ھەممىگە مەلۇم، 1945-يىلى 8-ماي گېرمانىيىنىڭ شەرتسىز تەسلىم بولۇش كېلىشىمىگە ئىمزا قويۇشى بىلەن ياۋروپا ئۇرۇش مەيدانىدىكى فاشىزمغا قارشى ئۇرۇش غەلىبىلىك تاماملاندى. لېكىن بېرلىندىن 2000 ئىنگلىز مىلى يىراقلىققا جايلاشقان شىمالى قۇتۇپتىكى 3-ئىمپېرىيە قاراۋۇلخانىسىدىكى 11 ئەسكەر ئاللىبۇرۇن كىشىلەر تەرىپىدىن ئۇنتۇپ كېتىلگەن دېدى. پەقەت 1945-يىلى 4-سېنتەبىرگە كەلگەندە ئۇلار تەسلىم بولغان، شۇڭا يەنە بىر جەھەتتىن ئېيتقاندا دۇنيا ئۇرۇشى 1945-يىلى 4-سېنتەبىر رەسمى ئاياغلاشقان دېيىشكىمۇ بولاتتى. 60 يىلدىن كېيىنكى بۈگۈنكى كۈندە كىشىنى ھەيران قالدۇرغان بۇ سىر ھېلىمۇ ھايات گېرمانىيىلىك ئىككى ئەسكەر تەرىپىدىن ئاشكارىلاندى.

         11ئەسكەرنىڭ شىمالىي قۇتۇپتىكى كىچىك ئارالغا بېرىشى

بۇ يىل 81ياشقا كىرگەن گېرمانىيىنىڭ پېشقەدەم ئەسكەر سېكىنەيتنىڭ ئېيتىشىچە، 1944-يىلى يازدا گېرمانىيە دېڭىز ئارمىيىسىنىڭ مېتېئورولوگىيە پونكىتى قارلىق رايوندا مېتېئورولوگىيىلىك تەكشۈرۈش خىزمىتىگە ئەسكەر قوبۇل قىلىدىغانلىقى توغرىسىدا ئۇقتۇرۇش چىقارغان بولۇپ، سېكنەيت ئەينى ۋاقىتتا بۇ خىزمەتكە تىزىملاتقان. 80 ياشلىق يەنە بىرى پېشقەدەم ئەسكەر كېزىربۇكت: ئەينى چاغدىكى بىلىدىغىنىمىز پەقەت ناھايىتى سوغۇق جايغا بارىدىغانلىقىمىز بولۇپ، ياش بولغاچقا تەۋەككۈل قىلىپ بېقىش نىيىتىدە مەنمۇ بۇ خىزمەتكە قاتناشقان ئىدىم دېگەن.

شۇنىڭ بىلەن 1944-يىلى سېنتەبىردە 11 ئەسكەر كاتىر بىلەن نورۋېگىيەنىڭ گېرمانىيە ئىشغالىيىتىدىكى ترومسون پورتىدىن گىرىنلاندىيەنىڭ شەرقىدىكى سىپىسبېرگېن تاقىم ئارىلىغا ئەۋەتىلگەن ئىدى. ئۇلارنىڭ ۋەزىپىسى مېتېئورولوگىيە ئۇچۇرلىرىنى توپلاش بولۇپ، بۇ ۋەزىپە ناھايىتى مەخپىي تۇتۇلغانلىقتىن رەسمىي نامى ياكى شەرتلىك بەلگىسى يوق ئىدى.

بىرلەشمە ئارمىيەنىڭ بېشىنى ئاغرىتقان ئەترەت

   گېرمانىيەلىك تارىخشۇناس، 2-دۇنيا ئۇرۇشى تەتقىقاتچىسى فرانسىس: 2-دۇنيا ئۇرۇشى مەزگىلىدە شىمالىي قۇتۇپ رايونىغا دائىر ھاۋارايى مەلۇماتىغا ئالدىن ئېرىشىش ئىنتايىن مۇھىم بولۇپ، ناۋادا سىپىسبېرگېن ئارىلىدا ھاۋارايىدىن ئالدىن مەلۇمات بېرىش بازىسى قۇرۇلس، شىمالى ئاتلانتىك ئوكياننىڭ كەلگۈسى بىر نەچچە كۈنلۈك ھاۋارايىدىن ئالدىن خەۋەردار بولغىلى بولاتتى، دېگەن. بۇ 11 ناتسىست ئەسكىر توپلىغان ھاۋارايى ئۇچۇرلىرى ئىنتايىن مۇھىم بولۇپ، ھەممىسى مەخپىي شىفىر ئارقىلىق يۇقىرىغا يوللانغان. بۇ ئۇچۇرلار گېرمانىيە ئارمىيىسىنىڭ دېڭىز ئۇرۇشلىرىدا ئىتتىپاقداش ئارمىيىگە زەربە بېرىشتە زور رول ئوينىغان. ئىتتىپاقداش ئارمىيە ناتسىستلارنىڭ بۇ «ھاۋارايىدىن مەلۇمات بەرگۈچىلىرى»نى قولغا چۈشۈرۈش ئۈچۈن كۆپ تىرىشقان بولسىمۇ تاپالمىغان.

يېگانە ئارالدا ئۇنتۇپ قېلىنغان ناتسىست ئەسكەرلەر

1945يىلى 8-ماي گېرمانىيە تەسلىم بولغان كۈنى بۇ ئەسكەرلەر قوماندانى ئارقىلىق ئۇرۇشنىڭ ئاخىرلاشقانلىقىدىن خەۋەر تاپقان، قوماندان ئۇلاردىن پارتلاتقۇچ دورا مەخپىي ھۆججەتلىرىنى يوقىتىۋېتىش ھەمدە بۇنىڭدىن كېيىنكى ھاۋارايى مەلۇماتىنى شقفىرسىز تارقىتىشنى تەلەپ قىلغان بولۇپ، شۇنىڭدىن كېيىن ئۇلار ھېچقانداق ئۇچۇر تاپشۇرۋالالماي ئۇنتۇپ كېتىلگەن. كېيىن ئىتتىپاقداش ئارمىيە سىپىسبېرگېن ئارىلىدىكى بۇ ئەسكەرلەر توغرىسىدىكى يىپ ئۇچىغا ئېرىشىپ، ئۇلارنى قايتۇرۇپ كېلىشكە مەخسۇس پاراخوت ئەۋەتكەن. شۇنداق قىلىپ بۇ 11 ئەسكەر ئەڭ كېيىن تەسلىم بولغان گېرمانىيە ئەسكەرلىرى بولۇپ قالغان.