ئورنىڭىز : ئۆگىنىش >> مۇھىت >> تۆۋەن بېسىم ئوقۇرى ۋە يۇقىرى بېسىم ئومۇرتقىسى
تۆۋەن بېسىم ئوقۇرى ۋە يۇقىرى بېسىم ئومۇرتقىسى
يوللانغان ۋاقتى : 2008-09-19 11:21:19 كۆرۈلۈش سانى : 45
ھاۋا رايىدىن مەلۇمات بېرىش پروگراممىسىدا، بىز دائىم «تۆۋەن بېسىم ئوقۇرى» ۋە «يۇقىرى بېسىم ئومۇرتقىسى» دېگەن سۆزنى ئاڭلايمىز، ئەمەلىيەتتە بۇلار سىكلون ۋە ئانتىسىكلوننى كۆرسىتىدۇ.
شىمالىي يېرىم شاردىكى غەرب شامىلى بەلۋېغىدا، ئاتموسفېرا دولقۇنسىمان ھەرىكەت قىلىدۇ. دولقۇننىڭ پەس جىلغا رايونى تۆۋەن بېسىم ئوقۇرى بولۇپ، ھاۋا ئېقىمى سائەت ئىسترېلكىسىغا قارشى يۆنىلىشتە ئايلىنىدۇ، مەركىزىنىڭ ھاۋا بېسىمى تۆۋەن، تۆت ئەتراپىنىڭ يۇقىرى بولىدۇ. ھاۋا ئوقۇر سىرتىدىن ئىچىگە قاراپ ھەرىكەت قىلىدۇ، ئوقۇر ئىچىدە ھاۋا يىغىلىپ يۇقىرى كۆتۈرۈلۈپ يامغۇرلۇق ھاۋا رايىنى شەكىللەندۈرىدۇ. دولقۇننىڭ ئېگىز چوققا رايونى يۇقىرى بېسىم ئومۇرتقىسى بولۇپ، ھاۋا ئېقىمى سائەت ئىسترېلكىسى يۆنىلىشى بويىچە ئايلىنىدۇ، ھاۋا بېسىمى مەركىزىنىڭ يۇقىرى، تۆت ئەتراپىنىڭ تۆۋەن بولىدۇ، ھاۋا مەركەزدىن ئەتراپقا قاراپ تارقىلىدۇ، ئومۇرتقا ئىچىدە تۆۋەنگە ئولتۇرۇشقان ھاۋا ئېقىمى ئەۋج ئالىدۇ، ئادەتتە ھاۋا ئوچۇق بولىدۇ. ئومۇرتقا بىلەن ئوقۇرنىڭ بىرى ئېگىز، بىرى پەس بولۇپ، دولقۇن ھاسىل قىلىدۇ. غەرب شامىلى بەلۋېغىنىڭ يۇقىرىسىدىكى ئوقۇر - ئومۇرتقا سىستېمىلىرى غەرب شامىلى دولقۇنى دەپ ئاتىلىدۇ.
يۇقىرى بوشلۇقتىكى ئوقۇر - ئومۇرتقا سىستېمىلىرى بىلەن يەر يۈزىدىكى ھاۋا رايىنىڭ ئۆزگىرىشى زىچ مۇناسىۋەتلىك. مەسىلەن، شىمالىي يېرىم شاردىكى غەرب شامىلى بەلۋېغىدا يۇقىرى بوشلۇق ئوقۇرىنىڭ ئالدى تەرىپىدە ئادەتتە غەربىي جەنۇب شامىلى چىقىدۇ، بۇ خىل شامال بېنگال قولتۇقى بىلەن ھىندى ئوكياننىڭ ھاۋا بوشلۇقىدىكى ئىللىق نەم ھاۋانى ئېلىمىزنىڭ ئوتتۇرا كەڭلىك رايونىغا ئېلىپ كېلىپ، بۇلۇت ۋە ھۆل - يېغىننىڭ شەكىللىنىشى ئۈچۈن شارائىت ھازىرلايدۇ. يۇقىرى بوشلۇق ئوقۇرىنىڭ كەينىدە (يۇقىرى بېسىم ئومۇرتقىسىنىڭ ئالدىدا) ئادەتتە غەربىي شىمال شامىلى چىقىدۇ - دە، يەر يۈزىدە يۇقىرى بېسىم رايونى شەكىللىنىپ، ھاۋا ئېچىلىدۇ.
يۇقىرى بوشلۇق ئوقۇرى بىلەن ئومۇرتقىسى شەكىللەنگەندىن كېيىن توختىماستىن يۆتكىلىپ ۋە ئۆزگىرىپ تۇرىدۇ، بەزىدە كۈچىيىدۇ، بەزىدە ئاجىزلايدۇ. يۇقىرى بوشلۇق ئوقۇرى ۋە ئومۇرتقىسىنىڭ يۆتكىلىشى، ئۆزگىرىشى ھەمدە كۈچىيىشى، ئاجىزلىشىشىغا ئەگىشىپ، يەر يۈزىدىكى ھاۋا رايى ئەھۋالىدا مۇناسىپ ئۆزگىرىشلەر يۈز بېرىدۇ، شۇڭا يۇقىرى بوشلۇق ئوقۇر - ئومۇرتقا سىستېمىلىرىنىڭ پائالىيىتى ۋە ئۆزگىرىشى ھەققىدە ئالدىن مەلۇمات بېرىش ھاۋا رايىدىن ئالدىن مەلۇمات بېرىشتىكى مۇھىم مەزمۇن ھېسابلىنىدۇ. |
|