تاماكا(ساتىرا)

خەنجىرى

                                                                           
                                                                         خەنجىرى


يەتكۈچە دەردى باارلارنىڭمۇ ئەڭ يېقىن دوستىسەن تاماكا،
لاغايلاپ يۈرگەن بىكار تەلەپ لالمىلارنىڭمۇ دوستىسەن تاماكا.
كىچە-كۈندۈز تىنماي ئىچىپ يۈرگەن ھاراقكەش، زابوي نوچىلارنىڭمۇ،
ئەبدىلئەبەد ئايرىلماس جان-جىگەر قېرىنداش، سادىق ھەمراھىدۇرسەن تاماكا.

سىنى پۇلى بارلار ۋە ئازراق پۇلى بارلارمۇ چىكىپ تۇرىدۇ،
موچەن پۇلى يوق چىكەرمەنلەر ئالالمىسا دۇكانلارغا قاراپ قويىدۇ.
خۇمارى تۇتقان بەڭگىلەر ئانچە-مۇنچە باشقىلاردىن سوراپ تۇرىدۇ،
ئەنە شۇنداق ئادەملەر ۋە چىكەرمەنلەرنىڭ غەمگۈزارىدۇرسەن تاماكا.

سەن بەڭگىلەرگە بولىسەن بەزى ۋاقىتلاردا ئاتا-ئانىدىنمۇ قەدىرلىك،
سىنى چەككەن ئادەملەر ۋە بەڭگىلەر سېزىدۇ ئۆزىنى شىر كەبى بەھەيۋەتلىك.
گاھىدا تارتىدۇ ئادەملەر،بەڭگىلەر غەم-قايغۇ سەۋەبلىك سىنى ھەسرەتلىك،
دەردمەنلەرنىڭ ۋاقىتلىق بولسىمۇ ئۈنۈملۈكرەك <<تەسەللىيىسىدۇرسەن>>، تاماكا.

سىنى تېرىش شۇنداقلا ياساش ئىنسان تەرەپتىن بولغان ئىدى ئەڭ دەسلەپتە پەيدا،
بولغان ئىدىغۇ يەنە پۇللىرى قالمىغۇچە سىنى چىكىشمۇ مودا.
شۇ تۈپەيلىدىن بولۇۋاتىدۇ بازارلاردا ئىنتايىن كاتتا سودا،
تېرىلىش ۋە شۇنداقلا ياسىلىشنىڭ زامانىۋى<<مودىسىسەن>>تاماكا.
ئۈزۈلمەستىن سېتىلىپ تۇرىسەن بىر يىكىنڭكى ئۈچيۈز ئاتمىش بەش كۈنى،
ئاشۇلارمۇ گوياكى يەتمىگەندەك سېتىلىپ تۇرىسەن ھەر تۈنى.
دۇكاندارنى كىچىدە ئويغىتىپ بولالماي پۈتۈپ قالدۇ بەڭگىنىڭ ئۈنى.
بەڭگىلەرگە، چەككۈچىلەرگە ئاتەش كەبى مىھرى ئىسسىق تاماكا.

تاماكىنى چەككەنلەر ئۇزۇن مۇددەت شۇنىڭدەك تالاي ۋاقىت تاشلىيالمايدۇ،
يانچۇق بوش قالغاچقا تاماكا سەۋەبتىن. باشقىلارنى ئۆيىگە باشلىيالمايدۇ.
يەتكۈچە قەرىزلەرگە بوغۇلۇپ ياكى ئۆيلىرىدە خاتىرجەم ياتالمايدۇ،
كىشىلەرنى ئارامىدا قويماي ھارماي پاراكەندە قىلغۇچى تاماكا.

تاماكىلارنىڭ ئىنتايىن كاتتىسى ۋە ئالىي سەركەردىسىدۇر خىروئىن،
شۇ تاماكىنىڭ قاتارىدىن ئەسلا قېلىپ قالمايدۇ شۇنداقلا كوكائىن.
باھاسى ئەرزانراق بولسىمۇ تاماكىنىڭ بىر تۈرىدۇر <<خادامىن>>.
تۈرلىرىڭ ئىتنىڭ تۈكلىرىدىن ۋە قۇرۇتلىرىدىن نەچچە ھەسسە كۆپ تاماكا.

بىر -بىرىدىن ئىسىل خىلمۇ-خىل تاماكىلار پۇكەيلەردە تۇرىدىكىەن
  تىزىلىپ،
ئېلىشارئىكەن خېرىدارلار بەس-بەستە بىر- بىردىن قېلىشماي قىزىشىپ.
سېتىلمىسا تاماكىلار، تۇرىشىدىكەن يىتىم بالىلاردەك گۆشىيىشىپ،
خېرىدارلار پۇللىرىنى دۇكانلارغا كىرگۈزگۈچى تاماكا.

<<تاماكا باشقۇرۇش>>نىڭ ئۆز ئالدىغا يىغىنى بار بولۇپ، تۇرار ئىكەن ئېچىلىپ،
تاماكا نورمال سېتىلمىسا شۇ ئورۇننىڭ مەسئۇلى سۆزلەيدىكەن چېچىلىپ.
تاماكىلار ياخشىراق سېتىلسا باشلىقنىڭ چىرايى تۇرار ئىكەن ئېچىلىپ،
تاماكا سېتىشنىڭمۇ ئۆز ئالدىغا يىغىن ھەم قائىدىسى بار ئىكەنغۇ تاماكا.

سىنى ئىنسانلار تىللاپ قارغايدۇ:<<دوزاخنىڭ بېلىتى>>، دەپ،
پۇل تاپالماي قالسا ئېلىشقا سىنى، يۈرىدۇ بوران كىكىرىپ ھاۋا يەپ.
دىيىشىدۇ يەنە ساقاللىرىنى تۇتۇشۇپ: ئەمدى سىنى تاشلىمىسام خەپ!
ئەنە شۇنداق قارغىشلارغا، لەنەتلەرگە توختىماستىن سەۋەبچىسەن تاماكا.

تاماكىلار دىگەن ئادەمنى ھەرخىل كىسەللەرگە گىرىپتار قىلىدىكەن،
شۇ كىسەلەر ئىچىدە قورقۇنۇچلۇق<<راك، ئەيدىز>> قاتارلىقلار بار ئىكەن.
تاماكا چەككەن ئادەملەرگە ئۆيلىرىمۇ گوياكى قاپقاراڭغۇ گۆر ئىكەن،
ھەر خىل قورقۇنۇچلۇق كىسەللەرنىڭكى<<مەنبەسى>> سەن ، تاماكا.

ئاپتور:مارالبېشى ناھىيە سېرىقبۇيا يېڭى بازار ئىجتىمائى رايونى(3-ئاھالە كومىتىت)دىن
مەنبە:ئۆز ئىجادىيتىم

ئىلغار

بۇ تېمىڭىز تاماكا چەككۈچىلەر ئۆچۈن بىر دەرس بوپتۇ مەنغۇ تاماكۇ چەكمەيمەن بىراق ئاشۇ تاماكۇ چەككەنلەرنىڭ تەن ساغلاملىقىدىن ئەنسىرەيمەن ئادەم50 تىن ئاشسىلا تاماكۇ زىيىنى تۈپەيلىدىن ئۆپكە راكى كېسىلى بىلەن ساقىيالماي ئۇ ئالەمگە تېزلام كىتىپ قالدىغان گەپ ئىكەن بىزنىڭ يۇرتتا دەم ئېلىشقا چىققانلارنىڭ ھەممىسى ئىلگىرى تاماكۇنى كۆپ چىكەتتى ئاخىرقى ھىساپتا شۇ تاماكۇ تۈپەيلىدىن ئۆلۈپ كەتكەن ۋە ھازىرمۇ ئۆپكە كېسىلى بىلەن داۋالىنىۋاتقانلار ئاز ئەمەس شۇڭا بولسا دوسلىرىم نىجىس تاماكىنى چەكمەڭلار ،تاشلاڭلار

سەييارە0

تاماكۇ چەككۇچلەر ئىبرەتلىك ستىرا ئىكەن،تاماكۇ چەكمەيلى دوسلار.

قەسىر

تاماكىنى «زىيان»دەپمۇ ئاتايمىز،زىيىنىنى بىلىپ تۇرۇپ چېكىدىغانلارمۇ يەنىلا ئادەملەر ئەمەسمۇ؟
                  

زەپەر

تاماكا چىكىش ئادەم ئۈچۈن بىرخىل زىيانلىق  دىمەك تاماكىنى زىيانلىق دەپ ئاتايمىزيۇ يەنىلا چىكىمىز . بەزى كىشىلەر بۇ نىجىسنى دەت ئۈچۈن چەكسە بەزىلەر بولسا پوچىلىق مەخسىتىدە چىكىپ يۇرىيدۇ . ئەڭ مۇھىمى چەكمەسلىك كىرەك .  تاماكا چىكىش ئادەمنىڭ تەن سالامەتلىكىگە ئىنتايىن زىيانلىق . شۇڭا چەككۈچىلەرگە ياخشى تەربىيە ئىشلەيلى . بۇ تىما تاماكا چەككۈچىلەرگە بىلسە بىرخىل ياخشى دەرىسلىك بۇلۇپتۇ . رەخمەت سىزگە  ئەمەلىي  تۇرمۇشنى ئەكىس ئەتتۇرلۈپ ياخشى يېزىلغان ساتىرا ئىكەن  

زەھرا

ھەر قانداق بىر تاماكىنىڭ سىرىتقى ئورالمىسىدا «تاماكا چېكىش سالامەتلىككە زىيانلىق » دەپ يېزىلغان ئىكەن ،شۇنداق تۇرۇقلۇق نېمىشقا چېكىۋىرىدىغاندۇ بۇ كىشىلەر... ،
مەن بەزىدە مۇنداق ئويلاپ قالىمەن ،ئەگەر بىر كۈنى دۇنيادىكى بارلىق تاماكىلار كۆيۈپ تۈگىسە  ،تاماكا چەككۈچىلەر قانداق قىلار ؟....بەلكىم ،ئۇلار قۇرۇپ قالغان يوپۇرماقنى ئېزىپ قەغەزگە يۆگەپ چېكەر ........يەنىچۇ؟
قىسقىسى ،بار تىرىشچانلىقىمىزنى چىقىرىپ يېقىن كىشىلىرىمىزنىڭ ،قېرىنداشلىرىمىزنىڭ تاماكا تاشلىشىنى تەۋسىيە قىلايلى ،ياردەم قىلايلى .....

دىلرۇس

تاماكا، تاماكا چەككۈچىلارنىڭ سالامەتلىكىنى زىيانغا ئۇچۇرتۇپلا قالماستىن، ئۇنىڭ يېنىدىكىلەرنىڭمۇ سالامەتلىكىنى كاردىن چىقىرىدىغان ئەڭ چوڭ ۋابا. رەھمەت ئەپەندى، تەپەككۈرىڭىزغا پەرۋازلار يار بولسۇن.

pari

ياخشى تېما يوللاپسىز رەھمەت .