ئىلى ئالمىسى شىنجاڭنىڭ ئىلى رايۇنىدىن چىقىدۇ. ئىلى رايۇنى دۇنىيا ئالمىلىرنىڭ كېلىش مەنبەلىرنىڭ بىرى بولۇپ، ھازىرمۇ 140 مىڭ مودىن ئارتۇق يەردە ياۋا ئالمىزارلىق بار. ئىلى دەەرياسى ۋادىسدا ئالمىنىڭ 100 دىن ئارتۇق تۈرى بار.ئىلى ئالمىسىنىڭ رەڭگى چىرايلىق، پوستى پارقىراق، ئىتى ساغۇچ سېرىق رەڭلىك بولۇپ، مىېۋىلىرنىڭ چۇڭلىرى 800 گرامغا يىتىدۇ.
ئىلى ئالمىسى چۈرۈك، شىرنىلىك، ئاچچىق-چۈچۈك، پۇراقلىق، مېۋە تەمىمۇ ئۆزگىچە. ئىلى ئالمىسىنى ئىچكىرنىڭ ئالمىلىرغا سېلىشتۇرغاندا، ئالما تەركىبىدىكى ۋېتامىن ۋە قەنىتنىڭ تۇرلىرى خېلىلا كۆپ. قەنىت مىقدارى %14.3 پېرسەنىتكە يىتىدۇ. ھەر بىر كېلوگىرام ئالما تەركىبىدە 3-4گرام ئاقسىل، 2-3 گرام ماي ماددىسى، كاربۇناتلىق بىرېكمە ماددا 110-120 گرام، كالېتسى 50-100 مېللىگرام، فوسفۇر30-40 مېللىگرام،تۇمۇر ماددىسى 3 مېللىگرام ئەتىراپىدا بولىدۇ. ئوزۇقلۇق ماددىسى مول.