ئالاھىدىن ئابدۇرېشىت غەزەللەر توپلىمى

yadikar

غەزەللەر

ئالاھىدىن ئابدۇرېشىت

ياشلىقىمغا مەرسىيە


شەپەقتەك چاقنىدىڭ گويا ئۇپۇق سۆيگەن نىگاھىمدا،
تەبەسسۇم جىلۋىسى گۈلخان بۇ ئەلۋەك سۈبھىگاھىمدا.

تارالدىم نۇر بولۇپ تال-تال سىڭىپ ئەسلىمگە بوشلۇقتا،
سەبىيلەر پاكلىقى بالقىپ ئىلاھىي روھ، سىماھىمدا.

ئورالدىم بار گۈزەللىككە، بۈيۈك ئىستەكتە جەزبىم بار،
ھامان ئالتۇنچە ۋەزنىڭدۇر مېنىڭ ئۆلمەس گۇۋاھىمدا.

يېنىپ ئۆچتۈڭ گۇگۇم تاشلاپ، لېكىن تەپتىڭدە ئۆرتەندىم،
سېنى كۈيلەيدۇ تەنھا كۈيلىرىم تۈنلەردە ئاھىمدا.

خىياللارئەۋجىدە بىھۇش ساما يولىغا تاشلاندىم،
قويۇق سۈرتۈس تۇمان ئۆرلەپ ئۆڭۈپتۇ جىلۋە ماھىمدا.

سوزۇلغاندۇر گۇگۇمدىن سۈبھىگە جىمجىت بۇ تۈن چەكسىز،
ئەزىم نۇرچاقنىماس قايدا ئۆزۈڭ، يوق سەن پاناھىمدا.

كېلەر پەرسىلكىتىپ بىر پارچە ئاسمان سۈرىتىڭ بويلاپ،
توقۇرئەپسانە قەلبىم بۇندا خىلۋەت بارىگاھىمدا.

1993-يىلى،4-ئاينىڭ 20-كۈنى، يېڭىسار.


ئۇستاز مەقبەرىسى ئالدىدا


مەقبەرەڭدىن سۆيگۈنىڭ دۇنياسىنى سورايمەن،
سۈكۈتىڭدىن قەلبىڭنىڭ ساداسىنى سورايمەن.

چەكسىزلىككە سىنچىلاپ سىماھىڭنى ئاختۇرۇپ،
گۈزەللىكنىڭ جىلۋىسى-جۇلاسىنى سورايمەن.

قارچۇقۇڭدا چوغلانغان ئۇپۇقلارنىڭ بۇرجى بار،
پارلىشىمغا قەلبىڭنىڭ ساماسىنى سورايمەن.

ئاتەش كەبىي يۈرىكىڭ قاڭقىپ كەتتى قۇياشقا،
ئۆڭگەن چېغىم روھىڭنىڭ زىياسىنى سورايمەن.

بارخانلارغا كۆمۈلۈپ يۈتتى قەلبىم پارچىسى،
چاڭقاقلىقتا مېھرىڭنىڭ دەرياسىنى سورايمەن.

ياماشتۇردۇڭ ئەتىگە، پەرۋازىمدا يۈكسىلىش،
چوققىلاردىن قۇتۇمنىڭ ئىزناسىنى سورايمەن.

يوقۇتۇشۇڭ بالقىتتى مېنى تىمتاس كۆزگۈمدىن،
پاك روھىڭدىن ھاياتنىڭ مەناسىنى سورايمەن.

روھىڭ پارلاپ تاڭ چېغى قول كۆتۈردۈم دۇئاغا،
يىغلاپ تۇرۇپ دۇنيانىڭ دۇئاسىنى سورايمەن!

1994-يىلى، 8-ئاينىڭ 8-كۈنى، يېڭىسار.

ئانامغا مەرسىيە

ئانا، تەقدىر قىسمىتى-چاقچاقلارغا يىغلايمۇ؟
سېنى مەندىن ئايرىغان تۇپراقلارغا يىغلايمۇ؟

يىغلاپ تۇرۇپ تۇغۇلدۇم پەريادىڭغا چىدالماي،
ماڭا يېگەن شۇ ئاچچىق تولغاقلارغا يىغلايمۇ؟

جاراڭلايدۇ ئاۋازىڭ ساداسىدا روھىمنىڭ،
«ئەللەي بالام» دەپ قاتقان قوشاقلارغا يىغلايمۇ؟

چېچىكى بار گۈلۈڭنىڭ سېغىنچىمدا ئىچىلغان،
باھارىڭدا توزىغان ياپراقلارغا يىغلايمۇ؟

قۇرۇپ قالدىم قەلبىمنىڭ چۆللىرىدە يىگانە،
كۆز يېشىمدەك سۈپ-سۈزۈك بۇلاقلارغا يىغلايمۇ؟

ئۆچتى قۇياش سامادىن، تۈنلىرىمدە يۇلتۇز يوق،
ئانا، ئۆزۈڭ ياققان شام-چىراقلارغا يىغلايمۇ؟

سەن سۇ بەرگەن قوللار بار، سۆيۈپ-سۆيۈپقانمايمەن،
تاۋاپ قىلىپ تەۋەررۈك ئاياقلارغا يىغلايمۇ؟

قىزلىرىمدا مېھرىڭ بار، يۈرىكىڭ بار كۆكسىدە،
ئىللىق كۈلكەڭ پارلىغان زىناقلارغا يىغلايمۇ؟

قىلالمىدىم زىكرىڭنى، بوز تورغايغا دان چاچتىم،
روھىڭ مەندىن سورىغان سوراقلارغا يىغلايمۇ؟

ئېڭىكىمنى چاتساڭچۇ رومىلىڭدا «بالام!»دەپ،
چۈشلىرىمدە كېرىلگەن قۇچاقلارغا يىغلايمۇ؟

ياشارمەن دەپ دۇنيادا سېنى يۈدۈپ-ھاپاشلاپ،
ماڭا بەرگەن ھېكمىتىڭ-ساۋاقلارغا يىغلايمۇ؟

كۆز يۇممىغاي ئانىلار، نالە قىلدىم تەڭرىگە،
يۈرىكىمنى ئۆرتىگەن پىراقلارغا يىغلايمۇ؟

1998-يىلى، 12-ئاينىڭ21-كۈنى، يېڭىسار.

....غا

ساما گۈلخانغا ئايلانسۇن، بۇ تۈن بەرقىگە سۈلكەت بەر،
ئۇنىڭ پەردى-پايانىدىن ۋىسال پەيزىمگە خىلۋەت بەر.

يىراق تۈلەردە رەنجىم، ئۇندا قەلبىمنىڭ ياراسى بار،
نىگاھىم چاقمىقى دەھشەتتە چاققان دەمگە سۈرەت بەر.

تالاي تۈنلەردە تەنھالىق، تولۇن ئاي ئايدىڭى ئۆچكەن،
ياۋان تۈنلەر سېغىنچىم تاۋلىغان سۆيگۈمگە شۆھرەت بەر.

قىران پەسلىمدە ھېجران دېمى كۈيلەر ئىستىكى چۇقان،
شۇ كۈيلەر ئىپتىداسى-بەر قارار خەندىمگە رىغبەت بەر.

گۈزەل چۈشلەرگە قىن بەرسۇن سەبىي سۈكۈتتىكى دۇنيا،
بىدار ئىشقىمغا نۇسرەت، بىغۇبار قەلبىمگە لەززەت بەر.

سۆيۈپ بىھۇش ئېسىمدە زوقلىنار دىلبەر خىيالى شاد،
جۇنۇن يادنامەسى بولغايكى، ھېجرانىمغا ھېكمەت بەر.

شەپەق كۆركىگە رەڭداش ۋەسلى سەتھىمدە ئاقارسۇن تاڭ،
ئۇپۇقلار كاسەسىدە چاڭقىغان ئارمانغا شەربەت بەر!

خىيال سەپىرى

ئۆلۈملەرنىڭ پايانىدا ئېزىپ يۈرگەندىمەن بەلكى،
غېرىب قەبرەمنى قەلبىڭگە قېزىپ يۈرگەندىمەن بەلكى.

تۆكۈلسە بەرگىدىن روھىم چېچەكلەر بەرقى ئۆڭمەستە،
يەنە قەبرەمگە گۈلدەستە تىزىپ يۈرگەندىمەن بەلكى.

يېتىپ تۈنلەر قۇچاقىدا شېھىدلىك شۆھرىتى ئىزلەپ،
سوراقلارنى پىشانەمگە سىزىپ يۈرگەندىمەن بەلكى.

يۈرەككە ئاقسا تۇپراقتىن مېنىڭ كىندىك قېنىم دەۋرەپ،
خىيال سەپىرى ئارا تەنھا كېزىپ يۈرگەندىمەن بەلكى.

ھايات ئۇ، قەترە ياش، ياشتىن ئانا تۇپراقتا جان كۆكلەر،
بىھۇدە ماتىمىمچۈن كۈي يېزىپ يۈرگەندىمەن بەلكى.

تەكلىماكان

روھ باياۋانىممۇسەن، قۇشلار ناۋاسى-سازى يوق،
پەرلىرى تۇزغۇيدۇ، بۈركۈت-سۇمرۇغۇڭ پەرۋازى يوق.

قۇرۇغان دەريا قىنىدا ئاقتى مۇزلاپ كۆز يېشىم،
ئەجدىھالار ئۆركىشى، دولقۇنلىرىڭ ئاۋازى يوق.

ياۋا يۇلغۇن چېچىكى بەرگىمدە تىترەر يالتىراپ،
ئۇچىدۇ بارخانلىرىڭ، قاخشال پەسىللەر يازى يوق.

قوڭغۇراقلار ئۈنى بار تاش سۈكىتىدە ئۈگدىگەن،
قاپقارا كۆلەڭگۈلەر كارۋانىنىڭ سەرۋازى يوق.

ياتىدۇ تەنھا كىروران گۈزىلى مۇڭ ئەۋجىدە،
قەترە قاندا بەرق ئۇرۇپ تۇرغان جەزب-تەننازى يوق.

تۆكۈلەر بورانلىرىڭدا ھەر ھۈجەيرەم تەندىكى،
خەيرىيەت، ئۇزلۇقتا روھىمنىڭ بۆلەك ئەندازى يوق!

ھېجران ئازابى

قارچۇقۇمدىن تۆكۈلۈپ تۇپراققا ئاقتىڭمۇ، قىزىم؟
ئاھلىرىم چاقمىقىنى بوشلۇقتا چاقتىڭمۇ، قىزىم؟

ئەستىلىك بەرقىدە چاقناپ كۆيدى قەلبىم پارچىسى،
بىپايان چوڭقۇرلۇقۇمغا ماگما ياقتىڭمۇ، قىزىم؟

چاڭقىغان دەملەر گويا بىھۇش ئېسىمگە تۆكتى داغ،
ماڭا چەكسىز يوقسۇنۇش كۆزگۈدە باقتىڭمۇ، قىزىم؟

توزۇغان قۇش قانىتى ئاۋۇندى دۇنيا كۆزىدە،
چۈشلىرىم بوشلۇقىدا قانىتىڭنى قاقتىڭمۇ، قىزىم؟

بىغۇبار سەتھىمدە لەيلەپ تىندى ئالۋۇنلۇق ئازاب،
كۈيلىرىمنىڭ مۇڭىغا روھىڭنى قاتتىڭمۇ، قىزىم؟

قىن-قنىمغا سىغدىلىپ قۇترار ئەسەبىي پاجىئە،
قەبرىگاھىڭغا سىنەم بەرگىنى تاقتىڭمۇ، قىزىم؟!

1993-يىلى، 5-ئاينىڭ 18-كۈنى، يېڭىسار.

مـــۇنـــاجـــات

سۈكۈناتلار باغرىدىن چۇقان مېنىڭ قەلبىمگە كەل،
چوققىلاردا لەرزىتىپ تۇغيان مېنىڭ قەلبىمگە كەل.

زىلزىلە بولسۇن ۋوجۇدۇم چۆكمىسىدە داغى بىر،
نەرىلىك چاقماق بىلەن ئاسمان مېنىڭ قەلبىمگە كەل.

قالدى تاغلار ھەيۋىتى ئاققان ئېقىنلار سەتھىدە،
تاغ سۈيىدەك تاش تېشىپ ئارمان مېنىڭ قەلبىمگە كەل.

گۈل ئەمەس قارچۇقلىرىمدا چاقنىغان چوغدەك يېنىپ،
قانلىرىم بەرگىڭدىدۇر رەيھان مېنىڭ قەلبىمگە كەل.

ئۆڭمىگەي مۇڭلۇق سادالار جەۋھىرى جان بەرقىدە،
تار ئۈزۈپ ئۆركەشلىگەن ئەپغان مېنىڭ قەلبىمگە كەل.

ئاققىنى باغرىمدىكى ئاتەش ئەسەبلەر چەشمىسى،
دەۋرىسۇن ئىزگۈ قىيان، توپان مېنىڭ قەلبىمگە كەل.

كۆزلىرىمدە سۇ ئىچىپ تۇلپارلىرىم كىشنەر ھامان،
يەتمىگەي پەرۋاز ساڭا، پەيكان مېنىڭ قەلبىمگە كەل.

رىشتىلەر ئەيلەر بايان تاش ئۇستىخانلار كەچمىشىن،
پارلىغان چۆللەر ئارا گۈلخان مېنىڭ قەلبىمگە كەل.

سالسا ئالتۇن كەش بىلەن ئەپسانىلەر بۇندا ساما،
كۈيلىرىمنىڭ خەمسىسى ــ داستان مېنىڭ قەلبىمگە كەل!

ھېمىتنىڭ سايلىرى

ئۆزلۈكۈم چاقنار غۇۋا قەھرى زېمىستانلار ئارا،
تاشقا ئۈنگەن بىر گىياھمەن بۇندا ھېجرانلار ئارا.

يالتىرار سوغۇق شاماللاردا قىلىچلار شولىسى،
چايقىلار كۆك بۆرىلەرنىڭ ھىدى بارخانلار ئارا.

ئارغىماقلار ئۆركىشىگە مىنگىشىپ تاغلار ياتار،
تاشقا ئايلانغان ساداق سېھرى باياۋانلار ئارا.

قۇرۇغان دەريا ئۈزۈك تاردەك سىنەمگە يۆگىشەر،
قوڭغۇراق تەلقىنلىرى كەلمەيدۇ كارۋانلار ئارا.

يۇلقۇنارمەن ئۆز-ئۆزۈمدىن بىر بۈيۈك روھ قەسرىگە،
چېقىلار تاش سۈكىتى باغرىمدا ۋولقانلار ئارا.

بىر قەدەھ سۇندۇم (نىشانەمدۇر ھېمىتنىڭ سايلىرى)،
كەل قېنى مەشرەپ، ئىچەيلى مۇندا گۈلخانلار ئارا!

HOJAKABIZ

ياخشى غەزەللەرنى يوللاپسىز. مۇشۇنداق ئېسىل ئەسەرلەردىن ھەممىمىز ئورتاق بەھىر ئالايلى.

huxhuy

ئۈچ غەزەل

ئالاھىدىن ئابدۇرېشىت

....غا

ساما گۈلخانغا ئايلانسۇن، بۇ تۈن بەرقىگە سۈلكەت بەر،
ئۇنىڭ پەردى-پايانىدىن ۋىسال پەيزىمگە خىلۋەت بەر.

يىراق تۈلەردە رەنجىم، ئۇندا قەلبىمنىڭ ياراسى بار،
نىگاھىم چاقمىقى دەھشەتتە چاققان دەمگە سۈرەت بەر

تالاي تۈنلەردە تەنھالىق، تولۇن ئاي ئايدىڭى ئۆچكەن،
ياۋان تۈنلەر سېغىنچىم تاۋلىغان سۆيگۈمگە شۆھرەت بەر.

قىران پەسلىمدە ھېجران دېمى كۈيلەر ئىستىكى چۇقان،
شۇ كۈيلەر ئىپتىداسى-بەر قارار خەندىمگە رىغبەت بەر.

گۈزەل چۈشلەرگە قىن بەرسۇن سەبىي سۈكۈتتىكى دۇنيا،
بىدار ئىشقىمغا نۇسرەت، بىغۇبار قەلبىمگە لەززەت بەر.

سۆيۈپ بىھۇش ئېسىمدە زوقلىنار دىلبەر خىيالى شاد،
جۇنۇن يادنامەسى بولغايكى، ھېجرانىمغا ھېكمەت بەر.

شەپەق كۆركىگە رەڭداش ۋەسلى سەتھىمدە ئاقارسۇن تاڭ،
ئۇپۇقلار كاسەسىدە چاڭقىغان ئارمانغا شەربەت بەر!

1998-يىلى5-ئاي، يېڭىسار.


چال مۇقامىڭنى، جاھان مەرغۇللىسۇن
-مۇقام ئۇستازى تۇردى ئاخۇن ئاكا دۇنياغا كەلگەنلىكىنىڭ 120 يىللىقى مۇناسىۋىتى بىلەن

چال مۇقامىڭنى، ناۋا لەرزىدە جان مەرغۇللىسىۇن،
ھەر يۈرەك ئەسرارىنى ئەيلەپ بايان، مەرغۇللىسۇن.

ياندۇرۇپ تۈنلەرنى گۈلخاندەك ئەجەم سېھراتىدا،
پەنجىگاھ ئۆركەش ياساپ، راكتىن قىيان مەرغۇللىسۇن.

چارىگاھ، سىگاھ، بايات، ئوشاق سامانى دەۋرىتىپ،
تولغۇنۇپ بىر لەھزە ئۆزھالدىن جاھان مەرغۇللىسۇن.

چەبىيات، مۇشاۋىرەك، ئىراق كۈيى-داستانىدىن،
كەچمىشىم بولسۇن ئايان، دىلدا پىغان مەرغۇللىسۇن.

كۆكلىسۇن روھ يىلتىزى، ئۇيغۇر مۇقامى ئۆلمىسۇن،
تارىلەر پىنھانىدا مىڭ بىر داۋان مەرغۇللىسۇن!

2001-يىلى، 5-ئاينىڭ 24-كۈنى.

دۇتارىم
تىللىرىدا بۇلبۇلنىڭ خەندانىڭ بار دۇتارىم،
مۇڭلىرىڭغا لىق تولغان پايانىڭ بار دۇتارىم.

مەرغۇللىساڭ مۇقامغا ئوت كېتىدۇ ھېسلارغا،
لاۋۇلداتقان يۈرەكنى گۈلخانىڭ بار، دۇتارىم.

تارىلىرىڭ پۈتكەنمۇ خىيالىمدىن ئېشىلىپ؟
ئۇدۇملاردىن شەۋكەتلىك بايانىڭ بار، دۇتارىم.

دىلىستانىم ئۆڭگەندە خازانلارنى ئۇچۇرۇپ،
كۆكلەملەرنىڭ ئۈنىدىن قىيانىڭ بار، دۇتارىم.

سايرىغاندا تەنھالىق خىلۋىتىدە كەچمىشنىڭ،
تەڭكەش بولۇپ لەرزىمگە پىغانىڭ بار، دۇتارىم.

ئۈزەلمەيدۇ رىشتىلەر، ئۈزۈلمەيدۇ تارىلەر،
ئاستانىلەر تۆرىدە مېھمانىڭ بار، دۇتارىم!

2006-يىل 10-ئاي، يېڭسار.

yadikar

كۆزلەر زېمىستانى

ئالاھىدىن ئابدۇرېشىت


جۇدالىق دەملىرى، ئاپئاق بىشارەتتىن زىيا كەتتى،
ماڭا ھەقتىن نېسىپ بولمىش مۇھەببەتتىن جۇلا كەتتى.

قۇيۇندەك قۇترىغان ھېجران جۇنۇنلۇقتىن نىشان بولدى،
بۇ قىسمەت بائىسى: ھۆسنى شاراپەتتىن ۋاپا كەتتى.

مۇھەببەت پەسلىگە كەلمىش سوغۇق كۆزلەر زېمىستانى،
ۋىسالنىڭ چۈشىدە تەنھا جەزىرەتتىن سادا كەتتى.

كۆزۈمدىن سايىسى يۈتمەس كۈيۈمدە يىرتىلىپ بوشلۇق،
ۋۇجۇد تەلقىنلىرىم پۈتكەن بالاغەتتىن ساما كەتتى.

«يېرىل تاشىم» دېدىم، سۆزلەر پىغانىمنى پەرىشان تاش،
تۈگەل قايغۇمغا چوغ تاشلاپ رىيازەتتىن لاۋا كەتتى.

سادالار پەرلىگەن ھۇقۇش كۈيى قوندى تەبەسسۇمغا،
يۈرەكتىن كۆكلىگەن قاخشال رىۋايەتتىن ھۇما كەتتى.

yadikar

قۇياش مەرسىيىسى

ئالاھىدىن ئابدۇرېشىت

-قىزىم خۇرشىدەنىڭ ۋاپاتىغا

1
قارچۇقۇمدىن تۆكۈلۈپ تۇپراققا ئاقتىڭمۇ، قىزىم؟
ئاھلىرىم چاقمىقىنى بوشلۇقتا چاقتىڭمۇ، قىزىم؟

ئەستىلىك بەرقىدە چاقناپ كۆيدى قەلبىم پارچىسى،
بىپايان چوڭقۇرلۇقۇمغا ماگما ياقتىڭمۇ، قىزىم؟

چاڭقىغان دەملەر گويا بىھۇش ئېسىمگە تۆكتى داغ،
ماڭا چەكسىز يوقسۇنۇش كۆزگۈدە باقتىڭمۇ، قىزىم؟

توزۇغان قۇش قانىتى ئاۋۇندى دۇنيا كۆزىدە،
چۈشلىرىم بوشلۇقىدا قانىتىڭنى قاقتىڭمۇ، قىزىم؟

بىغۇبار سەتھىمدە لەيلەپ تىندى ئالۋۇنلۇق ئازاب،
كۈيلىرىمنىڭ مۇڭىغا روھىڭنى قاتتىڭمۇ، قىزىم؟

قىن-قنىمغا سىغدىلىپ قۇترار ئەسەبىي پاجىئە،
قەبرىگاھىڭغا سىنەم بەرگىنى تاقتىڭمۇ، قىزىم؟!

1993-يىلى، 5-ئاينىڭ 18-كۈنى، يېڭىسار.

2
سۈرىتىڭنى زەر ئۇپۇق سىزغاندا كۆككە يىغلىدۇق،
جىلمىيىپ بوشلۇققا ئاي چىقسا كۆرەككە يىغلىدۇق.

سۈبھىدەم بالقىپ قۇياش پارلاتسا روھىڭنى زىلال،
تۈندە يۇلتۇزلار يورۇق، بىز مۇندا يەككە يىغلىدۇق.

نۇر بولۇپ سىڭگەنىدىڭ قارچۇقتا يانغان يالتىراش-
تۇتۇشۇپ ئاتەشسىمان بىر جۈپ يۈرەككە يىغلىدۇق.

تۈندىن ئاقتۇق سۈبھىگە تىمتاس ئاقار يۇلتۇزسىمان،
پاك سىنەڭنى ئاختۇرۇپ يەتمەي تىلەككە يىغلىدۇق.

يىغلىدۇق، ئاھ، يىغلىدۇق، ئاقتى يۈرەكلەر تامچىلاپ،
قەبرە خاكىڭ ئۆرلىدى گويا پەلەككە، يىغلىدۇق!....

1993-يىلى، 5-ئاينىڭ 18-كۈنى، يېڭىسار.

3
ساما ئۆڭكۈرلىرى زۇلمەتتە لەيلەپ گۈلخېنىڭ ئۆچتى،
ئۇپۇقلار گەردىشىدىن ئۆرلىگەن ئاتەش قېنىڭ ئۆچتى.

ئۆڭۈپ نۇر تاجلىرىڭ سۈكۈتتە سۈبھى ئاقتى تۈنلەرگە،
شەپەقلەر باغرىدا سۈترەڭ تۇمان، كۆيگەن تېنىڭ ئۆچتى.

ئېگىلدى بىغۇبار بوشلۇق، بۆشۈكتەك تەۋرىدى ئالەم،
ئىلاھىي تەن ئارا بەرقىڭ ئۇچۇپ روھىي كېنىڭ ئۆچتى.

گۇگۇم بەرباتلىقىدا ساقىدى يۇلتۇز بولۇپ ئارمان،
تولۇن ئايىمنى يالماپ داغ، ھىلال ئايىڭ سېنىڭ ئۆچتى.

تۈنەرمەن سۈبھىلەرگە تەلمۈرۈپ، تەنھالىقىم ھەمرا،
«قۇياش!»دەپ نالە قىلدىم بەرقارار، تۈندە ئۈنۈڭ ئۆچتى...

1998-يىلى7-ئاينىڭ 2-كۈنى، يېڭىسار.

yadikar

نەۋرۇز مەرغۇلى

ئالاھىدىن ئابدۇرېشىت

پەدەرگاھلاردىن ئىستەرمەن قارارىڭغا نىشان، نەۋرۇز،
بۈيۈك ۋەھدەت مەقامىنى قىلىپ شەرھى-بايان، نەۋرۇز.

ھىدىڭ يەتكەندە باغرىمغا يۈرەكتىن تامچىلاپ ئاقتىم،
كېلۇر گۈل بەرگىدە ئۆركەش ياساپ ئاغۇن جاھان، نەۋرۇز.

ئەزىم تۇپراقتا«كۈن تۇغدى»، ئۇدۇم توققۇز توقۇ سەندىن،
ساتارىم تارىدا«نەۋرۇز ناۋا» ئەيلەر پىغان، نەۋرۇز.

ئېشىڭدىن بىر قوشۇق ئىچسەم ماڭا جەننەت ئىشىك ئاچقاي،
باھادىرلىقتا «يارىش»قا بولۇر روھىم راۋان، نەۋرۇز.  

ئۈنۈمنى توۋلۇدۇم دەھشەت، قىنىمدا ھۇۋلىدى بۆرە،
ئۆزۈڭ بەرگەن بىشارەتكە گۇۋاھتۇرمەن ھامان، نەۋرۇز.

يۈسۈپ① روھىدا داستانمەن، بوۋام مەھمۇد②قا مەرغۇلمەن،
  غۇرۇردىن شەۋكىتىمدۇر تاغ، ئىرالاردا قىران، نەۋرۇز.

زېمىستاندا پېلەك تارتىپ، خېمەكلەمدۇق يەنە تۈندە③،  
ئىپار چاچساڭ ۋۇجۇدلارغا چېچەك ئاچقايمۇ جان، نەۋرۇز؟!...

2012-يىلى، 3-ئاينىڭ 16-كۈنى، يېڭىسار.

ئىزاھات:
①يۈسۈپ-مۇتەپەككۇر شائىر يۈسۈپ خاس ھاجىپ.
②مەھمۇد-ئۇلۇغ ئالىم مەھمۇد كاشىغەرىي.
③ بۇ مىسرا ئۇيغۇرخەلق قوشاقلىرىغا تەقلىد قىلىندى.

yadikar

ئانا ھەققىدە غەزەللەر

ئالاھىدىن ئابدۇرېشىت

1
ئاھ، ھاياتلىق جىلۋىسى ئۆڭدى نىگاھىڭدا ئانام،
ئۆچتى زەپ پارلاق قۇياشىڭ سۈبھىگاھىڭدا ئانام.

قالدى تاڭلار سەن ئۈچۈن ئاتقان سامالار سەتھىدە،
سايىسى لەيلەپ گۇگۇمنىڭ پاك سىماھىڭدا ئانام.

زەررىسىگە ئايلىنىپ سىڭدىڭ بۈيۈك روھ بەرقىگە،
شولىلاردىن چاقنىتىپ زەر قىبلىگاھىڭدا ئانام.

سەن ياراتتىڭ سۆيگۈ دۇنياسىدا ئىككىنچى قۇياش،
چىن گۈزەللىك كۆركى قالدى گۈل-گىياھىڭدا ئانام.

كۆيدۈڭا قەلبىڭدىكى ئوتلاردا بىزچۈن ئۆرتىنىپ،
بار جاھاننىڭ قىسمىتى تەقدىر-ئىلاھىڭدا ئانام.

قايدا بىزلەرگە پەسىل، كۈن-تۈن رىيازەت دەملىرى،
زارلىنىپ كەتتى ئۆلۈم بىزدىن پاناھىڭدا ئانام.

كۈيلىرىمدە ياڭرىماس غايىب سىمالار شەۋكىتى،
قۇت تاپار شائىرلىقىم ھەمدۇ ساناھىڭدا ئانام.
2
جان ئانا ئوغلۇڭغا پۈتمەس دەرد، پۇشايمان قالدىمۇ؟
كۆزلىرىمدە قان، دىلىمدا داغى ھېجران قالدىمۇ؟

چاڭقىغاندا بىر يۇتۇم سۇغا لېۋىڭ چاك-چاك بولۇپ،
مەن يېنىڭدا يوق، نېتەي،سۈكۈتتە ئوكيان قالدىمۇ؟

جان ئۈزەردە، قايدا ئوغلۇم، دەپ كۆزۈڭ كەتتى ئوچۇق،
نالىدىن تىترەپ زېمىن، ھەسرەتتە ئاسمان قالدىمۇ؟

ئەمدى يىغلارمەن جىنازاڭ ئالدىدا زار-زار ئانا،
ئۆرتىنەر باغرىم، تەسەللىلەرگە ئىمكان قالدىمۇ؟

قوشۇلۇپ كەتتىڭ ئەجەب تۇپراققا سەن تۇپراق پېتىڭ،
ئۇلغىيىپ روھ كۈلپىتىڭ قەبرەڭدە گۈلخان قالدىمۇ؟

ياشنىغان سەۋرىم كۈلۈپ قەلبىڭ باھارىستانىدا،
ماڭا سەنسىز چۆل بولۇپ بۇ باغۇ-بوستان قالدىمۇ؟

كۆپ ئىدى تىلەكلىرىڭ، ئاھ، قونمىغان چېچىڭغا ئاق،
ياشلىقىڭنىڭ جىلۋىسى بوپ لالە-رەيھان قالدىمۇ؟

كەلدى تۆت كۈندە يېتىملىك قىسمىتى سەنسىز ماڭا،
ئانا، دەپ قىلسام نىدا قەلبىمدە چۇقان قالدىمۇ؟

سېنى ھېدلاپ ئاختۇرۇپ، ھويلا-ئارامدا تەلمۈرۈپ،
ئاھ،ئاتام غېرىبسىنىپ جىسمىدا دەرمان قالدىمۇ؟

چۈشلىرىمدە بالقىغاي نۇرلۇق ئىلاھىي سۈرىتىڭ،
ئىزلىسەم ئالەمنى سەندەك زاتى ئىنسان قالدىمۇ؟

ھەر زامان پىكرىمدە سەن، زىكرىمدە سەن، بولغىن رىزا،
كۈيلىرىمدە ياش تۆكۈپ ئوغلۇڭ غەزەلخان قالدىمۇ؟
3
ئانا، نۇرلۇق سىمايىڭ-سۈرىتىڭنى سېغىندىم،
ئانىلىق روھ جىلۋىسى-سۈلكىتىڭنى سېغىندىم.

ئاختۇرساممەن قەلبىمنى پەقەت سەنلا بار ھامان،
غېرىبلىقتا تەڭداشسىز ھىممىتىڭنى سېغىندىم.

باھار ھېدى باغلاردىن كۆچتى قەبرەڭ بېشىغا،
چېچەكلەتكەن ياشلىقنى مېھنىتىڭنى سېغىندىم.

ئاق سۈتۈڭدىن تارالغان ھاياتىمنىڭ لەززىتى،
ئەللىيىڭگە تەشنا بوپ شەربىتىڭنى سېغىندىم.

قۇچاق ئېچىپ ئالەمگە خىياللارنىڭ بوشلۇقى،
جىسمىڭ ئۇچۇپ كەلسە دەپ سۈرئىتىڭنى سېغىندىم.

يىغلاپ سالدىم، جىسمىمدا قوللىرىڭنىڭ ئىزى يوق،
ماڭا بەرگەن تەنبىھىڭ-ھېكمىتىڭنى سېغىندىم.

مەنبە:«تارىم»ژورنىلىنىڭ 1998-يىللىق 5-سانى.

yadikar

ئەي پەلەك

ئالاھىدىن ئابدۇرېشىت

1
مۆجىزىكار، پەرۋىشكار ئەلدۇر ماڭا، ئەي پەلەك،
ئاسمان، زېمىن ئەل بىلەن تەلدۇر ماڭا، ئەي پەلەك.

يۈرىكىمدە گۈرۈلدەپ ئەلنىڭ ئوتى يانمىسا،
چاقناشلىرى كۈننىڭ داغ-چەلدۇر ماڭا، ئەي پەلەك.

ئەلدە ھايات ھېكمەتمەن، ئۆلۈم بىلەن ئىبرەتمەن،
ھەر تىنىقىم تىك داۋان-بەلدۇر ماڭا، ئەي پەلەك.

پايىلەردىن ئىزدەيمەن چوققىلارغا يۈكسەكلىك،
ئەلنىڭ كۆزى چۈشكەن تاش ھەلدۇر ماڭا، ئەي پەلەك.

باشلاپ كەلدىم باغرىمغا دەريا-دەريا مۇھەببەت،
كۆزلەردىكى قەترە ياش سەلدۇر ماڭا، ئەي پەلەك.

بۈركۈتلەرنىڭ كۆزىدە ئۇچۇم قىلدىم تاغلارنى،
كۇھىقاپنىڭ ئېغىزى دەلدۇر ماڭا، ئەي پەلەك.

زىكرى قىلدىم ئەلنى دەپ يۈسۈپ، مەھمۇد تىلىدا،
ئەلسىز مىڭ يىل ئىبادەت يەلدۇر ماڭا، ئەي پەلەك!
2
يارالمىشىم مۆجىزە-ھېكمەت ماڭا، ئەي پەلەك،
ھەر تىۋىشى ھاياتنىڭ رىغبەت ماڭا، ئەي پەلەك.

ياشاپ باقاي قىسمەتنىڭ قارالىدا يىگانە،
داۋانلىرى كەلمىشنىڭ بەرىكەت ماڭا، ئەي پەلەك.

يۇلقۇنىمەن بوشلۇققا قانات تىلەپ قۇشلارغا،
دەريالارنىڭ ئاققىنى نۇسرەت ماڭا، ئەي پەلەك.

چاقماقلارغا ئاھىمدىن سادا بەردىم قاغجىراپ،
يامغۇر ئەمەس ياغقىنى، كۈلپەت ماڭا، ئەي پەلەك.

ئاي چىقمىسا لىق تولۇپ تولۇنلۇقى ئاسمانغا،
چۆچەكلەرنىڭ سېھراتى ھېجرەت ماڭا، ئەي پەلەك.

يۈرىكىمدە پورەكلەپ ئېچىلمىغان باھار بار،
گۈللەر توزۇپ سۆزلەيدۇ ئىبرەت ماڭا، ئەي پەلەك.


تاغلار كۆچەر ئاسمان ھەم، كۆچمەيدىغان تۇپراقتۇر،
قېتىلمىقىم تۇپراققا ھىممەت ماڭا، ئەي پەلەك!

1992-يىلى، 4-ئاي، يېڭىسار.

yadikar

ئىككى غەزەل

يەنە شۇ غەزەل

ئالاھىدىن ئابدۇرېشىت

كىم مېنى سەۋدايى-مەجنۇن پىرقىسىگە باش دېمەس؟
كىم مېنى ھىجران چۆلىدە ئۆزىگە مۇڭداش دېمەس؟

تولغۇشۇپ كەلسەم يولۇڭدا پىلسىراتلار بار تالاي،
كىم مېنى تال-تال چېچىڭغا قاتمۇ-قات چىرماش دېمەس.

كۆز يېشىم تۇرسا لىغىرلاپ كۆزلىرىڭگە لىق تولۇپ،
كىم مېنى ئاشىق كۆزىدىن سىرغىغان كۆز ياش دېمەس؟

ئۆچمىدىم گۈر-گۈر كۆيۈپ چاڭقاپ سۈيۈڭگە ئوتلۇرۇم،
كىم مېنى كۆيگەن يۈرەكنىڭ قېتىدا ئوتقاش دېمەس؟

بەلكى، سىر-جادۇلىرىڭدا تاش ئېرۇرمەن قاپقارا،
كىم مېنى دەريالىرىڭدا قۇرۇغان سىنتاش دېمەس؟

ئاسمىنىڭ تۈنگە چۆكۈپ يۇلتۇزلىرىم ئاقسا يورۇپ،
كىم مېنى ھەيرەت ئىلە چاقماققا تەقدىرداش دېمەس؟

ماۋزۇ قويمۇدۇم

مۇتەللىپ مەنسۇر ئوۋچى

جۇنۇنلۇق رىشتىدىن كەلدىم، ئۆزۈمگە ئىقتىدا ئەيلەپ،
مۇھەببەت ئۇرۇقى تەردىم، ئۆلۈمنى ئىنتىھا ئەيلەپ.

تېنىم بارخانلىرى ئىچرە ئاقار غۇربەتتە دەريالار،
بولۇپ سال لەيلىگەيدۇرمەن كۆرۈمنى كەربالا ئەيلەپ.

لاۋۇلداپ كۆيسە ئاۋازىم ياغار باشىمدا قار لەپ-لەپ،
ئادا بولدۇم قاراللارنىڭ پايانىدا نىدا ئەيلەپ.

قارا تۈن بۇرجىدىن باقسام قۇياش كۆكسۈمدە بىر زەررە،
شەپەقرەڭ ئارمىنىم سايرار غېرىپلىقتا ناۋا ئەيلەپ.

پەلەككە يۈكسىلىپ ياتقان گۇناھنىڭ تاغلىرى مەغرۇر،
باسار يەلكەمنى شىددەتتە پىغانىمنى سادا ئەيلەپ.

ئىچىمدە لەرزىگەي بىر كۈي، ئۇنىڭ مەرغۇلى روھىمدا-
چاقار تەن ئەينىكىنى ئاھ، ئۆلۈمنى تۇتىيا ئەيلەپ.

پاراغەت رەمزىدىن بىھۇش كۆڭۈل تۇپراقى ئويغانغىن!
سۇناي روھىمنى كۆكلەرگە مۇھەببەتتىن زىيا ئەيلەپ!…

yadikar

كۆزلىرىڭ

ئالاھىدىن ئابدۇرېشىت

مېنى ئەيلەر بەرقارار ئىشقىڭغا شەيدا كۆزلىرىڭ،
كۆزلىرىمدىن تۆكۈلۈپ ھەسرەتتە شەھلا كۆزلىرىڭ.

ئۇنتۇلۇپ كەتمەس كېچەڭدە سۈپسۈزۈك ئەپسانىلەر،
ساڭا قونغان ئاسمىنىمدىن ئۇچتى ئەنقا كۆزلىرىڭ.

ئۈركىگەن سەرسان قۇشۇمنىڭ سايىسى چۈشتەك غۇۋا،
كۈن بىلەن ئىشرەت قىلۇر خىلۋەتتە تەنھا كۆزلىرىڭ.

يۇلتۇزۇمنى ئۇچۇرۇپ كەتكەن شاماللار كەلمىدى،
چۆللىرىمدە تاڭغىچە ھۇۋلار مۇئەمما كۆزلىرىڭ.

ئاققىنى باغرىمدىكى ئاينىڭ دېغى، يۇلتۇز يېشى،
قۇپقۇرۇق تاشمەن، مېنى سۆزلەيدۇ دەريا كۆزلىرىڭ.