روبائىيات__[ئابدۇشۈكۈرمۇھەممەتئىمىن] [ئۇلانما كۆچۈرۈش]

مۇھەممەت قادىرى ئەپەندىنىڭ ئەجرىگە كۆپ رەخمەت.

ئالىمىمىزنڭ قەدىرى ئەجەپ ئۈتۈلىۋاتىدۇ.بارلىق ئەسەرلىرىنى ئېزىز ئاتاۋۇللا نىڭ


جاپالىق ئەجىرى بىلەن كۈرىۋاتىمىز .بۇ ئاپتۇرىمىزنىڭ تىنىگە سالامەتلىك ،ئىشلىرغا نۇسرەت تىلەيمەن!

مەنىۋىيىتمىزنى كۈنسىرى بىيىتپ كەلگەن ئەجىرىڭىزگە كۆپ رەھمەت!ئەزىر تەنلىرىڭىز ئامان -ئىسەن بولسۇن!قەلىمىڭىز ھارمىغاي!

بەك تېمىنى يوللاۋىتىپسىز،رەھمەت سىزگە!

201
بۇ جاھان تۇلپار گويا، باردۇر ئاياغى ھەم بېشى،
باشى كۈلدۈرسە سېنى،تۆككەي ئاياغى كۆز يېشى،
غايغۇرۇپ غەم چەكمىگىل، غەمگە جاھانەڭ ئەرزىمەس،
مىسلى مەست بىر سەرىگا ئوخشار پەلەكنىڭ گەردىشى.

202
سۈبھى بۇلبۇل خەندىنىڭ ھەر نەزمىدەك گۈلنىڭ غەمى،
لالىدە قىلغان جۇلا بۇلبۇل يېشىنىڭ شەبنىمى.
زەپىران مەڭزىم شۇ شەبنەم ۋەجىدىن تاپقاي شىپا،
ھۆسنى گۈل دىلبەر ماڭا گەر بولسا ئۈلپەت ھەردەمى.

203
جەينىكىمنى ئۇشلىدى قانىم ئۇلارغا كىم بىرى،
ھۆسنىگە باقسام تۇلۇنئاي، كۆزلىرى ناز ئەختەرى،
ئۇنتۇدۇم قانىم ئۇنىڭ شىشەسىگە كەتتى راۋان،
مەيلى ئالسا جاننى ئەزرائىل بولۇپ شۇنداق پەرى.

204
ئاق چۈشتى چاچىمگە،قارا چاچىڭ ئىپارىنى كۈتۈپ،
كەتتى يۈزۈمدىن ئالما رەڭ ھۆسنۈڭ باھارىنى كۈتۈپ،
چاڭقاق دىلىم لەبزىڭ شارابىدىن شىپا كۈتكەن قاچان؟
بى رەھمى مەشۇق ماختىنار ئاشىقى زارىنى كۈتۈپ.

205
كۆڭلۈڭ گۈزەللىك تاپمىسا ئىستەك بېغىڭ ئۆرتەپ يانار،
ئىزگۈ ھىدايەت قىلمىساڭ تايغان ئېتىڭ چىشلەپ يانار،
ئامەت ياراشماس بولمىسا زېھنىڭ بىلەن ئەل رەھمىتى،
تەقلىدى رۇستەمدەك ساداق ئاتساڭ ئوقۇڭ ئۆزگە يانار.

206
كۈلگۈن شارابىڭنى ئىچىپ ھىجران ئازابىڭ ئەسلىدىم،
شىرىن جامالىڭ ئىشقىدا پەرھات بولۇپ تاغ كەسلىدىم.
ساقى بۈگۈن ئول گۈل نىگار،شېرىن لېۋى ياقۇت قەدەھ،
مەنمۇ بولۇپ ساقى ئاڭا لەۋزىمدە مەي پەيۋەسلىدىم.

207
ئۈلپەتلىرىڭ گەر بولسا تارئاندىن ناۋا تاپقاي كۆڭۈل،
ئۈلپەت-جامائەت بولمىسا نەدىن ۋاپا تاپقاي كۆڭۈل،
بىلسەڭ ئۆزۈڭنى ھەر قاچان يۇرت ھەم جامائەت پارچىسى،
باشىڭغا مۈشكۈل يەتسىمۇ ئەلدىن داۋا تاپقاي كۆڭۈل.

208
باشىمغا كەلگەيمۇ بالا، قاشى قارانى كۆرمىسەم،
ئالما چىراي، لەۋزى ھەسەل،كۆڭلى قارانى كۆرمىسەم،
سۆيگۈ گويا مەرگەن قولىدا يايىدىن چىققان ساداق،
چەنلەردىن ھۆسنى پەرى ئۇشبۇ قارانى كۆرمىسەم؟!

209
گەر پىتنىخور ئاچسا ئېغىز-چىقتى يىلان قاپتىن، دېگىن،
يالت-يۇلت كۆرۈنگەن جىلۋىسى-تەسۋىرى ئاپتاپتىن دېگىن،
بارچە خالايىق بىر بولۇپ قالساق بۇ ئاپەتتىن ھەزەر،
ئۆرلەشكە توسقۇن قالمىغاي ئىدراكتا غەپلەتتىن، دېگىن.

210
دەنا بولماس تاماگەر، بولۇر گادامۇ دانا،
كىتاپتىن قىممەت-ھەتتا جۈملەڭدە بولسا مەنا،
قۇللۇق تامغا بېسىلغان تاماگەرنىڭ قەلبىگە،
مۈشكۈلدە مەغرۇر ئۆتكەن خىسلىتىڭگە تەسەننا!

211
سۈبھى شەپەقتەك تولغان ئورنۇڭدا نازىڭ بىلەن،
ئويغات غۇنچە-گۈلۈمنى بۇلبۇل ئاۋازىڭ بىلەن،
پەيدەك ئۇچۇر جىسمىمنى ئۇسۇللۇق سازىڭ بىلەن،
بەس ئۆلتۈر مېنى جانان جادۇ پەرۋازىڭ بىلەن.

212
ئىككى ئاق باشنى يېزىپ ئاق چۈشتى بۇ باشىمگە،
گۈلدەستىلەردىن ئۆزگە تىغ چۈشتى ھەم قاشىمگە،
كۆيدى نەچچە يىل شامىم، مۈكچەيدى ۋۇجۇدۇم ھەم،
خەيرىيەت پۈتتى كىتاب، تولدى بەت شاد ياشىمگە.

213
تاۋار توقۇم توقۇلسا بولمىغىل ساھىب مەغرۇر،
چۈشەن توقۇم ئۈستىدە يۈك ۋەزنىڭدىن زور تۇرۇر،
ئىلىمدىن ئۆزگە ئامەت نەقىلسۇن شور بېشىڭدا،
ئىلىمسىز قەددىڭ سەۋرى بولسىمۇ بالدۇر قۇرۇر.

214
ئالەم پاتمىسا دىلغا ئادەم شاھ جاھان بولماس،
ئالمىدەك كۆڭۈل ھەتتا تېرىققا ماكان بولماس.
تامچىدىن دەريا ھاسىل، دەريادىن دېڭىز ئوكيان،
مىڭ چېچەك كۈلمىگۈچە بىر گۈلدىن بوستان بولماس.

215
دوستۇڭنى رەقىپ قىلغان ئىغۋا بىلەن مەنمەنلىك،
شەنىڭگە پىراق ئۇرغان قەلبىڭدىكى دۈشمەنلىك.
ئالەم گۈلى ئادەمدۇر، ئادەم بىلەن ئەل گۈلشەن،
چىن خىسلەتلىك ئىنساننىڭ بىر سەنئىتى باغۋەنلىك.

216
قەبرى تېشى تەكتىدىن ئىزدىگەيسىز زاتىمنى،
سۆيگۈ پاجىئەسىگە قوشۇپ مىسكىن ئاتىمنى،
كېزەر پەرۋانە گويا ئۆلسەم بىئارام روھىم،
ئۆتكۈزمەككە ئەل ئارا جىسىمسىز ھاياتىمنى.

217
كۆڭلۈمگە ئۈلپەت بارچە جاھاندا لەكمىڭ كىشى،
دىل تارىمنىڭ تىترىشى شۇ لەكمىڭلەر دىلكىشى،
كۆزۈمنىڭ نۇرى ئۈمىد، ئۇندا كەرەملىك جۇلا،
گەر لەكمىڭلەر ئۆكۈنسە مۇھىت بولار كۆز يېشى.

218
ھەسەتتىن زارلانما، مەپتۇنلىرىڭ كۆپ،
ھەسەتخور ھەسرەتتە ئۆتىدۇ كۆيۈپ،
كەڭ قۇرساق-جامائەت كۆڭۈل ئىنسانغا،
سائادەت قۇشىمۇ قونار سۆيۈنۈپ.

219
مەگەر جىسمىڭدا مەزمۇن بولسا مەزمۇت،
گۈزەل شەكلىڭ ئاسان بولمايدۇ نابۇت،
چىناردەك قەد، گىيادەك بولسا زېھنىڭ،
چىنار قەددىڭ بولۇر ئاز كۈندە تاۋۇت.

220
كۈزەللىكنى ئاڭا شەيداغا كۆرسەت،
غەنىمەت بىل، ئەمەس كۆپ ئۇنچە پۇرسەت،
گۈزەللىك كۆرمىگەن-كۆرسەتمىگەن كۆر،
گۈزەللىكتىن قەدىر تاپقاي مۇھەببەت.
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   muhammadbarhan تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2012-5-28 00:04  

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم بارخان ئەپەندى، قارىغاندا ‹‹رۇبائىيات››تىكى بۇ رۇبائىلار مۇ ئاز ئەمەسكەن.كۆپ جاپا چېكىۋاتىسىز.ھارماڭ!

221
كۆڭۈلنىڭ پاكلىقى ھەر دىلغا تىلماچ،
ناپاك سۆز ھەم مىكرىدىن قۇش بولۇپ قاچ!
سەۋەپ سورىساڭ: تەپەككۇر شاھى-دانا،
پىكىر كارىڭ سۆزى كۆرك بىرلە تولغاچ.

222
كۆڭۈل بىر ئېھرامدۇر ئىلاھقا مۇختاج،
شۇ ئىلاھ ئەقىدى كۆڭۈل ئۈچۈن تاج،
گۈزەللىك ئىلاھ ھەم سەن ساھىبجامال،
پايانسىز كۆڭۈلنىڭ تىلسىمىن سەن ئاچ.

223
كۆزۈڭ جادۇ، قېشىڭ يا، كىرپىكىڭ ئوق،
قۇتۇلماققا چېچىڭ تورىدا يول يوق،
ئەسىرىڭ سارغىيۇر لەب جامى ئىچمەي،
بىغەم سەييات يۈرۈپسەن قەترە غەم يوق.

224
قارا تاشقا گۆھەرلىك نامى بەرسەڭ،
بولۇر گۆھەر چۈشەنچى تاش بىلەن تەڭ،
مەگەر شورغا چېچەك ئۇرۇقىنى تەرسەڭ،
چىمەنگە ئەرزىگەيمۇ بارچە ئەجرىڭ؟!

225
ئېغىر مۆھلەت ئارا گەر بولسا سەبرىڭ،
ياسالغاي بىر كۈنى ئالتۇندا قەبرىڭ،
سوكناتىدۇر سەبىر پاك ئىپتىخارنىڭ،
نامايەندۇر سەبىردە زېھنى ئەجرىڭ.

226
مەگەركى چورت ئۈزۈلسە بەختى-ھالىڭ،
كۆرەلمەسسەن جاھاننىڭ ئۇز جامالىن،
غېرىپلىقنى دالالەت قىلما ھەرگىز،
ھامان يەشكەي جاپا-تۇرمۇش سۇئالىن.

227
جاھان دەۋرانچىدۇر-ئويغان،نەزەر سال،
ئەمەس تۇرنا سامادا سۇدىكى سال،
جاسارەتتىن بۆلەك ئىنئام، نىجاد يوق،
پەلەك كۈلمەس تابىنغىن ياكى پال سال.

228
تىرىش-تىرماش پەقەت ئەجرىڭدە ئىقبال،
تىرىشماق قىممىتى زېھنىڭدە، يە قال،
ھەرە چەكسىز چىمەننى كەزمىسە گەر،
كۈلۈپ تۇرغان چېچەكتىن ئاقمىغاي بال.

229
پىكىردە بولسا شەيتان-سۆزدە شەيتان،
سۆزىڭدە بولسا غەليان-ئەلدە غەليان،
گۈزەل ئىدراك،گۈزەل سۆز ئەلدە روناق،
گۈزەللىك بولسا ۋەيران-ئەلمۇ ۋەيران.

230
ئوغرىلار دىلنى شەيتان، تىلنى شەيتان،
بۇ شەيتان جىن ئەمەس، نەپسانى ئىنسان،
كىشى گەر بولسا نەپسىنىڭ چاكارى،
ئۇنىڭدا قايدا ئىزگۈ، قايدا ۋىجدان؟!

231
بىرى،ئىرپان ئاچار سىرنىڭ نىقابىن،
بىرى،غەيرەت چاچار نۇر ئاپتاپىن،
خۇش ئاۋاز بىرلە قالماس دىلدا كىر-داغ،
مۇقامدىن ئاچسا سازەندەم كىتابىن.

232
پەقەت تەشنا ئىچەر ئىرپان شارابىن،
ئەجىرلىك ھەيدىگەي ئىجاد كارابىن،
ساداقەتتىن چېچەكلەر سۆيگۈ باغى،
تېشەر تارىخ قىزىل كۆزنىڭ نىقابىن.

233
ئىلىم گۈلدۈر،ئىلىملىك قەلبى گۈلزار،
ئىلىم كۈلگەن دىيارغا خۇش بەخت يار.
ئىلىمنى خارلىغان-خارلايدۇ ئىنسان،
ئىلىم دەپسەندە بولسا ئەلدە مۇڭزار.

234
بەخت ئۆركەشلىسە ئۇندا خەتەر بار،
ئېگىزلىك گاھى دۆلەت، گاھى تىك يار،
نەپەس چەكلىك، نە ھاجەت كىبرى قەترە،
تەمەننا كۈلكىلەر كەينىدە مۇڭ-زار.

235
ئەقىلسىز تەلۋىگە غەيرەت تائامدۇر،
غەيۋەتلىك ئەل نادانلىققا قارامدۇر،
زەكىلەردىن تۇغۇلسا رەشىك، شىكايەت،
زەكىلىك نامى ئەلۋەتتە ھارامدۇر.

236
تەپەككۇر ئىقتىدارى خاس كىشىگە،
گۈزەللىك ماس تەپەككۇرنىڭ ئىشىگە،
گۈزەللىك-شەمئى ئالەم، نۇرى ئادەم،
ئۇ ھەم مۇختاج ئۆزىنىڭ دىلكىشىگە.

237
جاھالەت قانچە بولسا-پىتنە شۇنچە،
بۇلۇر پىتنە نادانلىق يىتمىگۈنچە،
بالا پىتنە گويا قاتىل، شىۋىرغان،
تۆكۈلدى قانچە گۈل بەرگ، قانچە غۇنچە.

238
كۆڭۈل بىر قۇش، گۈزەل سۆز دان-ئۇرۇقى،
بۇ دان-ئوزۇقتا ھەم بار قۇش توزىقى،
گۈزەل سۆز بولسا گەر دىلدىن بىشارەت،
ئۇنىڭ مەغرۇر لەپىلدەر غەلىبە تۇغى.

239
ئىناقلىقتا ھاياتنىڭ كۆركى، پەخرى،
ئىناقسىزدا غەزەپنىڭ نەھرى-قەھرى،
ئىناق ئۆتمەك سائادەت ھەم پەزىلەت،
ئۇنىڭسىز نە ئۆمۈرنىڭ پەيزى-بەھرى؟!

240
قايدىسەن،ھىجران ئارا ئوتتەك يېنىپ،
ۋەسلى دىدارىڭ ئۈچۈن كەلدىم يېنىپ،
مەن ئۈچۈن ئالەمچە ئارمان، بىۋاپا-
داغدا قويساڭ لەۋزى، ۋەدەڭدىن يېنىپ.

241
قانچە باغۋەن باغىدا گۈل شاخىن تارار،
قانچە بولبۇل گۈلگە تويماستىن قارار،
قانچە ئاشىق بولدى ئاخىر ئەھلى مەي،
قانچە رۇستەم قەد پۈكۈپ<زال> بوپ بارار.

242
غەم كۈنى يارىم پەقەت سايەمدىدۇر،
ئىپتىخارىم خۇش پىكىر غەيەمدىدۇر،
دىلرەبا، غەمدىن ھالاكلىق ئەرزىمەس،
يەتسە چاغى شاد ناۋا بىردەمدىدۇر.

243
بىر پەرى لەۋزىدە سۇ تەڭلەپ تۇرۇر،
كۆزىدە بىر ئوقى تەڭلەپ تۇرۇر،
نەيزە تۇتقان كىرپىكى: جان بەر دېسە،
لەۋزى ئۆلمەسلىك ئۈچۈن نەملەپ تۇرۇر.

244
قانچە سەۋدا، قانچە ئىستەك،قانچە ناز،
قانچە مىسرا،قانچە ناخشا،قانچە ساز،
بولمىسا شاھىت تۈتۈنسىز <سۆيگۈ>گە،
مەيلى جانان سەن كېلىپ باغرىمنى قاز!

245
مەن ئىلىمنى شۇنچە سۆيگەن چاغلىرىم،
كەتتى ھۆسنۈمدىن ئەتىرگۈل باغلىرىم،
ئانىدەك پەرۋىش قىلالارمۇ جاھان،
ئاتىلىق باغرىمدا تۇرسا داغلىرىم؟!

246
ئاچتى گۈل غەملىك دىلىم بىر كۈلكىدىن،
زوق ئېلىپ قەلبىم گۈزەللىك ئۆلگىدىن،
ئايرىما شاھ ھۆسنىنى قۇت مۈلكىدىن،
ئاسرىغىن دىلبەرنى ھەييار تۈلكىدىن؟!

247
نەپ ئېلىپ يۈرمە كىشىلەر رىسقىدىن،
ھەم ئوغرىلاپ سۆزلىمە ھەم رەشكىدىن،
تام تېشىپ خىش يۆتكىمەك ئىجاد ئەمەس،
باشلا ئەمگەك خىش قويۇشنىڭ مەشقىدىن.

248
ھىجران دەشتى ئىلكىدە ھالىم خاراپتۇر،
پىراق ئوتى ئىچىدە جىسمىم كاۋاپتۇر،
ۋىسال كۈتۈپ ئالدىڭدا تۇرغان مېھمانغا،
بىر پىيالە شەربىتىڭ چەكسىز ساۋاپتۇر.

249
ئەبغان چەكسەم زارىمغا كىملەر قاراپتۇ،
خىيال زىكرىڭ سىنەمگە قاندەك تاراپتۇ،
قەلەندەر بوپ ئالدىڭدا تۇرغان سۇلتاندەك،
بۇلبۇل كەبى زەۋقىڭدە تىنماي سايراپتۇ.

250
كەڭ تەبىئەت گويا نەققاش،ئىنساندۇر ئەسەر،
بىرەر نەققاش مەپھۇمىدىن بۇ ئەسەر خەۋەر،
ئىنسان ھەرخىل،ئەسەر ھەرخىل،ھەردىل بىر دۇنيا،
يېشەر ئىنسان مەپھۇمىنى قايسى بىر قەيسەر؟!

251
زىمىن-قۇم،تاغ،دەريا،يايلاق،بىپايان ئورمان،
ئۆتەر ئۆمرۈڭ ئۇندا ئويناپ ھەم قۇچۇپ ئارمان،
شۇ زىمىندىن سۆيگۈ بىلەن پۈتۈلگەچ بۇ تەن،
شۇ زىمىنگە ھېرىس بولۇپ ياشايدۇ ئىنسان.

252
ھەر زامان نەغمىسى ئۆزگىدۇر ئەمما،
نە قەدرى بولمىسا رېتىمدە مەنا،
كۈيلەرگە ھەۋەس قىل،كۈيۈڭ ئۇنتۇلما،
كۈيۈڭسىز كۈيلىسەڭ نە كۆركى زىبا؟!

253
ئىنساندۇر جاۋاھىر-ئالەم كان بولسا،
تەپەككۇر قۇدرەتتۇر-نەپەس جان بولسا،
ئاياندۇر كائىنات سىرلىرى ھامان،
جۈرئەتلىك كىشىلەر گەر ئامان بولسا.

254
كىم بىزنى خار قىلار ۋەتەن بار تۇرسا،
كىم بىزدىن زوقلانماس ئىقبال يار تۇرسا،
ۋەتەننىڭ قەدرىنى ۋەتەنسىزدىن بىل،
بابۇر شاھ نەزمىدە ھەتتا زار تۇرسا؟!

255
نۇمۇسمۇ بىر ھېكمەت ئەقىل تولغاندا،
يارالغاي بىر جۈرئەت نۇمۇس بولغاندا،
نۇمۇسنى ئادەت بىل غۇربەت كۈنلىرى،
ۋەياكى بېشىڭغا سۇمرۇغ قونغاندا.

256
ساياھەت مەكتەپتۇر،كۆپ كۆرگەن دانا،
ساياھەت جەبرىدە تۈمەنمىڭ مەنا،
كېپىنەك سەيلە ھەم ئۇچقۇر شامالسىز،
مەرىپەت بېغىدا ئېچىلماس رەنا.

257
شەربەتلەر ئىچەرمىز زىمىندىن ئېلىپ،
ھەم ئىچىپ كېتەرمىز زىمىندىن يېنىپ،
ھەقىقەت شەربىتىن ئىچمەك-كان قازماق،
ۋىجدانلىق ئادەملەت ئىچىدۇ قېنىپ.

258
ۋاقىتنىڭ چېكى يوق،چەكلىكتۇر ھايات،
چىل چىشى تۆكۈلەر، توزار توز قانات،
ۋاقىتتىن قايغۇرما، ئەجرىڭدىن قايغۇر،
بىلگىنكى،ئۆز مېھنەت-ئەجرىڭدە نىجات!

259
بەئەينى بىر خەتتات-مۆجىز تەبىئەت،
ھەر چېچەك تەبىئەت كۆركىدىن خۇش خەت،
خۇش خەتكە يېزىلمىش:بولغاي ھاسىل، دەپ-
تەبىئەت بىزىكىن بۇزماقتىن ئاپەت.

260
دانانىڭ سوۋغىسى كەرەملىك ھىممەت،
رەنانىڭ خۇش سازى ئەتىۋا قىممەت،
ئۈلپىتىڭ گەر نادان بولغاندا ئى دوست،
ئۆمرۈڭدە نە مەنا ۋە يەنە راھەت؟

ئۆلگە:
ئاچتى گۈل غەملىك دىلىم بىر كۈلكىدىن،
زوق ئېلىپ قەلبىم گۈزەللىك ئۆلگىدىن،
ئايرىما شاھ ھۆسنىنى قۇت مۈلكىدىن،
ئاسرىغىن دىلبەرنى ھەييار تۈلكىدىن؟!

261
ھەسرەتلەر چەكمىگىن گەر كەتسە ئامەت،
ئۇزاتقىن ۋاپاسىز بەختىڭگە بول مەرد،
سائادەت گوياكى مەھبۇبى گۈل قىز،
ئۇ كىمگە گۈل تۇتسا ھەم قىلما ھەسەت.

262
تارىخ بىر نۆۋەتتۇر، ئامەت بىر نۆۋەت،
تارىخقا يېزىلمىش كەپ-كېتەر ئامەت،
مەغرۇرلۇق كۆتۈرمەس نازۇك بۇ ئالەم،
سائادەت بەزىدە مىسكىنگە ئۈلپەت.

263
تىكەندىن سۆيگۈسىز ئېچىلماس گۈل تاج،
دانامۇ، تەرسامۇ سۆيگۈگە مۇختاج،
سۆيگۈدە ھەر ئىنسان خىسلىتى ئايان،
كەيگەچكە كىشىلىك ھەر سۈپەتتە تاج.

264
ھايات بار، ئىنسان بار، قايغۇ-شادلىق بار،
قوشگېزەك بۇ ھادىس ھەم رەقىب، ھەم يار،
زېرەكلىك سانالماس شادلىقلار سۆيۈپ،
قايغۇغا قەلبىدىن ئورۇن قويماق تار.

265
پاراغەت سۇلتاننىڭ تونىنى يىرتار،
غۇربەتنىڭ بازغىنى دىلنى چىڭىتار،
سازەندەم ئەل رىشتى ساڭا بولسۇن تار،
سەنئەتنىڭ يولىنى قىلماي دېسەڭ تار.

266
ياخشىلىق قەلبىڭدە خۇش چېچەك گۈلزار،
يامانلىق ئۆزۈڭنى ئۆرتىگۈچى نار،
زېھنىڭنى ھەسەتنىڭ زەھىرى كەسسە،
پۇتۇڭنى زىمىندىن خۇدا قىلار دار.

267
گۈلشەنلەر ئىچىدە بىر گۈزەل تۇرۇر،
كۆرگەندە كۆڭۈلمۇ ئۆزگىچە ئۇرۇر،
ئاھ، ھايات بىقارار،گۈلمۇ، گۈزەلمۇ،
شائىرنىڭ زوقلانغان كۆڭلىمۇ سولۇر.

268
مەرىپەت مەشئەلدۇر يولغا نۇر چاچار،
جاسارەت بەختنىڭ قۇلۇبىن ئاچار،
زۇلمەتنىڭ ھوقۇشى-نادان، بوشاڭلىق،
كۆز ئاچقان قەيسەرنىڭ ئالدىدىن قاچار.

269
يۈكسەكلىك، گۈزەللىك ھەسەتلەر قوزغار،
شۇنچە ئەل بولغاچقا ساڭا ھەۋەسكار،
ھەسەتتىن غەم يېمەك نەھاجەت ساڭا،
ئەل تۇرسا مىڭ چەندان ئارتۇق مەدەتكار؟!

270
ئۆمۈرنىڭ تاغ سۈيى ساي بويلاپ ئاقۇر،
باغۋەنسىز گۈلشەندە كىم چېچەك تاقۇر،
ياش ئۆمۈر ئىلىمدىن تاپمىسا ئەقىل،
ئۇ گويا دەشت بويلاپ ئۇچقان بىر قاقۇر.

271
شاھ ئۆتەر شاھمەن دەپ، گادامۇ ئۆتەر،
كىم سۇلتان،كىم مىسكىن،كىم خەتلەپ پۈتەر،
قايسىسى سەللىيۇ، قاي تون، قايسى شىم،
ئاقىۋەت ئۇلارنى بىراق يەر يۈتەر.

272
تۇغۇلماق ئىشىكى ئۆلسەڭ تاقىلۇر،
جاھاننىڭ زەر مۈلكى جاھانغا قالۇر،
دۇنيادىن قىزغىنىپ ئۆتكەنلەر ئازمۇ،
ئەل قەلبى خەزىنەڭ بولسا ئەل قالۇر.

273
مەنسەپ بىر ئات ئىرۇر،چەۋەنداز قەيسەر،
مەنسەپ بىر غىلاپتۇر،خادىمى-شەمشەر،
شەمشەرسىز غىلاپ ھەم قەيسەرسىز ئاتتىن،
قىممەتتۇر غىلاپسىز شەمشەر، ئاتسىز ئەر.

274
ئەقىلىق ئايالغا يىڭنىمۇ شەمشەر،
ئاقىلغا ھەر مۈشكۈل تەسىم مۇقەررەر،
ئەقىلسىز ناداننىڭ ئىزى پالاكەت،
چېھرىسى بولسىمۇ ئۇنىڭ مۇنەۋۋەر.

275
ھۆسن سۈرەتتۇر بىر كۈن ئەسكىرەر،
نىگار بىر بەرگ گويا، گۈزدە تۆكۈلەر،
ئەقىل ھەم پەزىلەت تۆكۈلمەس چېچەك،
تەربىيەت ئۇرۇقىن چاچساڭ كۆكىرەر.

276
بەزىلەر ئۆزى يەپ،ئۆزى كۈن كۆرەر،
بەزىلەر تەيياردىن پاراغەت سۈرەر،
ئالەمدىن ئەۋلاتقا قۇرۇق قول كەتكەن،
سۆڭەكلەر قەبرىدە ھەسرەتتىن كۆيەر.

277
ئەقىلسىز باش گويا يىرتقۇچ غارىدۇر،
پەھمسىز ئىستەكلەر ئۇنىڭ كارىدۇر،
ھايۋاندىن ئىنساننى ئاجراتقان ئەقىل،
ئۇ بارچە مۆجىزات ئۇلۇغۋارىدۇر.

278
چوقۇيدۇ ئەقىلنىڭ كۆزىنى ھەۋەس،
چوقۇلغان كۆزلەرنىڭ مەرتىۋىسى پەس،
ئى دانىش،نەزەر سال ئەقلى ئەماغا،
ئىدراكسىز ھەۋەستىن ئۇنى باسمىش نەس.

279
ئۆمرۈڭگە قايغۇدىن زارلاش ئەرزىمەس،
شادلىققا يولۇقساڭ-دىل كۆزۈڭ ئەلەس،
كائىنات شارىدا چوڭ بولساڭمۇ گەر،
ئالەمنى بىر پۇتبۇل چۈشەنسەڭلا بەس!

280
سائادەت-تەپەككۇر بىلەن مۇقەددەس،
ئۇنىڭسىز سائادەت-پاراغەت ھەم نەس،
باياشات ھاياتمۇ روھسىز، چاچماس نۇر،
ئار-نۇمۇس ئالدىدا تاغدەك ئالتۇن پەس.

281
كىم بىلۇر كىم كەلدى،كىملەر كەلگۈسى،
چەكلىكتۇر تارىخنىڭ تامام بىلگۈسى،
بىر گىيا،بىر چېچەك ئالەمگە ھەركىم،
پەرق شۇكى،ناتەكشى ئەقىل جىلۋىسى.

282
ئەقىلنىڭ يالقۇنى كۆڭۈلگە قوياش،
ۋە ھەتتا ئەقىلدىن مومدەك ئېرۇر تاش،
ئالەم ھەم ئۆمۈر ھەم گويا قورام تاش،
ئەقىلدۇر نەقىشلەر ياراتقان نەققاش.

283
كۆكۈل كەڭ،ئالەم كەڭ دەۋران سۈرەرمىز،
شادلىق ھەم قايغۇدىن قىسمەت كۆرەرمىز،
ھەر دەۋران سەھىپى ئوخشىماس بىراق،
باسقانلار ئىزىنى ئىزدەپ يۈرەرمىز.

284
ئادەمنىڭ خەزنىدۇر ئىلىمدىن تولماق،
قەلىبنىڭ ۋەزنىدۇر كەڭ نەزەر بولماق،
كەڭلىكتىن باشلىنار كائىنات يولى،
تارلىققا ھېرىسلىق گۆرگە سوقۇنماق.

285
ئىنساننى سۆيمەكتىن ئۆزگە ئەھدىم يوق،
سۆيگۈمنى كۈيلەشتىن ئۆزگە كەسپىم يوق،
ناتۇنۇش كەڭ ئالەم بەختىدە بەختىم،
پاراغەت-خىلۋەتتە كۈتكەن بەختىم يوق.

286
ئۆمۈر ئاز، ئۆمۈرگە زىننەت تاقايلۇق،
ئەڭ نادىر ئەقىلدىن زىننەت تاپايلۇق.
ئالتۇنمۇ،ياقۇتمۇ ئەرزىمەس، ھەتتا-
سارايغا ئالماستىن ئىشىك ياپايلۇق؟!

287
ئادەمنىڭ يۈرىكى، قۇدرىتى چاغلىق،
بۇ قۇدرەت مۆجىزى ئەقىلگە باغلىق،
ئەقىلغۇ نېسىۋە ئادەملەر ئۈچۈن،
ۋە لېكىن ئەل ئىچرە دانا ساناقلىق.

288
دوست تۇتماق باغۋەنلىك،دوست گويا چېچەك،
دوستلۇقنىڭ تىرىكى رىشتىداش يۈرەك،
دوستلۇقنىڭ گۈلىنى سۇغارغىن قىش-ياز،
ئادا قىل بۇرچۇڭنى، بولغىن يار-يۆلەك.

289
ئادەمدۇر ئالەمنىڭ ئەقلى-ئىدرىكى،
ئادەمدىن ئۆزگە يوق ئالەمنىڭ بېگى،
ۋە لېكىن ئەقىلمۇ ئالەمگە مۇختاج،
ئالەمدە ئادەمنىڭ زېھنىنىڭ تېگى.

290
جۈرئەتسىز يۈرەكتىن رەنج چىكەر باشىڭ،
جۈرئىتىڭ بولمىسا كارسىز قولداشىڭ،
جۈرئەتلىك سەردارسىز ئەقىل شاھى مات،
ھەجۋىدۇر يۈزۈڭگە تۆكۈلگەن ياشىڭ.

بۇ يازمىنى ئاخىرىدا   muhammadbarhan تەھرىرلىگەن. ۋاقتى  2012-6-2 20:45