پەرزەنت تەربىيىسى توغرىسىدا ئويلىغانلىرىم

قاپلان115

8 G" M4 s! c" O8 r- g6 M& P  `1 ~

پەرزەنت تەربىيىسى توغرىسىدا ئويلىغانلىرىم

% \$ A9 A+ d- M/ w# J2 J) b     
    پەرزەنت ئائىلىدە يېڭى بىر جان بولۇپ قوشۇلغاندىن ئاشۇ پەيتلەردە ئۇ خۇددى بىر پارچە ئاق قەغەزگىلا ياكى يېڭى بىخلىنىپ چىققان بىر يۇمران كۆچەتكە ئوخشايدۇ قەغەزگىمۇ سىز نىمە سىزسىڭىز شۇ ئەكس ئىتىدۇ ، ۆكچەتنىمۇ سىز قانداق پەرۋىش قىلسىڭىز شۇنداق چوڭ بولىدۇ . مەن كۆپ يىللىق كۈزىتىش جەريانىدا شۇنى مۇئەييەنلەشتۈردىمكى پەرزەنت تەربىيىسىنىڭ قانداق بولىشى  شۇ ئائىلىدە ئۆسۈپ يىتىلىۋاتقان پەرزەنتلەرنىڭ كىيىنكى ھايات مۇساپىسىدىكى تەقدىرىنى بەلگۈلەيدىغان مۇھىم ئامىللارنىڭ بىرى . مىنىڭ بۇ يەكۈنىمنىڭ توغرىلىقىنى ئىسپاتلاش ئۈچۈن بىر پىسخولك دوستۇم ماڭا ئېيتىپ بەرگەن پەرزەنت تەربىيەلەش ئۇسۇلى تۈپتىن ئوخشىمايدىغان ئىككى  خىل ئائىلە تەربىيىسىدە چوڭ بولۇپ ئوتتۇرا ياشلاردىن ھالقىغان ئىككى ئادەمنىڭ ئۆز تۇرمۇشى توغرىسىدا سۆزلەپ بەرگەن توۋەندىكىدەك بايانلىرىنى سىلەرگە سۇنۇشنى توغرا تاپتىم .
بۇ ئىككى ئادەمنىڭ بىرىنچىسى ئىلگىرى ئاتا-ئانىسىنىڭ ئىقتىسادى بىر قەدەر تۆۋەن ئەمما مۇكەممەل تۇرمۇش قارىشى يىتىلدۈرگەن  نامرات ئائىلىدە چوڭ بولغان كىشى بولۇپ ، ئۇ ھازىر مەلۇم بىر خەلقارالىق چوڭ شىركەتنىڭ كاتتا خوجايىنى . ئىككىنچىسى بولسا ئىلگىرى ئاتا-ئانىسىنىڭ ئىقتىسادى بىر قەدەر ياخشى ئۆزگىچە تۇرمۇش قارىشى يىتىلدۈرگەن  باياشات ئائىلىدە چوڭ بولغان كىشى بولۇپ ، ئۇ ھازىر مەلۇم بىر قاماقخانىدا خىيانەتچىلىك جىنايىتى بىلەن قولغا ئېلىنىپ سوتنىڭ ھۆكۈمى ئارقىلىق قاماق جازاسى ۋەزىپىسى ئىجرا  قىلىنىۋاتقان جىنايەتچى .
      بىرىنچى كىشىنىڭ بايانى تۆۋەندىكىچە :
      مەن ئەقلىمگە كەلسەم ئائىلەم ناھايىتى نامراتئىكەندۇق دادام ۋە ئانامنىڭ ئىككىلىسى بىر سانائەت كارخانىسىدا ئادەتتىكى ئىشچى ئىدى . مەن يەتتە ياشقا كىرگەن كۈنلەرنىڭ بىر يەكشەنبە كۈنى ئەتىگەن مەن ئۇكام بىلەن دادامنى باغچىغا ئاپىرىپ ئىككىمىزنى ئوينىتىشقا كۆۈندۈرۈشكە مەسلىھەتلىشىپ ھويلىغا چىقتۇق . داداممۇ بىزنى ساقلاپ تۇرغاندەكلا بىزنىڭ ھويلىغا چىقىشىمىزغا
- بالىلىرىم بۇياققا كىلىڭلار ، مىنىڭ سىلەرگە دەيدىغان  بىر مۇھىم گېپىم بار  - دىدى .
! n- w6 G- S- k- s, H6 R; yبىز تەڭلا يۈگۈرۈپ دادامنىڭ ئالدىغا باردۇق . دادام ئالدىمىزدىكى بىر تۈپ ئالما كۆچۈتىنى كۆرسىتىپ تۇرۇپ .
-بۇ كۆچەتتە قىپقىزىل قىزىرىپ پىشقان بىرتاللا ئالما قاپتۇ بۇنى سىللەرگە قانداق تەخسىم قىلىپ بىرىشنى ئويلىشىپ ئاخىرى مۇنداق بىر خۇلاسىغا كەلدىم   ئىككىڭلار ئتىزلىققا چىقىپ قويلارغا ئوت ئېلىپ كىرىڭلار ئالغان ئوتۇڭلارغا ئاساسەن قايسىڭلار ئۇتۇپ چىقساڭلار ئالمىنى شۇ يىسۇن ، ۋاقتى يېرىم سائەت ، بولامدۇ ؟- دىدى .
5 g/ P+ `) n$ a-بولىدۇ  دادا  ، ئەمما بۈگۈن مۇسابىقىدىن كىيىن ئۇكام بىلەن ئىككەيلەننى باغچىغا ئاپىرىپ ئوينىتىپ كەلگەن بولسىڭىز قانداق ؟  دىدىم دادامغا ئەركىلەپ تۇرۇپ . دادام بىردەم ئويلىنىۋالغاندىن كىيىن
' q, U& u4 |; x0 L; C- بولىدۇ  مەن ئاپىراي  ئەمما ئالدىنقى شەرت بۈگۈنكى ئالمىنى كىم يىيەلىسە باغچىغىمۇ شۇ بارسۇن . ئالمىنى يىيەلمىگەنلەر ئۆيدە ئاناڭلارنىڭ ئىشىغا ياردەملىشىسىلەر – دىدى .
$ `4 U5 d) u. n2 H1 Z# i' _بىز ئۇكام بىلەن ئىككەيلەن ماقۇللىقىمىزنى بىلدۈرۈپ ، ئالدىراپ تىنەپ باققا ئوت ئالغىلى يۈرۈپ كەتتۇق  
مەن ئىچىمدە ناھايىتىمۇ خۇشال بولدۇم . چۈنكى كۆڭلىمدە مەن چوڭ بولغاندىكىن مىنىڭ ئۇتۇپ چىقىشىمدا گەپ يوق ئىدى . مەن شۇ شىرىن خىيال بىلەن يېرىم سائەت ئىچىدە ئۆزەممۇ ئاران كۆتىرەلىگۈدەك مىقداردا ئۆت- چۆپ يىغىپ مەغرۇر ھالدا داامنىڭ ئالدىغا كەلدىم . ئۇكام بولسا مىنىڭ يىققان ئوت- چۆپۈمنىڭ يېرەىمىچىلىك مىقداردا ئوتنى كۆت- چۆپنى كۆتىرىپ  تەمكىن ئەمما خىجىلچىلىق كەيپىيات ئىچىدە دادامنىڭ ئالدىغا كەلدى . دادام ئىككىمىزنىڭ يىغىپ كەلگەن ئۆت- چۆپلىرىگە ئىچىكە زەڭ سېلىپ قارىغاندىن كىيىن ماڭا قاراپ تۇرۇپ
-بالام بۈگۈنكى مۇسابىقىدە ئۇكاڭ ئۇتۇپ چىقتى  - دىدى .
مەن ھەيرانلىق ئىلكىدە دادامغا قارىدىم  . دادام بولسا ھىچ ئىش بولمىغاندەك تەمكىن قىياپەتتە مۇسابىقە نەتىجىسىنىڭ مۇنداق چىقىش سەۋەبىنى چۈشەندۈرۈشكە باشلىدى .
- بالام بۇ مۇسابىقىدە بۈگۈن سەن ئوت- چۆپلەرنى ئۇكاڭغا قارىغاندا بىر ھەسسىدىن ئارتۇقراق كۆپ يىغىپ كەپسەن ، ئەمما قاراپ باققىنا  سەن يىغىپ كەلگەن بۇ ئوت- چۆپلەرنىڭ قويلارغا بەرگۈدەك پايدىلىق قىسمى زادى قانچىلىكتۇ ؟
0 [% U" X, ~+ o; C; E' uمەن ئاستاغىنە ئىككىمىزنىڭ يىغىپ كەلگەن ئۆت چۆپلىرىمىزگە كۆز يۈگۈرتتىم ئۇكام يىغىپ كەلگەن ئوت چۆپلەر شۇنداق پاكىز ، شۇنداق يۇمران بولۇپ ، پۈتۈن قىسمىنى قويلارغا يەم خەشەك قىلىپ بىرىشكە بولاتتى . مىنىڭ يىغىپ كەلگەن ئۆت-چۆپلىرىمنىڭ تەڭدىن تولىسى ئەخلەت- چاۋا بولۇپ ، پۈتۈن ئوت- چۆپنىڭ ئۈچتىن بىرىىنى ئاران ئىشلەتكىلى بولاتتى  مەن بۇ ھالەتنى كۆرۈپ شۇنداق خىجىل بولدۇمكى ئۆزۈمنى قويغۇدەك يەر تاپالماي  قالدىم  .
9 R5 C5 Q+ H7 G) \6 \شۇنداق قىلىپ بۇ قېتىملىق مۇسابىقىدە ئۇكام ئۇتۇپ چىققانلىقتىن بىر تال ئالمىنىمۇ ئۇكام يىدى ، باغچىغا ئوينىغىلىمۇ ئۇكام باردى  . شۇ كۈندىن باشلاپ مەن ھەر قانداق بىر ئىشنى قىلسام ئەستايىدىل قىلىدىغان ،  قىلغان ئىشتا سان قوغلىشىش بىلەن بىرگە سۈپەت قوغلىشىشقىمۇ ئالاھىدە ئەھمىيەت بىرىدىغان خاراكتىرنى ئۆزەمدە يىتىلدۈردۈم . بۇنىڭ تۈرۈتكىسىدە مەن ئالىي مەكتەپتىمۇ شۇنداق ياخشى ئوقۇدۇم ، ئوقۇش پۈتتۈرگەندىن كىيىن كىچىككىنا بىر كارخانا قۇرىۋالدىم ، كارخاناممۇ كۈندىن كۈنگە زورۇيۇپ تەرەققى قىلىپ ،بۈگۈنگە كەلگەندە خەلقارادا خېلى تەسىر كۈچى بار چوڭ شىركەتكە ئايلاندى . ئەگەر ئاشۇ چاغدا مەن ئىنىمگە ئۇتتۇرۋەتمىگەن بولسام مىنىڭ بۇنچىلىك چوڭ غەلبىلەرنى قولغا كەلتۈرەلىشىم ناتايىن ئىدى .
          ئىككىنچى كىشىنىڭ بايانى تۆۋەندىكىچە :
9 y2 J6 l+ e1 E0 r+ ^         مەن ئەقلىمگە كەلسەم ئائىلەم ناھايىتى باياشاتئىكەندۇق دادام ۋە ئانامنىڭ ئىككىلىسى بىر ئىدارىنىڭ مەلۇم بىر بۆلۈمىدە كىچىك بولسىمۇ باشقۇرغۇچى  ئىدى . مەن يەتتە ياشقا كىرگەن كۈنلەرنىڭ بىرىدىكى بىر ئەتىگەنلىكى مەن ئۇيقۇمدىن تەستە ئويغۇنۇپ كۆزلىرىمنى ئۇلىغان ھالدا سۇخانىدا يۈزلىرىمنى يۇيۇپ ناشتا قىلىش ئۈچۈن تاماق ئۈستىلىنىڭ ئالدىغا كەلدىم .شۇ ئەسنادا ئۇكاممۇ ناشتا قىلىشقا تەييارلىق قىلىپ چىقتى . مىنىڭ تاماق جوزىسى ئۈسىتە تۇرغان بىر دانە قىزىل ئالمىغا كۆزۈم چۈشتى . دەل شۇ چاغدا ئانام ئاشخانا ئۆيدىن تەييارلىغان ناشتىلىقلارنى كۆتىرىپ چىقىپ كەلدى .
/ \: {+ ^# d3 t4 n- بالىلىرىم ئاخشام داداڭلار بۇ ئالمىنى ئالغاچ كەپتىكەن يىيىشكە كۆزۈم قىيماي سىلەرنى يىسۇن دەپ ساقلاپ قويغان ، ئەمما ئالما بىر تال سىلەرنىڭ قايسىڭلار بۇ ئالمىنى يەيسىلەر  ؟
2 ]9 W# L: ]# @3 ?1 K6 O. }% tئانام گەپنى تۈگىتىپ بىزگە قارىدى ، مىنىڭ بۇ ئالمىنى شۇنداق يىگۈم كەلدى- دە ئانا مەن يەي دەپ ئاغزىمدىن گەپنىڭ ئۇچى چىقىپ بولغۇچە ئۇكام ئالدىراپ تىنەملا
- بۇ ئالما بەك چىرايلىقكەن مەن يەيمەن ، مەن يەيمەن – دىدى . مەن بۇ ئالمىنى ئوتتەك يىگۈم بولسىمۇ گەپ قىلىشتا ئۇكامنىڭ ئارقىسىدا قالغانلىقىمدىن جىم بولۇپ قالدىم  .
5 ?# e; |# P+ l: ~8 a% u& T  E. o3 ?ئانام ئۇكامغا مۇلايىملىق بىلەن قارىۋەتكەندىن كىيىن  ئۇكامغا قاراپ سۆز باشلىدى .
- بالام ئادەم دىگەن ئۆزىدىن چوڭلارنى ھۆرمەت قىلىشنى بىلمىسە بولمايدۇ  ، سەن ھازىر ئاكاڭنىڭ ئالدىدا ھۆرمەتسىزلىك قىلدىڭ  ، سەن ئەسلى بۇ ئالمىنى ئاكام مەندىن چوڭ بولغاندىكىن ئاكام يىسۇن دىيىشىڭ كىرەك ئىدى ، مانا بۇ ئۇقۇمۇشلۇق ئائىلىدە چوڭ بولغان بالىلارنىڭ ئەڭ ئاددى ئەخلاقى ، شۇڭا بۈگۈن بۇ ئالمىنى ئاكاڭ يىسۇن ساڭا مەن بازاردىن ئالما ئالغاچ كىلەي شۇ چاغدا يىگىن - دىدى . مەن بۇ چاغدا ئالمىنى مىنىڭ يىيەلەيدىغانلىقىمنى تولۇق مۇئەييەنلەشتۈردۈمدە پۇرسەتنى غەنىمەت بىلىپ  - ئانا ئۇكام كىچىك بولغاندىكىن بۇ ئالمىنى ئۇكام يىسۇن - دىدىم  . ئانام دەرھاللا سۆزۈمگە ئىكاس قايتۇرۇپ ئۇكامغا تەنبىھ بەرگىلى تۇردى .- كۆردىڭمۇ ئاكاڭ سەندىن چوڭ تۇرۇپ يەنىلا ئالمىنى ساڭا ئۆتىنىۋاتىدۇ  ، ئادەم دىگەن مۇشۇنداق بولىشى كېرەك . بۈگۈن بۇ ئالمىنى چوقۇم ئاكاڭ يەيدۇ – دىگىنىچە ئالمىنى مىنىڭ قولۇمغا تۇتقۇزۇپلا قويدى . مەن بۇ ئۇتۇقلىرىمدىن مەمنۇن بولۇپ ئىچ ئىچىمدىن خۇشال بولۇپ كەتتىم . شۇ كۈندىن باشلاپ مەن بىرەر مەخسىتىمنى ئەمەلگە ئاشۇرۇشتا ۋاسىتە تاللىمايدىغان ، زادى قانداقلا ئۇسۇلنى قوللىناي چوقۇم كاللا ئىشلىتىپ كۆزلىگەن مەخسەتكە ئاخىرى يىتەلەيدىغان يۇقۇرى ماھارەتلىك ئىختىدارنى ئۆزۈمدە يىتىلدۈردۈم . ئالىي مەكتەپنىمۇ ئەپلەپ سەپلەپ ، ئوقۇتقۇچى ئۇستازلىرىم بىلەن چىقىشىپ ئۆتۈپ پۈتتۈرۋالدىمھەم ئۇزۇنغا بارماي مەلۇم بىر ئىدارىغا خىزمەتكىمۇ چۈشۈۋالدىم . مەن خىزمەتكە چۈشۈپ ئۇزۇن ئۆتمەي يىتىلدۈرگەن ئىقتىدارىم ئاساسىدا قولۇمدىن كىلىدىغان بارلىق ئاماللارنى قوللىنىپ  ئازراق ئەمەلمۇ ئالدىم . مەن بىر ئىزدا توختاپ قالسام بولمايتى  مەن تىرىشىپ تىرمىشىپ يۇقۇرى تۆۋەن قاتراپ يۈرۈپ ئاخىرى مەن ئىشلەۋاتقان ئىدارىنىڭ بىرىنچى قول رەھبەرلىكىنى قولغا كەلتۈردۈم  . ئەمدى بۇ ئورۇندا مىنىڭ دىگىنىم ھىساپ ، مەندىن چوڭ ئادەم يوق ئىدى ، ھەممىلا ئادەم مىنى ئالدىمدىلا قالتىس دەپ ماختىشاتتى  مىنىڭ كۈنلىرىم شۇ تەرىقىدە ئۆتىۋەردە ، ئەمما بۇ خۇشال كۈنلەرمۇ ئۇزۇنغا بارمىدى . بىر كۈنى مىنى ئىنتىزام تەكشۈرۈش كومتىتىدىن تۇيۇقسىز چاقۇرتقۇزۇپ ئىككىنى تاپشۇرۇشقا بۇيرىدى . مەن قىلغان ئەتكەنلىرىمىنىڭ ھەممىنى تولۇق تاپشۇرماي بولمىدى ، نەچچە ئايدىن كىيىن مىنى سوق قىلىپ  سوتتىن يەتتە تۈرلۈك جىنايىتىم ئۈچۈن 12 يىللىق قاماق جازاسىغا ھۆكۈم قىلىپ بۇ ئورۇندا جازا ئۆتەۋاتىمەن  . مەن شاقىتتا ئانامنىڭ ئالدىدا ھىلىگەرلىك قىلىپ ئۇكام يىيىشكە تېگىشلىك ئالمىنى مەن يەۋالمىغان بولسام بۈگۈنكىدەك ئاقىۋەتكە قالمىغان بولاتتىم .
& A/ Z: p  P. a0 L        بۇ ئىككى كىشىنىڭ بايانىدىن شۇنى كۆرىۋېلىشقا بولىدىكى ، بىز پەرزەنت تەربىيىسىدە چوقۇم ناھايىتى سەگەك ، ئەستەيىدىل ، سەمىمى بولىشىمىز كېرەك . بولمىسا بىزنىڭ كىچىككىنا سەۋەنلىكىمىز پەرزەنتلەرنىڭ تەقدىرىنى ئۆزگەرتىپ قويۇشى ، مۇشۇ سەۋەپلىك پەرزەنتلەرنىڭ ساغلام بولمىغان پىسخىكا يىتىلدۈرۋېلىشىغا ئۆزىمىز سەۋەپچى بولۇپ قېلىشىمىز مۇمكىن .
                                                                             مەنبە : قاپلان115 يازمىسى

روھلان

بالىلارنىڭ كۆڭلىنى چۈشىنىشكە ماھىر بولۇش ۋە ئۈلگە بولۇشقا ماھىر بولۇش بىلەن بىرگە باشقۇرۇش لايىقىدا بولمىسا تەربىيەدە خاتالىق كۆرۈلۈپ  يامان مىجەز سىڭىپ قېلىشى مۇمكىن.
, m6 ~7 r7 w9 E( K* S& t* Uتېمىڭىز ياخشى تېمىكەن.