شىنخۇا تورى چاڭچۈن 8-ئاينىڭ 11-كۈندىكى تېلېگراممىسى: «بالام گىتار ئۆگىنىشنى خالىغان بىلەن، مەندىن نەي چېلىشنى ئۆگىنىشنى خالىمايدۇ.» جىلىن ئۆلكىسىنىڭ تۇمىن شەھىرىدە ئولتۇرۇشلۇق چاۋشيەن مىللىتىدىن بولغان بوۋاي جىن شياڭ گو مۇخبىرغا شۇنداق دېدى.
     نەي بولسا جۇڭگو چاۋشيەن مىللىتىنىڭ ئۆزگە خاس ئەڭ ۋەكىللىك خاراكتېرىگە ئىگە ئەنئەنىۋى مۇزىكا ئەسۋابلىرىنىڭ بىرى، ھەم دۆلەت دەرىجىلىك غەيرىي ماددىي مەنىۋى مىراس، جىن شياڭ گو بولسا بۇ مىراسقا ۋارىسلىق قىلغۇچىلارنىڭ بىرى. بالىسىنى ئۇنىڭدىن ئۆگىنىشىنى خالىماسلىقى، ھەم باشقا مۇۋاپىق ۋارىسلىق قىلغۇچى تاپالماسلىقى، ئۇنىڭ «پەۋقۇلئاددە» نەينىڭ يوقىلىش خەۋپىگە دۇچ كېلىۋاتقانلىقى.
      جىلىن ئۆلكلىك يەن بىيەن چاۋشەن مىللىي ئاپتونۇم ئوبلاستى بولسا جۇڭگۇ چاۋشەن مىللتنىڭ ئاساسلىق توپلاشقان جايلارنىڭ بىرى. 11-كۈنى، يەن بىيەن ئوبلاستى تومىن شەھىرىگە جايلاشقان «جۇڭگۇ چاۋشەن مىللتى غەيرى مەنىۋى مىراس كۆرگەزمىخانسى »دا، جىن شىياڭ گو ئېكسكۇرسيە قىلغۇچىلارغا نەي ئويۇنى «ئالى لاڭ»نى ئورۇنلاپ بەردى. ئۇنىڭ تونۇشتۇرشچە، تۇمىن شەھىرىدە نەي چالالايدىغانلار 10دىن ئاشمايدىكەن.
يالغۇز تۇمىن شەھىردىلا ئەمەس جۇڭگۇدىكى نۇرغۇن ئاز سانلىق مىللەت توپلىشىپ ئولتۇراقلاشقان رايۇنلار، غەيرى ماددى مەنىۋى مەدىنيەت مىراسقا ۋارسلىق قىلش ۋە قۇغداش ئومۇميۈزلۈك قىين مەسلگە دۈچ كېلىۋاتىدۇ.
     نۆۋەتتە، 2011«يەن بىيەن باھارى»دا جۇڭگۇنىڭ تۇمىن جاڭ مەدنيەت ساياھتى ئۆتكۈزۈلمەكتە. بۇ مەدىنيەت ساياھتنىڭ مۇھىم پائاليەتچىلرنىڭ بىرى بولۇش سۈپتى بىلەن، دۆلەت ئىچدىن كەلگەن 30نەچچە ئالىم ۋە شاگىرتلار بىرلىكتە ئاز سانلىق مىللەتلەرنىڭ غەيرى ماددى مەدنيەت مىراسلىرنىڭ تەرەققياتنى ئىلگىرى سۈردى.
    ئۇلارنىڭ قارشچە، نۆۋەتتە ئاز سانلىق مىللەتلەرنىڭ غەيرى ماددى مەدىنيەت مىراسلىرنى قۇغداش ئاساسلقى ئۈچ چوڭ مەسلگە دۈچ كەلمەكتە: غەيرى ماددى مەدىنيەت مىراسلىرنىڭ مەنبەسى ئالاھىدە مول؛ زامانۋىلشش قەدىمى ئىجدىمائي ئقتسادنىڭ جىددى ئۆزگىرشىگە دۈچ كېلىپ، مەدنيەت مىراسلىرىدا ئۈزلىكسز بولغان مەدنيەت ئىكلوگيەسنىڭ جىددى ئۆزگىرشى؛ قۇغداش تالانتى، ئقتساد ۋە ئەسلھەلەر كەمچىل.
    جۇڭگۇ دۆلەت غەيرى ماددى مەدىنيەت مىراسلىرنى قوغداش مۇتەخخەسسى ھەيئىتى، مەركىزى مىللەتلەر ئونۋېرستنىڭ پىرافسورى چ چىڭغۇ مۇنداق دېدى،غەيرى ماددى مەدىنيەت مىراسلىرى مىللەتلەرنىڭ «مەدىنيەت سەزگۈسى»نى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، غەيرى ماددى مەدىنيەت مىراسلىرنى قۇغدىغانلىق «روھىدىكى ئۆز ئائىلسنى قۇغدىغانلىق». بۇ تۈرلۈك مىراسلارنى قۇغداش خىزمتى قاش بىلەن كىرپىكنىڭ ئارلىقىدا قالدى.
      نۆۋەتتە، جۇڭگۇنىڭ ھەر قايسى جايلىرىدا غەيرى ماددى مەدىنيەت مىراسلىرنى قۇغداش تەدبىرى ئاكتىپلىق بىلەن قوللنىپ، 5 مىللىي ئاپتۇنۇمىيلىك رايۇنلار ئىچىدە 3نىڭ رەسمىي تۈردە غەيرى ماددى مەدىنيەت مىراسلىرنى قۇغداش ئالاھىدە قانۇنى ئېلان قىلندى.
    2003-يىلى 10-ئايددىن باشلاپ بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى ئىلىم-پەن مەدىنيەت گورۇپپسى «غەيرى ماددى مەدنيەت مىراسلىرنى قۇغداش ئەھدىنامسى» تۈزگەن ھازىرغا قەدەر، جۇڭگۇ بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتنىڭ ئنسانيەتنىڭ ماددى مەدنيەت مىراسلىرى ۋەكىللىرى مۇندەرىجسنىڭ 28تۈرگە كېرگۈزلۈپ، ئاز سانلىق مىللەت «غەيرى مىراس» تۈردە 10تۈرنى ئىگەللىدى.
     گۇۋاڭشى جۇۋاڭزۇ ئاپتونۇم رايۇنىدا، ھەر دەرىجىلىك ھۆكۈمەت ئەنئەنۋى قۇشاقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان «غەيرى ماددى مەدىنيەت مىراسلىرى»نى قۇغداش ئاپراتلىرنى تەسس قىلىدى، ھەمدە مۇناسۋەتلىك قانۇن-تۈزۈملەرنى بېكتىپ، بىر قىسم گۇۋاڭشى ئاز سانلىق مىللەت ناخشچىلرنىڭ غەيرى ماددى مەدىنيەت مىراسلىرنىڭ ۋەكىللىك ۋارسلىرى بۇلۇش سۈپتى بىلەن، قوللاش ۋە ياردەمگە ئېرشتى.
    جىلىن ئۆلكە يەنبيەن چاۋشەن ئاپتونۇم ئوبلاستى، يېقىندىن بېرى «تۇمنجاڭ ئېقندىكى مەدنيەت ئكلوگىيە قۇغداش رايۇنى»نىڭ دەسلەپكى پىلاننى ئوتتۇرغا قويدى، تەرەققيات يۇلى، خىزمەت تەدبىرى، مەبلەغ سېلنمسى قاتارلىق تەرەپلەردە چاۋشەن مىللتنىڭ غەيرى ماددى مەدنيەت مىراسلىرنى قۇغداش ۋارسلىق قىلشنى ئاكتىلق بىلەن ئىلگىرى سۈردى. نۆۋەتتە، چاۋشەن مىللتنىڭ تاختا كوۆۋرۈك ئىلەڭگۈچى، بەل دۇمبقى ئۇسۇلى قاتارلىق 10تۈر ئاللىقاچان  دۆلەت دەرىجىلىك غەيرى ماددى مەدنيەت مىراسلىرى ۋەكىل خارەكتېرلكلەر تۈرىگە كېرگۈزۈلدى.
     مەلۇماتلارغا قارىغاندا، بۇ يىل 6-ئايدا ئەمدىلا تاختا ئېسلغان جۇڭگۇ چاۋشەن مىللتى غەيرى ماددى مەدنيەت كۆرگەزمىخانسى، جۇڭگۇدىكى 55ئاز سانلىق مىللەت ئىچىدىكى بىرنچى «غەيرى مىراس» كۆرگەزمىخانسى.
     چى چىڭغۇ :«ھازىرقى دەۋردە، ئەنئەنىۋى مەدەنىيەتتە ئەڭ قوغداشقا موھتاج بولغىنى مەدەنىيەت مىراسلىرى. ئاز سانلىق مىللەتلەرنىڭ غەيرىي ماددىي مەدەنىيەت تەركىبى قىسمى بولۇپ، ئاز سانلىق مىللەتلەرنىڭ مۇھىم قىممىتى بار غەيرىي ماددىي مەدەنىيەت مىراسلىرىنى قۇتقۇزۇش ۋە قوغداشتا ئىنتايىن مۇھىم، ئىنتايىن زۆرۈر»