ئەسكەرتىش: بۇ ماقالىنىڭ كۆپ يەرلىرىدە ئىشتان ئىچىدىكى ناشايان بايانلار كۆپرەك، بۇ تۇردىكى مەزمۇنلارنى ياقتۇرمايدىغان تورداشلار ئەسكەرتىشنى كۆرۈپلا داۋامىنى ئوقۇمايلا چىقىپ كىتىشىنى سورايمەن. ئوقۇيدىغاننى ئۇقۇپ بۇلۇپ،ئاندىن قۇپاپ «نۇمۇسسىزلار،ئۇ بۇ... مىللىتىمىز مۇشۇنداق بۇلۇپ كىتىۋاتىدۇ ئاھ...پاھ....» دىگەندەك تۇزسىز گەپلەرنى قىلىپ يۇرسەڭلەر نامەرتلىك بۇلىدۇ.
تاقا تۇققا سوزلەشنى يەنە باشلىۋەتتۇق ئەمسە ھە........(كۆڭۈل خوشلىقى...پەقەتلا كۆڭۈل خوشلىقى...)
شۇنىڭدىن ياقى ئىككىمىز يىقىنلاپ قىزغىنلىشىپ كەتتۇق، ئەلىۋەتتە قېرىنداشدەك يېقىن، جىنسى جەھەتتىكى يېقىن ئەمەس. ئىككىمىزنىڭ مۇناسىۋېتىنى ئۇنىڭ بۇ خىل ئۇسۇل بىلەن بىر تەرەپ قىلغىدىن بىر تەرەپتىن دىل ئاراملىق بولدۇم يەنە بىر تەرەپتىن سەل مەيۈسلەندىم، باشقىلارنىڭ ئالدىدا ئۇنىڭ ئىپادىسى بىر خىللا، خىزمەت ئىشى دىگەن خىزمەت ئىشى،ئادەم يۇق ۋاقتىدا دائىم ماڭغا قاراپ مىيغىدا كۈلۈپ قۇياتتى. بارا - بارا مەنمۇ ئىشقا بېرىشنى ياخشى كۆردىغان بۇلۇپ قالدىم،ھەر كۈنى ئويگە قايتقاندا كۆڭلۈممۇ ناھايىتى خوشال، 36 قېتىم دەك ئايالىم مېنى مۇئاۋىن كوجاڭ بۇلدىغان ئوخشايدۇ دەپ قالدى.«يېڭىدىن بىرسى كەپتىغۇ بۇلۈمۈڭلەرگە ،تېخىچە سېنى مۇئاۋىن كوجاڭلىققا ئوستۈرمەيدىغۇ! سەن مەتومۇ بېرىپ باشلىقلىرىڭغا ھەركەت قىلىپ باق!» خوتۇن مېنىڭ پەقەتلا ئوزەم ساراڭدەك خوشال يۈرگىنىمنى سېزىپ يەنە بىرچاڭ ئىدىيەۋى تەنقىد.
يېقىندا سەل غەلىتە، كارۋاتتىكى ۋاقتىم ئۇزۇنغا بارمايدىغان بۇلۇپ قالدى، ئادەتتە توت سائەت چىدايمەن دىسەممۇ مەسىلە يوق ئىدى. ھى ھى، سىرى؟؟ ناھاھىتى ئاددى، تەپسىلى سوزلەپ بېرەي. ئالدى بىلەن ئۇزەمنى شۇ جەھەتتە ناھايىتى گەپ ئاڭلايدىغان قىلىۋېتىمەن،ئۆزەمنى «مەن پىچەت» دىسەم چوقۇم پىچەت بۇلدىغان ھالەتكە كەلتۇرمەن، ئەلىۋەتتە بۇ خىيالدىكى ئىشەنچ تەييارلىقى، ئوزەمگە تولۇق ئىشىنىشىم كېرەك. خوتۇن قاچان ئەتتىر چاچقاندا، ھە..بۇگۈن كەچ گولدۇرمامىلىق كىچىكەن دەپ جەزىملەشتۈرمەن، كەچلىك تاماقتا راستىنلا مەن ئۈچۈن ئالاھىدە تەييارلىغان چىلانغان دورا ھاراقدىن ئىككى رومكا بار. كەچلىك تاماقتىن كېيىن بۇنداق كىچىلەردە چىنە-قاچا يۇمايمەن، ئوزلۈگۈمدىن پەسكە چۈشۈپ ئايلىنىپ كىلىمەن،ئانچە-مۇنچە ھەركەتمۇ قىلىپ قويمەن تېخى. كارۋات ھەركىتى ئۈچۈن تەييارلىق قىلىپ قۇيمەن. سائەت 8 لەردە ئىدىيە جەھەتتىكى تەييارلىقىم يىتەرلىك بولىدۇ،ھەممە تەييارلىق تەق بولدى،بۇ ۋاقىتتا كاللامدا ئۇ ئىشلارنى ئويلىمىساممۇ،بەدەندىكى تۈرلۈك ئوبىكتىپ شەرتلەر تەييارلاندى. ئەمما كارۋات ھەركىتىنى ئۇزاق ۋاقىت سوزۇپ خوتۇننىڭ ئىشتىن كېيىن رازى بۇلىشى ئۈچۈن بۇنىڭغا بەزەن چارە - ئاماللار كىتىدۇ.
بۇ چارە سوزلىمەككە ئاسان، ئەمما ئەمەلىيەتتە ئىگەللەش سەل تەس. رىۋايەت قىلىنىشىچە قەدىمقى تۇرپان خاندانلىقىنىڭ سۇلتانى بىر كۈنى ساياھەتكە چىققاندا، ' پەلەك ئاشخانىسى' دەپ بىر ئاشخانىغا كىرىپ قاپتۇ، تاماقنىڭ ئاخىرغا كەلگەندە سۇ بىلەنلا قۇرۇق پىشۇرۇلغان پالەك شۇرپىسى داستىغانغا چىقىپتۇ،سۇلتان بۇنى ئىچىپ ئۇردىدىكى ئاشپۇزلاردىنمۇ تەملىق قىلغىنىنى ھىس قىپتۇ. دەرھال سوگوزىنى ئالدىغا چاقىرتىپ گەپ قىلمايلا 20 تەڭگە ئىنئام قىلغاندىن كېيىن ئاندىن شورپىغا قانداق دورا - دەرمەك سالغىنىنى سوراپتۇ.سوگوزا كۈلۈپ تۇرۇپ «ئەمەلىيەتتە ھېچ قانداق دورا - دەرمەك سالمىغان،شورپىنىڭ تەمى ياخشى بولىشى ئاساسلىقى سالغان تۇزنىڭ ۋاقتى ۋە سالغان مىقدارى،پالەكنىڭ پىشۇرغان ۋاقىتنىڭ ئۇزۇن بولماسلىقى،ئۇنىڭ تۇزنى سىڭدۈرۈشىنىڭ ئاز كۆپلىگىنى بەلگىلەيدۇ،چىققان تەممۇ ئوخشىمايدۇ.ھەمدە ئاساسى تاماقتىن كېيىن ئىچىلدىغان بۇ شۇرپىنىڭ تۇز مىقتدارى چوقۇم تاماق يىگۈچىنىڭ باشتا يىگەن تائاملىرىنىڭ توز مىقتارىنىڭ قانداق بۇلۇشىنى تولۇق ئىگەللەش شۇنداقلا تاماق يىگۈچىنىڭ تاماق تەمىگە بولغان خاسلىقىنى بىلىش كېرەك.،» شۇڭا ھەقىقى ئاشپەز ياخشى تائاملارنى ئىتىپ كۆپ كىشىلەرنى رازى قىلىش بولۇپلا قالماستىن، ھەر بىر شەخىسىگە خاس ياخشى تاماقنى ئېتەلىشىدە.
مېنىڭ كارۋاتتىكى قوللانغان ھۆنۈرۈممۇ مۇشۇ خىل يول. ئۇ بولسىمۇ ئاساسلىقى بىر ئېغىز سۆز «بۇ ئىشقا بولغان دىققىتىنى چېچىش». يەنى، كارۋات ئىشى بىلەن ھەپىلەشكەن ۋاقىتتا بۇ ئىشنى بەك ئۇيلاپ كەتمەسلىك كېرەك، بولمىسا ھايال قالمايلا سولىشىمىز.لېكىن دىققەت قىلمىدىم دەپ بەكمۇ كارى يوق بولۇپ كەتمەسلىك بولمىسا تىپىك يەپ كارۋاتتىن دومىلاپ چۈشۈپ كىتىمىز.قارماققا شۇنداق بېرىلىپ ھەپىلىشىۋاتقان،ئەمىلىيەتتە بەك بېرىلىپ كەتمىگەن، بەكلا بېرىلىپ كەتسەك ھەپىلىشىش جەريانىنى كۆپ قىسقارتىۋېتىدۇ، قىلىش جەرياندا خىيالىمىزغا سوغاق سۇنى چېچىپ تۇرساق ئۇزۇن ۋاقىقا ئېلىپ بارغىلى بۇلىدۇ.
بۇ چارىنى مەن بىر يالغۇز يۈرۈيدىغان پاھىشە دىن ئىگەللىۋالغان. بۇ پاھىشە ئېيتىشلارغا قارغاندا مەلۇم داڭلىق ئالي مەكتەپنىڭ تەبىئى پەن ئاسپىرانتلىق ئۈنىۋانىنى ئالغان ئىكەن،ئۈچ دولەتنىڭ تىلىنى سوزلەشنى بىلىدىكەن. بىراۋ ئۇنى مازاق قىلسا شۇ ھامان ئامىرىكا شىۋىسى،لوندۇن شىۋىسى ئاۋۇستىرالىيە شىۋىسى بىلەن ئېنگىلس تېلىدا شېئىر دىكلاماسىيە قىلىپ بېردىكەن. ئۇنىڭ ئالدىغان باھاسى يۇقىرى،ئەممە ئۇنىڭغا چىقىدىغان ئادەممۇ كۆپكەن. كىلدىغان بۇ ئەرلەرنىڭ كىلىش مەقسىدىنمۇ تۇغرا چۈشەنگىلى بۇلىدۇ،ئوزلىرى يۇقىرى ئۇقۇش ئۈنۈۋانىغا ئېرىشەلمىسىمۇ،ئىلىم پەننىڭ يۇقىرى چوققىسىغا يامىشالمىسىمۇ ئەمما يۇقىرى ئۈنۈۋانلىق ئايال ئاسپىرانتنىڭ ئۈستىگە چىقىپ، يۇقىرى ئىلىملىك زاتنىڭ ئىككى كۆكسىسىگە يامىشۋالساقمۇ ھىساپ دەپ ئويلىشىدۇ، بۇمۇ ئۇزلىرىنىڭ بىر ئارزوسىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇشنىڭ بىر يۇلىدۇر ھەقاچان...
بىزنىڭ ئا مۇدىرمۇ كەلسى-كەلمەس مەلوم ئالي مەكتەپتىن ئاسپىرانىت ئۈنىۋانىنى ئېلىۋالغان، ئاخىردا يەنە يۈرۈگى پوك - پوك خۇدۈكچىلىق~~~~~~~ شۇڭا ئوز بىلىمىنى ھەقىقى مۇكەممەللەشتۈرۈش ئۈچۈن بۇ يۇقىرى ئۈنىۋالىق پاھىشە بىلەن ھەپىلىشىپ باشقىدىن بىر ئاسپىرانت ئۈنىۋانىنى ئېلىشنى ئويلاشتى. پاھىشە بىلەن ھەپىلىشىش قۇرۇلۇشىدا ئۆزى تەرلەپ - پىچىپ ئۈستىدە سېستىمىلىق ھەركەت قىلىۋاتسا ئاستىدىكى ئاسپىرانت ئىككى قۇلاققا ئاڭلىغۇچنى تىقىۋېلىپ،قۇلىدا «فىرانسوس تېلىدىن ساۋاد» كىتاۋېنى كۆتۈرۋېلىپ يېتىۋاپ تازا تىل ئوگۈنۋاتقۇدەك، قارغاندا بۇ ئاسپىرانت ئۇزىنىڭ باھاسىنى يەنە بىر دەرىجە يۇقىرى كۈتۈرمەكچى بۇپتۇدە. بىزنىڭ يولداش باشلىق ئا مۇدىر خاپۇلاپ كىتىپتۇ دە :
«سىز خەلققە مەسئولىيەتسىزلىك قىلدىڭىز، ماسلىشىپ ئانچە-مۇنچە ئاۋاز چقرىلىپ توۋلاپ قۇيۇڭ دىسەم فىرانسوسچە توۋلىغان نەدە بار! خەلق ئاڭلاپ قانداق چۈشۈنەلەيدۇ! سىز پۇزۇتسىيەرىڭىزنى تۈز تۇتۇپ،خەلق ئۈچۈن جال-دىل بىلەن مۇلازىمەت قىلىش ئاڭ -سەۋيەرىڭىزنىڭ يۇقىرى كۈتۈرۈپ، كۆچ چىقىرىپ خىزمىتىڭىزنى ياخشى ،پۇختا قىلىڭ!.» ئاسپىرانت كۈلۈپ تۇرۇپ :
«قاراڭ بۇنى!..مەن سىزگە ئاستىمنى سېتىۋەتكەن بىلەن ئۈستۈمنى ساتمىدىم! جېنىڭىز بۇلسا داۋاملارتۇرۇڭ، يۇق بولسا سېرىلىپ چۈشۈپ كەتسىلە غۇجام»دەپتىكەن،ئا مۇدىرنىڭ ئەرۋايى ئورلەپ،مانا ئەمسە دەپ باشقا ۋاقىتىن قارغاندا 20 مىنوت كۆپ كۈچەپتىكەن قايتىپ كىلىپ نەچچە كۈن ئاغرىپ يېتىپ قاپتۇ.
كېيىن بىز ئۇنىڭدىن جەرياننى سورىساق سوزلەپ بەرگەنتى كۈلۈپ يېتىپ قاپتۇق، قانداق ھىسىياتتا بولدىڭىز مۇدىر دەپ سورىسام ئۇ سەل ئويلىنىپ «ئاخىرغا كەلگەندە خىزمەتنى پۇختا قىلدۇق،شۇنىسى ۋاقىت بەك سوزۇلۇپ قۇرۇپ كەتتى،،ئوزئارا پىكىر ئالماشتۇرۇش راۋان بولماي قالدى.» ئاسپىرانتنىڭ بۇ ئۇسۇلى ئارقىلىپ مەنمۇ ئامالغا ئېرىشتىم،شۇندىن كېيىن ئايالىم بىلەن كارۋات ئىشى قىلغاندا، ھەقىقى بىرلەشكەندىن كېيىن ئوغۇرلۇقچە باشقا ئىشلارنى ئويلايدىغان بۇلدۇم،مەسىلەن ئىچىمدە چەمبەر كونسىتانتى (پەي قىممىتى) نى يادلايمەن592307816406286208998628034 3.141592653589793238462643383279502884197169399375105820974944 ،ھازىرغا قەدەر 300خانغىچە يادىيالايمەن،چېكىتتىن كېيىنكى 1000 خانغا تىرىشماقتىمەن. ياكى بولمىسا، كىچىك باش ھەركەت قىلۋاتقان ۋاقتىدا،چوڭ كاللا ئالدىنۋالا باشلىقنىڭ ئوگۈنلۈكتىكى يىغىندا سوزلەيدىغان ماقالىسىنى تەييارلايمەن «نازارەت رەھبەرلەرنىڭ يىتەكلىشىدە،........ ......نىڭ ياردىمىدا، ............. نىڭ......قىلىشى بىلەن،بىز بۇ يىل.....»ئادەتتە مەن «خىزمىتىمىز يېڭى بۇلغان يۇقىرى پەللىگە يەتتى»دىگەن يەرگىچە يازغاندا،خوتۇننىڭمۇ يۇقىرى پەللىسى يىتىپ كىلىدۇ،ئەگەر تېخى كەلمىسە يەنە داۋاملىق يازىمەن «يىغىنچاقلاپ ئېيتقاندا،بىزنىڭ خىزمىتىمىز............. چوقۇم بىر يۇقىرى پەللىدىن تېخىمى يۇقىرى بولغان بىر پەللىگە يېتىدۇ،»دىگەن يەرگە كەلگەندە ئۇنىڭمۇ چوقۇم كىلىدۇ، مەن بۇ يېردە ئۈچ قېتىم يۇقىرى پەللە بۇلۇپ بۇلدى،ئۇنىڭ بىر قېتىممۇ كەلمەسلىگى سەۋەپسىزدە!
بۈگۈنكى ئاخشامنىڭ ئەھۋالى سەل قىيىنچىلىقى باردەك قىلىدۇ. يۇلۋاس ئەتتىرلا چېچىپ قالماستىن، ئالاھىدە تىكىلگەن ئىچ كېيىم كىيىۋاپتۇ، 1.56 مېتىرلىق بەدىنىنڭ قەددىنى روسلاپ،32A كىلىدىغان كىچىك كۆكسىنى تىك قىلىپ، چىگىۋالغان چاچلىرىنى قۇيۋېتىپ،كۆزلىرى بىلەن مېنى ئۇزىگە تارتماقچى بۇلىۋاتىدۇ. يۇلۋاس نىڭ بوينى بەك ئۇزۇن ھەم ئىنچىكە،بېشى يۇمبۇلاق،چېچىنى قۇيۋەتسە بەكلا ماسلاشمايدۇ،مۇشۇ تۈز تۇرغان ھالىتىگە قارسا،چاچلىرى سومبۇل گۈزەل ئەمەس، تەتۈر تىكلەپ قۇيغان توباغا ئوخشاپ قاپتۇ. ئەمما قانداقلا بولمىسۇن،بۇ توبا پەرماننى چۈشۈرۈپ بولدى،مەن دەرھال ئەمەل قىلىپ ئىجرا قىلىشىم كېرەك!
-------
ئاپلا، تازا ئىلھام تۇتقانتى رەڭلىك سورۇندىن بىرسى چىقىپ قالدى، داۋامى دۈشەنبىگە قالدى.....