پەسىللەرنىڭ مىزاجى

قاپلان115

پەسىللەرنىڭ مىزاجى
: F$ j1 c+ R" A4 j       بىر يىل ۋاقىت ئىچىدە قوياش ئېنىرگىيىسىنىڭ يەر يۈزى تېمپىراتۇرسىغا كۆرسىتىدىغان كۈچلۈك- ئاجىزلىق دەرىجىسى ئوخشاش بولمىغاچقا كىشىلەر بىر يىلنى تەبىئەتنىڭ قوياشتىن قوبۇل قىلىدىان ئىسسقلىقنىڭ كۈچلۈك ئاجىزلىقىغا قاراپ ياز پەسلى ، كۈز پەسلى ، قىش پەسلى ۋە ئەتىياز پەسلىدىن ئىبارەت تۆت پەسىلگە بۆلۈپ ، ھەر قايسى پەسىللەرنىڭ ئۆزگىچە ئالاھىدىكلىرىدىن ئۈنۈملۈك پايدىلىنىش بىلەن بىرگە ، يەنە قوياش ئېنىرگىيىسىنىڭ ئۆزگۈرۈش تەسىرىدىن بولىدىغان تەبىئەت ھادىسلىرىگە مۇۋاپىق تاقابىل تۇرۇپ ، ئۆزلىرىنىڭ ھاياتى بىخەتەرلىكى ۋە تەن ساغلاملىقىنى مۇۋاپىق قوغداپ كەلگەن . بىز بۇلارنىڭ ئىچىدىن ھەر قايسى پەسىللەرنىڭ مىزاجى ، مۇشۇ مىزاج تەسىرىدە بەدەندە كۆپ كۆرىلىدىغان كېسەللىكلەر ۋە دىققەت قىلىشقا تېگىشلىك ئىشلار ئۈستىدە توختۇلۇپ ئۆتىمەن .
1 {" a3 l; T- [2 R- s) m4 l# ~    1. ياز پەسلىنىڭ مىزاجى ، كۆپ ئۇچرايدىغان كېسەللىكلەر ۋە دىققەت قىلىشقا تىگىشلىك ئىشلار
ياز پەسلىدە قۇياش نۇرى يەر يۈزىگە تىك چۇشكەن بولۇپ ، قۇياش ئىنىرگىيەسىنىڭ تەسىرى كۈچلۈك بۇلىدۇ . بۇنىڭ بىلەن يەر يۈزى ئىسسىپ، ھاۋا تەركىۋىدىكى يۇقۇرى زىچلىقتىكى سۇ ھورىنىڭ زىچلىغى شالاڭشىپ،ھۆللۇك كەيپىياتنىڭ ئورنىنى قۇرۇقلۇق كەيپىيات ئىگەللەش بىلەن بۇ پەسىل ھاۋا كىلىماتى قۇرۇق ئىسسىق بۇلىدۇ . بۇ قۇرۇق ئىسسىق كەيپىيات بىر تەرەپتىن ئادەم بەدىنىگە تەسىر قىلسا ، بۇلۇپمۇ قۇرۇق ئىسسىق مىزاجدىكى كىشىلەرگە  تەسىر قىلسا ، يۈرەك ، قان تۇمۇر ھەركىتىنى تىزلەشتۇرىدۇ . ھوللۇكنى ئازايتىپ ، مىڭىگە قۇرۇقلۇق يەتكۇزىدۇ . نىرۋىلاردا ماددا ئالماشتۇرۇشنى توسقۇنلۇققا ئۇچۇرتۇپ ، ھەر خىل نىرۋا كىسەللىكلىرىنى كەلتۇرۇپ چىقىرىدۇ . ئىسسىق پەسىلدە بۇزۇلىدىغان ماددىلار كۆپۇيۇپ ، جاراسىملار بىلەن بۇلغۇنۇش بىر قەدەر ئىغىر بۇلىدۇ . مەسىلەن: يۇقۇملۇق جىگەر كىسىلى ، ھىيىز ھابائىي ( يۇقۇملۇق ئىچى ئۆتكۈ )، ئامىيۇبالىق تولغاق قاتارلىق ھەزىم يوللىرى يۇقۇملۇق كىسەللىكلىرى بىر قەدەر كوپ يۇز بىرىدۇ . شۇڭا بۇ پەسىلدە يىمەكلىك تازلىغىغا ئالاھىدە ئەھمىيەت بىرىش ، مۇئاپىق دەم ئىلىش ، بەدەن ھارارىتىنى پەسەيتىدىغان ھەم ئۇفۇنەتكە قارشى تۇرىدىغان يىمەك- ئىچمەك دورا- دەرمەكلەرنى كۆپرەك ئىستېمال قىلىپ بىرىش لازىم . مەسىلەن: قىتىق ، سوغۇق سۇت ، مىۋە ، كوكتات ، تەمرى ھىندى سۈيى ، قاپاق ئىشى ، چىلان ، ئەينالۇ ، ئالما شەربىتى ، بىيە شەربىتى ، ئەينالۇ مۇرابباسى قاتارلىقلارنى كوپرەك ئىستېمال قىلىپ بىرىش لازىم .
# i0 U, f- N9 s3 U       2. كۈز پەسلىنىڭ مىزاجى ، كۆپ ئۇچرايدىغان كېسەللىكلەر ۋە دىققەت قىلىشقا تىگىشلىك ئىشلار
كۈز پەسلىدە قۇياش نۇرىنىڭ يەر يۇزىگە چۇشۇش بۇلۇڭى كىچىكلەيدۇ ، قۇياشنىڭ يەر يۇزىنى ئىسسىتىش كۇچىمۇ ئاجىزلاپ ، سوغۇقلۇق كەيپىيات يۇقۇرى بۇلۇپ قالىدۇ . ئاتمۇسفىرا يۇقۇرى قاتلىمىدىكى سۇ ھورىنىڭ زىچلىغى قۇيۇقلۇشۇپ ، يەر يۈزى ھاۋاسىغا تولۇق ئارلىشىش دەرىجىسىگە يەتمىگەچكە ، قۇرۇقلۇق كەيپىياتنىڭ تۆۋەنلەش دەرىجىسى تىخى ئاستا بۇلىدۇ . ئۇنىڭ ئورنىنى ھۆللۇك كەيپىيات تولۇق ئىگەللەپ كىتەلمەيدۇ . نەتىجىدە بۇ پەسىلنىڭ مىزاجى قۇرۇق سوغۇق بۇلىدۇ . بۇ كەيپىيات ئادەم بەدىنىگە تەسىر قىلسا يۈرەك قان تومۇرلىرىنىڭ ئىلاستىكىلىقى تۆۋەنلەيدۇ ، قاننىڭ قان تومۇر ئىچىدىكى ئىقىش سۈرئىتى ئاستىلايدۇ ، قان تومۇرلاردا چۆكمە شەكىللىنىش پۇرسىتى ئاشىدۇ . ماددا ئالماشتۇرۇش سۇسلايدۇ ، بەدەندە ئوزۇقلۇق يىتىشمەسلىك ، يۇرەك قان تومۇر كىسەللىكلىرى ، نىرۋا كىسەللىكلىرى ، ۋە نەپەس سىستىما كېسەللىكلىرى پەيدا بولۇشقا سەۋەپ بۇلىدۇ . شۇڭا بۇ مەزگىلدە بەدەننى قۇرۇتىدىغان نەرسىلەرنى ، سوغۇق يىمەكلىكلەرنى ئىستېمال قىلىشتىن ساقلىنىپ ، ھۆل ئىسسىق تەرەپتىكى يىمەكلىكلەرنى كۆپرەك ئىستېمال قىلىپ تۇرۇش لازىم . مەسىلەن: گۆشلۈك شوۋا گۇرۇچ ، گۆشلۇك شورپا، بادام مىغىزى ، قاپاق مىغىزى شىرىسى ، باچكا گوشى شورپىسى قاتارلىقلارنى ئىستېمال قىلىش لازىم.
        3. قىش پەسلىنىڭ مىزاجى ، كۆپ ئۇچۇرايدىغان  كېسەللىكلەر ۋە دىققەت قىلىشقا تىگىشلىك ئىشلار
( I. R" w+ U" B. Qقىش پەسلىدە قۇياش نۇرىنىڭ يەر يۇزىگە چۈشۈش بۇلۇڭى ئەڭ كىچىك بۇلىدۇ. قۇياش نۇرىنىڭ يەر يۇزىنى ئىسسىتىش دەرىجىسى ئەڭ تۆۋەن نوقتىغا چۈشۈپ ، قۇياشتىن يەر يۇزىگە چۈشىدىغان ئىسسىقلىق ئىنىرگىيە يوق دىيەرلىك تۆۋەن بۇلىدۇ . نەتىجىدە ئاتمۇسفىرادىكى سۇ ھورىنىڭ زىچلىغى قۇيۇقلۇشۇپ ، يەر يۈزىگە يىقىنلىشىپ بۇ پەسىلنىڭ كەيپىياتىنىڭ ھۆل سوغۇق بۇلۇشىنى كەلتۇرۇپ چىقىرىدۇ . بۇنىڭ بىلەن ئورگانىزىمنىڭ تەبىئىي ھارارىتى تۆۋەنلەپ ، قان تومۇرلاردىكى قاننىڭ ئىقىش سۈرئىتى ئاستىلايدۇ . توقۇلما ، ھۇجەيرىلەرنىڭ ماددا ئالماشتۇرۇش پائالىيىتى ئاستىلايدۇ ، ئىستىفىراق كېمىيىيىپ ئىھتىباس كۈچۈيىدۇ.  ئەزالارنىڭ پائالىيىتى سۇسلىشىدۇ . ئەزالارنىڭ بوشۇشۇپ كىتىشى خاراكتىرلىك كېسەللىكلەر كۆپ كورۇلىدۇ . نەپەس سىستىما كېسەللىكلىرى ، تېرە كېسەللىكلىرى ۋە ھەركەت سىستىما كېسەللىكلىرىنىڭ پەيدا بولىشىغا سەۋەپ بولىدۇ . بۇ مەزگىلدە بەدەننى سوغۇق ئۆتۇپ كىتىشتىن ساقلاش ، بەدەن ھارارىتىنى ، قۇۋۋىتىنى ئاشۇرغۇچى يىمەك- ئىچمەكلەرنى  ، مەسىلەن: قايماق ، سىرىق ياغ ، گۆش ،  تۇخۇم ، شىكەر ۋە نىشاستىلىك يىمەكلىكلەرنى كوپرەك ئىستېمال قىلىش لازىم .
6 J4 N& G3 \* `! r       4. ئەتىياز پەسلىنىڭ مىزاجى ،  كۆپ ئۇچۇرايدىغان  كېسەللىكلەر ۋە دىققەت قىلىشقا تىگىشلىك ئىشلار
# b3 D. g% o/ |0 h; N1 zئەتىياز پەسلىدە قۇياش نۇرىنىڭ يەر يۈزىگە چۈشۈش بۇلۇڭى قىش پەسلىگە نىسبەتەن چوڭىيىپ بارىدۇ . بۇنىڭغا ئەگىشىپ قۇياشتىن يەر يۇزىگە يىتىپ كىلىدىغان ئىسسىقلىق ئىنىرگىيىسى يەنە جانلىنىشقا باشلايدۇ. لىكىن بۇ ئىنىرگىيە ھاۋا تەركىۋىدە ئاتمۇسفىرا يۇقۇرى قاتلىمىدىن تۆۋەنلەپ چۈشكەن كۆپ مىقتاردىكى گاز ھالەتتىكى سۇ ھورىنى شالاڭلاشتۇرۇپ ، ئاتمۇسفىرا يۇقۇرى قاتلىمىغا چىقىرىش دەرىجىسىگە يەتمىگەچكە ، يەر يۇزى مەلۇم دەرىجىدە ئىسسىيدۇ. ئەمما ھۆللۇك كەيپىيات يەنىلا مەۋجۇت بۇلىدۇ . نەتىنجىدە بۇ پەسىلنىڭ مىزاقى ھۆل ئىسسىق بۇلۇپ ئىپادىلىنىدۇ . بۇ خىل ھۆل ئىسسىق كەيپىيات بەدەنگە تەسىر قىلغاندا ئۇ بەدەندىكى قان تومۇرلارنى كىڭەيتىپ ، قان تومۇرلاردىكى سۇيۇقلۇقلارنىڭ ئىقىش سۇرئىتىنى تىزلىتىپ ، تۇقۇلما ، ھۇجەيرىلەرنىڭ ماددا ئالماشتۇرۇش پائالىيىتىنى كۈچەيتىپ ، قان تومۇر دىۋارىنىڭ ئۆتكۇزۇشچانلىغىنى ئاشۇرۇپ ، قان سۇيۇقلىقىنىڭ تۇقۇلما ئارلىقىغا سىرغىپ چىقىشىغا سەۋەپچى بۇلىدۇ . قاندىكى ئوكسىگىننىڭ سەرپىياتىنى كۈچەيتىدۇ . بۇنىڭ بىلەن ئوكسىدلانغان ھىمىگلوبىن ئازلاپ ، ئوكسىدسىزلانغان ھىموگلوبىن كوپىيىپ ، يۈرەك قان تومۇر كېسەللىكلىرى ۋە تېرە كېسەللىكلىرى يۇز بىرىش ئۇچۇن شەرت ھازىرلىنىدۇ. شۇڭا بۇ مەزگىلدە قاننى قاينىتىش ، بۇزۇش تەسىرى بولغان نەرسىلەردىن پەرھىز  تۇتۇپ ، قاننى تازىلاش ، سوۋۇتۇش تەسىرى بولغان دورا ۋە يىمەك- ئىچمەكلەردىن  پالەك ، چىلان ، ئەينالۇ ، شاھتەررە ، ئەرىقى كاسىنە، چىلان شەربىتى، مەتبۇخى ئەفتىمۇن قاتارلىقلارنى كۆپرەك ئىستېىمال قىلىپ بىرىش لازىم.
7 [$ L( C2 a4 ]3 a' S7 T, |                                                                                                      قاپلان115

oguz0997

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم بۇرادەرلە مۇشۇ بىلىملەرنى توپلام قىلىپ بىر ئەپ ياسىغىلى بولماسمۇ

2627802920

رەھمەت بىلىۋىلىشقا تىگىشلىك ئىشلاركەن