ئەلتۇغ: تاۋۇس ئەللەيىن(شېئىرىي چۆچەك)

ئەلتۇغ

ئابدۇرۇسۇل مۇھەممەد ئەلتۇغ
0 s8 J% n6 d9 h3 o- Cتاۋۇس ئەللەيىن

(شېئىرىي چۆچەك)
5 D% G( y3 q; Z
: K7 U7 P# c4 D  L8 q4 z' ^# o7 Cتېپىپ بولغۇچە ئىشنىڭ ئېپىنى،
" [- r$ W) X( Y8 B0 Y" E3 y' {) nقىلغاچ تۇراي دېدىم ئېشەك گېپىنى.
0 ^! C$ V+ Y4 H1 T' P: g4 [
‹‹بۇرۇن بۇرۇندىكەن...›› گېپىمنى يۆتكەي،
بۇنىڭدىنمۇ ئاچچىق بىر ھەزىل پۈتكەي!

‹‹...بىر ئېشەك بولغانىكەن...جاپاكەن ئىشى...››
; C; e; x1 @. ]$ W9 b7 Yشۇنداق باشلىناركەن چۆچەكنىڭ بېشى...

باغلاقتا تۇرۇپ بەكمۇ زېرىكىپتۇ،
ئاچچىقتا بوغۇلۇپتۇ،تېرىكىپتۇ.
0 q" @7 s$ g; t) \0 A0 h
: i) c6 ?  r- W; zيۇلۇپتۇ قوزۇقنى جان ئاچچىقىدا،
(قاچمايدۇ! دەپ بەلگە يوق-تە، قاشقىسىدا!)

' D/ }7 f1 q4 F2 a1 _جاھاننى ئايلانماقكەن ئەسلى مەقسەت،
يايلاقتا ئەركىن-ئازاد سۈرمەك راھەت!
% E! ~4 ?+ \: z! l
8 L. p  U1 Q, Tچېپىپتۇ مەھەللىنىڭ چېتى بىلەن،
7 k' `6 I$ g. N. w! I' P# B7 d& Eگاھىدا قۇرۇق ئۆستەڭ ئىچى بىلەن.

كەڭ يايلاق بوپتۇ نېشان يېتىدىغان،
0 b. Y3 |$ @  n# a+ J(ھېچكىمگە كۆرۈنمەيلا كېتىدىغان).

بىر تاتلىق خىيال بىلەن يوقاپ ئېسى،
(ئېشەكنىڭ دائىم نەسمۇ قىلغان ئىشى؟!)
' P+ h/ g* e5 S8 ]! a
تۇيۇقسىز پۇتلىشىپتۇ بىر كورىغا،
مۈدۈرۈپتۇ بەكمۇ چوڭقۇر بىر ئورىغا.

زەھەردەك سۇيۇقلۇققا چۈشۈپتۇ دۈم،
ئون چۆكۈپ، ئون بەش لەيلەپ پۈتۈپتۇ ئۈن...  
8 c2 y0 m# K% B$ a1 K8 F) z
ھۆ...!بەتتام! نەچچە يۇتۇم ئىچىۋاپتۇ،
% y5 Z9 H; d6 X+ o/ h7 D# Gمىڭ ھازا ھەپىلىشىپ چىقىۋاپتۇ.
. T; }6 q3 V# {
كۆزلىرىنى ئاچالماپتۇ،ئېچىشىپتۇ،
* f/ T+ [1 q% g# ]4 _9 y( y# hتۈكلىرى چاپلىشىپ بەك قىچىشىپتۇ.
* W3 m/ ?5 e- }9 d& q
ئەمدىلا ماڭماي تېخى يەتتە قەدەم،
; a$ ^" w- J/ D' iيېڭى بىر ئازگالغا چۈشۈپتۇ كالتە پەم...
5 B4 W0 k! U% Q1 E5 i
% N% T& C  ~3 j2 R3 H0 b6 j9 r+ Nشۇ يۇسۇن ئون ئازگالغا كىرىپ-چىقىپ،
% W8 F- S8 L3 f* `ماجالى قالماپتۇ ھېچ جەھلى قېتىپ.
5 D7 f7 B5 I" ^3 S1 n
نەچچە رەت پولدوڭ ئېتىپ ھەم تېپچەكلەپ،
چىقىپتۇ مىڭ جاپادا ئۆمىلەكلەپ.

- D& V  ^. Y- z3 V# N, V- Q9 kھۆ تۇتۇپ ياندۇرۇپتۇ قىلىپتۇ قەي،
0 H1 j+ ~4 `% M( j7 X+ a9 uپىيەنچۈك قۇسقىنىدەك ئىچكەندە مەي.

! I( y& ~: v% V1 Y0 ]% N: eئۆمرىدە قالماپتىكەن مۇنداق كۈنگە،
چىقىپتۇ ئاپتاپ چۈشكەن ئېگىز دۆڭگە.

, [; L7 D9 h6 y: s+ }بىر ھازا قاقلىنىپتۇ كۈن نۇرىغا،
+ P9 F% G8 I' o/ cنەچچە رەت سىلكىنىپتۇ ھەم زورىغا.

% P! e. U' r( p4 ^. ^قۇرۇپتۇ تۈكلىرىمۇ خېلى ئوبدان،
+ w! r5 |5 Z% cكۆزلىرى ئېچىلىپتۇ قاپتۇ ھەيران.

2 `5 ?& S. R' }. r( r- dقارىسا ئۈستىبېشى رەڭدار، لېۋەن!
رەڭگىدىن خىجىل ھەتتا ھەسەن-ھۈسەن!

/ E( O" I2 d7 z: b& e+ d0 aچۈشكىنى بوياقچىنىڭ ئورىسىكەن،
ھەر ئازگالدا بىر خىل بوياق خۇرۇچىكەن.
" V7 n5 D0 K2 {: Y
زوقلىنىپ ئۆز ئۆزىگە تويماي بېقىپ،
' W, Z' v0 S+ r2 \9 s# h4 aۋۇجۇدى چاپچىپ، ئىللىق ھېسقا پېتىپ.

& L$ Z: q. L* @1 T  k7 Tشۇ ھامان كەپتۇ زۇمرەت كۆل بويىغا،
- L$ a  y) K  }. hقاراپتۇ سۈزۈك سۇغا-زەر تونىغا!

  I+ H9 ?, y% g) A  U3 X/ kتوزمۇ ئاھ، قالسۇن بىكار شۇنچە رەڭدار،
پاھ، گۈزەل تۇرقى كۆزنى قاماشتۇرار!

كىمدە بار مۇنداق سۆلەت، كاتتا زىننەت؟
( L  A$ ^3 M  Wئىگىسى قىپتۇ ئاڭا چەكسىز ھىممەت!
  F8 I. ]- I5 D
5 L" f* m2 ]' w# C  \4 D; gباشقىدىن ماغدۇر كىرىپ پۇت-قولىغا،
تايتاڭلاپ مېڭىپتۇ ئۇ ئۆز يولىغا.
3 f& A0 h* u6 o7 Z
. A# \7 e6 z7 Y' A' U( ^% x1 W' Bچېپىپتۇ ناخشا ئېيتىپ يايلاق تامان،
ئىلكىگە قالغىنىدەك يەرۇ-جاھان.

ئۇچراپتۇ نەچچە جاندار قىلىپ سالام،
( i4 x4 D5 s( h, J4 U5 [سالسۇنمۇ نەزەر-گۈزەر تۇرسا پالان؟

" M+ u( _6 N( sقۇلاقنى شىڭشايتىپ تىك قىپتۇ سەپەر،
تۇرقى پاھ، سانغۇن ئىكەن قۇچقان زەپەر!

- H& ?& K; f3 l  Q; \چېپىپتۇ توختىماستىن نەچچە سائەت،
3 O9 c  S0 v: M, k(ئىلاھىم بەرگەي ئاڭا چوقۇم ئامەت!

بىر قېتىم ئوڭغا تارتىپ قالسا ئىشى،
& L6 ^0 |: L! Oيېتەرمۇ دەيمەن ئۇنىڭ كۆككە بېشى؟!)

" s& Z" k$ }$ P! l5 Z, Qئۇچراپتۇ بىر توپ ئېشەك يولدا ھەش-پەش،
بولۇپتۇ ئاڭا مەپتۇن،ھەيرانۇ-ھەس!
! l% |0 E5 g4 `+ U; ~; u
8 G, I& o! J1 ]! U7 o0 b3 ?$ Jقىلىپتۇ ھۆرمەت بىلەن چوڭقۇر تازىم،
: `" R$ _0 W$ E2 \: @; _* sسوراپتۇ سوئال ئۇندىن بەك مۇلايىم:

‹‹-ھەزرىتىم، نەسەبىڭىز قايسى ئۇرۇق؟
5 Q8 ^- w7 R; d$ n1 Q, zمۇبارەك نامىڭىزنى بىلسەك تولۇق.

. c) @5 a* y3 i8 p3 Nبولاتتى مۇرادىمىز ھاسىل تامام،
خىزمەتتە بولار ئىدۇق پۈتكۈل ئاۋام!››

بۇ گەپتىن ئېشەك بەكمۇ كىرىلىپتۇ،
يالغاننى توقۇپ ئاڭا بېرىلىپتۇ.

6 j) e- _( W; o) Y7 F7 ^" x& H/ Jباشلاپتۇ دەرھال تېخى پو ئاتقىلى،
5 ?: K7 }/ ~8 \5 Y0 T9 k(بارمىتى ياكى تونۇش تەپ تارتقىلى؟!)
. f7 e2 S) p! h6 F
‹‹-كەمىنە ئالتۇن ئۇرۇق ئەسلىدىنمەن،
/ @+ ]* F( Z$ }# l7 Bئون ئەۋلاد پادىشاھنىڭ نەسلىدىنمەن.

. u! i" u6 X; {7 R! lكامالەت تاپقان ئىلمىي نۇجۇمدىمۇ،
سەرۋازلىق،جەڭ تەبىرى-ھۇجۇمدىمۇ...

7 `; F. @+ v& u( gئوقۇغان يەتمىش دەستۇر،ئون مىڭ كالام،
قالمىدى ئۆگەنمىگەن بىرەر چالام!

گەر جۇغۇم بولغان بىلەن سىلەرگە تەڭ،
ياراتقان نەچچە رېكورت-دۇنيادا ئەڭ...
4 T- h( v! G5 Y
پۈتۈلگەن نامىم بىلەن ئونلاپ قامۇس،
% m) X! U$ z( `% Q" f  z, ]تەرجىمىھال، ئابىدە تاش ھەم ئوكيانۇس.
. |* D  ]/ |% O
بىلسەڭلار ھېچ كىشىگە ئوخشىمايمەن،
كەلسە- كەلمەس جايدا ئەسلا توختىمايمەن.
5 k2 R9 V6 i: w9 q% U  s
تەربىيەلەپ يېتىشتۈردۈم مىڭلاپ تالىپ،
ياشىدىم ئۆمرۈم بويى شۈنچە غالىپ.

8 Z9 a2 a1 i7 @( s4 }- d- P. oھېچ كىشى كەلمىدى تەڭ ماھارەتتە،
يېڭىمەن ھەممىسىنى پاراسەتتە.

يېتىشتىم نەزمە، نۇتۇق-تەبلىغدىمۇ،
زور شەرەپ قۇچتۇم ئۇرۇق-قەۋمىمدىمۇ.

7 m# J1 z8 u) s% T5 fنام بەردى ماڭا ‹تاۋۇس ئەللەيىن› دەپ،
6 y% X3 @) c" q2 g$ Uياراشتى زەر تونۇمغا، ئەقلىمگە زەپ.

ئۆگەندىم ھۆكۈمدارلار دەستۇرىنى،
$ Z( P' h+ i" m8 mدىلىمغا تېڭىپ مەھكەم ھەر قۇرىنى.
; i' u: m9 K8 ], V0 K, P: N+ l
ئىلكىمدە بولسا ئىدى بىر مەملىكەت،
; A9 [7 O! t% E/ L) E8 d8 z! @ھۆكۈما بولۇش دېگەن يوقلا بىر گەپ!››
/ S. ^6 T  K, i4 f
3 \( N* X6 S2 gدەپتۇ-دە، ھەيران قىلىپ ئۆز گېپىدىن،
; p0 U* P' |) ?, x. j) @& Dكۈلۈپتۇ ھۇزۇرلىنىپ ئىچ-ئىچىدىن.
) S: |6 W: f+ g- e; _+ H
(ئېشەكتە نەدە ئەقىل دەلىللەشكە،
& ]/ k. G4 ?6 v6 g, dئېشەكنى ئېشەك ئالداش قىزىق ئىش-ھە!)
- n. R/ f4 B9 J- T. F/ I
ئېشەكلەر ئالقىش بىلەن ھاڭرىشىپتۇ،
: I5 @$ s; N5 J7 d, F: Yشۇ ھامان ئۇنى خاقان سايلىشىپتۇ.

يېنىشلاپ ئاڭا تەزىم قىلىشىپتۇ،
قۇت-بەخت،ئۇزۇن ئۆمۈر تىلىشىپتۇ.

راسلاپتۇ شاھلىق كۇرسا، ئالتۇن كەمەر،
توقىسى ئالماس ئىكەن، كۆزى گۆھەر.

+ ^/ o6 V/ I! w4 o+ hجابدۇپتۇ كەڭ سەينانى شۈنچە ھەيۋەت،
رەڭدار شار، گۈل-چېچەكنى ئېسىپ رەت-رەت!
( B- U0 }. B; G1 Q) E
* w8 L4 |$ ?/ }يىقىلىپ پادىشاھنىڭ  ئايىقىغا،
تۇتۇپتۇ لوڭقا تېزەك-مايىقىغا.
, {" s3 ^0 _7 N5 Z. ?$ S
بارابان ئەترىتىدە ئىكەن گۈلچاي،
( k: ?4 [4 m% Kتەق قىپتۇ داقا-دۇمباق، ناغرا-سۇناي!
8 R8 l$ E" i8 @( y' \" Y/ E) A
بىر دەمدە نەزمە-نوتا يېزىلىپتۇ،
0 r( Y: Y: ]( ?8 A& B  t/ @0 M9 cئوركېستىر رەتلىككىنە تىزىلىپتۇ.

تۈزەپتۇ ھەممە تاشقى قىياپەتنى،
: \& S1 b1 `( z& E1 ~; ^قىزىتماق بولۇپ كەچكى زىياپەتنى.
/ F7 N, c% O/ U- n4 |3 g. ^
& B3 ?, I: P3 Wراسلاپتۇ ئۈستەللەرگە ئوت- خەسنى نەق.
3 w+ L" X4 ?6 c4 g- M# {0 x" nكوزا-كوزا مەي-شارابلار بولۇپتۇ تەق.

( E7 k/ c" E) n1 J& }پايانداز ساپتۇ ئۇزۇن چىقىرىپ يول،
تۇرۇپتۇ ئىككى چەتتە باغلىشىپ قول.

پادىشاھ قەدەم ئاپتۇ ھەيۋەت بىلەن،
ھاياجان، مەغرۇرلۇقتا غەيرەت بىلەن.
" ~8 P% F4 |3 k7 V. d! _
باشلىنىپ ئەمدى تەخت مۇراسىمى،
" i% f9 G# \% }  mبولۇپتۇ كۈتۈلمىگەن ساراسىمى.

(خالايىق،گەپ توقۇغان بولسام ئۆلەي،
( c, g0 V& s1 N, @+ \ئېشەككە ئوڭ كەلسۇن ئىش،مەن بىر كۈلەي!)
9 U7 D' r' M+ `) h
تۇيۇقسىز گۈلدۈرلەپتۇ كۆپكۆك ئاسمان،
چېقىپتۇ چاقماق ھۇۋلاپ قارا بوران.

2 R& }/ G8 z0 J0 ^+ K  R0 Tچېلەكلەپ قارا يامغۇر قۇيۇلۇپتۇ،
9 p0 ^) a3 ?- O% L; t( W+ U4 Y+ X/ Lيەر-جاھان، دەل-دەرەخلەر يۇيۇلۇپتۇ.
' D2 K' Z( ]5 N+ c  q# }4 P5 B, U
بىچارە ئېشەك دالدا تاپالماي ھېچ،
! p) |5 u' j/ v0 M' H, k9 J" Nبولۇپتۇ يامغۇردا ئاھ،مىلىچ-مىلىچ!
( e1 t4 j1 \+ y8 e: O1 P. }8 }
ئېقىپتۇ ئۈستىدىكى بوياقلارمۇ،
پاك-پاكىز يۇيۇلۇپ باش-تۇياقلارمۇ.

شۈمشىيىپتۇ تۈكلىرى تەتۈر يېنىپ،
3 q& W1 O, A! B4 H$ uكۆزلىرىگە لىققىدە ياشنى ئېلىپ.
, n& E+ n  h& N: O
3 z& q4 U" B' L+ ^1 fقېنى ئۇ سۆلەت بۇدەم شاشلىغۇدەك؟
نېمە گەپ قالدى مانا تاشلىغۇدەك؟

6 L. E: r) |3 ^5 c3 g! x9 P3 Wنومۇستىن پۇچۇلىنىپ ئۇ بىچارە،
ئۆلگەنمىش، ئۆلمەي ئاڭا نېمە چارە؟
& u6 T* b3 u- q; ]; }* m, g% N8 O
, [7 `  d- }+ _% X6 b* T6 Jئېشەكلەر نېمە دېدى؟ بۇ نامەلۇم،
كەلمىدى ئۇ تەرەپتىن گەپنى تەشكۇم!
' j! O+ x7 P1 R% `7 ?4 M! Y8 l
بىرسى دەر:ئۆلگەنمىش ئۇ ئاھانەتتە،
: \9 y1 S6 K/ O6 V& P7 Pبىرسى دەر: روھى بارمىش ئامانەتتە.
, {/ ~8 s9 ?  t1 W% l' g3 W
مەن دەيمەن: بۇ-بوياقنىڭ كاساپىتى،
; T0 P" ~/ ]6 i* @9 z5 xتاسادىپ بىر ئېشەكنىڭ پالاكىتى!
/ e! C# ]; C  `" {
! y5 o7 v( u& |6 @خەپ، ھەرگىز كەپ قالمىغاي ئارىمىزغا،
ئاڭقىرماي تۇز سەپمەيلى يارىمىزغا!

ساقلانغاي ھەر كىم شۆھرەت غەۋغاسىدىن،
2 I% R% t; b+ Y) E0 L6 Vبىمەسەل كەلگەن ئامەت سەۋداسىدىن!

  V* T3 k! E# J  A& Z& j% Bتۈگىدى بالام مانا،بۇ ھېكايە،
يۈرمەيلى ئەمدى قىلىپ دوق -كېنايە...

(تامام)

$ }; x( }* N* R- }$ {2012-يىلى 5-ئاي. يەكەن

ئەلتۇغ

دىققەت: كۈلۈپ ئۈچىيىڭىز ئۈزۈلۈپ كەتسە مەن جاۋابكار بولالمايمەن! ئەڭ ياخشىسى يۈرەك كېسىلى بارلار، ئاسان ھاياجانلىنىدىغانلار كۆرمەڭ! ئاندىن ئۆيدە جۆرىڭىز بىلەن قىزىرىشىپ قېلىپ، قاپاق ئاچماسلىقنى نىيەت قىلغانلار ھەرگىز ئوقۇپ سالماڭ! بولمىسا ئېسىڭىزدە يوق كۈلۈپ سېلىپ، كۆرسەتمەكچى بولغان سۈر-ھەيۋىڭىز يوقاپ كېتىدۇ...

تۈرگۈن

تەربىيىۋى ئەھمىيتى يوقۇرى بولغان چۆچەككەن. روھلاننى بىر قاينىتىپ، يېڭىلا ئۆچۈرۈلگەن بىر تىمىغا يازغان ئىنكاسىڭىزدىن سىزنىڭ چوڭقۇر پىكىرلىك ئۇقۇتقۇچى ئىكەنلىكىڭىزنى ھىس قىلغان ئىدىم. بۇ ئىبرەتلىك شىئېرىي چۆچەكنى ئوقۇپ، سىزنىڭ قەلەم قۇۋۋىتىڭىزگە بولغان قايىللىقىم تېخىمۇ ئاشتى.
قەلەم تولپارىڭىز ھارمىغاي.

نەپرەت

مەن بۇ شىئىرنى بۇرۇن ژۇرنالدا كۆرگەن..شۇ چاغدا ئاپتورغا قارېماپتېكەنمەن.ئاپتور سېزمۇ ？

ADiL

{:5_171:} دەششەت كەلتۈرۈپسىز، تەربىيۋى ئەھمىيتىمۇ چوڭقۇر ئىكەن.
بىرگەپنى سورىۋالسام بولاتتى.

! w# I8 N% M# |1 W

كامالەت تاپقان ئىلمىي نۇجۇمدىمۇ،
سەرۋازلىق،جەڭ تەبىرى-ھۇجۇمدىمۇ...

7 r& _/ [/ n* m: r) a
9 ?. \6 k1 X! t0 Z7 ?2 Aبۇنىڭدىكى «نۇجۇم» دېگەن سۆزنىڭ مەنىسىنى تازا چۈشىنەلمىدىم، لوغەت ئاختۇرسام « كونا يۇلتۇزلار: ئىلمىي نۇجۇم» دەپ يېشىپ بەردى.

ADiL

نەپرەت007 يوللىغان ۋاقتى  2013-12-21 00:17
8 D' g1 d6 A5 U+ m" B! \* A. L) Oمەن بۇ شىئىرنى بۇرۇن ژۇرنالدا كۆرگەن..شۇ چاغدا ئاپتورغ ...

7 ?. c0 G1 p: Iسىزگە تەۋسىيەم:
9 j' G! m8 l8 K1 gتۆۋەندىكى ئادرىسقا كىرىپ، تېمىنى تەپسىلىي ئوقۇپ چىقىڭ، شۇندىلا ھەممىنى بىلىسىز.
. E+ s( s% T  F! eئابدۇرۇسۇل مۇھەممەد ئەلتۇغنىڭ تەرجىمىھالى
/thread-13002-1-1.html

alxir

بۈگۈن روھلاننى ئېغىلغا ئوخشىتىپ قويدىڭىزغۇ؟ نەگە قارىسام ئېشەك، تېخى بايىلا بىر ئېشەكنى ئۆلتۈرۈپتىكەنسىز. ھازىر يەنە بىرى ئۆلۈپتۇ. (چاقچاق جۇمۇ) {:5_163:}
ئاللا قولىڭىزغا دەرت بەرمىسۇن. تەڭگىلىرىمنى سىزگىلا خەجلەيدىغان ئوخشايمەن جۇمۇ.

tapan

ئاپىرىن ئۇيغۇر ئوغلانى سىزگە! تۇنجى قېتىم يازمىڭىزنى كۆرۈپلا سىزنىڭ قانداق كىشى ئىكەنلىگىڭىزنى تەسەۋۇر قىلغانتىم. ئادىلجان ئاتامان قالدۇرغان ئادرىستىن سىزنىڭ تەرجىمھالىڭىزنى كۆرۈپ دەرۋەقە مەرىپەتپەرۋەر، ئانا-تىلنى سۆيىدىغان ،مىللىتىمىزگە ئاز بولمىغان تۆھبىلەرنى قوشۇۋاتقان قەلەم-ئەلەمگە ماھىر  كىشى ئىكەنلىگىڭىزنى تېخىمۇ تونۇپ يەتتتىم. سىزگە بولغان ھۆرمىتىم يەنە ھسسىلەپ ئاشتى. روھلانداشلار ھەم مىللىتىمىز نامىدىن  سىزگە  رەھمىتىمنى بىلدۇرىمەن.

بەر

بىز  تىلغا باي مىللەت  پەقەت تىلغا مۇشۇنداق يۇمۇرىستىك تۇيغۇ بەرگەندىلا  ئۇنىغا  جان كىرىدۇ

.sirdax.

يارايسىز جۇمۇ بەك قاملاشتۇرۇپ يىزىپسىز