۈمەن

(HPI) كۆرسەتكۈچىسى : 23.272

 

 

8. Marvin Minsky

تۇغۇلغان يۇرتى : ئامرىكا

 

تۇغۇلغان ۋاقىتى : 1927-يىلى 8-ئاينىڭ 9-كۈنى

 

نام قازىنىش سەۋەبى: ماسساچۇسېتس شىتاتى تەبىئىي پەنلەر ئىنىستىتۇتى سۈنئىي ئىدراك تەجربىخانىسىنىڭ قۇرغۇچىلىرىدىن بىرى.

Wikipedia قامۇسى بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 35

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 122 تۈمەن

(HPI) كۆرسەتكۈچىسى : 23.312

 

 

7. Tim Berners-Lee

تۇغۇلغان يۇرتى : ئامرىكا

 

تۇغۇلغان ۋاقىتى : 1955-يىلى 6-ئاينىڭ 8-كۈنى

 

نام قازىنىش سەۋەبى: دۇنيا ئۇچۇر تورىنىڭ قۇرغۇچىسى .

Wikipedia قامۇسى بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 98

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 966 تۈمەن

(HPI) كۆرسەتكۈچىسى : 23.588

 

 

6. Niklaus Wirth

تۇغۇلغان يۇرتى : ئامرىكا

 

تۇغۇلغان ۋاقىتى : 1935-يىلى 2-ئاينىڭ 15- كۈنى

 

نام قازىنىش سەۋەبى: Pascalتىلىنى كەشىپ قىلغۇچى .

Wikipedia قامۇسى بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 35

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 76 تۈمەن

(HPI) كۆرسەتكۈچىسى : 23.633

 

 

5. Andrew S. Tanenbaum

تۇغۇلغان يۇرتى : ئامرىكا

 

تۇغۇلغان ۋاقىتى : 1944-يىلى 3-ئاينىڭ 16- كۈنى

 

نام قازىنىش سەۋەبى:MINIX ( ھەقسىز ، ئوقۇ-ئوقۇتۇشتا ئىشلىتىدىغان Unix مەشغۇلات سېستىمىسى ) نىڭ كەشپىياتچىسى .

Wikipedia قامۇسى بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 35

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 115 تۈمەن

(HPI) كۆرسەتكۈچىسى : 23.851

 

 

4. Donald Knuth

تۇغۇلغان يۇرتى : ئامرىكا

 

تۇغۇلغان ۋاقىتى : 1938-يىلى 1-ئاينىڭ 10- كۈنى

 

نام قازىنىش سەۋەبى:«كومپىيۇتېر پىروگگىراممىسى لايىھەلەش سەنئىتى» ناملىق كىتابنىڭ ئاپتورى

Wikipedia قامۇسى بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 62

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 213 تۈمەن

(HPI) كۆرسەتكۈچىسى : 24.541

 

 

3. Claude Elwood Shannon

تۇغۇلغان يۇرتى : ئامرىكا

 

ياشىغان ۋاقىتى : 1916~2001

 

نام قازىنىش سەۋەبى:«ئۇچۇر نەزىرىيە ئاتىسى » دېگەن نامغا ئېرىشكەن ،يەنە ئاساسىي ئېلېكتىرونلۇق رەقەملىك كومپىيۇتېر نەزىرىيەسىنى قۇرغان

Wikipedia قامۇسى بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 45

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 236 تۈمەن

(HPI) كۆرسەتكۈچىسى : 24.615

 

 

2. Edsger Dijkstra

تۇغۇلغان يۇرتى : گوللاندىيە

 

ياشىغان ۋاقىتى : 1930~2002

 

نام قازىنىش سەۋەبى:ALGOL ھاسىللىغۇچنىڭ ئورتاق ئىجادچىسى، تۇنجى قايتىلانمىنى قوللىغۇچنى ئاسسىمبىلچى، كومپيۇتېر ئاتالغۇسى «توشۇغۇچى»(vector) ۋە دۆۋلەك (Stack) نى ئوتتۇرىغا قويغۇچى.

Wikipedia قامۇسى بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 47

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 140 تۈمەن

(HPI) كۆرسەتكۈچىسى : 24.685

 

 

1. Richard Stallman

تۇغۇلغان يۇرتى : ئامرىكا

 

تۇغۇلغان ۋاقىتى :1953-يىلى 3- ئاينىڭ 16-كۈنى

 

نام قازىنىش سەۋەبى:Emacs نىڭ ئاپتورى ، GNU تۈرى ۋە ئەركىن دېتال ياسىغۇچى .

Wikipedia قامۇسى بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 89

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 561 تۈمەن

(HPI) كۆرسەتكۈچىسى : 24.774

 

 

0. Alan Turing

تۇغۇلغان يۇرتى : ئامرىكا

 

ياشىغان ۋاقىتى : 1912~1954

 

نام قازىنىش سەۋەبى:كومپىيۇتېر ئىلمى ئاتىسى ، داڭلىق پارول يېشىش مۇتەخەسسىسى

Wikipedia قامۇسى بىئولوگىيە تۈرلىرىدىكى تىللار سانى : 108

2008-يىلى 1-ئايدىن 2013-يىلى 12-ئايغىچە Wikipedia قامۇسىدىكى بەت يۈزى زىيارەت سانى : 180 تۈمەن

(تەھرىر : ئىزدەن)

«تارىختىكى داڭلىق 15 نەپەر كومپىيۇتېر ئالىملىرى»گە دائىر تېخىمۇ كۆپ ئۇچۇر

ئالدىنقىسى:ئۈندىدار كىشىلەرنىڭ خىزمەت ۋە دەم ئېلىشىنىڭ چېگرىسىنى خۇنۇكلەشتۈرۈۋەتتى
كېيىنكىسى: جۇڭگونىڭ ئوغرى نەشىردىكى يۇمشاق دېتال ئورنىتىش نىسبىتى %3 چۈشتى

• جۇڭگونىڭ ئوغرى نەشىردىكى يۇمشاق دېتال ئ
• تارىختىكى داڭلىق 15 نەپەر كومپىيۇتېر ئال
• ئۈندىدار كىشىلەرنىڭ خىزمەت ۋە دەم ئېلىش
• XP توختىتىلغاندىن كېيىن، ئېلىمىز Linux سىس
• نوكىيا شىركىتى باش شىتابىغا مىكروسوفتن
• قەغەز ئۈستىدە «يۆتكىلىدىغان» پىرىنتېر
• سامسۇڭ راستىنلا ئاندىرويىدتىن پۈتۈنلەي
• گوگول ئەپ بازىرىغا ئۇيغۇر تىلى ئۈچۈن بى
• Windows Phone دىكى ئۇيغۇرچە ئۈچۈن بېلەت تاشلا
• سىموس شېفىرىنى يېشىشنىڭ بىرقانچە ئۇسۇل
• ئاندىرويىد ئابونتلىرى خۇددى «مۇردا» غا
• iOS ئەپلىرىنىڭ خېيىم-خەتەر دە
• Windows XP نى قوللاشنى ئۇزارتىش ھەق
• 5.7 سۇڭلۇق iPhone 6 مەيدانغا كېلىدۇ
• Windows Phone8.1 گە T9 شەكىللىك كۇنۇپكا
• سونى Xperia Tablet Z2 ئاشكارلاندى