«ئودېسسا» لىۋىيەگە «يورۇقلۇق» ئېلىپ كې...

　　 فىرانسىيە، ئەنگلىيە، ئامېرىكا قاتارلىق غەرب دۆلەتلىرىنىڭ لىۋىيەگە ھەربىي ھەرىكەت قوزغىغىنىغا ھەپتىدىن ئاشتى. »ئىنسانپەرۋەرلىك«نى باھانە قىلغان بۇ ھەربىي ھەرىكەت باشلىنىشىدىلا خەلقئارا جەمئىيەتنىڭ گۇمانىنى قوزغىدى. بەزى ئالامەتلەردىن　ھەربىي زەربە بېرىشتە پۇقرالار تالاپەتكە ئۇچراپ، نۇرغۇن لىۋىيەلىكنىڭ مۇساپىر بولۇپ چەت ئەلگە قېچىشىغا سەۋەب بولغانلىقىنى، ئۇنىڭ نەتىجىسىنىڭ ھەرىكەتنى قوزغىغۇچىلار ئېيىتقاندەك نىشانغا يېتىشتىن بەكلا يىراقلىقى مەلۇم بولدى. بۇ ھەربىي ھەرىكەت خەلقئارا جەمئىيەتنىڭ كەڭ قوللىشىغا ئېرىشەلمىدى. ب د ت خەۋپسىزلىك كېڭىشى 17-مارت ماقۇللىغان 1973-نومۇرلۇق قاراردا، ئىنسانپەرۋەرلىك ياردىمىنى مەقسەت قىلىپ، لىۋىيەدە ئۇچۇش چەكلەنگەن رايون تەسىس قىلىشقا ھوقۇق بېرىلدى. «كۆپ دۆلەت»نىڭ ھەربىي ھەرىكىتىنىڭ چوڭقۇرلىشىشىغا ئەگىشىپ، خەلقئارا جەمئىيەتنىڭ گاڭگىرىشى، گۇمانى ۋە تەنقىدىي ئۈزلۈكسىز كۈچەيدى. خەۋپسىزلىك كېڭىشىنىڭ 1973-نومۇرلۇق قارارىدىكى ئۆلچەمگە ئاساسلانغاندا، بومباردىمان قىلىش قاراردا بېرىلگەن ھوقۇق دائىرىسىدىن ھالقىپ كەتكەن. ئەرەب دۆلەتلىرى ئىتتىپاقىنىڭ باش كاتىپى مۇسا: ھەربىي زەربە ئۇچۇش چەكلەنگەن رايون تەسىس قىلىش دائىرىسىدىن ھالقىپ كەتتى، دېدى. غەربنىڭ ھەربىي ھەرىكىتى «ئىنسانپەرۋەرلىك»نى باھانە قىلغان بولسىمۇ، بومباردىماننىڭ «جەڭ نەتىجىسى» ئىنسانپەرۋەرلىككە يات تىراگېدىيە ئېلىپ كەلدى، بۇ خەلقئارا جەمئىيەتنىڭ ئومۇميۈزلۈك ئەندىشىسىنى قوزغىدى، ئەلۋەتتە. لىۋىيە ھۆكۈمىتى ھازىرغا قەدەر 100 دىن كۆپرەك پۇقرانىڭ بومباردىماندا ئۆلگەنلىكىنى جاكارلىدى. ب د ت مۇساپىرلار مەھكىمىسى 23-مارتقىچە جەمئىي 350 مىڭدىن كۆپرەك مۇساپىرنىڭ ئۇرۇش مالىمانچىلىقىدىن قېچىپ لىۋىيەدىن كەتكەنلىكىنى ئېلان قىلدى. رۇسىيە باش مىنىستىرى پۇتىن 23-مارت: لىۋىيە زېمىنىدىكى ھەربىي ھەرىكەت پۇقرالارنىڭ تالاپەتكە ئۇچرىشىنى ئېغىرلاشتۇرۇۋەتتى، «بۇ كىشىنى ئەندىشىگە سالماي قالمايدۇ»، دېدى. ھەربىي ھەرىكەت قوزغىغۇچىلار لىۋىيەنىڭ ئىچكى ۋەزىيىتىگە ئارىلاشمايمىز، دېگەن بولسىمۇ، لېكىن، بۇ قېتىمقى ھەربىي ھەرىكەت غەربتىكى بەزى دۆلەتلەرنىڭ لىۋىيەنىڭ ئىچكى قىسمىدىكى ماجىراغا ئارىلىشىپ قالغانلىقىنى، لىۋىيەدىكى داۋالغۇشنىڭ يەنە داۋاملىشىدىغانلىقىنى ۋە كېڭىيىدىغانلىقىنى كۆرسىتىپ بەردى. ئۇرۇش قالايمىقانچىلىقى ۋە داۋالغۇشنىڭ ئۇزاققا سوزۇلۇشى يەنە پۈتكۈل رايونغا يېڭى خەۋپ پەيدا قىلىدۇ. شەرقىي ئافرىقا دۆلەتلىرىدىكى رايون تەشكىلاتلىرى ۋە ھۆكۈمەتلەر ئارا تەرەققىيات ئورگانلىرى: «بىز لىۋىيەدە يۈز بەرگەن ۋەقەنىڭ سومالى، ئافغانىستان ۋە ئىراقتىكى تېررورلۇق تەشكىلاتلىرىنىڭ ئافرىقا چوڭ قۇرۇقلۇقىغا ئورۇنلىشىشىغا تۈرتكە بولۇشىدىن ئەنسىرەۋاتىمىز» دەپ ئاگاھلاندۇردى. ھەربىي ھەرىكەت قوزغىغۇچىلار بۇ قېتىمقى ھەربىي ھەرىكەتكە «ئودېسسانىڭ سەھىرى» دەپ نام بەردى. «ئودېسسا» رىۋايىتىدە، يۇنان قەھرىمانى ئودېسسىئۇسنىڭ سەرسان-سەرگەردانلىق كەچۈرمىشى، تۈرلۈك ئوڭۇشسىزلىقلارنى يېڭىپ ئاخىرى يۇرتىغا قايتىپ كېلىپ، ئۆز ئارزۇسىنى ئىشقا ئاشۇرغانلىقى تەسۋىرلەنگەن. ئەمما ھازىرقى ھەربىي ھەرىكەت داۋالغۇشتا قالغان لىۋىيە ۋەزىيىتىنى تېخىمۇ يامانلاشتۇرۇۋېتىشى، خەلقنى تېخىمۇ ئېغىر ئۇرۇش ئازابىغا دۇچار قىلىشى، كىشىلەر ئۇنىڭ لىۋىيەنى ھەقىقىي «يورۇقلۇق»قا ئېرىشتۈرگەنلىكىنى كۆرەلمەسلىكى مۇمكىن.

ئىز تورى بەك ياخشى



خەتكۈچلەر:

ئىز تورى-爱智网

«ئودېسسا» لىۋىيەگە «يورۇقلۇق» ئېلىپ كې...