ئويغانغاندىن كېيىن (ھېكايە)

sat喜欢

	يەنە بىر  ياخشى  كىينو كەن ماۋۇ...........

kaysar_yurak

	دىگىنىڭىز توغرا ...  ئادەم قىلغان ئىشىغا پۇشايمان قىلىپلا ئۆتىدىغان ئوخشايدۇ  ....   ئاللاھ خالىسا ئەمدى ھەرگىز توردا باشقىلار بىلەن تالاش تارتىش قىلىپ يۈرمەيمەن ، ئەتراپىمدىكلەر بىلەنمۇ ھەم ....  ھازىر بىزلەرنىڭ  كىچىك مەسىللەردە ئۇرۇشۇپ، تارتىشىپ ، ئىختىلاپلىشىپ يۈرىيدىغان ۋاقتىمىز ئەمەسكە ....

nurkizi

	بۇ بېشىڭىزدىن ئۆتكەن ئىشلاردەك قىلىدۇ شۇنداقمۇ؟يېزىش ئۇسلوبىڭىز بەك راۋان بوپتۇ،شۇ سوغۇق كىچىدە سىز گۇزەلنۇرنىڭ دەرىزىسى ئالدىدا ئىسىڭىزنى بىلمەي تۇرغاندا تۇيۇقسىز تۆت لۈكچەك پەيدا بۇلۇپ سىزنى ئۇرۇپ چالا ئۈلۈك قىلىپ قويغاندا سىز بۇ ئىشلارنى گۈزەلنۇر بىلەن مۇناسىۋەتلىك ياكى شۇنىڭ قۇلى بار دەپ ئويلىمىدىڭىز مۇ؟

dellyar571

	ھاي ھاي تورداشلار ،ئادەم كەچۈرمىشلىرىنى ئەينەن يازمايدۇ لىكىن مىنىڭ نەزىرىمدە  چىن ۋە ھەقىيقى نەرسىلا  ئوقۇرمەنلەرگە پايدا بىرەلەيدىغانلىقى ئۈچۈن  يىزىش ئۇسلۇبۇم رىياللىقا يىقىن بولۇشنى پىرىنسىپ قىلىغان،،، سىرىتغا بولۇپ قىلىپ كەينىنى يازالمىدىم پات ئارىدا كەيىنى چۇشىرىمەن.

dellyar571

	قەھىردان قىشتىكى ئۇ ئىچىنىشلىق ھالىمنىڭ كۆز ئالدىمغا كىلشى بىلەن غەزەپلەر ئىچىدە ئۇ ماركىنى تېخىمۇ مەھكەم سىقىپ قايتا ئەسلىگە كەلمەيدىغان قىلىۋەتتىم-دە يەشىككە مەينەت بىر نەرسىنى سەسكىنىپ ئاتقاندەك تاشلىدىم. پوچتا ماركىسى ئەلبومنى پاكىزلەپ ئۇنى قايتا كۆرگىنىمدە مەنزىرە رەسىملەر ۋە داڭلىق ماي بوياق رەسىملەرنىڭ سۈرىتىدىن باشقا بىرەر نەرسە قالمىغانلىقىدىن ئىچىم سىيرىلغاندەك بولدى.پاكىزلەنگەن بۇ ئەلبومىمنى ئەسلىدىكى ئورنىغا ئېلىۋېتىپ يەنە گۈزەلنۇر ئىككىمىزنىڭ دەرەخ يوپۇرماقلىرىنى يىغىپ تۈزگەن يوپۇرماق ئەۋرىشكىسى خاتىرەمنى يوقتىش مەقسىتىدە قولۇمغا ئېلىشقا مەجبۇر بولدۇم بىز باغچىلارغا بولۇپمۇ ئۆسۈملىكلەر باغچىسىغا بارغاندا دەرەخ يوپۇرماقلىرىنى تىرىشتۇرۇپ يىغاتتۇق ۋە قۇرۇتۇپ«مانداق چىرايلىقكەن ،شەكلى ئانداق قىزىقارلىقكەن،،،»دىيىىشپ  مۇشۇ خاتىرىغا چاپلاپ قوياتتۇق . مەن ھەتتا شىنجاڭدا يوق دەرەخ تۇرلىرىنىڭ يوپۇرماقلىرىنى شىئەندىن ئىلىپ كىلەتتىم..  ئۇنىڭ بىرىنچى بېتىنى ئاچتىم. ئاق تىرەكنىڭ يۈرەك شەكلىدىكى بىر جۇپ يوپىرمىقى بىر بىرىگە يانداش قىلىپ چاپلانغان بەت كۆز ئالدىمغا تاشلاندى  ئۇ ۋاراقىدىن تىزلا ئۆتىپ باشقا بەتىنى ئۆرىدىم   «تەبىئەت دۇنياسى ئەڭ ياخشى ئوقۇتقۇچى. ئۇ ئۆزىنىڭ قانۇنىيەتلىرىنى مۇشۇ دۇنياغا كۆز ئاچقانلىكى ئىنسانغا ئۆگىتىپ ئۇلارغا ئەقىل-پاراسەت سىڭدۈرىدۇ. لېكىن كىشىلەر ئاچكۆزلىكلىرى سەۋەبىدىن ئۇنىڭ مەرھەمىتىدىن كۆپىنچە قۇرۇق قالىدىغانلىقىنى بىلمەيدۇ.» بۇ گۈزەلنۇرنىڭ ماڭا تونۇش چىرايلىق خېتى. ئادەتتە ھېكمەتلىك سۆزلەرنى باشقىلاردەك ئاھ- ۋاھ دەپ ياقتۇرۇپ كەتمىسەممۇ لېكىن بۇ بىر جۈملە سۆزنى راستىنلا ياقتۇرىمەن. بۇنىڭ سەۋەبى ھەرگىز بۇ خەتلەرنى گۈزەلنۇرنىڭ يېزىپ بەرگەنلىكى ئەمەس بەلكى ئۆزەمنىڭ تەبىئەت دۇنياسىغا ئامراقلىقىمدا.     بۇ خاتىرە ئىچىدىكى ھەرخىل يوپۇرماقلارنى قايتا كۆرۈشكە قىزىقمايلا خاتىرىنى يەشىككە تاشلىدىم. يەنىچۇ؟ مەندە گۈزەلنۇرنىڭ يەنە قانداق نەرسىلىرى قالدى؟ توغرا، مۇزىكا لېنتىلىرى . ئۇ ماڭا نۇرغۇن مۇزىكا لېنتىلىرىنى بەرگەن. دەرھال كىتاب جازامنىڭ بىر بۇلۇڭىغا ئۈستى-ئۈستىگە رەتلىك تىزىلغان لېنتىلارنى يىغىشتۇردۇم. بۇلار ساپلا سىمفونىيلەر، غەرپنىڭ كىلاسسىك مۇزىكىلرى ئىدى. گۈزەلنۇرنىڭ قارىشىچە غەرپنىڭ كىلاسسىك مۇزىكىلىرىدا بىر خىل جۇشقۇن روھ تېپىپ تۇرىدىكەن. يەنى ئۇنىڭ گېپى بويىچە ئەرلەرگە خاس تەۋەككۈلچىلىك، غايە، جاسارەت تېپىلىدىكەن. بىر قېتىم ئۇنىڭدىن ئۇيغۇرلارنىڭ مۇزىكىلىرىچۇ؟ دەپ سورىسام « بۇ مۇزىكىلاردا مۇڭ كۆپ غەم قايغۇغا پاتقاندا ئاڭلارسىز لېكىن ئۇلاردا جاسارەت ، جۇشقۇنلۇق روھى كەم» دىگەنىدى. ئۇنىڭ بۇ گەپلەرنى نەدىن ئۆگىنىۋالغانلىقىنى سۈرۈشتۈردۈم ئاخىرى گەپنىڭ يىلتىزى ئۇنىڭ ئاغزىدىن چۈشۈرمەيدىغان بوۋىسىغا بېرىپ تاقالغان ئىدى. ئۇ يەنە مېنى «مۇشۇنداق مۇزىكىلارنى كۆپ ئاڭلاپ بېرىڭ، ئەركەكتەك بولسىز» دىگەن. ئەلۋەتتە بۇ ئۇنىڭ سۆزى ۋە ئارزۇسى. نېمىلا بولمىسۇن بۇنداق نەرسىلەرنى ئاڭلىمايمەن. قەتئى ئىرادىغا كەلگەنگە چۇشلۇق تۇرمۇشۇمدىكى گۈزەلنۇرغا ئالاقىدار نەرسىلەرنى پۈتۈنلەي تازىلاپ چىقىرىۋېتىشىم كېرەك. لېنتىلارنى يېغىشتۇرۇپ يەنە شۇ يەشىككە سالدىم. يەنىچۇ؟ مېنىڭچە باشقا نەرسە قالمىدى. گۈزەلنۇرغا بىۋاستە بېرىپ تاقىلىدىغان نەرسىلەرنىڭ ھەممىسى مۇشۇ يەشىككە سېلىنىپ كەتتى. بۇلارنى كۆتۈرۈپ ياتاقتىن ئەمدىلا كارىدورغا چىقىشىمغا ئىككىنچى سائەتلىك دەرستىن چۈشۈش قوڭغۇرىقى چېلىندى. ئىككىنچى سائەت بىلەن ئۈچىنچى سائەتنىڭ ئارىلىقىدىكى تەنەپپۇس ۋاقتى ئەڭ ئۇزۇن يەنى تولۇق 20 مىنۇت. كۆڭلۈمگە پۈككەن ئىشلارنى ئالدىراپ تۈگەتسەم دەرسكە يەنىلا ئۈلگۈرىمەن. مەكتەپنىڭ پراكتىكا زاۋۇتىنىڭ كەينى ئىشىكىگە تېزلا يېتىپ كەلدىم. دەسلەپتە گۈزەلنۇر يازغان خەتلەرنى ئېلىپ ئوت تۇتاشتۇردۇم. بىرىنچى قېتىم ياققان ئوت بىردەم كۆيۈپلا يېنىك بىر شامالنىڭ ئورۇشى بىلەن ئۆچۈپ قالدى. يەنە ئوت تۇتاشتۇردۇم. لېكىن بۇ قېتىممۇ ئۆچۈپ قالىدى. تېرىككىنىمدىن باياتىن كونۋېرتتىن چىقىرىپ كۆرگەن خەتلەرنىڭ بىرەرسىنى ئىزدەپ ئاقتۇردۇم ،لېكىن تاپالمىدىم، ئامال يوق ئارىسىدىن بىر پارچە خەتنى كونۋېرتتىن چىقاردىم دە ئوت تۇتاشتۇردىم ... مۇھىد ياتىقىمىزنىڭ تېلىفونى جىرىڭلىسلا سىزدىن تېلىفون كېلىپ قالامدىكىن دەپ يۈرىكىم دۈپۈلدەپ سوقۇپ كېتىدۇ. بۇرۇن كىتابلاردا مۇشۇنداق تەسۋىرلەرنى ئۇچراتسام ئىشەنگۈم كەلمەيتتى. ھەتتا باشقىلارنى قىزىقتۇرۇش ئۈچۈن مۇھەببەتنى كۆپتۈرۈپ يازسا كېرەك، دەپ ئويلايتتىم. لېكىن مۇھىد ئۆزەمنىڭ تەسىراتلىرىدىن قارىغاندا ئۇلار ئاشۇرىۋەتمەپتۇ... بۇ خەتلەر ئاستا –ئاستا كۆيۇپ مىڭىپ قارا كۈلگە ئايلاندى قەغەر قولۇمدا تۇرۇپ پۇتۇن كۆيىپ كەتمەستە ئۇنى  باشقا  قەغەزلەرنىڭ ئارىسىغا تىقتىم. ئوت بۇ قېتىم ئۇلغىيىپ كۆيدى. ئۇنىڭ ئۈستىگە پوچتا ماركىلىرىنى تاشلىدىم. ئارقىدىن رەسىم ئەلبومى ۋە تەبىئەت خاتىرىسنى ئېچىپ ئوتقا قويدۇم. تەبىئەت خاتىرىسى ئىچىدىكى بىر قانچە يىل ئون نەچچە باغچا ھەتتا تاغ رايونلاردىن يىغىلغان ئاجايىپ غارايىپ شەكىل ۋە رەڭدىكى   دەرەخ يوپۇرماقلىرى چاراسلاپ كۆيۈپ ئوت تېخىمۇ ئۇلغايدى.     لاۋۇلداپ كۆيۈۋاتقان ئوتقا قاراپ بىردەم  تۇرغاندىن كېيىن مۇزىكا لېنتىلرىنى ئېلىپ بىردىن-بىردىن ئوت كۈچلۈك جايلارغا تاشلىدىم. دەل مۇشۇ چاغدا ئوتنىڭ قېشىغا ئىككى جۈپ چوڭ ئاياغنىڭ كەلگەنلىكىنى كۆرۈپ مەكتەپنىڭ قوغداش ئەترىتىدىكى ئامانلىق ساقلاش خادىملىرى ئوخشايدۇ دەپ ئويلاپ ئەنسىزلىك ئىچىدە بېشىمنى كۆتۈردۈم. خۇداغا شۈكرى، ئۇلار قاتناش ئۇنۋېرسىتىتى تارماق ئوتتۇرا مەكتەپنىڭ ئوقۇغۇچىلىرى ئىكەن. ئارىسىدىكى بىرى سورىدى. - ئاكا، نىمە قىلىۋاتىسىز؟ - ھېچنىمە . بېرىپ ئويۇنىڭلارنى ئويناڭلار. - بالزاكنىڭ مۇزىكىلىرىنى مەن بەك ياخشى كۆرەتتىم. ئۇنى ماڭا بەرسىڭىز بوپتىكەن ،-دىدى ئۇ ئوت تۇتىشىش  ئالدىدا تۇرغان بىر لېنتىنى كۆرسىتىپ . لېكىن مېنىڭ بۇ مۇزىكا لېنتسىنى ئۇنىڭغا قەتئىي بەرگۈم كەلمىدى. بۇ نەرسىلەرنى مەن يەر يۈزىدىن يوقاتماقچى. بۇ بالىغا بەرسەم بولمايدۇ. ئاكا مەن پوچتا ماركسى يىغاتتىم ماڭ بېرىڭ كۆيدۇرۋەتمەڭ –دېدى يەنە بىرى يىلىنغاندەك تەلەپپۇزدا –ئاكا بۇلار بەك چىرايلىقكەن بىرىڭا ئاكا نېمە قىلسىىز كۆيدۇرۇپ بىرىڭا …    - بېرىپ ئىشىڭلارنى قىلىڭلار. بۇ نەرسىلەر ئۆلگەن بىر ئادەمنىڭ. سىلەرگە ئۇنىڭ جىنى چاپلىشىپ قالسا قانداق قىلىسىلەر. ئىككىلىسى گېپىمنى ئاڭلاپ كەينىگە بىر قەدەمدىن چېكىندى. بۇ گەپنىڭ كۈچىدە ئۇلار ئارتۇق گەپ قىلماي ئالدىراپ كېتىپ قېلىشتى. قولۇمغا بىرتال ياغاچنى ئېلىپ ئوتنى ئۇيان بۇيان ئۆرۈپ ئىچىدىكى نەرسىلەرنى تولۇق كۆيدۇردۇم... كۆيدۈرىدىغاننى كۆيدۈرۈپ بولۇپ قەغەز يەشىكتە كۈن نۇرىدا پارقىراپ تۇرغان سائەتنى قولۇمغا ئالدىم. ئۇنى چوڭ بىر تاش ئۈستىگە قويۇپ ئىستىرىلكىغا قارىدىم. دەرسكە يەنە يەتتە مىنۇت ۋاقىت باركەن. چاراسلىغان ئاۋاز بىلەن تەڭ سائەتنىڭ ئەينىكى چېقىلىپ ئىچىدىكى نەرسىلەر كۈرۈنۇپ قالدى. قولۇمدىكى تاشنى يەنە بىر ئۇردۇم. سائەتنىڭ ئىچىدىكى ئىنچىكە ئەسۋابلىرى ئەتراپقا چېچىلدى. لېكىن سۇنغان بىرەر نەرسىنى كۆرمىدىم. ئىگىلىپمۇ قويمىغان ئىستىرىلكا خۇددى مېنى مەسخىرە قىلىۋاتقاندەك يەنە تەۋرىنىپ تۇراتتى. بۇ ئىستىرىلكىغا قارىتىپ زەردەم بىلەن يەنە بىر تاش ئۇردۇم. بۇ قېتىم ئىستىرىلكا قاياققىدۇر ئۇچۇپ كېتىپ كۆزدىن يۈتتى. سائەتنىڭ ئىچىدىكى پۇرژىنا ئۇچەيدەك بىر تەرەپكە ساڭگىلاپ قالدى. پۇخادىن چىققاندەك بولۇپ ئۇنى يېنىمدىكى چۆپلۈككە تاشلىۋەتتىم. مەكتەپنىڭ قوغداش بۆلۈمىدىكىلەر كېلىپ قالسا بۇ غەلىتە ئىشىمنى چۈشەندۈرۈپ بولالمايدىغانلىقىمغا كۆزۈم يېتىپ كۈل ۋە چالا كۆيگەن نەرسىلەرنى بىر يەرگە يىغىپ ئۇلارنى ئېلىپ كەلگەن يەشىككە قاچىلاپ ئاپىرىپ ئەخلەت ساندۇقىغا تاشلىدىم. «بۇ جەسەت كۈلى» دەپ پىچىرلىدىم ئۆز-ئۆزۈمگە. بايىقى ئىككى بالىغا ئېيتقان « بۇ ئۆلگەن ئادەمنىڭ نەرسىلىرى» دىگەن پاساھەتلىك گەپنى قانداق تاپقاندىمەن؟ دەرۋەقە بۇ گۈزەلنۇر پەپىلەپ چوڭ قىلغان، ئۆزى ئىدىيە ،كۆز قاراش ،ھېسسىيات بەرگەن مۇھىد ئىسىملىك بىرىنىڭ جەسەت كۈلى. ئۇ ئۆلدى. ئەمدى ئۇنىڭ تېنىگە باشقا بىر مۇھىد كېلىدۇ.. « بالام سىېنى دوختۇر بولۇپ قالدى دەپ بېشىمنى كۆتۈرۈپ يۈرەي، ئارقىدىن ئككى سىڭلىڭ بار . ئۇلارنى خۇدايىم بۇيرىسا سەن ئوقىتىسەن، ھازىر ئالى مەكتەپتە بالا ئوقۇتۇش تەس. سىڭىللىرىڭ ئالى مەكتەپتە ئوقۇسا داداڭ قىينىلىپ قالىدۇ. » شۇلارنى خىيال قىلىپ دەرسكە كىرىپ كەتتىم. دەرستىن يېنىپ ئەلىنى ئۇچراتتىم. ئۇنىڭ يۈرۈش- تۇرۇشى، گەپ-سۆزلىرى بۇرۇنقىدەك بولسىمۇ ماڭا ئەمدى غەلىتە بىلىنمەي قالدى. ئەكسىچە باشقىلاردىن، ئۆزىنىڭ ئەسلى- نەسلىنى بىلمەيدىغان، نېمە ئۈچۈن ياشايدىغانلىقىدىن بىخەۋەر نۇرغۇن ساۋاقداشلىرىمدىن ئېسىل تۇيۇلدى. ئىككىمىز بىللە مەسجىد يېنىدىكى خۇيزۇلار ئاشخانىسىدىن تاماق يېدۇق. - خەۋەر كۆردۈڭمۇ، مۇھىد ؟ - دىدى ئۇ قولىغا چوكا ئېلىپ . - بۈگۈن تالىبانلار دۇنيادىكى ئەڭ چوڭ بۇت بامىيان بۇتىنى زەمبىرەك ئېتىپ چېقىۋېتىپتۇ. - ھە، - مەن ھەيران قالمىدىم. ئەسلى ھەيران قېلىشىم كېرەك ئىدى. خۇددى ئۇلارنى چۈشىنىدىغاندەك، تالىبانلارنىڭ ئورنىدا مەن بولساممۇ ئىككىلەنمەي شۇنداق قىلىدىغاندەك تۇيغۇغا كەلدىم. - چۈشتىن بۇرۇن مەن كىچىك بۇتنى چاقتىم. – ئاغزىمدىن بۇ گەپ تەبىئىلا چىقىپ كەتتى. - نېمە؟ قانداق كىچىك بۇت ئۇ ؟ - ئەلىنىڭ ھاڭۋاققان چىرايىدىن ئۆزەمنىڭ باش- ئاخىرى يوق گەپ قىلىپ سالغانلىقىمنى سېزىپ دەرھال گەپنى ئوڭشىدىم. - ئۇلار نېمىشقا ئۇ بۇتنى چېقىپتۇ؟ - ئەنگىلىيىلىك ئېكىسپىدىتسىيىچى-تەتقىقاتچى بىرى ئافغانىستاندا تالىبانلارغا« ئاشۇ بۇتنى رىمونت قىلدۇرسام، چىقىمنىڭ ھەممىسىنى مەن كۆتۈرىمەن»دەپ نۇرغۇن پۇلنىڭ گېپىنى قىلىپ ئىلتىماس سۇنۇپتۇ. يەكچەشمە ئۆمەر «غەرپلىكلەر ئىنسانلارغا كۆڭۈل بۆلمەي جېنى يوق ئەسكى بۇتلارغا كۆڭۈل بۆلىدىكەن. ئۇ بۇتنى رىمونت قىلغۇزۇشنىڭ ئورنىغا پاراۋانلىق ئىشلىرىنى قىلسىچۇ» دەپ بۇتنى چېقىۋېتىپتۇ. - ھە! - ئۆمەر قىزىق ھېساپ سوقىدىكەن.- ئەلى كۈلۈمسىرەپ گېپىنى داۋاملاشتۇردى. – بۇتنى رىمونت قىلدۇرۇشقا ئەنگىلىيىلىك مىڭ نەچچە دوللار خەجلىسەم دىسە ئۇ بۇ پۇلنى يېتىم – يېسىرلارغا ئىشلەتكۈلۈك دەپتۇ. لېكىن بۇتنى چېقىشقا كەتكەن چىقىملار يەنى توپ زەمبىرەكلىرى ،پارتىلاتقۇچ دورىلىرىنىڭ پۇلى تۇمەن دوللارغا بىرىپ قاپتۇ .مەن بۇ ھىساپقا ئۇ نەزىر قىلىپ ئۆلتۈرگەن ئون نەچچە كالىنى قوشمىدىم. بۇ قىزىقچىلىقتىن ئۇ ئۆزىچە كۈلۈپ كەتتى.نىمىشقىدۇر  بۇ گەپلەر ماڭا قارىتىلغاندەك ، ئۇخۇددى مېنى مەسخىرە قىلىپ كۈلۈۋاتقاندەك جىم بولۇپ قالدىم.دىمىسىمۇ مەن گۇزەلنۇر دېگەن بۇ مەبۇتىمنى چىقىش ئۈچۈن ھاياتىمدىكى ئەڭ قىمەتلىك نەرسىلەرنىمۇ قوشۇپ يوق قىلغان ئىدىم … ئاشخانىدىن چىقىپ مەكتەپنىڭ تەنتەربىيە سارىيىدىن ئۆتۈپ كېتىۋېتىپ خەلقئارا ئنتېرناتسىئونالىزىم ناخشىسىنى ئاڭلاپ قالدۇق. ئەسلىدە 8- مارتقا ئاتالغان مەكتەپ بويىچە ئۆتكۈزىلىدىغان تەبرىكلەش پائالىيتىگە تەييارلىق قىلىش باشلىنپ كېتىپتۇ. ھەريىلنىڭ مۇشۇ كۈنى نېمىلا بولمىسۇن گۈزەلنۇرغا گۈل تەقدىم قىلاتتىم. - ئەلى، بىرەرسى بىلەن ئارىلىشىپ باققانمۇسەن؟- ئەسلى ئۇنىڭدىن بۇنداق گەپنى سوراشتىن ئۆزەمنى تارتاتتىم. ئۇنى يېقىن كۆرگەنلىكىمدىن سوراپ قالدىم، ئېھتىمال . - مەنمۇ؟ - ئەلى كۈلۈپ كەتتى.- بىرەرسىنى ياخشى كۆرۈپ باقمىدىم. تويدىن بۇرۇن بىرەرسىنى ياخشى كۆرۈپمۇ قالماسمەن. بۇ جاۋاپ ئويلىغان يېرىمدىن چىقمىدى. ئۇ شۇنچە ئۇزۇن ۋاقىتنى بىرەرسى بىلەن ئارىلاشماي قانداق ئۆتكۈزگەندۇ؟! لېكىن يەنە بىر تەرەپتىن بۇ سۆز ماڭا بىر ئۇچۇرنى يەتكۈزدى. قىزلارنى ئارىلاشتۇرمايمۇ نورمال ياشىغىلى بولىدىكەن. تەنتەربىيە مەيدانىدىكى دوقمۇشتىن ئۆتكەندە ئەلى ئىچىملىك ساتىدىغان بىر دۇكاندىن ئىككى ئىستاكان كولا ئېلىپ بىرنى ماڭا بەردى. - يۈرە، ئاۋۇ چىملىققا بېرىپ ئولتۇرىمىز.    گەپ قىلماي ئۇنىڭغا ئەگەشتىم. بېرىپ چىملىقتا ئولتۇردۇق. - مۇھىد،- دېدى ئەلى سوئال نەزەرى بىلەن قاراپ،- سەن چېنىقىۋاتقىلىمۇ ئىككى ئايدىن ئېشىپ قالدى. تولا بالىلار بىرەر ئاي چېنىقىپلا داۋاملاشتۇرالماي توختاپ قالىدۇ. ساڭا بۇ غەيرەت نەدىن كەلدى؟ نېمىشقا تۇيۇقسىز ئۆزگىرىپ قالدىڭ؟ بۇ سوئالنىڭ جاۋابى مېنى ئاران قۇتۇلغان ئۆتمۈشكە سۆرەپ كىرەتتى. شۇڭا ئەگىپ ئۆتمەكچى بولدۇم: - سەنچۇ ئەلى، سېنىڭ قۇۋۋىتىڭ نەدىن كەلدى؟ - مېنىڭ سەۋەبىم ئاددىي، دادام ئۆلۈپ كېتىش ئالدىدا « ئوغلۇم ،ئىشلىرىڭنى سەھەردىن باشلا. سەھەر تۇرمىغان كىشىنىڭ ئىشى ئىلگىرى باسمايدۇ» دېگەن.  بۇ ئۇنىڭ ۋەسىيىتى. - ھە! ئۇنىڭ سوئال نەزەرى بىلەن ماڭا قاراۋاتقانلىقىدىن بىر گەپ تاپمىسام بولمايدىغانلىقىنى سەزدىم. - ئەتىگەن چېنىقسا تۇرمۇش رەتلىك بولۇپ قالىدىكەن. ئەلى بۇ جاۋابىمدىن قانائەتلەنمىگەن بولسىمۇ، يەنە ئىچكىرىلەپ سوراپ تۇرىۋالمىدى. شۇ ئارىلىقتا ھەمزە ئالدىمىزدىن ئۆتۈپ قالدى. ئەلى ئۇنى چاقىرىپ قولىدىكى قەغەز ئىستاكاننى كۆرسىتىۋىدى. ھەمزە بىر بوتۇلكا كوكا كولانى كۆتۈرۈپ بىز تەرەپكە قاراپ كەلدى. - ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم- بۇ ئەرەب ئىنگىلىزچىنى بەكلا بۇزۇپ سۆزلەيدۇ. بەزىدە تېخى « سىلەر مۇسۇلمان تۇرۇپ بىز بىلەن  ئەرەپچە سۆزلەشمەي ئىنگىلىزچە سۆزلىشىسلەر » دەپ قاقشاپمۇ قويىدۇ.ئۇ كېلىپ ئولتۇرا-ئولتۇرمايلا ئۆزىنىڭ ئادىتى بويىچە ئىسرائىلىيىنىڭ يېقىنقى ئەسكىلىكلىرىنى بىزگە سۆزلەپ، ئامېرىكا، ئىسرائىلىيەدىن بىر مەھەل قاقشىدى. ئاندىن سىنىپىدىكى ئىشلارنى سۆزلىدى. سۆز ئارىلىقىدا ئۇنىڭ زىيالىيلار ياتىقى، قارا جەمئىيەت ياتىقى دىگەندەك گەپلەرنى قىلىۋاتقانلىقىغا دىققەت قىلدىم. ئالاھەزەل يېرىم سائەتتىن كېيىن ئۇ « مەن ياتاققا كىرىپ كېتەي» دەپ ئالغان كولاسىنى بىزگە قالدۇرۇپ يولىغا راۋان بولدى. ئەلىدىن بۇ ئەرەبلەر بىلەن ئالاقىلىشىۋاتقىلى قانچىلىك ۋاقىت بولدى دەپ سورىسام، ئۇ مەكتەپكە كەلگەندىن بۇيان توپ ئويناپ يۈرۈپ مۇشۇ بىر قانچە ئەرەپ بىلەن تونۇشۇپ قالغانلىقىنى ، ئارىلىشىش جەريانىدا ئۇلارنى خېلى چۈشىنىپ قالغانلىقىنى دەپ بەردى. ئۇنىڭ دىيىشىچە بۇ ئەرەبلەرنىڭ 201-204-205-ياتاقلىرىدا ئېغىر بۆلۈنۈش بار ئىكەن. بۇ ھەرگىز قەبىلە بۆلىنىشى بولماي بەلكى ئاز-تولا چېكىپ قويىدىغانلار ياكى پاھىشە ئويناش جېدىلى بارلىرى«قارا جەمئىيەت » دىگەن ياتاقتا، ئۆگىنىش بىلەن بولۇپ ئارتۇق ئىشقا ئارىلاشمايدىغانلىرى بىر ياتاقتا بولۇپ بۇ ياتاقنى «زىيالىيلار ياتىقى» دەپ ئاتىشىۋاپتۇ. ناماز ئوقۇيدىغانلار بار ياتاقنى « دىني جەمئىيەت» دىيىشىدىكەن. ئەلىنىڭ دەپ بېرىشىچە دىنى جەمئىيەت دىگەن ياتاقتا زىددىيەت ئەڭ ئېغىر ئىكەن. - ئۇلار بىر-بىرنىڭ گېپىنى قەتئىي يىمەيدۇ،- دىدى ئەلى- ئۆزىنىڭ گېپىنىلا راست دەيدۇ.گەپ تاكاللىشىپ قالسىلا بىر- بىرىنى كاپىر دەپ ئاسانلا قىزىرىشىپ قالىدۇ .بۇ ياتاققا كىرىپ چىش پاستىسى ئىشلىتىش كېرەكمۇ ياكى مىسۋاكمۇ دەپ سوئال تاشلاپ بەرسەڭ بۇنى ئۈچ ياكى تۆت كۈن مۇنازىرە قىلىشىدۇ .ھەي بۇلارنىڭ پارىڭىنى قىلمايلا قويايلى. ئەمما بۇ ئەرەپلەرنىڭ ئارىسىدا مۇمتاز ئىسىملىك بىرى بىلەن ياخشى ئارىلىشىمەن، ئۇ ماڭا ۋىزا بېجىرىپ بەرمەكچى . پاسپورتۇم چىقىسىلا ئەرەپ بىرلەشمە خەلىپىلىكىگە چىقىمەن. -نېمە؟  ئۈرۈمچىدە خىزمەت قىلمامسەن؟ - ئوقۇشۇم 7-ئايدا پۈتىدۇ. لېكىن مېنىڭ خىزمەت قىلغۇم يوق. -  نېمشقا؟ - دىسەم گەپ ئۇزۇن، مۇھىد. دۇنيادىكى چوڭ-چوڭ تىجارەت گۇرۇھلىرى ئەمەلىيەتتە ھازىرقى زاماندىكى تەرەققى قىلغان جاھانگىر ئەللەرنىڭ جەڭ ماشىنىلىرى ۋە ئارمىيىلىرىگە ئوخشايدۇ. لېكىن بۇ يېڭى زامان جەڭ ماشىنىلىرى ۋە ئەسكەرلىرىنىڭ شەكلى، ھۇجۇم قىلىش ئۇسۇلى بۇرۇنقى دەۋرلەرگە ئوخشىمايدۇ. ئۇلار ئىس–تۇتەكسىز ھۇجۇم قىلىدۇ. قورغان تاملار بىلەن قورشالغان قارشىلىققا ئۇچرىمايدۇ. - نېمە دەۋاتىسەن؟ -قولۇڭدىكى ئىستاكانغا كوكا كولا قاچىلانغان. ھازىر ئامېرىكىلىقلارنىڭ بۇ ئىچىملىكى جۇڭگو بازىرىنىڭ %12 بازىرىنى ئىگەللىگەچكە ھەريىلى جۇڭگودىن ئامېرىكىغا مىليونلاپ دوللار ئېقىپ تۇرىدۇ. لېكىن بۇرۇنقى جاھانگىرلار مۇشۇنچىلىك بايلىقنى جۇڭگونىڭ  مەلۇم ئۆلكىسىنى بېسۋېلىپ ئاندىن ئالالايتتى. ياپونىيە 1937-يىلى شەرقى شىمالدىكى ئۈچ ئۆلكىنى ئىشغال قىلىۋالغان چاغدىكى ياپونىيىنىڭ ئالغان پايدىسىنى ئۇلارنىڭ  ھازىر چوڭ قۇرۇقلۇقتا سېتىلىۋاتقان ئېسىل ماللىرى ئارقىلىق  ئېلىۋاتقان پايدىسى بىلەن سېلىشتۇرۇپ  كۆرسەڭ تېخىمۇ چۆچۈپ كېتىسەن . شەكىل ئۆزگەرگەن بىلەن ماھىيەت ئۆزگەرمىدى. بۇرۇن باشقا دۆلەتلەر  جۇڭگونى قانۇنسىز بېسىۋالغان ۋە ئاشكارا تالان-تاراج قىلغان بولسا  مانا ئەمدى قانۇنلۇق ھالدا كىرىپ جۇڭگونىڭ ئالتۇن كۈمۈشلىرىنى توسالغۇسىز  يۆتكەپ كېتىۋاتىدۇ. مەلۇم مەنىدىن رىقابەت مەدىنىلەشتى ئەمما رىقابەتنىڭ ئۆزى مەيداندا، ھىچ يەرگە كەتكىنى يوق. ئەلىنىڭ دىگەنلىرىنى دەرھال ھەزىم قىلىپ بولالماي تۇرۇپلا قالدىم. لېكىن ئۇنىڭ ئادەتتىكى ئادەملەردەك ئەمەس باشقا بىر بوشلۇقتا تۇرۇپ سۆزلەۋاتقانلىقىنى ھېس قىلدىم. ئۇ قولىدىكى كولادىن بىر يۇتۇم ئىچتى. - بايا ئۆز كۆزۈڭ بىلەن كۆردۈڭ. ھەمزە ئامېرىكا ئىسرائىلىيە دىن كوكا كولانى ئىچىپ تۇرۇپ قاقشاپ بەردى. ھازىرقى دەۋردىكى دۆلەتلەر ئوتتۇرىسىدىكى رىقابەت بۇرۇنقىدەك مەلۇم بىرگېنىرالنىڭ قورالىنىڭ، زېمىن بايلىقىنىڭ رىقابىتى ئەمەس بەلكى شۇ دۆلەت خەلقىنىڭ ئومۇمى ساپاسىنىڭ رىقابىتى. بېشىم زىڭىلداپ ئاغرىشقا باشلىدى. ماڭا دۆلەتنىڭ غېمىنى قىلىپ نىمە كەپتۇ. گەپلەر پاساھەتلىك ، چۈشىنىشلىك بولسىمۇ، كاللام بۇلارنى تېپىپ چىقىرىۋېتىشكە باشلىدى.بەلكىم ئەلى ۋەتەننىڭ غېمىنى قىلىۋەتسا كېرەك . ئۇنىڭ ھېسسىياتىنى چۈشەندىم، بىراق بۇنداق چوڭ يەردىن تۆھپىكار بولۇشقا تىرىشالمايدىكەنمەن. مېنىڭ ئىشىم ئاللاغا ئىبادەت قىلىپ ياراتقان ئىگەم مۇشۇ ئىكەن دەپ ناماز ئوقۇش ئارقىلىق يۈرىكىمنى يەنە قانداقتۇر ئادەم ئازدۇرىدىغان غەيرى نەرسىلەرگە ئاشىق بولۇپ قېلىشتىن ساقلاش، خالاس. 2001-يىل 6-ئايدىن باشلاپ مەۋسۈملۈك ئېمتىھانلار ئېلىنىشقا باشلىدى. 6-ئاينىڭ 10-كۈنى فاكۇلتىت بىناسىنىڭ ئالدىغا نەتىجلەر چاپلاندى. ھەممە پەندىن لاياقەتلىك بولغانلىقىمغا شۈكرى قىلدىم. دېمەك شۇ نەرسە ئىسپاتلاندىكى كۈنلەرنىڭ ئۆتىشىگە ئەگىشىپ مەن روھى كىرىزىستىن قەدەممۇ  –قەدەم قۇتۇلۇپ چىقتىم. ئۆگىنىش نەتىجەم بىردىنلا تۆۋەنلەپ كەتمىدى. ھاراقنى ئاغزىمغا ئەكەلمىدىم. ھەتتا تاماكىغىمۇ يېقىنلاشمىدىم. ئەگەر مەن خۇدا دېگەن بۇ ئۇقۇمنى كاللامغا تونۇشتۇرۇپ كىرمىگەن بولسام بۇنداق قىلالىشىم مۇمكىن بولماس ئىدى. بىراق ئۆزۈمگە پەقەت ئۆزۈمگىلا ئايان، گۈزەلنۇرنىڭ نىمە ئۈچۈن مەندىن يۈز ئۆرىگەنلىكى تېخى ئېچىلمىغان بىر سىر. گەرچە نەچچە ئاينىڭ ياقى ئۇنى كۆڭلۈمدىن چىقىرىش ئۈچۈن قىلغان تىرىشچانلىقىم، ئۇنىڭ ئورنىغا مۇۋاپىق نەرسىلەرنى جايلاشتۇرۇپ قويۇشلىرىم لاياقەتلىك بولغان بولسىمۇ يەنە ئاشۇ سەۋەپنىڭ كەملىكى ، ياسالغان ئىمارىتىمدا بىر تۈۋرۈكنىڭ كەم سېلىنىپ قالغىنىدەك بىر ئىش بولدى. بۇنى ئۆزەممۇ ئېتىراپ قىلىشقا مەجبۇرمەن. خۇدايىم ئەمدى ماڭا يەنە ئېغىر بالا-قازا ئېلىپ كېلىپ كاللامنى كۈچلۈك تەۋرىتىۋەتمىسىلا مەن يەنىلا ھازىرقى ھالىتىمدە كاللام نورمال، ئىشلىرىمنى جايىدا ئېلىپ مېڭىۋېرىمەن. گۈزەلنۇرنى يەنە ئويلىماسلىقىم كېرەك . ئۇ توغرىسىدىكى گەپلەرگە قۇلاق يوپۇرىۋېلىشىم ، ئۆزەمنى ئېلىپ قېچىشىم دانالىق . چۈنكى يېڭىدىن قۇراشتۇرۇپ چىققان بۇ مۇھىدنىڭ ئۆزگىچە دۇنيا قارىشى زادى ئۆرۈلۈپ كېتىدۇ دىسە گۈزەلنۇردىن ئىبارەت مۇشۇ نۇقتىدا غۇلاپ چۈشىشى مۇمكىن. ئەلۋەتتە ئۇ ئۇزۇنغا قالماي توي قىلىدۇ. مەن بىلەن بولغان مۇناسىۋىتى مەڭگۈلۈك دەپنە قىلىۋېتىلىدۇ. ئەگەر ئارلىقتا  گۈزەلنۇر ئۆزىنىڭ ماڭا قىلغانلىرىغا تۆۋە قىلسىچۇ؟ ياق  كەچۈرمەسلىكىم كېرەك .زادى كەچۇرمەيمەن .ئەمما   ئۆزەمنىڭ  بۇ مەيدانىدا مۇستەھكەم تۇرالامدىم؟ ئاللا ئۆزى مەدەتكار بولسۇنكى مەن بىر ئۆلۇپ بولدۇم لىكىن قايتا قايتا ئۆلگىم يوق  ...........

bozqir

	ئەسىرىڭىز ھەقىقەتەن ياخشى يېزىلىۋاتىدۇ،داۋامىغا تەشنامىز.

bargiya

	بۇ ئەسەر ئاخىرلاشقۇچە خاتىرەم نۇرغۇن ئېسىل پۈتۈكلەر بىلەن بېزىلىدىغان بولدى.بۇنىڭدىن  ئالەمچە خۇشمەن. شۇنداقلا ئەسەردىكى  سۆز-ئىبارە،تەسۋىرلەر ئارقىلىقمۇ كىشىگە بىلىۋىلىشقا تېگىشلىك نۇرغۇن نەرسىلەرنى بىلدۈرۈۋاتقان دىليارغا كۆپ تەشەككۈر!! ئاخىرىنى ئىز قوغلاپ تۇرۇپ كۈتىمەن.

yalghuz

	ئەمدى كىنو ئارىسىغا قىستۇرۇلغان ئېلاندەك بۇ تېمىغا كىرىۋالساق ياخشى بولمايتتى،بىراق تېما ئادەمنى قىزىقتۇرۇپ قويدى،ئۇنىڭ ئۈستىگە ئەلكۈيى تور ئەدەبىياتىدىكى يەنە بىر ياخشى تېما دېيىشكە بۇلىدۇ،شۇڭا ئىز قوغلاپ تۇرۇپ ئۇقىۋاتىمەن،بۇ تېمىنى ئاخىرى تولۇق چىققاندىن كىيىن نەتىجىسىنى مۇئەييەنلەشتۈرگەچ نادىرلاش ھوقۇقىنى تالىشىشىمنى ئۈمىد قىلىمەن.(ئەسلىدە ئېلانغا چىققاندەك چىقمىسام بۇلاتتى،ئەسىرىڭىز سۆزلىتىپ قويدى،داۋامى چىققاندىن كىيىن ئاندىن يەنە بىراقلا سۆزلەيمىز)

aslima909

	ناھايـتى ياخشى يېزىلىپتۇ ،قۇلىڭىزغا دەرت بەرمىسۇن ئىلاھىم!

dellyar571

	مىنىڭ دىننى مەركەز قىلىپ بەرپا قىلغان  يىڭى قىياپەتىكى قەلبىم  ئەلى دېگەن بۇ ئالاھىيدە ئادەمگە  ئاستا-ئاستا ئورۇن بىرىشكە باشلىدى بەلكىم بۇ ئۇنىڭ گۈزەلنۇرسىز يەنى ئىشقى مۇھەببەتسىز داۋام ئىتىۋاتقان تۇرمىشىغا ھەۋىسىمنىڭ نەتىيجسى بولسا كېرەك .دىمىسىمۇ ئۇنىڭ تۇرلۇك تىمىلارغا تويۇنغان رەڭدار بايانلىرى كەڭ ۋە يىتىلگەن پىكرى بالاغەتلىرى مەن بۇرۇن مۇھتاجلىق تۇيۇپ باقمىغان نەرسىلەر ئىدى . بۇ يىڭى نەرسىلەرنىڭ پۇرىقىغا ئەگىشىپ ئۇنىڭ بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىم كۈنسايىن قويۇقلىشىپ مىڭىۋىتاتتى . ئەمما مىنىڭ بۇ يىڭى سىردىشىم  ئەلى مەندىن ئايرىلدىغان بولۇپ قالدى يەنى ئۇ ئاخىرى ئۆزىنىڭ دىگىنىنى قىلدى. مۇمتاز ئۇنىڭغا تەكلىپنامە ئەۋەتىپ بىر يېرىم ئايغا يەتمىگەن ۋاقىت ئىچىدە پاسپورتنى بېجىرىپ مېڭىشقا تەييار بولدى. مەكتەپنىڭ نوپۇس باشقۇرۇش ئىشخاتىسىغا كېرىپ ئۇنىڭ ئەڭ ئاخىرقى قالدۇق رەسمىيەتلىرىنى بېجىرىپ بەردىم. ئەسلىدە ئۇنى ئۈرۈمچىگە بىر بېرىپ كېلىدۇ دەپ ئويلىغانىدىم. لېكىن ئۇنداق بولمىدى. ئەرەب بىرلەشمە خەلىپىلىكىگە ماڭىدىغان كۈننىڭ ئالدىنقى ئاخشىمى ئۇ مېنى پاراڭلىشىپ كېلىمىز دەپ ياتاقتىن ئېلىپ چىقىپ مەيداندىكى چىملىققا ئېلىپ باردى.     -ئۇزاق ئۆتمەي ئۆزۈڭنى جۇڭگو چىگرىسىنىڭ سىرتىدا كۆرىسەن. قانداق، بۇخىل تەسىرات ياخشىمىكەن؟ - بۇ گەپلەرنى ئۇنىڭغا خوشامەت قىلغاندەك دىدىم. لېكىن ئەلى بۇنى سېزىپ قاپتۇ. - مۇھىد ، سېنى مېنى تەبرىكلىسۇن دەپ بۇ يەرگە ئېلىپ چىقمىدىم. ساڭا دەيدىغان مۇھىم بىر ئىش بار. ئۇنىڭغا سوئال نەزىرى بىلەن قارىدىم. ئۇ ماڭا نىمە دەر؟ گەرچە ئىككىمىز جان-جىگەر ئاغىنىلەردىن بولۇپ كەتمىسەكمۇ ئۇنىڭ ماڭا ئالاھىدە مۇھىم بىر ئىشنى ئېيتىدىغانلىقنى سەزدىم.     - قېنى دىگىنە.     - بىز بىللە دۇبەيگە چىقىپ كېتەيلى.      بۇ گەپنى ئاڭلاپ ھاڭ-تاڭ قالدىم. ئۇنىڭغا ھەمراھ بولۇپ چىقىدىغان ئادەم چىقمىغانمىدۇ؟ ئۇنىڭ شۇنداق يېقىن بۇرادىرى بولۇپ قالدىممۇ ؟ ئىككىمىز پاراڭلاشساق مەن ھەمىشە ئاڭلىغۇچى، ئۇ سۆزلىگۈچى بولاتتى. ئۇنىڭ گەپلىرىگە ئۆزەمنى ئۇرۇپ قىزىقىپ كەتمىسەممۇ ھەتتا بەزىدە بىزار بولساممۇ يەنىلا چاندۇرماي بېشىمنى تۆۋەن سېلىپ ئاڭلىغان بولىۋالىمەن. چۈنكى ئەلىنى ھۆرمەتلەيتتىم. ئۇنىڭ خاراكتېرىنى تولۇق چۈشىنىپ كەتمىسەممۇ ، ئۇنىڭ ھەقىقەتەن بىلىملىك، نەدىن سورىسا شۇ يەردىن سۆزلىيەلەيدىغان كىتاب خالتىسى ئىكەنلىكى ماڭىلا ئەمەس مەكتەپتىكى ساۋاقداشلارنىڭ ھەممىسىگە ئايان ئىدى. ئۇ بەزىدە تارىختىن سۆز ئاچسا،بەزىدە ئىقتىسادتىن، پەلسەپەدىن چۈشىدۇ. مائارىپ توغرىسىدا خۇددى كەسپى خادىملاردەك بىرىنچى قول ماتىرىياللارنى نەقىل قىلىپ سۆزلەپ كېتىدۇ. بەزىدە مەن ئۇنى مەكتەپتە كەسىپ ئۆگەنمەي باشقا نەرسىلەرنى ئۆگىنىشكە كەلگەندەك ھېس قىلىپ قالىمەن. ئۇنىڭ بىلەن ھەركۈنى سەھەردە چېنىقىپ توپ ئوينايدىغان بولۇپ قالغاندىن بېرى باشتا تىلغا ئىلىپ ئۆتكەن سەۋەپلەرنىڭ  رول ئوينىشى بىلەن  ئۆزەممۇ بىلىپ- بىلمەي ئۇنىڭ سۆزلىرىنى تىڭشايدىغان ، ئانچە- مۇنچە گەپ قىستۇرىدىغان بولۇپ قالدىم. ئېھتىمال مەن ناھايىتى ياخشى ئاڭلىغۇچى بولۇپ ، ئۇ بولسا مەندەك ياخشى ئاڭلىغۇچىنى ھېچيەردىن تاپالمايدىغاندەك تۇيغۇغا كېلىپ قالغاندۇ.(دەرۋەقە باشقىلارنىڭ گەپلىرىنى بۆلىۋەتمەي  ئەستايىدىل ئاڭلاپ بىرىش مەندىكى بىر ئالاھىيدىلىك ) بولۇپمۇ گۈزەلنۇردىن ئايرىلغاندىن كېيىن مەن ئەلىنىڭ روھى دۇنياسىغا باشقىچە قارايدىغان، ھەتتا ئۆزەمنى ئۇنىڭغا سېلىشتۇرۇپ بۇرۇنقى چاغلاردا بولۇپ باقمىغان تەسىراتلارغا ئىگە بولۇۋاتاتتىم. بىراق مەندە ئەلىدەك ئۇنداق بىر ئىدىئولوگىيە ياكى ۋەتەن، مىللەت دىگەندەك ئۇقۇملارغا قۇربان بەرگۈدەك ئىچكى ئېنىرگىيە يوقلىقىنى ئۆزەممۇ ئېتىراپ قىلىمەن … ئارىمىزدىكى مۇناسىۋەت دوستلۇقمىدۇ؟ ياق مەن پەقەت مەنىۋىيتىمىنى ئۇنىڭ ئارقىلىق بىيىتىشقا تىرشىۋاتىمەن ۋە بۇلارنى گۈزەلنۇر پەيدا قىلغان قەلب يارامغا مەلھەم قىلىش يولىدا ئىزدىنىپ يۇرۇيمەن خالاس،بۇ قانداقمۇ دوسلۇق بولسۇن !؟     -ئۇ يەردە ماڭا نېمە بار؟ - سورىدىم ئۇنىڭدىن. -مۇھىد ، بۇ يەردە ساڭا نىمە بار؟ بۇ شىئەن قاتناش ئۇنىۋىستىنى پۇتۇن جۇڭگو چوڭ بىلىپ كىتىدۇ ئەمىلىيەتتە بۇ مەكتەپ دۇنيا ئۇنىۋىستىلار ئارسىدا  800-قاتارىغا ئاران كىرەلەيدۇ ،تۇغۇرسىنى ئىيىتقاندا پۇتۇن جۇڭگودا دۇنيا  بويىچە  ئالدىنقى 200 ئۇنىۋىستىد قاتارغا تىزىلغىدەك بىرسىمۇ يوق . بۇ يەردە كۆپ نەرسە يەنە كېلىپ ئەڭ يىڭى بىلىملەرنى ئۆگىنەلمەيسەن، ئۇقۇشىڭىنى ئوتتۇرا شەرىقتە يەنى  پادىشاھ سەئۇد  ئۇنىۋىستىدا داۋاملاشتۇرساڭ بولىدۇ بۇ مەكتەپنىڭ ئۇنىۋېرسال كۈچى  شىئەن قاتناش ئۇنىۋىستدىن كۆپ ياخشى پەقەت بىيجىڭ ئۇنىۋىستدىن تۆۋەن تۇرشى مۇنكۈن قانداق دەيسەن ؟ بۇ ماڭا غەيرى ھەم بەك تۇيۇقسىز كەلگەن تەكلىپ ئەمما ئەلىنىڭ «ئوقۇش»،«ئوتتۇرا شەرق» دىگەن كەلىمىلىرىنىڭ كەينىگە يوشۇرۇنغان بىر نەرسە يەنى كارامەت بىر ئورۇنلاشتۇرۇش  بارلىقىنى سىزەلىدىم.چۇنكى تەجىرىبەمدىن قارغاندا  ئۇ بىر گەپ قىلسا كەينىدە ھامان ئالدىنقى گىپىگە قۇۋۋەت  بىرىدىغان ئاجايىپ دەلىلەر يوللۇق بايانلار چىقاتتى ئىنقىكى  ئۇ ئۆزىنىڭ مەكتەپتە تېرىشتۈرۈپ تاپقان ۋە ئىسپاتلىغان ئىدىيىسىنى يەنىمۇ ئىلگىرىلەپ پىراكتىكا قىلماقچى ۋە بۇ پىراكتىكا دۇنياسىغا مىنى سۆرەپ كىرمەكچى ئىدى لېكىن گەپنىڭ كەينىنى ئاڭلىمايلا «ياق»دىگىم كەلدى چۇنكى ئۇنىڭ غايىسى قانداق ئۇلۇقۋار بولۇپ كەتمىسۇن مىنىڭ بۇ ئالاھىيدە ئادەمنىڭ ئالاھىيدە دۇنياسىدا نېمە ئىشىم بولاتتى ؟! مەن پەقەت جۇڭگودىكى بۇ مەشھۇر ئۇنۋېرستىتىنى پۈتتۈرۈپ خىزمەت تاپالماي قالىدىغانلىقىمغا ھەرگىز ئىشەنمەيمەن. گەرچە مېنى بۇرۇنقىدەك گۈزەلنۇر دەپ بىرى ساقلاپ تۇرمىسىمۇ ھەرھالدا باشقا ساۋاقداشلىرىمدىن كۆپ ياخشى خىزمەت شارائىتى ساقلاۋاتىدۇ. ماڭا چەتئەلدە نىمە بار؟ ھىلىمۇ بىر ئاددى يەنە كېلىپ ناچار ئوقۇغۇچىدىن سەكرەپ ئىلگىرلەپ بۇ مەكتەپتە پەيدا بولۇپ ئامېرىكا زۇڭتۇڭى كىلىنتونغا راۋان ئىنگىلىس تىلىدا سوئال قويۇپ مەركىزى تېلېۋىزىيە ئىستانسىنىڭ قانىلىدا پەيدا بولغانلىقىمنىڭ ئۆزى يىتەرلىك مۆجىزە يەنە دۇنيا دەرىيجىلىك بىلىم يۇرىتلىرىغا ئاتلاپ بۇيۇك ئادەملەر كۆرىدىغان چۇشلەرنىڭ خۇرۇشلىرى بولۇپ  نىمە پايدا ئالىمەن؟ئەلىگە ئوخشاش  بىر كىملەرنىڭ مەلەم غەرەزلەردە ئىتىرىپ مىڭىشى ئارقىسىدا  ئايغا چىقىپ« خالايىق، ئايغا چىققان ئۇيغۇر مەن شۇ »دەپ جاكارلامدىم؟نىمىدىگەن مەنىسىز… ياق بۇ نەرسىلەرگە قىزىقمايمەن. راستىنى ئېيتسام مېنىڭ قىزىقىدىغىنىم تىنچ- خاتىرجەم تۇرمۇش . بەختلىك كۈنلىرىمنىڭ بىرىنى تەسۋىرلسەم ئۇ مۇنداق بولىدۇ:     خىزمەتتىن يېنىپ ئۆيگە قايتقۇچە ئۆزەم ئەڭ ياقتۇرۇپ يەيدىغان موگودىن سېتىۋالىمەن. ئاندىن ئايالىم يېيىشنى ياقتۇرىدىغان مىڭ كۆزنى ئالىمەن. بۇ نەرسىلەرنى ئېلىپ بولۇپ خىيالىمغا بۈگۈن 9-ياكى7- قانالدا قويۇلماقچى بولغان ئەڭ يېڭى چاتما رازۋىدكا فىلىمى كېلىدۇ. سائىتىمگە قارايمەن. يەنە  5مىنۇت بارىكەن. قەدىمىمنى ئىتتىك ئېلىپ ئازدىگەندە㎡100 كېلىدىغان ئۆيۈمگە كىرىمەن. بۇ چاغدا ئايالىم ئاشخاندا پاژ-پۇژ قىلىپ تاماق قىلىۋاتقان بولىدۇ. سافاغا كېلىپ ئولتۇرۇپ تېلىۋېزورنى ئاچىمەن...     -ئېگىز-پەس گەپ قىلمىساڭچۇ ئەلى- كۈلۈمسىرىگەن بولساممۇ چىرايىمغا بىزارلىق ئۆرلەپ بولغانىدى. لېكىن ئەلى بۇنى كۆرمىدى.     -مۇمتازغا دىسەم ئۇ يەنە بىر ۋىزا ھەل قىلالايدىغانلىقىنى ئېيتتى. سەن ماقۇل دىسەڭ بىر ھەپتە ئىچىدىلا مېڭىپ كېتىمىز. ھەتتا ئۇنىڭدىنمۇ تېز بولىشى مۇمكىن.      ئۇنىڭ دەلىل پاكىت ۋە تەسىرلىك نۇتۇنقلىرىنى ئالدىمغا دۆۋلەپ بىشىمنى ئايلاندۇرۇپ ئاغرىتىپ كىتىشىدىن ساقىلىنىش ئۈچۈن قەستەن ئۇنىڭغا ھىكمەت تۆرىدىن بىر نەرسىلەرنى دەپ تىمنى ئۇنىڭ ئۆزىگە مەركەزلەشتۇرۇپ قۇتۇلۇپ كىتىشنى ئويلىدىم       - ئەلى ئىش ئويلىساڭ ئۇ ئىش ئۇستىدىكى ئوي پىكرىڭ پىشقان بولۇپ چىقىدۇ  -دىدىم ئۇنى پەپىلىتىپ-بىراق يەنىلا ئەمىلى بولغانغا يەتمەيدۇ ھىچ بولىمغاندا  ئوقۇش پۈتتۈرىدىغانغا يەنە 2 ئايلا ۋاقىت قالدى. چىشىڭنى چىشلەپ دىپلوم ئېلۋالغىن. ئاندىن نىمە قىلساڭ قىل. قانداقلا بولمىسۇن 18يىل ئوقۇدۇڭ، ئۇنىڭ نەتىجىسى چىقاي دەۋاتقاندا بۇنداق قىلساڭ، باشقىلار سېنى ئالجىپتۇ دەپ قالىدۇ. ئۇنىڭ ئۈستىگە ئاتا-ئاناڭ سېنى ئوقۇتىمىز دەپ كۆپ جاپا چەكتى. ئۇلارغا يۈز كېلەلمەيدىغان ئىشنى قىلمىغىن. ئاتا-ئاناڭنى ئويلىمامسەن؟شۇلارنىڭ ئەجىرگە جاۋابەن  مۇقىم خىزمەت تىپىپ ئۇلارنى خاتىرجەم قىلغۇڭ يوقمۇ ؟! ئۆزەمچىلا ئەلىگە چوڭقۇر مەنىلىك گەپ قىلىۋەتتىم دەپ قارىغانىدىم. لېكىن ئەلىنىڭ ئويلىنىپمۇ ئولتۇرماي ھازىر جاۋاپلىق قىلىپ ئالدىمغا ئۆتۈۋالىدىغانلىقىنى كىم بىلسۇن. -مۇھىد، مەن ۋەزىيەتنىڭ ئۆزگىرىشىگە بېقىپ توختىماي قارارىنى ئۆزگەرتىپ تۇرىدىغان ئادەملەردىن ئەمەس. مەن ھۆكۈمەت‹ماۋۇ ئىشنى قىلىسەن› دەپ ئورۇنلاشتۇرمىسىمۇ ئۆزەمنىڭ قابىلىيىتىگە يارىشا ئىشنى تېپىپ قىلىدىغان بولماقچى، شۇنى بىلىشڭ كېرەك، چوڭلارنىڭ تۇرمۇش تەجرىبىلىرى سوتسىيالىستىك پىلانلىق ئىگىلىك مەيدانغا چىقارغان جەمئىيەت رېئاللىقىغا ئاساسلىنىپ شەكىللەنگەن. ئۇلار كاللسىدىكى ئاشۇ ئەندىزىلەر بىلەن بۈگۈنكى بازار ئىگىلىكىگە مۇناسىپ پىكىر قىلىشقا ئامالسىز.نۇرغۇن ئاتا ئانىلار بالىلارغا كۆيىنگەندەك قىلغان بىلەن ئۇلارنىڭ ئۆز خاتالىرى ۋە توغرىلىرى  بىلەن چوڭ بولىشىغا ئىمكان بەرمەي بالىلارنى چوڭ بولىشىغا يول بەرمەيۋاتىدۇ .ئىسلاھات ئىشىكىنى ئىچىۋىتىش،بازار ئىگىلىگى ،ئۇچۇر ئىنقىلاۋى ،يەر شارىلىشىش قاتارلىق ئۇقۇملارنىڭ ھاسىل قىلىۋاتقان جەمئىيەت ئۆزگۇرۇشلىرىگە بىز ياشلار ياشلىق ئىستىداتىمىز ۋە دىتىمىز بىلەن جاۋاب بىرەلمىسەك پۇتۇن مەملىكەت زىھنىيىتى ۋە جەڭگىۋارلىقى يىگىلەپ دۆلەتنىڭ چوڭ بولالماسلىقىنى،زامانغا لايىق يىتىلەلمەسلكىنى كەلتۇرۇپ چىقىرىدۇ ،بۇ دېگەن پاجىئەدۇر  بۇنىڭغا قاراپ تۇرماق  جىنايەتتۇر.           - سەن نىمە دىمەكچى؟-ئۇنىڭ پەلسەپىسىدە نۇرغۇن نۇقتىلارنىڭ بارلىقىنى سەزدىم.شۇنداقتىمۇ  ماڭا ئۇ بۇگەپلەرنى خۇددى مېنىڭ نەسىھەتىمگە بىلىمىنى نامايەن قىلىش يولى بىلەن تاقابىل تۇرۇشقا چىقارغاندەكلا بىلىندى. شۇڭا« دىپلوم ئېلىۋالساڭ بولاتتى» دىگەن گېپىمگە ماس نۇقتىنى تۇتۇپ بولالماي ئىچىم سىقىلىپ كەتتى. بىراق گەپكە تەمشىلگىچە ئۇنىڭ ئاغزى يەنە ئىچىلدى - مۇھىد ، بىز زور تارىخ بۇرۇلۇپ نۇقتىسدا تۇرۋاتىمىز، يەنى  كۆپ قۇتۇپلۇق مىللى ئىگىلىكنىڭ شەكىلىنشى ۋە  راۋاجلانىشى ئارقىسدا ۋۇجۇتقا كىلىدىغان يىڭى جەمئىيەت تەرتىپىگە شاھىد بولىۋاتىمىز   دۆلەتنىڭ شەرقى جەنۇبى قىسمى ئوبدانلا ئېچىلدى. ئەمدى نۆۋەت  غەرپكە يۈزلىنىش.بۇ دىمەك  شىنجاڭنىڭ يەرلىك ئالاھىدىلىككە ئىگە ئىقتىسادىنى تەرەققى قىلدۇرۇش پۇرسىتى پېشىپ يېتىلدى دىمكتۇر . –ئۇ ھاياجانلىنىپ ئورنىدىن تۇرۇپ سۆزلەپ كەتتى.- بىز ئۇيغۇرلار ئوتتورا ئاسىيا،غەربى ئاسىيادىكى مۇسۇلمان دۆلەتلەر بىلەن جۇڭگو ئوتتۇرىسىدىكى تاشقى سودا ئالاقىسىدە كۆۋرۈكلۈك رول ئويناپ تاشقى سودا ئېكىسپورتىغا ئاكتىپ تەسىر كۆرسىتەلەيمىز. شىنجاڭدا بولۇپمۇ قەشقەر غۇلجا قاتارلىق پورت شەھەرلىرىدە ئوتتۇرا ئاسيا ۋە غەربى ئاسىيا  مۇسۇلمان دۆلەتلىرى موھتاج بولىدىغان تۈرلۈك تۇرمۇش بۇيۇملىرى، مەدەنى بۇيۇملار ھەتتا ئېلىكترون مەھسۇلاتلىرىنى ئىشلەپچىقرىش بازىلىرىنىڭ ۋە تىرانسىپىرىت تۈگىنلىرىنىڭ كۆپلەپ قۇرۇلىدىغانلىقىغا ئىشىنىمەن . بۇنىڭ بىر سەۋەبى جۇڭگودا ئەمگەك كۈچى ئەرزان. يەنە بىر سەۋەپ خام ماتىرىيال تەننەرخى تۆۋەن. ھازىر شېنجىن، گواڭجۇ قاتارلىق جايلاردا ئۇيغۇر بالىلىرى مۇشۇنداق ئىشلارنى قىلىپ پۇل تېپىۋاتىدۇ. شىنجاڭدىمۇ يەرلىك مىللى كارخانىلار بەس-بەس بىلەن قۇرۇلماقتا . لېكىن ئىنچىكىلەپ كۆزەتسەڭ ئۇلارنىڭ كۆپىنچىسى باشقا چىقىش يولى تاپالماي سودا ساھەسىگە كىرىپ قالغانلار بولغاچقا تىجارەت ئەندىزىسى بەك قالاق. بىز سېستىمىلىق ، ئىلمى سودا نەزەرىيىسى بىلەن قوراللىنىش ئارقىلىق ھازىر بار بولغان مىللى ئىگىلىكنىڭ كۆلىمىنى ساقلاپ قالغان ئاساستا كېڭەيتەلىسەك شىنجاڭنىڭلا ئەمەس، بەلكى پۈتۈن مەملىكەتنىڭ تەرەققىياتىغا تۆھپە قوشالايمىز. ھازىر ئەتراپىمىزدىكى ئالى مائارىپ تەربىيىسى كۆرگەنلەر ياكى ساپالىق ياشلار ئاتا –ئانىسىنىڭ پىلانلىق ئىگىلىك شارائىتىدىكى تەپەككۇر ئەندىزىسىنىڭ تۈرتكىسىدە ياكى ئۆزىنىڭ جۈرئەتسىزلىكى، ۋۇجۇدىدىكى مەجروھلۇقى بىلەن مۇقىم خىزمەت ئۈچۈن ئۆچىرەتتە تۇرۇپ نۇرغۇن ۋاقتى ۋە زېھنىنى ئىسراپ قىلىۋاتىدۇ. ئەلى قىزغىن نۇتقىنى تۈگىتىپ بىر نەرسە دىيىشىمنى كۈتكەندەك ماڭا قارىدى. مەن بولسام ئۇنىڭ ئۇزۇن نۇتقىدىن ئالدىنىقى سوئالىمنىڭ جاۋابىنى تاپالماي كۆزۈمنى پارقىرىتىپ ئولتۇردۇم. ئۇدۇللا «بۇ گەپلىرىڭنىڭ دىپلوم بىلەن نېمە مۇناسىۋىتى بار؟» دەپ سورىماقچى بولدۇميۇ، ئۇنىڭ بۇ سۆزلىرى ئۈچۈن ئالقىش تاما قىلىۋاتقانلىقىنى سېزىپ باشقا گەپكە ئېغىز ئاچتىم. -ئەسلىدە شەنشى مالىيە–ئىقتىساد ئۇنۋېرسىتىتىغا يۆتكىلىپ ئوقۇساڭ بوپتىكەن. ئۇ بىر ئۇھ تارتىپ قويۇپ ئاستا يېنىمغا كېلىپ بېشىنى ساڭگىلىتىپ ئولتۇردى. ئۇ بىر ھازاغىچە بىر نەرسىنى خىيال قىلىۋاتقاندەك گەپ قىلمىدى. جىمجىتلىقتىن قۇتۇلۇش ئۈچۈن گېپىمنى داۋاملاشتۇردۇم. -بايىقى گەپلىرىڭ بىلەن دىپلومنىڭ نىمە مۇناسىۋىتى بار؟   ئۇ بېشىنى كۆتۈرۈپ ماڭا قارىدى. سۇس چىراغ نۇرىدا ئۇنىڭ چىرايىدىكى ئىپادىنى كۆرەلمىدىم.     -سېنىڭ كاللاڭ بەك ئاددى مۇھىد، رەسمى پۇقرالارنىڭ كاللىسى دە، سەن نېمە مەقسەتتە ياشايسەن؟     ئەلىنىڭ ئالدىنقى گەپلىرىنىڭ مەنىسىنى تەس بولسىمۇ ھەرھالدا چۈشەنگەن ئىدىم . لېكىن بۇ قېتىم ئۇنىڭ نېمىشقا بۇ گەپنى قىلىدىغانلىقىنى راستىنلا چۈشىنەلمىدىم. بۇ ئادەم كەمسىتكەنلىكمۇ؟ « ئەجەپ ياخشى گەپ قىلدىڭ. شارائىت بولغاندىن كېيىن مەكتەپنى تاشلاپ باشقا دۆلەتلەرگە بېرىپ خەلقئارا ئىقتىسادتىكى MBAدىگەندەك خارۋارد ئۇنۋېرستىتىنىڭ سودا-تىجارەت ئىلمىنى قېتىرقىنىپ ئۆگىنەيلى، ئاندىن شىنجاڭغا قايتىپ كېلىپ مىللى ئىگىلىكنى گۈللەندۈرۈش ئۈچۈن كۈرەش قىلىشقا ئاتلىنايلى »دەپ شوئار توۋلىسام كاللام مۇرەككەپ بولغان ، داھىلاردەك پىكىر قىلغان بولاتتىممۇ؟ چارچاپ قېلىپ سائىتىمگە قارىدىم 9:50 .خىيالىمغا چۈشتە ھۇرۇنلۇق قىلىپ يۇيماي سۇخانىغا تاشلاپ قويغان كىر كىيىملىرىم كەلدى. «سەن بىلەن بۇيەردە ئولتۇرۇپ كوتۇلدىغۇچە ئاشۇ كىرلىرىمنى يۇيىۋەتكەن بولسام جىق ئىش قىلىۋەتكەن بولاتتىم» دىدىم ئىچىمدە، لېكىن ئەلىنىڭ مەندىن كۆپ بىلىملىك ئىكەنلىكى، كاللىسىنىڭ مۇرەككەپلىكى، داھىلاردەك پىكىر قىلىدىغانلىقى مېنى ئۇنى ئەيىبلەش ياكى بىزار بولۇپ تۆۋەن كۆرۈشتىن ساقلاپ تۇرغاچقا كاللامغا كەلگەن بۇ گەپنى ئۇنىڭغا دىيىشكە قۇربىم يەتمىدى.ئەلى بىلەن پاراڭلىشىۋەرسەم كاللامنىڭ ئاغرىيدىغانلىقى ئېنىق. ئۇنىڭ نىمە ئۈچۈن ياشايسەن دىگەن سوئالىغا بەرگەن جاۋابىم ئۇنىڭ مېنى يەنە كەمسىتىشىگە ياكى تېخىمۇ كۆپ پەلسەپەسىگە سەۋەب بولۇپ قالماسلىقى ئۈچۈن ئۆزەمنى قاچۇرۇپ ئۇنىڭدىن ياندۇرۇپ سورىدىم. -سەنچۇ؟ سەن نىمە مەقسەتتە ياشايسەن؟ - توغرا ياشاش ئۈچۈن ياشايمەن.- دىدى ئۇ ئويلىنىپ ئولتۇرمايلا. -قويە بۇ گەپلىرىڭنى. يۈرە، كىرىپ كېتىمىز،- شۇنداق دەپ ئورنىمدىن تۇرۇۋېدىم، ئۇ مېنى تۇتىۋېلىپ پەسكە تارتتى. - ئالدىرىما،- ئۇ شۇنداق دىگەچ يانچۇقىغا پۈكلەپ سېلىۋالغان «يەرشارى ۋاقىت گېزىتى » نى چىقىرىپ ماڭا سۇندى. ئۇنى ئېلىپ توپ مەيدانىنىڭ چىرىغىغا تۇتتۇم. ‹ئامېرىكا كوكا كولاسى ئوتتۇرا شەرەقتە زەم زەم كولانىڭ رىقابىتىگە دۇچ كېلۋاتىدۇ.› شنخۇا ئاگېنتلىقىنىڭ بۇ خەۋىرىدە دىيىلىشىچە ئەرەب - ئسرائىلىيە توقۇنىشىدا ئامېرىكىنى ئسرائىلىيىگە يان باستى دەپ قارىغان ئەرەبلەر ئامېرىكا مەھسۇلاتلىرىنى بايقۇت قىلشقا باشلىغانلىقى، بۇنىڭ ئىچىدە ئامېرىكىنىڭ داڭلىق شىركىتى كوكا كولانىڭ مۇشۇ سىياسى دولقۇندا ئىران زەم زەم شىركىتىنىڭ خىرىسىغا دۇچ كېلىپ ، زەم زەم كولانىڭ ئوتتۇرا شەرقتىكى سېتىلىش مىقدارىنىڭ ئېشىشىغا سەۋەپ بولىۋاتقانلىقى يېزىلغانىدى. ئەلىگە سوئال نەزىرىدە قارىدىم. -بۇ چەتئەلنىڭ نەرسىسى ئىكەنغۇ؟ سېنىڭ دۆلەتنىڭ ئېكىسپورتىنى ئىلگىرى سۈرۈش كېرەك دىگەن گەپلىرىڭگە ئۇيغۇن ئەمەسقۇ؟ - ئاۋۋال زەم زەمنى جۇڭگوغا ئېلىپ كىرىمىز، ئاندىن زەم زەم ماركىلىق ساقلىق ساغلاملىق مەھسۇلاتلىرىنى چەتئەل مۇسۇلمان دۆلەتلىرىگە ساتىمىز. ئىش مۇنداق بولىدۇ.     -ھە،- بېشىمنى لىڭشىتتىم.دىمەك ئۇ ئوتتۇرا شەرىىق بىلەن دىيارىمىز شىنجاڭ ئوتتۇرسىدىكى مەدەنىيەت پۇتۇنلىكىنى كۆرگەن ۋە بۇ مەدەنىيەت پۇتۇنلىكىدىن پايدىلىنىش ئۈچۈن مىنى ئوتتۇرا شەرققە بىرىپ ئوقۇشقا قىزىقتۇرغان ئىكەن .ئىچىمدىن ۋاي ئەلى دەپ ياقامنى چىشلەپ سالدىم .   ئۇنىڭ پىلانىنىڭ باش- ئاخىرىنى ئۇلاپ بايا ئەلىنىڭ 1000 يىللىق پىلان تۈزگەنلىكىنى ھەتتا بىر ئادەمنىڭ بىر ئۆمۈر قىلىشىغا يېتىدىغان ئىش ئويلاپ تاپقانلىقىنى بىلدىم.- سەن ئىران زەم زەم شىركىتى بىلەن بىرلىشىپ جۇڭگوغا زەم زەم مەھسۇلاتلىرىنى ئېلىپ كىرىپ خەلقئارالىق تىجارەتنى ئەمەلى پىراكتىكا ئارقىلىق بىلمەكچى ، ئاندىن ئۆگەنگەنلىرىڭگە ئاساسەن زەم زەم تاۋار ماركىسىنى قوللىنىپ ئۆز ماللىرىڭنى ئوتتۇرا شەرق ئەرەب ئەللىرىگە چىقىرىپ ئۇلارنىڭ پۇلىنى شىنجاڭغا ئاققۇزماقچى بوپسەندە؟!     ئەلى مەمنۇنىيەت بىلەن باش لىڭشىتتى. مەن ئەجەپلەندىم. ئۇنىڭ بۇ پىلانىغا ئەمەس، بەلكى بۇ گەپلىرىنى نېمىشقا ماڭا دەيدىغانلىقىغا ئەجەبلىنىپ ھەيران قالدىم.     -بۇگەپلەرنى نېمىشقا ماڭا دەيسەن؟ مېنى مۇشۇ تىجارەتكە قېتىلغىن دىمەكچىمۇسەن؟ -مۇھىد، مەكتەپكە كەلگەن كۈندىن باشلاپ مىللى بالىلارنىڭ ئۈلگىسى بولۇپ قالدىڭ. ھەر يىلى 1-دەرىجىلىك ئوقۇش مۇكاپات پۇلىدىن قۇرۇق قالماي مەكتەپنىڭ ئالدى بولۇپ ئوقۇۋاتىسەن. سېنىڭ بىرەر قېتىم ئاغزىڭغا تاماكا ئالغىنىڭنى ياكى ھاراق-پىۋا ئىچكىنىڭنى كۆرمىدىم ھەم ئاڭلاپمۇ باقمىدىم. مەكتەپتىكى تۇرمۇشۇڭمۇ شۇنداق تەرتىپلىك. سېنىڭ مەكتەپ تورخانىسىدا شىنجاڭلىق قىزلارغا ئەدەپسىزلىك  قىلغان ئىككى مەستنىڭ ئەدىۋىنى بېرىپ ئۇلارنى قوغداش بۆلۈمىگە سۆرەپ ئېلىپ كىرگەنلىكىڭنى ئاڭلاپ سېنى قاتتىق ۋىجدانى بار يىگىت ئىكەن دەپ ئويلىغانىدىم. قارىغىنە، كىيىنىشلىرىڭگە، ئىشتان- كۆڭلىكىڭدىن  دەزمال ئىزى كەتمەيدۇ- ئۇ بۇ گەپلەرنى كۈلۈمسىرەپ دەپ كېلىپ بىردىنلا چىرايىنى جىددى تۇسكە كىرگۈزدى-مۇھىد ،ھەممىدىن مۇھىمى سىنىڭ كەسپى بىلىم سەۋىيەڭگە كۆپچلىك بەك قايىل لېكىن بۇ كاللاڭ تۆت تەڭگىلىك مائاشقا زايا كىتىدۇ ، ماڭا قارا ئىككىمىز دۇبەيدە ئالتە ئاي تۇرۇپ باشقىلار بىر يىل ئوقۇغان كىتابلارنى ئوقۇپ تۈگىتىمىز. زەم زەم تىجارىتى  ئىلىپ سىتىش ئىشى ئەمەس ،مەن ئۇيغۇر ۋە جۇڭيى تىبابىتىنى كۈچ قىلغان شۇنداق كۈچلۈك ساغلاملىق ساقلىق مەھسولات كارخانىسىنى مەيدانغا كەلتۇرىمەنكى بۇ جەرياندا سىنىڭ كەسپى بىلىمىڭنىڭ قىممىتىنى نەق يىرىنى تاپقۇزىمەن . ئۇنىڭ ئۈستىگە ناماز ئوقۇيدىكەنسەن ئۆلچەملىك مۇسۇلمانسەن. ئوتتۇرا شەرىقتە سەن سۇ قۇمغا سىڭگەندەك سىڭىپ كىتىسەن ئومومەن ماڭا ئىشەن دوستۇم  نۇرغۇن پۇل تېپىپلا قالماي مىللىتىمىزگە تۆھپىكار بولالايمىز. بۇ ماختاشلار مېنى خۇش قىلالمىدى. كۆڭلۈمنىڭ تېگىدىن بۇ سۈپەتلەرنىڭ ئۆزەمگە تەئەللۇق ئەمەسلىكىنى بىلىمەن. ھەتتا بۇ سۆزلەر ئەمەلىيەتتە مەن ئۈچۈن « سەن سېغىز لاينى گۈزەلنۇر ئىسىملىك قىز مىجىپ شۇنداق چىرايلىق ياسىدىكى، ھاي ھاي» دىگەن گەپ. يەنە بىر تەرەپتىن ئەلى، مېنىڭ ئويۇمچە، ئۆزىنىڭ ئۇلۇغۋار پىلانىغا مەندىن خۇددى چىن شىخۇاڭ سەددىچىن سېپىلىنىڭ خىشىدىن پايدىلانماقچى بولغاندەك پايدىلانماقچى بولىۋاتىدۇ. بېشىمنى چايقىدىم ۋە يەنە دانا قىياپەتكە كىرىپ باشتا تاپقان سۆزلىرىمنى قايتىدىن بازارغا سالدىم - ئەلى ئەڭ ياخشىسى ۋاقتى-سائىتى كەلگەندە بىر گەپ بولسۇن . ئوقۇشۇمنى ساق-سالامەت تۈگىتىپ ئىككى سىڭلىمنىڭ ئوقۇش ئىشىغا يار-يۆلەك بولمىسام بولمايدۇ، سېنىڭ قېرىنداشلىرىڭ يوقمۇ؟ ئاتا-ئاناڭ سەندىن نېمىنى كۈتىدۇ؟ - دادام بۇرۇنلا ئۆلۈپ كەتكەن. مېنى ئاپام بېقىپ چوڭ قىلغان.  ئۇ تۇرمۇش ھەلەكچىلىكى بىلەنلا ئۆتكەن. ئۇنىڭ گېپىنى ئاڭلىسام مەن يەپ- ئىچىشتىن بېشىنى كۆتۈرمەيدىغان ئادەم بولۇپ قالمامدىم. ئەلىنىڭ بېشى چۈشۈپ كەتتى. ئائىلىسى توغرىسىدا جىق گەپ قىلىش ئۇنى ئازابلايدىغاندەك قىلاتتى. خېلى ئۇزاق جىمجىتلىقتىن كېيىن ئۇ بىر يەردىن كۈچ-قۇۋۋەت ئالغاندەك ئورنىدىن ئاستا تۇرۇپ ئىشتىنىنى قېقىشتۇرۇپ ماڭا قارىدى. - شەخسى ئىشلار تۇرۇپ تۇرسۇن ، دىسەم يەنە شۇ گەپ  ئىككىمىز دۇبەيدە يېرىم يىل خەلقئارا سودا ئۆگىنىمز. ئاندىن تېھرانغا بېرىپ ئىران زەم زەم شىركىتىنىڭ جۇڭگو چوڭ قۇرۇقلىقىدىكى نورمال سودا ئىشلىرىنى يۈرۈشتۈرىمىز.بۇ جەرياندا يىتەرلىك ئەمىلى بىلىمگە ئىرىشكەندىن كېيىن ئوتتۇرا شەرىقتە زەم زەم تاۋار ماركىسى بىلەن ساقلىق ساقلاش مەھسولاتلىرىغا كىرىشىپ كىتىمىز .جۇڭگو بىلەن ئىراننىڭ مۇناسىۋىتى ئالاھىدە ياخشى. ئىككى دۆلەتنىڭ سودا سوممىسى مۇشۇ يىل 3.3 مىليارد ئامېرىكا دوللىرىغا يەتكەن. بۇ جۇڭگونىڭ ئوتتۇرا شەرقتىكى ھەرقانداق دۆلەت بىلەن بولغان سودا سوممىسىدىن ئېشىپ چۈشىدۇ.  بۇ سەن، بىز ئۈچۈن ياخشى پۇرسەت. ئۇنىڭ ئۈستىگە بىز چەتئەلدە سەرگەردان بولۇپ يۈرمەيمىز. بىزنىڭ ئىشىمىز بۇ يەردە. تېخى ئاساسلىق خىزمىتىمىز ئۈرۈمچىدە بولىدۇ. بۇ گەپلەر مىنى بىر ئاز قىزىقتۇردى . بىراق بەش يىل ئوقۇغان كەسپىمنى ئوقۇش پۈتتۈرىدىغانغا بىر يىل قالغاندا مانا ئەمىسە دەپ يىرىم يولدا تاشلىۋېتىمەنمۇ؟ ئەلى مېنى مۇشۇنداق قىلشقا ئۈندەۋاتامدۇ؟!ئوقۇشۇمنى پادىشاھ سەئىد ئۈنىۋىىستىتى تىببى فاكولتىتىدا داۋام قىلغىدەكمەن بۇ گەپلەر ماڭا غايىۋى بولۇپلا قالماي نۇرغۇن نامەلەم ئامىللارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان  ئىدى . شۇڭا قوبۇل قىلىشىم يىراق كەلدى .ئەلى قانچلىك دانا بولمىسۇن ئۇ بىر ئەسەبى، مېنى ئۆزىنىڭ ئاتالمىش غايىسى ئۈچۈن قۇربانلىق قوينى بوغۇزلىغاندەك بوغۇزلىۋېتىشى مۇمكىن. ئۇ غەيرى ئادەم، ئۇنى راستىنلا چۈشەنمەيمەن. بۇ خىياللار بىلەن باياتىن دېڭىز دولقۇنىدەك ئېگىز كۆتۈرۈلگەن ھاياجىنىم ئاستا-ئاستا بېسىلىشقا باشلىدى. ئۇنىڭ تەكلىپىگە يەنىلا چىن دىلىمدىن قوشۇلالمايدىغانلىقىمنى ھېس قىلدىم. يەردىكى ئوت-چۆپتىن بېشىمنى كۆتۈردۈم. - ئەلى، مەن ئوقۇشۇمنى پۈتتۈرىۋالاي. سەن ئۆزەڭ بارغىن، لېكىن ئەنسىرىمە، ئىشلىرىڭغا قولۇم ھامان كۆكسۈمدە. - مۇھىد، ئەمىسە مەن تېھراندا تۇرۇپ سەن بىلەن ئالاقىلىشىمەن. شىنجاڭدىكى ئىشلارنى ساڭا تاپشۇردۇم. گەرچە ئۇنىڭ شىنجاڭدىكى ئىشلارنى ساڭا تاپشۇردۇم، دىگەن سۆزىنىڭ سالمىقىنى چۈشىنىپ يەتمىگەن بولساممۇ باش لىڭشىتتىم. ئۇ ئەتىسى شىئەندىن بېيجىڭغا يولغا چقتى. دۇبەيگە ماڭغان چاغدا ماڭا تېلىفون قىلىپ خوشلاشتى.       شۇنداق قىلپ گۇزەلنۇرسىز تۇرمىشىمدا قانداقلا بولمىسۇن« ئاھ مۇھەبىتىم پالانى …» دەپ يۇرمەيمۇ زور كۆتۇرەنگۈلىك  بىلەن ياشاپ مىڭىپ ماڭا ئاڭسىز ئۈلگە بولىۋاتقان ئەلى مەن بىلەن مۇشۇنداق خۇشلاشتى گەرچە قەلبىم ئۇنى ئاز تولا سىرىتقا تىپىپ تۇرسىمۇ ئۇ مىنىڭ يىڭى ھاياتىمغا مەدەت ئورنىدا رول ئوينىغان بولدى