جۇڭگودىكى دۇنيا مىراسلىرىنىڭ تىزىملىكى

نىدائىي

	جۇڭگودىكى دۇنيا مىراسلىرىنىڭ تىزىملىكى     تەرجىمە قىلغۇچى: توخنىياز ئىسمائىل نىدائىي    جۇڭگودا 2010-يىلى 8-ئاينىڭ 1-كۈنىگىچە جەمئىي 40 ئورۇن دۇنيا مىراسلىرى قاتارىغا كىرگۈزۈلدى. بۇنىڭ ئىچىدە 26 ئورۇندىكىسى دۇنيا مەدەنىيەت مىراسلىرى، سەككىز ئورۇندىكىسى دۇنيا تەبىئىي مىراسلىرى، تۆت ئورۇندىكىسى مەدەنىيەت بىلەن تەبىئەت بىرلەشكەن مىراسلار، ئىككى ئورۇندىكىسى مەنزىرىلىك جايلاردىن ئىبارەت.    26 ئورۇندىكى دۇنيا مەدەنىيەت مىراسلىرى تۆۋەندىكىچە:    1. جۇكۇدىيەندىكى بېيجىڭ ئادىمى خارابىلىكى (بېيجىڭدا)    2. سەددىچىن سېپىلى (بېيجىڭدا)    3. دۇنخۇاڭ موگاۋ تاش غارلىرى (گەنسۇدا)    4. مىڭ، چىڭ سۇلالىرى زامانىسىدىكى خان ئوردىسى، گۇگوڭ خان سارىيى (بېيجىڭدا)، شېنياڭ گۇگوڭ خان سارىيى (لياۋنىڭدا)    5. چىن شىخۇاڭ قەبرىسى، لەشكەر ۋە ئات ھەيكەللىرى لەخمىسى (شەنشىدا)    6. چېڭدې ئىستىراھەت ئارامگاھى ۋە ئەتراپتىكى بۇتخانىلار (خېبېيدا)    7. چۈفۇ كوڭزى مەھكىمىسى، كوڭزى ئىبادەتخانىسى، كوڭزى ئورمانلىقى (شەندۇڭدا)    8. ۋۇداڭشەن قەدىمىي قۇرلۇشلار توپى (خۇبېيدا)    9. بۇدالا سارىيى (شىزاڭدا)    10. لىجياڭ قەدىمىي شەھىرى (يۈننەندە)    11. پىڭياۋ قەدىمىي شەھىرى (سەنشىدە)    12. سۇجۇ قەدىمىي ئورمانزارلىقى (جياڭسۇدا)    13. يىخېيۈەن باغچىسى (بېيجىڭدا)    14. تيەنتەن ئىبادەتخانىسى (بېيجىڭدا)    15. دازۇ تاش ئويمىلىرى (چۇڭچىڭدا)    16. مىڭ، چىڭ سۇلالىسى خان جەمەتى قەبرىستانلىقى، (مىڭشيەن قەبرىستانلىقى خۇبېيدا، چىڭدوڭلىڭ قەبرىستانلىقى خېبېيدا، چىڭشىلىڭ قەبرىستانلىقى خېبېيدا، مىڭشياۋلىڭ قەبرىستانلىقى جياڭسۇدا، شىسەنلىڭ قەبرىستانلىقى بېيجىڭدا)، 17. ۋەننەن قەدىمىي كەنتى (ئەنخۇيدا)    18. لوڭمېن تاش غارلىرى (خېنەندە)    19. دۇجياڭيەن ـــ چىڭچېڭشەن تېغى (سىچۇەندە)    20. يۈنگاڭ تاش غارلىرى (سەنشىدە)    21. جۇڭگو گاۋشۈنلىن شاھلار شەھىرى، شاھلار قەبرىستانلىقى ۋە ئاقسۆڭەكلەر قەبرىستانلىقى (جىلىندا)    22. ئاۋمېن تارىخىي شەھەر رايونى (ئاۋمېندا)    23. ئەنياڭ يىنشۈ خارابىسى (خېنەندە)    24. كەيپىڭ قاراۋۇل مۇنارى ۋە قەدىمىي كەنتى (گۇاڭدۇڭدا)    25. فۇجيەن توپا راۋىقى (فۇجيەندە)    26. دېڭفېڭ ئاسمان-زېمىن ئوتتۇرىسىدىكى تارىخىي قۇرۇلۇشلار توپى (خېنەندە)    سەككىز ئورۇندىكى دۇنيا تەبىئىي مىراسلىرى تۆۋەندىكىچە:    1. جيۇسەيگو مەنزىرىلىك رايونى (شەندۇڭدا)    2. سېرىق ئەجدىھا مەنزىرىلىك رايونى (سىچۇەندە)    3. ۋۇلىڭيۈەن ساياھەت-مەنزىرە رايونى (خۇنەندە)    4. ئۈچ دەريا بىرلەشمە ئېقىنى ساياھەت رايونى (يۈننەندە)    5. چوڭ مۈشۈكئېيىق قونالغۇسى (سىچۇەندە)    6. جۇڭگو جەنۇب كارسىت مەنزىرە رايونى (يۈننەندە)    7. سەنچىڭشەن تېغى (جياڭشىدا)    8. جۇڭگو قىزىل شەپەق تېغى (گۇيجۇ، فۇجيەن، خۇنەن، گۇاڭدۇڭ، جياڭشى، جېجياڭ قاتارلىق جايلاردا)    مەدەنىيەت ھەم تەبىئىي مەنزىرە بىرىكىپ كەتكەن دۇنياۋى مىراسلار تۆۋەندىكىچە:    1. تەيشەن تېغى (شەندۇڭدا)    2. خۇاڭشەن تېغى (ئەنخۇيدا)    3. ئېماۋشەن تېغى (سىچۇەندە)    4. ۋۇيىشەن تېغى (فۇجيەندە)    ئۈچ ئورۇندىكى مەدەنىيەت-مەنزىرە رايونى تۆۋەندىكىچە:    1. لۇشەن تېغى (جياڭشىدا)    2. ۋۇتەيشەن تېغى (سەنشىدە)[    3. شىخۇ كۆلى (جېجياڭدا)

paraset

	شىنجاڭدا بىرسىمۇ يوقمىكەن؟

5-CCTV

	بىزنىڭ شىنجاڭدا بىرسىمى يوقمىكەن؟؟؟

سەرتۇغ

	شۇنى دەيمىنىا ،بىزنىڭ شىنجاڭدا كۆپتىغۇ.

serjat

	ۋاي شۇنى دەيمەن،قەشقەردىكى كوزىچى يار بىشى ،نوبىشى،ئۆستەڭبويى كوچىسى دىگەندەك قەدىمكى جايلارنىڭ تارىخى،ئي ئاۋمىندىكى‹‹تارىخي شەھەر رايۇنى››نىڭ تارىخىدىن ئۇزۇن بولغىيتتى،ھەم كۆپ خىل مەدەنىيەتنىڭ ئۇچراشقان جايى،قەدىمىي مەدەنىيەتلىك يۇرت.....

VESAL

	بىزنىڭ شىنجاڭدىمۇ چىقارتى ئالتە - بەشى

rozi

	بىزنىڭ شىنجاڭدا بىرسمىۇ يوقكەن ئەمەسمۇ؟

tashqin

	بىزدە مۇقامدىن باشقا دۇنياغا  ماددى مىراس بولغۇدەك ھىچقانداق نەرسىمىز يوق بولغۇيمىتى.

gulpira

	راس بىزنىڭ شىنجاڭدىمۇ قەدىمى جايلا خېلى باتىغۇ.ئۇنتۇپ قالدىڭىزمۇ نىمە؟

ELTUGH

	قەشقەردىكى ھېيتگاھ جامەسى،ئۆزگىچە ئېتنوگرافىيەلىك مەنزىرىگە ئىگە، دۇنيادا بىردىن بىر تىرىك مۇزىي دەپ نام ئالغان قەدىمىي مەھەللىلەر،  تۇرپاندىكى ئىمىن ۋاڭ مۇنارى، كۇچا ۋە بايدىكى مىڭ ئۆيلەر، يەكەن ئالتۇنلۇق  مازىرىدىكى خاقانلار قەبرىستانلىقى... قاتارلىقلارمۇ چۈشەر بولغىيدى؟!