مىننەتدارلىق ۋە پىسخىك ساغلاملىق تەربىيەسىنى قانداق ئىلىپ بىرىش ....

13899720018

7 m1 _0 X8 v& [2 |
1 ~$ T! s. F. Y; C6 H     باشلانغۇچ مەكتەپلەر ئوقۇغۇچىلارغا  مىننەتدارلىق تەربىيەسىنى قانداق ئېلىپ بېرىش كېرەك

7 E9 w; Z7 q: f# L- e. U: F- Y     جەمئىيەتنىڭ تەرەققىي قىلىشىغا ئەگىشىپ كىشىلەرنىڭ تۇرمۇشى كۈندىن – كۈنگە ياخشىلىنىپ تۇرمۇش سەۋىيەنىڭ ئۆسىشى تىزلىشىپ كىشىلەرنىڭ ئوتتۇرسىدا مىھرى - مۇھەببەت سۇسلىشىپ كېتىۋاتىدۇ ، شۇ مۇناسىۋەت بىلەن  ھازىر جەمىيەتتە تولىمۇ كەم بولىۋاتقان ، يۇقۇرىدىن تۆۋەنگىچە بارلىق كىشىلەر تەشەببۇس قىلىۋاتقان مىننەتدارلىق تەربىيىسى ئېلىپ بېرىش ئىنتايىن زۆرۈر بولىۋاتىدۇ . ئۇنداق بولسا مىننەتدارلىق تەربىيەسىنى مەكتەپلەردە قانداق ئېلىپ بېرىش كېرەك . مەن بۇ ماقالەمدە كۆپچىلىك بىلەن بىللە پىكىرلىشىپ بېقىشنى توغرا تاپتىم .
مەكتەپ ئوقۇغۇچىلارغا ئەخلاقىي ئەخلىي جىسمانىي گۈزەللىك جەھەتتە تەربىيە ئېلىپ بارىدىغان مۇھىم بازا ، بالىلار مەكتەپتىن  دەرسخانا ئوقۇتۇش ، تۈرلۈك پائالىيەتلەر ئارقىلىق  ئادىمىلىك تەربىيەسىنى ئالىدۇ ، ياشاش يولىنى ئۆگىنىدۇ ، توغرا بولغان دۇنيا قارشىنى، كىشىلىك قارشىنى ، قىممەت قارشىنى يىتىلدۇرۇشكە يىتەكلىنىپ ، ئۇلاردا كىچىكىدىن باشلاپ ئانا ۋەتەننى قىزغىن سۆيۈش  ، ئۆز – ئۆزىنى قۇدرەت تاپقۇزۇش  ، ئوقۇتقۇچى ئۇستازلارنى ھۆرمەتلەپ ، ئاتا –ئانىغا ۋاپادار بولۇشنى ئۆگىنىدۇ . لىكىن يېقىنقى يىللاردىن بېرى خىزمەت بېسىمى ئېغىرمۇ ياكى تۈرلۈك سورۇنلاردىن ئېشىنمايۋاتامدۇق بارغانسىرى قىلىۋاتقان ئىشلىرىمىزنىڭ ئۈنۈمى بولمايۋاتىدۇ ،بالىلار ئاتا – ئانىلاردىن ، مەكتەپتىن ھەتتا چوڭلار بولۇپمۇ ئوقۇتقۇچىلاردىمۇ تەشكىلدىن بىزار بولىدىغان ئەھۋاللار ساقلىنىۋاتىدۇ ،شۇڭا بۇنى زادى نەدىن باشلايمىز ؟
مىننەتدارلىق تەربىيەنى نەدىن قانداق باشلايمىز بۇ ھەممىمىزنىڭ كۆڭۈل بۆلىشىمىزنى تەلەپ قىلىدىغان مۇھىم مەسىلە .
3 X- t- p( P1 U1. ئالدى بىلەن ئائىلە تەربىيەسىدىن باشلايلى، چۈنكى  بالا ئاتا – ئانىنىڭ تەربىيىسىدە چوڭ بولۇپ ئۇلارنىڭ كۆيۈنىشىدە ئۆسۈپ يىتىلىدۇ ، ئائىلە تەربىيەسى ئارقىلىق ئائىلىۋىي ئادەتلەرنى يىتىلدىرىدۇ  ، ئاتا –ئاتا بالىلارغا ھاياتلىق ئاتا قىلىپ ، بېقىپ چوڭ قىلىپ مەكتەپكە بەرگىچە ئائىلىنىڭ ئاتا –ئانىنىڭ تەربىيەسىنى ئالىدۇ ، شۇڭا ئالدى بىلەن ئاتا –ئانىنىڭ ئەجرىگە مىننەتدار بولۇشنى ئائىلىدىن باشلاپ ئۆگىتىش كېرەك .مەكتەپ ئاتا – ئانىلار مەكتىپىنىڭ رولىدىن تولۇق پايدىلىنىپ يەسلىدىن باشلاپ بۇ نوختىنى چىڭ تۇتۇۋېلىشى لازىم .
4 N  R- H, x/ U/ \5 F5 S3 D# L2 . مەكتەپتە ئوقۇتقۇچىلارنىڭ تەربىيەسى ئارقىلىق ئادىمىلىكنى ئۆگىنىدۇ ، بىلىم ئۆگىنىدۇ ، ئوقۇشنى يېزىشنى ئۆگىنىدۇ ،ياخشى بىلەن ياماننى پەرق ئېتىشنى ، ئادەملەر بىلەن بولغان مۇناسىۋەتنى ، باشقىلارنى ھۆرمەتلەشنى ، ئۆز ئارا ياردەم بېرىشنى ئۆگىنىدۇ ، شۇڭا ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئەمگىگىدىن مىننەتدار بولۇشنى ئۆگىنىش ؛ مەكتەپتە قىيىنچىلىقى بارلارغا ياردەم بېرىش ئارقىلىق ، دوست ۋە ساۋاقدارلىرىنىڭ ياردىمىدە دۇنيانىڭ ئىللىقلىقىنى ھىس قىلالايدۇ ، شۇڭا دوست ۋە ساۋاقداشلىرىدىن مىننەتدار بولۇشىنى ئۆگىنىدۇ، مەكتەپتە تۈرلۈك مۇسابىقىلەر ئارقىلىق رىقابەتلىشىپ  ئۆز ئارا رىقابەتلىشىش ئاقىلىق تىرىشىپ نەتىجە يارىتالايدۇ ، شۇڭا رىقابەتچىسىدىن مىننەتدار بولۇشىنى ئۆگىنىدۇ .
3 .ئوقۇغۇچىلار مەكتەپتە كەڭ تەبىئەت دۇنياسىنىڭ ئىنسان ھاياتىدا مۇھىملىقىنى بولۇپمۇ  قۇياش نۇرىنىڭ ئالەمنى يورىتىدىغان مۇھىم جىسىم ئىكەنلىكىنى بىلىشى كېرەك شۇ چاغدا   قۇياشتىن مىننەتدار بولىدۇ ، چۇنكى قوياش ئىللىق نۇرى ۋە يورۇقلۇقى ئارقىلىق كەڭ زىمىننى ئىللىتالايدۇ ، كەڭ دېڭىز ئوكيانلاردىن مىننەتدار بولۇشى كېرەك ، چۈنكى سۇپسۈزۈك تامچە سۇ شۇ دېڭىزنىڭ بىزگە تەقدىم قىلغان تەشنالىقنى قاندۇرىدىغان ئابى كەۋسەر ھاياتلىق سۇيى ، كەڭ زىمىندىن مىننەردار بولۇشى كېرەك ، چۇنكى بىزنى ساپ ھاۋا كەڭ تەبىئەت بىلەن تەڭ ياشاش ئىمكانىيىتىگە ئىگە قىلغان . دېمەك ئائىلە مەكتەپ بىرلىشىپ يۇقۇردىكى نوختىلارنى ئوقۇغۇچىلارغا ھىس قىلدۇرۇش ئاقىلىق ئاددىي بولغان مىننەتدارلىق تەربىيەنىڭ دەسلەپكى ئەندىزىسىنى بارلىققا كەلتۈرەلەيمىز .بۇ  ئىنتايىن مۇھىم .
4. تۈرلۈك پائالىيەت مۇراسىملار ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلارغا مىننەتدارلىق تەربىيە ئېلىپ بېرىشتا مەكتەپ ئەخلاق بۆلۈم  پىئونېرلار تەربىيەچىلىرى ،سىنىپ مۇدىرلار قاتلاممۇ – قاتلام تەشۋىقىي تەربىيە شەكلى ئارقىلىق پىلان لايىھەلەرنى تۈزۈپ چىقىپ  مىننەتدارلىقنىڭ بىر خىل ئىچكى ھىسسىيات ، بىر خىل ئەخلاقىي پەزىلەت ، بىر خىل سەنئەت ، بىر خىل گۈزەل ھەركەت ئىكەنلىكىنى بىلدۈرۈش كېرەك ، شۇنداقلا ھەممىمىز ھەركەتلىنىپ سۆھبەت يىغىن ، مۇراسىم ،پائالىيەتلەر ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلارغا مىننەتدارلىق تەربىيەسىنىڭ مۇھىملىقىغا قارىتا تونۇش ۋە ئىنكاسىنى قوزغاش ، سىنىپ مۇدىرلار نوختىلىق سىنىپ يىغىنى ، ئاتا –ئانىلار يىغىنلىرى ئارقىلىق بۇ پائالىيەتنى كەڭ قانات يايدۇرۇشى ھەممىنىڭ دىققەت ئىتىبارىنى قوزغىشى لازىم .  
شۇنداق قىلغاندىلا ئوقۇغۇچىلار جەمىيەتتىن ، ئاتا – ئانىدىن ، مەكتەپتىن ، بارلىق ئەتراپىدىكى كىشىلەردىن ، كەڭ تەبىئەت دۇنياسىدىن مىننەتدار بولۇشنى ئۆگىنىدۇ ؛ ئۆزىنىڭ كەلگۈسى ئىستىقبالى ، ئارزۇ ئارمانلىرى ، كىشىلىك تۇرمۇشى ، قانداق ياشىشى توغرىلىق ئويلىنىشنى ئۆگىنىدۇ ؛ئاتا – ئانىسىنىڭ ، جەمىيەتنىڭ ، ئانا ۋەتىنىنىڭ ،دوست ۋە ساۋاقداشلىرىنىڭ مېھرى – شەپقىتىگە جاۋاپ قايتۇرۇشنى ئۆگىنىدۇ ۋە كەلگۈسىدە ۋەتەن خەلققە ئۈچۈن تىرىشىپ ئۆگىنىپ ، ۋاپادار ياراملىق بولۇپ چىقىدۇ .

13899720018

       باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىغا پىسخىك ساغلاملىق تەربىيىسى ئېلىپ بېرىشتا نىمىلەرگە دىققەت قىلىش كېرەك
9 f- I( m! K3 Y$ a& r* j( w    كۈندىلىك تۇرمۇش سەۋىيەمىزنىڭ  ئۆسۈشى  بىلەن زامان تەرەققىي قىلىۋاتىدۇ لىكىن نېمە سەۋەپ بولدى يېقىنقى يىللاردىن بېرى  مەكتەپكە كېلىۋاتقان ئوقۇغۇچىلارنىڭ پىسخىكىسىدا بەزى  مەسىلىلەر كۆرۈلۈۋاتىدۇ . يەنى بالىلارغا يالغۇز يۇرىدىغان ، جىمغۇر ، بالىلارغا ئارلاشمايدىغان ، قورقۇتچاق، جۇرئەتسىز ياكى ھەددىدىن زىيادە كەپسىز باشقۇرغىلى بولمايدىغان ...دېگەندەك . بۇ مەسىلە  ئائىلىلە باشلىقى ۋە ئوقۇتقۇچىلارنىڭ خىزمىتىگە بەزى توسالغۇلارنى ئېلىپ كەلدى ،شۇڭا  بۇنى چۈشۈنۈش ۋە تەربىيە ئارقىلىق ھەل قىلىشقا توغرا كېلىۋاتىدۇ .  بالىلاردىكى پىسخىك جەھەتتىكى بۇ توسالغۇنى بىر تەلەپ قىلىش ئۈچۈن مەكتەپ زۆرۈر بولغان پىسخىك ساغلاملىق تەربىيە ئېلىپ بېرىپ ئوقۇغۇچىلارنى بۇ بېسىمدىن خالاس قىلىپ كەڭرى دۇنيا بىلەن ئالاقە قىلىش ئىقتىدارىنى يىتىلدۈرۈش زۆرۈردۇر . بۇنىڭ ئۈچۈن :
1.  باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇغۇچىلارغا پىسخىك تەربىيە ئېلىپ بېرىشتا مەكتەپ پىسخىك ساغلاملىق دەرس تەسىس قىلىپ ، دەرس بىلەن بىرلەشتۈرۈپ ، كۇندىلىلىك تۇرمۇش جەريانىدا ئىجـتمائېي ئالاقىگە يىتەكلەش ، تۇرمۇش ئۆگىنىشكە يىتەكلەش، شەيئىلەرنى كۈزۈتۈشكە يىتەكلەش ۋە ياشاش ماھارىتىنى ئۇگىنىشكە يىتەكلەش ئارقىلىق  . ئوقۇغۇچىلارغا ياشاش جەريانىدا مۇھىم بولغان كىشىلىك تۇرمۇش ئالاقە ، دوستلۇق ئۆزئارا كۆيۈنۈش، مىھرى – مۇھەببەتنى ھىس قىلدۇرۇشىمىز لازىم .بۇنىڭدىكى بىردىنبىرھالقا ئوقۇتقۇچى .
2 . پىسخىك ساغلاملىق دەرسى ئوقۇغۇچىلارنىڭ جىسمانىي ۋە روھىيىتىدىكى، بولۇپمۇ پىسخىك تەرەققىياتىدىكى ھالقىلىق مەسىلىلەرنى ئىلىمىي ھەل قىلىشنى ئاساسىي مەزمۇن قىلغان بىر پەن بولغاچقا ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ ياش ئالاھىدىلىكىنى تۇتۇپ تۇرۇپ ئېلىپ بېرىشقا توغرا كېلىدۇ .
( [4 e8 ?: s3 Yپىسخىك ساغلاملىق دەرسى ئوقۇغۇچىلارنىڭ قەلب دۇنياسىغا بۆسۈپ كىرىپ ئۇنىڭغا يوشۇرۇنغان ھەرخىل نازۇك ھىسسىيات ۋە  كۆڭۈل سىرلىرىنى بايقاش ۋە ئۇنىڭ ھەل قىلىش چارىسىنى تېپىپ چىقىپ ئوقۇغۇچىلارنى ساغلام روھىي ھالەت، ئاكتىپ پوزىتسىيىگە ئىگە قىلىشقا يىتەكلەيدۇ  . ئىجىتمائې ئالاقە جەريانى بالىلاردا ئاڭنىڭ پەيدا بۇلۇشىنى،تەرەققىي قىلىشى ۋە شەكىللىنىشنىڭ ئاساسى شەرتىنى ھاسىل قىلىدۇ  .تىل ۋە ھەر خىل ھەركەتلىك بەلگىلەرنى  ئىشلىتىپ ئىددىيە ۋە ھىسيات  ئالماشتۇرۇپ، بىلىم تەجىربىلەرنى خۇلاسىلەپ ۋە يەتكۇزۇپ ، ھەر خىل ماددى ۋە مەنىۋى ئىھتىياجلىرىنى ئىپادىلەيدۇ ، بالىلارنىڭ ئالاھىدە  ئىجىتمائې  پىخسىكىلىق ھادىسىلىرى  كىشلەر بىلەن  بولغان ئالاقىنى  ھەر تەرەپلىمە تەڭشەپ ، ئاكتىپچانلىقى ۋە ئىددىيەسىنى بىرلىككە  كەلتۇرۇدۇ، ئىرادىنى بىرلىككە كەلتۇرۇدۇ،، بىرنىيەت بىر مەخسەتتە بۇلۇشقا ، ئىتپاقلىشىپ ھەمكارلىشىش، ئۇمۇمىنىڭ نىشانىنى ئەمەلگە ئاشرۇشقا،ئۆگىنىشتە نەتىجە قازنىشقا  زۇرۇر شەرتلەر بىلەن تەمىن ئېتىدۇ .شۇڭا ئوقۇتقۇچى باشلامچى بولۇپ ئوقۇغۇچىلار بىلەن بىللە بۇ مەسىلىنى ھەل قىلىشتا كۆۋرۈكلۈك رولىنى جارى قىلىشى شەرت .
  3.  باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىغا پىسخىك ساغلاملىق دەرىسىدە - ساغلام ئۆسۈپ يېتىلىش، ئۆگىنىشنى ئىلگىرى سۈرۈش، كىشىلىك ئالاقە، كىشىلىك تەرەققىيات، ئوڭۇشسىزلىقىنى يېڭىش، بېسىمنى يىنىكلىتىش، توغرا دوست تۇتۇش، يات جىنىسلار بىلەن نورمال ئالاقە قىلىش … قاتارلىق مەزمۇنلارنى بىلىشكە يىتەكلەيدۇ .   شۇڭا ئوقۇتقۇچىلار ، تەربىيەچىلەر ، يىتەكچىلەر داۋاملىق تۈردە سەگەك بولىشى بولۇپ تۇرۇشى لازىم .
2 V+ u( c  i" } باشلانغۇچ مەكتەپ ئۇقۇغۇچىللىرى دائىم ئالاقىلىشىش ئارقىلىق ، دۇسلۇققا ، ھەمراھىنىڭ  قوللىشىغا ، ھورمىتىگە، چۇشنىشگە ۋە ماختىشىغا ئىرىشىدۇ ، ھاياتلىقنىڭ قىممىتى ۋە تۇرمۇشنىڭ خۇشاللىقىنى ھىس قىلىدۇ ، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا  باشقىلارنى ئەڭ ياخشى دەرىجىدە ھورمەتلەش، چۇشنىش، كۇيۇنۇش ۋە ياردەم بىرىشنى، كىشلەر بىلەن ھەمكارلىق ئورنىتىشنى، ئۇگۇنىدۇ. بۇ بىلىمنى ،ئىقتىدارىنى ئاشرۇشقا پايدىلىق بۇلۇپلا قالماستىن ،يەنى جىسمانى ۋە رۇھىي ساغلاملىققا ئىگە قىلىدۇ .
- t; k7 [( x: V  ~0 W 4. ئىستىتىك زوقلىنىش ۋە ئەقلىي قابىلىيەت جەھەتتىن يىتەكلەش
$ G9 G) a/ Y! I$ P6 u( S( h( k   ئەقلىي قابىلىيەتنىڭ شەكىللىنىشى ۋە تەرەققىي قىلشى كىشلەرنىڭ دۇنيانى تۇنۇشى، دۇنيانى ئۇزگەرتىشى ۋە كەلگۇسىنى يارتىشنىڭ ئالدىنىقى شەرتى،شۇنداقلا باشلانغۇچ مەكتەپ ئۇقۇغۇچىللىرىنىڭ جىسمانى ۋە رۇھى جەھەتتىن ساغلام ئۇسۇپ يىتلىشتىكى  باشلامچى ئامىل ،ئادەم تۇغۇلغاندىن كىيىن سەزگۇ ئەزالىرى ،ھەركەت ئەزالىرى، بۇلۇپمۇ چوڭ مىڭە يىتلىشنىڭ تەدرەجى مۇكەممەللىشىگە ئەگىشىپ،كىشلەرنىڭ پالىيەت دائىرسى ۋە ئەملىيەت مەيدانى ئوزلىكسىز كىڭىيىدۇ ، سىرىتقى شەيئىلەرگە نىسپەتەن ئىنكاسى بارغانسىرى كىڭىيىدۇ ، موللىشىدۇ ۋە چۇڭقۇرلىشىدۇ. بالىلار ئوبىكتىپ شەيئىلەرنىڭ شەكلى ، ماھىيتى،تەرتىپىنى بىلىش جەرياندا ، ئاستا -ئاستا تۇنۇش قابىلىيىتى شەكەللىنىدۇ . بۇ كۇزتۇش قابىلىيىتى ، ئەستە تۇتۇش قابىلىيتى ، تەپەككۇر قابىلىيتى، تەسەۋۇر قابىلىيتى ۋە دىققەت قىلىش قابىلىيتىنى بارغانسىرى تەرەققىي قىلىشقا باشلايدۇ ، شۇنىڭ بىلەن بالىلار ئەتراپقا يېڭىچە كۆز قاراش يېڭىچە ھىسسىيات بىلەن قارايدۇ . بۇنىڭ بىلەن ئۇلارنىڭ قىزىقىشى بارغانسىرى كۈچىيىدۇ . ئىستىتىك جەھەتتىن زوقلىنىشنى بىلەلەيدۇ .
5. پىسخىك ساغلاملىق دەرسىنى ئۆتۈشتە ئەھمىيەت بېرىشكە تېگىشلىك نۇقتىلار
4 B3 X8 E2 U& R4 ^1) پىسخىك ساغلاملىق دەرسىنى ئۆتۈشتىن ئىلگىرى بۇ «پىسخىك تەربىيە» نى توغرا تونۇش ۋە ئۇنىڭغا توغرا يۈزلىنىش كېرەك.
  [( ~& Y" ^* Q7 |- J: J. Zباللارنىڭ يەسلىدىن مەكتەپكىچە بولغان ئاساسلىق پائالىيتى ئۇيۇندىن مەخسەتلىك ھالدىكى  ئۇگنىش ۋەزىپىسنى ئۇستىگە  ئىلىشقا ئوزگۇرۇدۇ، بۇ ئەمدىلا ئۇقۇشقا كىرگەن باشلانغۇچ مەكتەپ ئۇقۇغۇچىللىرىغا  نىسپەتەن تۇرمۇش مۇساپىسدىكى  پۇتۇنلەي يىپيېڭى ، ماھىيەتلىك ئوزگۇرۇشتۇر . بۇ پىسخىكىلىق ۋە ھەرېكەت جەھەتتە قېچىپ قۇتۇلغىلى بولمايدىغان مەۋجۇت بۇلۇپ تۇردىغان ماسلىشىش جەريانى بۇلۇپ ھىساپلىندۇ  .شۇڭا ئالدى بىلەن  ئۇگىنىش پىسخىكىسى جەھەتتىن يىتەكلەش كېرەك . ئۇگنىش باشلانغۇچ مەكتەپ ئۇقۇغۇچىللىرىنىڭ ئاساسلىق  ۋەزىپىسى ، شۇنداقلا ئۇلارنىڭ پىسىخىك جەھەتتىن يىتىلىشنىڭ  ئاساسلىق يۇلى،ئۇگۇنۇشتىن خۇشاللىق تىپىش باشلانغۇچ مەكتەپ ئۇقۇغۇچىللىرىنىڭ پىسخىك ساغلاملىقىدىكى مۇھۇم بەلگىلەرنىڭ بىرى . پىسخىك  جەھەتتىن  يىتەكلەشنىڭ ئاساسلىق مەخسىتى باشلانغۇچ مەكتەپ ئۇقۇغۇچىللىرىنىڭ ئۇزىنى تۇنۇش، ئۇلارغا ئۇزىنىڭ چوڭ بولغانلىقىنى ھىس قىلدۇرۇش .
2). بىر يېڭىدىن مەكتەپكە كىرگەن باشلانغۇچ مەكتەپ ئۇقۇغۇچىللىرىدا  بۇلىدىغان پەخىرلىنىش تۇيغۇسى ۋە  مەسۇلىيەت تۇيغۇسىنى  قوزغۇتۇش، مەكتەپنىڭ تەرتىپلىك ئۇگۇنۇش ۋە تۇرمۇشىغا تىزرەك ماسلىشىپ كىتىشىگە ياردەم بىرىش،جىسمانى ۋە رۇھى جەھەتتىن ساغلام ئۇسۇپ يىتلىشىگە توغرا يىتەكلەيدىغان سەھنە بىلەن تەمىنلەش .
3)خاس ئالاھىدىلىك  ئارقىلىق يىتەكچىلىك قىلىش
باشلانغۇچ مەكتەپ ئوقۇغۇچىلارنىڭ مىجەز خارەكتىرى ئوخشاش بولمىغانلىقى ئۈچۈن پىسخىك تەربىيەنىمۇ ئۇلارنىڭ خاس ئالاھىدىلىكى مىجەزى ،يۈرۈش تۇرۇش ھالىتىنى چىقىش قىلغان ھالدا ئېلىپ بارغان ياخشى .ئەگەر قارا – قوياق بىر تاياقتا ھەيدەلسە ،بەزى ئىچكى مىجەزلىك ئوقۇغۇچىلارغا ئەكىس تەسىر بىرىش بىلەن تەربىيە نىشانىغا يەتكىلى بولمايدۇ .
9 T, p) ?& h  s  n3 N! H0 Z. \4 ).  ھىسيات ۋە ئىرادە جەھەتتىن يىتەكلەش
! [' G$ U& K7 {  o9 ]  ئىرادە ئادەمدىكى ئالاھىدە يۇقۇرى دەرىجىلىك پىسخىكىلىق ھادىسە بۇلۇپ،ئادەمنىڭ سوبىكتىپ ئىدىيىۋى ھىسسىياتىنىڭ يىغىندىسىدۇر، كۇرۈۋىلىشقا بۇلۇدۇكى،باشلانغۇچ مەكتەپ ئۇقۇغۇچىللىرىنىڭ كەيپىياتىنى تەڭشەشكە ياردەم بىرىش ئۇلاردىكى  ئۇمۇدسىزلىك، قۇرقۇنچىلىق،خامۇشلۇق، جىددىلىشىشتەك پاسسىپ كەيپىياتنى  تۇگىتىپ ،كوڭلى -كوكسىنى ئازادە تۇتىدىغان خۇشال يۇرۇدىغان ئۇمۇدۋار، ئىشەنچ بىلەن ياشايدىغان ئاكتىپ كەيپىياتنى شەكىللەندۈرۈشكە ،ياخشى ئىرادە پەزىلەتنى يىتىلدۈرۈشكە ، جانلىق ۋە تىتىكلىكنى،قاينام تاشقىنلىققا تولغان كەيپىياتنى يارىتىشقا  ،جىسمانى ۋە رۇھى جەھەتتە ساغلام يىتەكلەشكە ۋە كەلگۇسى تەرەققىياتتا ئۈمۈد بىلەن قارايدىغان كەيپىياتنى شەكىللەندۈرۈشكە يىتەكلەشتە مۇھىم  ئەھمىيەتكە ئىگە .   ئۇقۇغۇچىلار كەيپىياتىنى يىتەكلەش،بۇلۇپمۇ ئوزگىرىشچان ھىسىسياتقا يىتەكچىلىك قىلىش ئارقىلىق ئۇقۇغۇچىلارنىڭ ھەر ۋاقىت ئوزنى تەڭشەپ باشقىلارنىڭ خۇشاللىقى ۋە قايغۇسىنى ھىس قىلىپ ، ھىسياتلىق ۋە ھەققانى تۇيغۇسىنى تەربىيلەپ ئوزلىكىدىن ئىرادە تىكلەشنى تۇرغۇزۇشقا يىتەكلەش لازىم .
   5). پىسخىك ساغلاملىق تەربىيىسى دەرسى ئوقۇغۇچىلارنىڭ نازۇك ئىچكى ھېسسىيات مەسىلىلىرىگە چېتىلىدىغان بولغاچقا ئوقۇتقۇچىلار ئالاھىدە ئېھتىيات قىلىشقا توغرا كېلىدۇ. بۇنىڭدا تۆۋەندىكى نۇقتىلارغا دىققەت قىلىش كېرەك.
: C2 t* v1 a8 o: \1) ئوقۇتقۇچى- ئوقۇغۇچى مۇناسىۋىتىدە باراۋەر دوستانە بولۇشنى ئىشقا ئاشۇرۇش .ئىشەنچ دوستلۇقنىڭۇ ئاساسى .
6 d( ^& w' o! L# q* z  b! c2) ئوقۇتقۇچى ئوقۇغۇچىلار بىلەن ھىسسىيات جەھەتتە ئورتاقلىشىشقا ماھىر بولۇش كېرەك.
3) ئوقۇتقۇچىلار چوقۇم ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئىشەنچىسىگە ئېرىشىشى ۋە ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئىشەنچىسىنى يەردە قويماسلىقى كېرەك.
4) ئوقۇغۇچىلارغا سەمىمىي، چىن كۆڭلى  بىلەن مۇئامىلە قىلىشى كېرەك. چۈنكى پەقەت چىن يۈرەكتىن چىققان سۆزلا يۈرەككە تەسىر كۆرسىتەلەيدۇ.
5) ئوقۇغۇچىلارغا دىيىلگەن سۆز بىرىلگەن ۋەدىنى چوقۇم ئورۇنلاش كېرەك .چۈنكى بىرلا قېتىم ئورۇنلانماي قالسا تەسىرى باشقا بولۇپ قالىدۇ .
) o! Q) T- A: L; `1 ^( Y# {6)پىسخىك تەربىيەگە مەسئۇل خادىملارنى تەربىيەلەپ ئۇلار بىلەن داۋاملىق ئالاقە قىلىپ پىكىرلىشىپ ئىچكى دۇنياسىنى چۈشۈنىشكە يىتەكلەش لازىم .