ئوسمان قۇربان

    دەرسخانا دېگەن نېمە؟ بۇ ئاڭلىماققا ئاددىي، ئەمما ماھىيەت جەھەتتىن مۇرەككەپ ئۇقۇم. دەرسخانا ئوقۇتقۇچىنىڭ ئۆزىنى نامايان قىلىدىغان سورۇن ئەمەس، ئۇ ئوقۇتقۇچى ئوقۇغۇچى بىلەن ئورتاق پائالىيەت قىلىدىغان سورۇن. دەرسخانا ئوقۇغۇچىلارنى چېنىقتۇرىدىغان جاي ئەمەس بەلكى ئوقۇغۇچىلارغا بىلىم بېرىدىغان، ئەخلاق ئۆگىتىدىغان، قانداق ياشاشنىڭ يولىنى كۆرسىتىپ بېرىدىغان مەنىۋى پائالىيەت سورۇنى.

    دەرسخانا ئوقۇتقۇچى بىلىم يەتكۈزىدىغان، مۇھىمى ئوقۇغۇچى بىلىم ئىزدەيدىغان سورۇن. دەرسخانا ئوقۇتقۇچىنىڭ ئوقۇتۇش ھەرىكىتىنى قېلىپلاشتۇرىدىغان سورۇن ئەمەس، بەلكى ئوقۇتقۇچىنىڭ ئەقىل – پاراسىتىنى تولۇق جارى قىلدۇرىدىغان سورۇن. دەرسخانا دائىم ھەرىكەت ھالىتىدە بولىدۇ. يۇنان پەيلاسوپى ئېيتقاندەك: ‹‹بىر ئادەم بىر ۋاقىتتا ئىككى ئېقىنغا كىرەلمەيدۇ››، بىر ئوقۇتقۇچى بىر دەرسخانىغا ئىككى قېتىم كىرەلمەيدۇ، ئوقۇتقۇچى بىلەن ئوقۇغۇچىنىڭ پوزىتسىيىسى، جۇغلانغان بىلىم ۋە تەجرىبىسى ئۆزگىرىپ تۇرىدۇ، دەرسخانىنىڭ فىزىكىلىق دائىرىسىمۇ ئۆزگىرىدۇ. بۇلار ئوقۇتقۇچىنىڭ ئەقلىي قابىلىيىتى ئۈچۈن بىر سىناق. ئوقۇتقۇچى ئەقىل – پاراسىتىنى تولۇق جارى قىلدۇرۇپ، ئوقۇغۇچىنى ئوقۇتۇشتا مەۋقەنى مۇھىم ئورۇنغا قويۇپ، ئوقۇغۇچى ئۈچۈن ھەرىكەت قىلغان ۋە ئوقۇغۇچىنىڭ روھى دۇنياسىغا سىڭىپ كىرەلىگەندە، دەرسخانىدا ئاندىن جانلىق كەيپىيات يارىتىپ، ئوقۇغۇچىنىڭ ئۆگىنىشكە بولغان قىزىقىشىنى ھەقىقىي شەكىللەندۈرەلەيدۇ. شۇڭا ئوقۇتقۇچى دەرسخانىدىن ئىبارەت بۇ ئالاھىدە مۇھىتتا ئوقۇغۇچىلارغا كىتابتىكى مەۋھۇم دۇنيا بىلەن ئۇلار ياشاۋاتقان ھازىرقى دۇنيانىڭ پەرقىنى كىچىكلىتىپ، ئۇلارنى ئىلىم – پەن ئۆگىنىپ، كەلگۈسىدە تېخىمۇ گۈزەل بولغان دۇنيانى يارىتىش يولىدا ئىزدىنىشتىن ئىبارەت ئۇلۇغۋار ئارزۇنى ئۇلارنىڭ قەلبىدە بىخلاندۇرۇش ئۈستىدە داۋاملىق ئىزدىنىشى كېرەك.

    دەرسخانىنى چۈشىنىشنىڭ چېكى يوق، ئوخشىمىغان نۇقتا ۋە قاتلامدىن دەرسخانىنى كۆزەتكەندە ئوخشىمىغان يەكۈنگە ئېرىشكىلى بولىدۇ. ‹‹دەرسلىك ئىسلاھاتى يېڭى دەرسلىك››نىڭ ئاساسى بولغان يېڭى دەرسلىك ئىسلاھاتى شارائىتىدا شەكىللەنگەن جانلىق دەرسخانا شەكلى، بىزنىڭ دەرسخانىغا بولغان چۈشەنچىمىزنى ئايدىڭلاشتۇرۇشىمىزغا يېڭى يول ئاچىدۇ.

(تەھرىر : ئىزدەن)

• ئوقۇغۇچىلارنى تارىخ دەرسىگە قىزىقتۇرۇش
• گۈزەل-سەنئەت ئوقۇتۇشى توغرىسىدا ئويلىغ
• تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپ مائارىپىنى زامانى
• دەرىسخانىنى چۈشىنەمسىز ؟
• ئۇيغۇر ئويما خەت سەنئىتى توغرىسىدا
• 中学信息技术教学优点
• يىڭى ئەسىر ۋە يىڭى دەرىسلىك موھىتى ئوقۇ
• گۈزەل -سەنئەت نەزىرىيەسى پايدىلىنىش مات
• سىز قايسى ئۇسۇلنى مۇۋاپىق كۆردىڭىز ؟
• ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مائارىپ قارىشىنى يېڭىل
• يېڭى دەرسلىك ئىسلاھاتىدا ئوقۇتقۇچىلار
• ‹‹قوش تىل›› ئوقۇتقۇچىلىرى دىققەت قىل
• ئېلېكتىرونلۇق ئويۇن دەرسىنىڭ رولىغا سە
• ئوقۇغۇچىلارنىڭ تاپشۇرقىغا باھا بەرگەند
• ئارقىدا قالغان ئوقۇغۇچىلارنى يېتەكلەش
• دەرسخانا ئوقۇتۇشىدا دىققەت