بۇرۇتلۇق خانىم

taxwix

	بۇ 29قەۋەتتىكىdakyanos يوللىغان 2010-06-09 14:05 غا قارتىلغان  : يۇقىردىكىلەرنىڭ ئىنكاسىنى كۆرۇپ مىنىڭمۇ ئازراق پىكىرلەشكۇم كىلىپ قالدى. بۇ ئەسەردە ھەقىقەتەن مۇبالىغە بار، بىر ئايال ئەردىن تەلىيى كەلمەي قالغاچقىلا ئۇنىڭغا ساقال -بۇرۇت چىقىپ قىلشى ناتايىن. بىراق بىز بۇنىڭ ئەدەبىي ئەسەر ئىكەنلىكىنى ئويلىغىنىمىزدا توغرا چۇشىنىشكە بولىدىغانلىقىنى ھىس قىلىمىز، چۇنكى ئەدەبىيات رېئاللىقنى ئەينەن ئىپادىلمەي ئۇنىڭغا ھۆسىن قۇشقۇچى ئامىللار ئارقىلىق رەڭلەيدۇ، بولمىسا ئۇ ھىسابات خاتىرسىگە ئوخشاپ قالمامدۇ، لىكىن رەڭلەش بەك قۇيۇق بۇلۇپ كەتسە تىخىمۇ بولمايدۇ ، ئۇ چاغدا ئەدەبىي ئەسەرنىڭ قەدىمى بەكلا يىراقلاپ ،ئاممىدىن ئايرىلىپ قالىدۇ.   ئۇچۇق -ئاشكارا نەسىھەتچىلىك قىلپ ئۆزىنى دانىشمەن كۆرسىتىش بەزى ئاپتورلارنىڭ ئەسەر يىزىش مۇددىئاسى بۇلۇپ قالغان چاغدا ،مۇشۇنداق ئۆزگىچە ئەسەرلەر ئادەمگە زوق بېرىدۇ. ئۇقۇرمەنلەرگە سۇئال تاشلايدۇ.  تەشۋىش ئەپەندى، يازغۇچىمىز مەمتىمىن ھۇشۇرنىڭ(چار خوراز) ناملىق ھىكايىسىدىمۇ  مۇشۇنداق مۇبالىغە بار.ئەجەباسىز ئۇنمۇ ساختا چىنلىق دەمسىز؟ داقيانانوس مەن يازغۇچى مەمتىمىن ھوشۇرنىڭ ئۇ ھېكايىسىنى ئوقۇپ باقمىغان. شۇڭا ئۇنىڭغا بىر نىمە دېيەلمەيمەن. مېنى دەۋاتقىنىم ئەسەر ئارقىلىق تارقاتماقچى بولغان ئىدىيە... ئۇ ئىدىيە توغرا بولسا ، توغرا ئوتتىرىغا تاشلانغان بولسا، ھەقىقى ئويلىنىشنىڭ نەتىجىسى بولسا مەن توغرا دەيمەن. بىراق ئۇ ئىدىيە ناتوغرا بولۇپ، خەلىقنىڭ ھېسىياتى بويىچە پەردازلىنىپ مەيدانغا چىقسا ئەلۋەتتە ئۇنى چىن ئەمەس دەيمەن. ھەممىڭلارنىڭ ئەركىشى تۇرۇپ ئەركىشىنىڭ يامان گېپىنى قىلىپ، ياكى شۇنى قوللىغىنىڭلارغا مەن ھەيران. ئەجىبا ئاياللارغا ياخشى بولۇش ئۈچۈن ئۆزىنى چوقۇ ئاجىز كۆرسىتىش كېرەكمىدۇ دەپمۇ ئويلاپ قالىمەن. ئاجىز كەپ قالغان تەرەپلەر بولسىمۇ ئەركىشى دېگەن ھامان ئاياللارغا كۈچلۈك كۆرىنىشى، ئۇلارغا كۈچلۈكلۈك تۇيغۇسى ئاتا قىلىشى، مۇشۇ روھى بىلەن تېخىمۇ مۇكەممەل ئەر بولىشى كېرەك  ئىدىغۇ دەپ قالىمەن.

نازى

	ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم تەشۋىش  ئەپەندى. ئالدى بىلەن پىكىرىمگە ئەستايىدىل مۇئامىلە قىلغانلىقىڭىزدىن تولىمۇ سۈيۈنگەنلىكىمنى دەۋالاي.       ئەمدى سىز ئوتتۇرىغا قويغان پىكىرگە كەلسەك، راستىنلا ھەر ئادەمنىڭ چۈشىنىشى ھەر خىل بولىدىكەن، مۇشۇ ئىككى كۈندىن بېرىقى، يۇقىرىقى ئەسەرگە بېرىلگەن پىكىرلەردىن ئەدەبىياتنىڭ ئادەم ساناپ بولغىلى بولمايدىغان شاخچىلىرىنىڭ بارلىقىنى يەنە بىر قېتىم ئەسكە ئالدىم. ئىككىمىز ئورتاقلىشالمايۋاتقان ئەسەردىكى چىنلىق، رېئاللىق دېگەن مەسىلىلەر ئاشۇ ئەسەر ئىچىدە ئۆز خاسلىقى بىلەن قېپ قالسا بولغىدەك. راس گەپنى دېسەم ئەسەرنىڭ ئارقا كۆرۈنۈشىنى، قەلبىمدىكى تۇيغۇم بىلەن سىزگە قايىل قىلارلىق، چۈشىنىشلىك قىلىپ ئىپادىلەپ بېرەلمىگەنلىكىمدىكى، تىلىمنىڭ كەمتۈك، بىلىمىمنىڭ تولىمۇ ئاجىزلىقىدىن يۈرىكىم ئازاپلاندى. شۇڭا ئاخىرى بۇ ئەسەردىكى چىنلىق ھەم رېئاللىق مەسىلىلىرىنى سىز سىزچە، مەن مەنچە چۈشىنىپ تۇرايلى، دېگەن گەپنى تولىمۇ خىجىللىق ئىچىدە ئوتتۇرىغا قويدۇم..    يەنە ئىككىنچى تەھلىلىڭىزدە بەزى بىر گەپلەرنى ئوتتۇرىغا قويۇپسىز. مۇشۇ مەسىلە ئارقىلىق سىزگە ئازراق بولسىمۇ مەقسىتىمدىكى ئەينەنلىكنى ئىپادىلىيەلەيدىغاندەكلا خۇش بولۇپ قالدىم. چۈنكى سىزنىڭ ئۇ بۆلەكنى تەھلىل قىلىش ئۇسۇلىڭىز، دەل مەن داۋاتقان مەسىلىگە بېرىپ تاقىلىدىكەن، مەن ئۇنى ئەسەردە يارىتىلغان، ئالاھىدە مەقسەت ئىپادىلىمەيدىغان يەڭگىل سەلبىي ئوبراز دېگەن ئىدىم، سىز بولسىڭىز ئەر ئاياللارغا چېتىلىدۇ دېدىڭىز، دېمەك، بىر جۈملە گەپنى ئىككىمىز ئىككى نۇقتىدىن ئوخشىمىغان قاراش بىلەن ھەزىم قىلىپتىمىز، شۇنىڭغا ئوخشاش، يۇقىرىدىكى بۆلەكنىمۇ مەن دېگەندەكمۇ، سىز دېگەندەكمۇ چۈشىنىشكە بولىدىكەن. بىز كىچىك بىر سىناق ئىشلەپ باقايلى: ئەگەر بىر ئادەم ياخشى كۆڭلى بىلەن يەنە بىرىسىگە ئازراق پۇل ياردەم قىلىپ ئۇنىڭ قىيىنچىلىقتىن ئۆتۈۋېلىشىغا ياردەم قىلماقچى بولدى دەيلى. (بۇنىڭ مەزمۇنى ئەسەر بىلەن مۇناسىۋەتسىز) ئۇنى بەزىلەر: توۋا ئەمدى مەن ئاشۇ كۈنگە قالدىممۇ؟ مېنى زاڭلىق قىلمىسا ماڭا ياردەم قىلاي دەمدۇ؟ ئۇ ئۆز ۋاقتىدا قانداق ئادەم ئىدى؟ دەيدۇ. يەنە بەزىلەر: ئۆزىنى كۆز كۆز قىلىپ، ماڭا پۇل بېرىپ بايلىقىنى پەش قىلىۋاتىدۇ، دەيدۇ. يەنە بەزىلەر: خېلى ئادىمىگەرچىلىكى باركەن، يامان ۋاقتىدا ئەس قاتتى دەيدۇ. شۇنىڭدىن كۆرۈۋېلىشقا بولىدۇكى، بىر گەپنى ھەر ئادەم ئۆز خاراكتېرى، مىجەزىگە بېقىپ قوبۇل قىلىدۇ. شۇڭا بۇ يەردە ئەمدى ئۇ ئەسەر توغرىلىق قايتا مۇلاھىزە يۈرگۈزۈش تاماملانغاندەك قىلىدۇ. ئاخىردا ھەر قېتىمقى پىكىرىمگە ئەستايىدىللىق بىلەن مۇئامىلە قىلىپ، يېتىلمىگەن تەپەككۇرىمنى چوڭقۇر ھىسلار قاينىمىغان باشلاپ، ئازراق بولسىمۇ كۆڭلۈمدىكى گەپلىرىمنى ئېيتىۋېلىشىمغا شارائىت يارىتىپ بەرگەنلىكىڭىزگە ئالاھىدە رەھمەت ئېيتىمەن.

taxwix

	تېمېدىن مۇناسىۋەتسىز بىر گەپ. مەن  ئۆزۈمگە پايلىماي<< بىر قەدەم ئارلىق>> دەپ بىر پارچە شېئىر يوللىغان. قارىسام تەستىقلانماپتۇ، ھە ئۆچۈرۈلگەن ئوخشايدۇ دېسەم تېمېللىرىم دېگەن قاتاردا تۇرىدۇ. تېخى تەستىقلانمىغان ئوخشايدۇ. بۇ تېمېغا باشقۇرغۇچىلار كىرىپتۇ، شۇڭا ئەشۇ غىرىبانە تېمامنى قايسى باشلىقنىڭ تەستىقىدىن ئۆتكۈزۈپ تەستىقلايدىغاندۇ .. ماڭا جاۋاپ بېرىۋەتكەن بولساڭلار سىلەردىن مىننەتددار بولغان بولاتتىم.

kun^kiz

	ئۆتكۈر  تىللىرىڭ  مۇنازىرلىشىشكە ئەرزىيدۇ دەپ قارغان  تېمىلارنى   بىرمۇ -بىر قۇرلىرغىچە نەزىرىڭدىن ساقىت قىلمايدىغان  خۇيۇڭنى ياختۇراتتىم . مانا ئەمدىكى  تەپەككۇر تامچىلىرىڭ  تېخمۇ  ئوبرازلىق  بوپتۇ ،ئۆز جايىنى تېپىپتۇ  ئاپىرىن ..............

uyghurum.

	منىڭ مۇنازىرلەشكىدەك سەۋيەم بوممىسمۇ مەن يەنىلا نازىنىڭ پىكىرى ئورۇنلۇق دەپ قاردىم .

dakyanos

	داقيانانوس مەن يازغۇچى مەمتىمىن ھوشۇرنىڭ ئۇ ھېكايىسىنى ئوقۇپ باقمىغان. شۇڭا ئۇنىڭغا بىر نىمە دېيەلمەيمەن. مېنى دەۋاتقىنىم ئەسەر ئارقىلىق تارقاتماقچى بولغان ئىدىيە... ئۇ ئىدىيە توغرا بولسا ، توغرا ئوتتىرىغا تاشلانغان بولسا، ھەقىقى ئويلىنىشنىڭ نەتىجىسى بولسا مەن توغرا دەيمەن. بىراق ئۇ ئىدىيە ناتوغرا بولۇپ، خەلىقنىڭ ھېسىياتى بويىچە پەردازلىنىپ مەيدانغا چىقسا ئەلۋەتتە ئۇنى چىن ئەمەس دەيمەن. ھەممىڭلارنىڭ ئەركىشى تۇرۇپ ئەركىشىنىڭ يامان گېپىنى قىلىپ، ياكى شۇنى قوللىغىنىڭلارغا مەن ھەيران. ئەجىبا ئاياللارغا ياخشى بولۇش ئۈچۈن ئۆزىنى چوقۇ ئاجىز كۆرسىتىش كېرەكمىدۇ دەپمۇ ئويلاپ قالىمەن. ئاجىز كەپ قالغان تەرەپلەر بولسىمۇ ئەركىشى دېگەن ھامان ئاياللارغا كۈچلۈك كۆرىنىشى، ئۇلارغا كۈچلۈكلۈك تۇيغۇسى ئاتا قىلىشى، مۇشۇ روھى بىلەن تېخىمۇ مۇكەممەل ئەر بولىشى كېرەك  ئىدىغۇ دەپ قالىمەن. يۇقارقىلار سىزنىڭ بايانىڭىز تەشۋىش.سىزنىڭ بۇ بايانلاردىن ئەپسوسلاندىم. ئالدى بىلەن سىز مىنڭ ئىسمىمنى توغرا ئاتىيالمىدىڭىز.دەقيانوس دەپ ئاتىسىڭىز ئەسلى توغرا بۇلاتتى،ھىچ بولمىسا داكيانوس دىسىڭىزمۇ بەك خاپا بولمايتتىم. چۇنكى بۇنداق ئۇقۇۋىلىش بىر ئاز ئەقىلگە مۇۋاپىق ئىدى.بىراق سىز داقيانانوس دەپ ئۇقۇپسىز، بۇپتۇ بۇنىمۇ ئىملا خاتالىقى دەپ تۇرايلى. بىراق سىزنىڭ گەپ -سۆزلىرىڭىز چەكتىن ئىشىپ كەتتىمۇ قانداق؟ بىز ئەسەر ئۇستىدە كىتۋاتساق، نەدىكى ئەر تۇرۇپ ئەرلەرنىڭ يامان گىپىنى قىلش، ئاياللارغا ياخشى بۇلۇش دىگەندەك گەپلەرنى قىلپ يۇرۇپسىز. بۇ خىل پۇزىتسىيە بىلەن سىز ئەسەرگە باھا بېرەلەمسىز؟ بىز بۇيەردە ئەرلەرنى يامانلاۋاتىقىنىمىز يوققۇ؟ ئەلۋەتتە ھەر بىر ئەر ئۆزىنىڭ ئەر بۇلۇپ يارالغىنىدىن پەخىرلىنىشى كېرەك. مەن ئويلايمەن بىز دائىم قىزىققانلىق قىلپ مەسلىنى ئەسلى مەۋقەدىن يۇتكەپ سالىمىز. ئاخىرىدا سىزدىن سورايدىغىنىم خەلقنىڭ ھىسياتى بۇيچە پەردازلىنىش دىگەن گىپىڭىزنى قانداق چۇشەنسەك بۇلىدۇ؟

taxwix

	1.ئىسىمدىكى خاتالىقنى ئۆزىڭىزدىكى يازغان خاتالىقتىن كۆرۈڭ. مەنمۇ خاتا يازغاندىمەن، ئىسمىمنى خاتا يازدى دەپ ئاغرىنغان بولسىڭىز بۇدا ئەمدى توغرا ئىسمىڭىزنى بىلىۋالدىم. 2. كۆزىڭىز بولسا قاراپ بېقىڭ، نازى، بابۇرلارمۇ ئەرلەرنىڭ گېپىنى قىلماي، باشقىلارمۇ ئەرلەرنىڭ گېپىنى قىلماي ئەسەر ئۈستىدە شۇنچىلىك توختىلىپ كېتىپتىمۇ..؟ 3. خەلىقنىڭ ھېسىياتى بويىچە پەردازلىنىش دېگەننى قانداق چۈشىنىش ئۆزىڭىزگە باغلىق. كۆزىڭىز بولسا، سەزگۈر بولسىڭىز مەندىن سورىمايمۇ چۈشىنىۋالايسىز..قالغىنىنى مەن چۈشەندۈرۈشكە ۋاقتىم يېتەرلىك ئەمەس. ھازىرچە قانداق چۈشەنسىڭىز شۇنداق چۈشۈنۈپ تۇرۇڭ. __________________________________ تېمېدىن چەتنەپ كەتتىم. مېنىڭ تېما توغرۇلۇق سۇرىغان سۇئالىمغا جاۋاپ بېرىدىغان بىرمۇ باشقۇرغۇچى يوقمۇ...؟

dakyanos

	رەھمەت سىزگە، كۆزۈم (يوق) ئىكەنلىكىنى بىلدۇرۇپ قويدىڭىز.

dakyanos

	ھەقىقەت ھەق تەرەپتە ئەمەس كۈچلۈكلەرنىڭ قولىدا بولىدۇ، بىلىمەن، ساۋاتسىزلار بىلەن مۇنازىرە قىلسام ھامان مېنى يىڭىدۇ.

babur

	ئەدەبىياتنىڭ جەمئىيەتتىكى ھەممە مەسىللەرگە يۈكسەك باھا بېرەلەيدىغان قازىلىق ئورنى يوق.ئەمما ئەدەبىيات بىر دەۋىرنىڭ ساداسىنى ياڭرىتالىشى كېرەك.ئادىل تۈنىيازمۇ"ئەركەكلەر قىنى سىلەر"داستانىنى يازدى،غۇجىمۇمۇھەممەدمۇ"ئەرنىڭ ئىپپىتى"نى يازدى.لىكىن بۇلارنىڭ قەلىمى ئاستىدىكى مىسرا-جۈملىلەردىن ئۇلارنىڭ ئۆزلىكىدىن ھالقىپ كەتكەنلىكىنى بايقىيالايمىز... مەن بىر نورمال،كۈچ-قۇۋۋەتكە تولغان ئەر،دىگەن تار مەنىدە ئەركەكلىك ئوقۇمىدا بولساق بۇ كۆز قاراشنى ھۈرمەتلىمەي ئامالىمىز يوق،ئەمما ئەركەكلەر تۇپى تۇغرىسىدا پىكىر يۈرگۈزگەن يەنە بىر تۈركۈم ئەركەكلەرگە ھۈرمىتىمىز تىخىمۇ چوڭقۇر. تىۋىشكە؛بۇرۇن مەن ئەدەبىيات نەزەريىلېرىنى ئانچە-مۇنچە كۆرۇپ باققان.لىكىن مىنىڭ بۇرۇن كۆرگەن چۈشەنچىلېرىمنى"شىنجاڭ مەدەنيىتى"ژۇرنىلىنىڭ(2010-2-سان)غا بىسىلغان نۇرمۇھەممەد ئۆمەر ئۇچقۇن(يەنە بىر ئاسپىرانىت قىزنى ئۇنتوپ قاپتىمەن،ئىككىسى زىيارەت قىلغان)ئۇيغۇر ھېكايە پىشۋاسى نۇرمۇھەممەد توختىنى زىيارەت قىلغاندىكى خاتىرسىنى كۆرۇپ بېقىشىڭىزنى سەمىمى تەكلىب بېرىمەن.رىئالىزىم تۇغرىسىدا تىزغان جۈملىلېرى كىشىنىڭ يۈرىكىنى لەرزىگە سىلىپ ئەدەبىيات ئۇقۇمى ھەققىدە ئانچە-مۇنچە"قاسراق"تاشلاشقا دەۋەت قىلالايدۇ. قىسقىسى،قۇيرۇقۇم كۆيسە كۆيسۇن،كۆزۇم كۆرمىسۇن دىگەن ھالەت كىشىنى ئانچە خۇشھال قىلالمايدۇ.