ئونلۇق كەسىر چېكىتىنىڭ ئىشلىتىلىشى
يوللانغان ۋاقتى : 2009-01-18 12:54:24 كۆرۈلۈش سانى : 70
ئونلۇق كەسىر چېكىتى ئەڭ بۇرۇن16 - ئەسىردىكى گېرمانىيە ماتېماتىكى كراۋسنىڭ ئەسەرلىرىدە ئۇچرايدۇ. ئۇ ئىشلەتكەن ئونلۇق كەسىر چېكىتى «.» نىڭ مەنىسى ھازىرقىسى بىلەن ئوخشاش بولۇپ، پۈتۈن سان قىسمى بىلەن ئونلۇق كەسىر قىسمىنى ئايرىش بەلگىسى ھېسابلىنىدۇ.
ئونلۇق كەسىر ئونلۇق سىستېمىسىدىكى كەسىر بولۇپ، ئۇنى10 نىڭ دەرىجىسىنى مەخرەج قىلغان ئاددىي كەسىر دەپ قاراشقا بولىدۇ. ئونلۇق كەسىر دەسلەپ جۇڭگودا پەيدا بولغان ۋە ئىشلىتىلگەن، ئونلۇق كەسىر چېكىتى «.» نىڭ قوللىنىلىشى بولسا يېقىنقى300 يىل مابەينىدىكى ئىش. جەنۇبىي سۇڭ دەۋرىدىكى بۈيۈك ماتېماتىك چىن جيۇشاۋ (1202 −1261 ) نىڭ «ماتېماتىكىدىن توققۇز باب» دېگەن ئەسىرىدە ئونلۇق كەسىرنىڭ ھازىرقى زاماندىكى يېزىلىش ئۇسۇلى كۆرۈلىدۇ. مەسىلەن، ئۇ324506.25 نى رەسىمدە كۆرسىتىلگەندەك ئىپادىلىگەن. «قالدۇق 餘» دېگەن خەت بىلەن مۇشۇ خانىدىن كېيىنكى قىسمى پۈتۈنلەي ئونلۇق كەسىر قىسمى ئىكەنلىكىنى ئېنىق كۆرسەتكەن. «قالدۇق» خېتى ھازىرقى ئونلۇق كەسىر چېكىتى رولىنى ئوينىغان.
غەربتە ئونلۇق كەسىر چېكىتىنىڭ كەشىپ قىلىنىشى16 - ئەسىردىكى بىلگىيە ماتېماتىكى سىتېۋېنغا مەنسۇپ . ئۇ قوللانغان ئونلۇق كەسىر بەلگىسى خېلى مۇرەككەپ. مەسىلەن، ئۇ912 .5 نى مۇنداق يازغان:
5,9①1②2③
كېيىن بەزى غەربلىكلەر912 .5 نى مۇنداق يازغان:
″′2 ″1 ′9 ,5
ياكى «,» ئارقىلىق ئونلۇق كەسىر چېكىتىنى، «①، ②، ③ » ياكى «′، ″، ″′» ئارقىلىق ئونلۇق كەسىر چېكىتىدىن كېيىنكى ئونلۇق كەسىر قىسمىنىڭ1 ىنچى،2 ىنچى،3 ىنچى خانىلىرىنى ئىپادىلىگەن.
|
|