قىز-ئوغۇللارغا خىتاپ

ulpat

                         قىز ئوغۇللارغا خىتاپ    (ئابىدە)

  بۇ تىمىنى يىزىشتىن ئاۋال مەن شۇنچە ئويلاشتىم، تىمىنى نەدىن قەيەردىن باشلاشنى زادىلا بىلەلمىدىم،
& ]+ X( f# u4 m2 U: ^$ Pئىچىمدە ئويلىغان، كۆزۇم كۆرگەن نۇرغۇن مەسىللەرنى ئوتتۇرغا قويۇپ بىقىشنى ئويلىدىم، لىكىن بۇ جەھەتتە مىنىڭ قەلەم قۇۋىتىم ئاجىز كىلىشى ئىنىق.
   <<قىزلار__ مىللەتنىڭ ئانىسى، كەلگۇسىنىڭ كىلەچىكى! >>، گىزىت -ژۇرناللاردا خۇددى شۇئار يىزىلغاندەك يىزىلغان بۇ خەتلەر ئادەمنى ئۆزىگە شۇنداق جەلىب قىلىدۇ، توغرا دىمىسىمۇ قىزلار مىللەتنىڭ ئانىسى، ئۇلار كەلگۇسىنىڭ كىلەچىكى~~
ئويلاپ بىقىڭ ، سىز ئاشۇ مىللەتنىڭ ئانىسى بولغان قىز ئۈچۈن نىمە ئىش قىلىپ بەردىڭىز؟ خەلىقئالەم ئالدىدا ئۇنىڭ رەسۋا ھالىتىنى كۆرگىنىڭىز سىزنىڭ بەختىڭىزمۇ؟ سىزنىڭ خۇشاللىقىڭىزمۇ؟ ئۇلار يامان يولغا ماڭسا سىز توسۇشنى ئويلاپ باقتىڭىزمۇ؟ تۆۋەندىكى مەزمۇنلارنى ئوقۇپ كۆرۇپ بىقىڭ

* W! T9 ~6 c* b/ u9 V  T                              ئۇيغۇرلاردىكى شەرمىي-ھايا ئىسراپچىلىقى
                                               
: s% d- Z" x' ]- O; L! \* P: g                                                   ئەختەم ئۆمەر
8 U+ T4 }6 F. a, q% ~
  شەرمىي-ھايا - بىر جەمئىيەتنىڭ نازۇك پوستى، بىر مىللەتنىڭ ئېسىل ئەڭگۈشتەرى. ئۇ ئىنسان ئۈچۈن مەڭگۈلۈك لىباس، ئۇ ھەرقاندق ئىنساندا تەلتۆكۈس بولۇشى كېرەك بولغان گۆھەر! بۇ يەردە بىز ئاساسلىقى قىز-ئاياللار ھەققىدىلا توختىلىمىز. چۈنكى ھەممە ئائىلىدە قىز-ئاياللار بار، قىز-ئاياللار مىللەتنىڭ كەلگۈسىنى تۇغقۇچى ۋە يېتىشتۈرگۈچىدۇر!
' @# P; V& @7 ]2 z2 [  غەرب ئەللىرى كىنو-تېلېۋىزىيىسىنىڭ مەدەنىيەت سورۇنلىرىمىزغا شىددەتلىك باستۇرۇپ كىرىشى بىلەن بىللە كىرگەن ئاتالمىش پادىچى ئىشتانلىرى ۋە يەڭسىز كوپتىلىرى بىر قىسىم خانىم-قىزلىرىمىزنىڭ يارىشىملىق كۆينەكلىرىنى سالدۇرۇپ تاشلاشقا ئۈلگۈرۈپ، تال-تال سۇمبۇل چاچلارنى قىسقارتىپ، يالىڭاچلىنىشنىڭ بىرىنچى قەدىمىنى بېسىپ بولغان ئىدى. يارىشىملىق رەڭمۇ-رەڭ كۆينەكلەرنىڭ ئورنىغا ئالمىشىۋالغان پادىچىلار ئىشتىنىنى كىيگۈچىلەرنى ھەزىلكەشلەرنىڭ ئاتىشى بويىچە « تەمبۇر پاچاق، دۇتتار قوڭ »قىلىپ كۆرسەتتى؛ بۇنى بىز « يەرشارى خاراكتېرلىك ھادېسە »دەپ سۈكۈت قىلىپ تۇرساق، بۇخىل كېيىم بارغانسېرى تار، بارغانسېرى شالاڭلىشىپ ئۇياتلىق جايلارنىمۇ ياپالمايدىغان دەرىجىگە تەرەققىي قىلىدى. بىر تۈركۈم خانىم-قىزلىرىمىز ئارىسىدا ئالدىدىن قارىسا كىندىكى ۋە كىندىك ئەتراپى، كەينىدىن قارىسا ئارقا ئېرىقچىسى بىمالال كۆرۈنۈپ تۇرۇش ياكى بولمىسا ئاپئاق پاچاقلار تۇغما ھالەتتە نامايان بولۇش مودا بولدى. ئىشتاننىڭ ئېغى كىچىكلەپ، بېغى بوشاپ، ئۇلار بارغانسېرى بالىلىق ۋاقتىدىكى تۇرقىغا، قىلىقىغا قايتقىلى تۇردى؛ ئېغىدا دۇكان ئېچىشتىن ئۇيالمايدىغان ئەركىنلىك، كىيىملەرگە پاتماي قېلىۋاتقان « يەرلىك مەھسۇلاتى »نى كۆز-كۆز قىلىشتەك دادىللىق بارلىققا كەلدى. بۇ، بىز غەربلىكلەردىن قىزىقسىنىپ ئالغان ھارام سوۋغا - ئىپپەتنى ئۇنتۇپ، ئاتالمىش « زامانىۋىلاشقان » ھاياسىزلىق ئىدى!...
  `3 _, v- S- {* c3 t  خوش، ئادەمنىڭ بوۋاق ۋاقتىدىكى، 2-3 ياشلىق ۋاقتىدىكى كىيىم كېيىش ئادىتى، تەقى-تۇرق شەكلى چوڭ بولغاندىمۇ يارىشارمۇ؟ ئۇچاغدا ئوماق كۆرۈنگەن نەرسە، تۇيۇلمايدىغان ئەۋرەت بالاغەتكە يەتكەندە ئۇنداق تۇيۇلمايدۇ، ئەلبەتتە. ھازىر بەزى چوڭ شەھەرلەردىكى چار يىلاندەك تولغۇشۇپ « بولاق مانتا! كۆرسەڭ كۆزۈڭگە، يېسەڭ ئۆزۈڭگە پايدا » دېگەندەك مېڭىشىۋاتقان قىز-چوكانلىرىمىزغا ھەرگىزمۇ ياراشمايدۇ. چۈنكى، شۇلارنىڭ بەزىلىرى ئانا بولۇش يېشىغا يەتكەن، بەزىلىرى نەچچە بالىغا ئانا بولۇپ بولغانلاردۇر. ئېنىقكى، ئۇلار دىيانەتلىك، ھايا-نۇمۇسلۇق ئائىلىلەرنىڭ پەرزەنتلىرى، ھىچ بولمىغاندا ئاتا-ئانىلىرى دىنسىز ئەمەس!... ئەڭ خەتەرلىك بولغىنى شۇكى، ئاتا-ئانىلار ساپاسىز بولمىغىنى بىلەن شۇنداق ئائىلىلەردە ئەقىدە-ئىتىقاد، مىللىي ئەنئەنە، مىللىي ئەخلاق قارىشى سۇسلاشقان...
  ھەممىگە ئايانكى، ئەخلاق - ئىنساننىڭ ئىنسانلىق زىننىتى. ئەخلاقى ئۆلگەن جەمئىيەتنى قانۇن تولۇق ئىدارە قىلىشقا ئۈلگۈرۈپ بولالمايدۇ، ھۆكۈمەتمۇ باشقۇرۇپ بولالمايدۇ. ئەخلاقى زاۋاللىققا يۈزلەنگەن قەۋمنى تەبىئەت ھالاك قىلىدۇ. ساماۋىي كىتاپلاردا بۇنداق بايانالار ئوچۇق بولۇپ، بۈگۈنكى ئىلىم-پەنمۇ بۇنى ئىنكار قىلمايدۇ. بۈگۈنكى ھالاكەت ۋە پالاكەت - « ئەيدىز »نى مەركەز قىلغان مەرەزلىكلەر ئەخلاقى يوقالغان ھەربىر ئائىلە، ھەربىر ئادەمگە « ئوتنى كىم تۇتسا شۇنىڭ قولى كۆيۈش » نەزەرىيىسى بويىچە كېلىۋاتقان ئاپەتلەردۇر. شۇڭا، ئاچچىق تولغاقتىن مىڭ ئۆلۈپ، بىر تىرىلىپ بالا تۇغقان ئانىلار، تەرلەپ-تەپچىرەپ، پەپىلەپ بالا باققان ئاتىلار پەرزەنتلەرنىڭ، بولۇپمۇ قىزلارنىڭ ئىشتانلىرىنىڭ ئېغى ھەم بېغىغا ھېزىي بولمىساق بولمايدۇ. پەرزەنتلەرنى ئاتا-ئانىلىرىدىن ئايرىپ تەربىيلەش مەجبۇرىيىتىنى بوينىغا ئالغان مەكتەپلەر، مۇئەللىملەرمۇ بۇ ئىشتا تېگىشلىك بۇرچىنى ئادا قىلىشلىرى كېرەك. ھەربىر ئادەم، ئاتا-ئانا، ھەربىر يۇرت بالىسىغىلا ئەمەس، بەلكى ئۆزى باققان ئىت-مۆشۈكلەرگىمۇ ئېگە بولۇشى، ئۇنىڭ تەقدىرىگە، ھايات-ماماتىغا كۆڭۈل بۆلۈشى كېرەك. ئۇنداق بولمايدىكەن، تەبىئەت ۋە جەمئىيەتنىڭ خارلىشى، يەكلىشىدىن، نامراتلىقتىن مەڭگۈ قۇتۇلالمايمىز! ئىشلىرىمىز ئالغا باسمايدۇ، روناق تاپمايمىز، ياخشى تىلەكلىرىمىز ئەمەلگە ئاشمايدۇ!... ئويلاپ كۆرەيلى، ئىنساننىڭ قولتۇق، چاتلىرىدا قانچىلىك گۈزەللىك بولسۇن؟ بولمىسا ياراتقۇچىمىز اللە ئۇنى كۆرۈنۈپ تۇرىدىغان جايغا ئەمەس، بەلكى تەبىئىي ھالدا يوشۇرۇلىدىغان جايلارغا ئورۇنلاشتۇرارمىدى؟!...
  يۇرت كاتتىلىرى، چوڭلار، بايلار، ئۆلىما-ئالىملارنىڭ، ئېسىل بىنا-داچا، ئالىي ماشىنىدا ئولتۇرۇۋاتقانلارنىڭ بۇ جەھەتتىكى مەسئۇلىيىتىمۇ باشقا ئاتا-ئانىلارنىڭكىدىن كەم ئەمەستۇر. باشقىلار بىلەن كارى بولماي ئۆز نەپسىنى ئويلاش، قولىدىكى نام-ئەمەل، بايلىقنى ياشىۋېلىشنىڭ پۇرسىتى، دەسمايىسى دەپ قاراش - ئەخمەقلىق، نادانلىقتىن باشقا نەرسە ئەمەستۇر. باشتا تىلغا ئېلىپ تەكىتلىگىنىمىزدەك، ھەرقانداق ئىشنىڭ تېگىشلىك مەسئۇلىيىتى بولىدۇ. مەسىلەن، سىزدىكى بايلىقنىڭ، سىزدىكى ئەمەل-مەنسەپنىڭ، سىزدىكى يۈز-ئابروينىڭ، سىزدىكى ئىلىم-بىلىمنىڭ، سىزدىكى ھۈنەر-كەسىپنىڭ!... بىر راھەتنىڭ مىڭ پاتمان جاپاسى، ئون كوي پۇلنىڭ يۈز كويلۇق دەردى بولغاندەك، بىر لەززەتنىڭ يۈز ئازاپلىق مەسئۇلىيىتى بولماي قالامدۇ؟ شۇڭا ھەربىر ئادەم بىرخىل مەسئۇلىيەت مۇھىتىدا ياشىشى كېرەك. بۇ يەردە بىر گەپنى قىستۇرۇپ قويۇشنى ئەۋزەل بىلدىم، مەلۇم بىر مەشھۇر قىزبېدىكى ئىچكىرى ئۆلكىلەرگە « قىز » توشۇپ، بەش يىلدا 400 مىڭ كوي پۇل تاپقان ئىكەن، ئالتىنچى يىلى بىر ئىپلاس كېسەل بىلەن يۇقۇملۇنۇپ، كاتتا دوختۇرخانىدا 600 مىڭ كويغا داۋالىنىپ ئاران ساقىيىپ، 200 مىڭ كويغا قەرزدار بولۇپ قاپتۇ... ئېنىقكى، تەبىئىي ھالال بولمىغان ئىشتا ئىنسانغا ئارتۇقچە ياخشىلىق يوق! مۇشۇ سەۋەپتىنمۇ بەگلىك ۋە بايلىقنىڭ راھىتىدىن كۆرە ئازابى كۆپىيىپ كەتمەكتە. يالغان بايلىقنىڭ دەردى-بالاسى كۆپەيمەكتە. بەگ-بايلارنىڭ بايلىقىدىن قەرزى كۆپ، ئۆتىدىغان سۆزىدىن ئۆتمەيدىغان گېپى جىق بولماقتا!...
  خوش، گېپىمىزگە قايتساق، بەزى قىز-چوكانلارنىڭ ئىشتىنىنىڭ ئېغى قالمىغاندە، بەزىلەرنىڭ ئاغزىنىڭ بېغى قالماسلىق يەنە بىر ئەگەشمە ھاياسىزلىق بولىۋاتىدۇ. كوچىدا ماڭسا قېرى ئىتنىڭ كونا سۆڭەككە كۈچى يەتمەي سۆڭەكنى كاراسلاتقاندەك ئاغزىدىن پاقىنىڭ گېلىدىكى شاردەك كۆپۈك چىقىرىپ سېغىز چايناپ مېڭىشلار؛ يولدا، ئاممىۋى سورۇنلاردا، باشقىلار بىلەن پاراڭلىشىۋاتقاندا توختىماي ماك چايناشلار... قېلىپىدىن چىققان ھاياسىزلىق، باشقىلارغا ھاقارەت قىلىش بولۇپ ھىساپلىنىدۇ. بۇلاردىن باشقا ئەيمەنمەي ئەرلەر بىلەن تەڭ ئولتۇرۇپ تاماكا چېكىش، ھاراق ئىچىش بەزىبىر بۇزۇق ئاياللارنىڭ نورمال ئادىتىگە ئايلىنىپ قالدى. ئاپتوبۇسلاردا، ئادەم كۆپ يەرلەردە يەل مىلتىق ئاتقاندەك چاڭىلداپ سۆزلىشىۋاتقانلارنى ئۇچراتقىلى بولىدۇ: « ... ئاخشامقى سورۇندا ھېلىقى مەتۇلارغا پۇلنى تازا جىق خەجلەتتۇق دېگىنا ئاداش! قىممەت سەيلەرنى دىڭلا قىلىپ، ياڭجۇ بىلەن داخې، دا چىش قىلدۇق... ئاندىن... كېچىچە تۈزۈك ئۇيقا يوق... ھازىر تاۋيەندەخېڭ، چىشلىۋالغان ئوخشايدۇ...»
6 k, O6 b* r: F; I0 z  لەنەت!!!... مۇشۇنداق گەپلەر ئەسلىدە بىزنىڭ خوتۇن-بالىلىرىمىزنىڭ ئاغزىدىن چىقىشقا تېگىشلىك گەپلەرمىدى جامائەت؟! قىزبالا دېگەننىڭ سۆزى ھايالىق، مۇلايىم، سىلىق، يېقىشلىق، لەززەتلىك بولمامتى؟ يوشۇرۇشقا تېگىشلىك جايلار لايىقىدا يوشۇرۇلسا تېخىمۇ جەلپكار كۆرۈنمەمتى؟...
: m0 z6 A# `# G& `" u
  بىر قىسىم خوتۇن-قىزلىرىمىزنىڭ مۇشۇنداق ئېزىپ كېتىشىدە، توغرا يولدىن تېيىپ كېتىشىدە ھەربىر ئاتا-ئانىنىڭ، ھەربىر ئەركەك تۈكى بار يىگىتنىڭ ئېغىر مەسئۇلىيىتى بولىشى كېرەك!...
5 O' s8 v, c/ x* K0 L/ b  « ھاياسىز ئەلدە بەرىكەت بولماس » دەيدۇ كونىلار، ئۇنىڭغا قەتئىي يول قويماسلىقىمىز كېرەك!...
7 ], U0 Z) {) D' hمەنبە:جوڭگو مىللەتلىرى

  يۇقارقى ئەسەرنى ئوقۇدىڭىزمۇ؟ مىنىڭ يەنە ئارتۇق سۆزلىشىمنىڭ ھاجىتى قالمىدى، ھىلىمۇ ئۇيغۇر قىزلىرىمىزنىڭ، ئوغۇللىرىمىزنىڭ ئۇيقۇسىنى ئىچىشقا بىرىلگەن سىگناللار يىتەرلىك!!~~
; v4 ^8 M( g" G2 ~# M& ^
     ئەرنىڭ ئىپپىتى
7 x( m( `3 ?* l+ F4 r% g" H$ ?7 Xغوجىمۇھەممەد مۇھەممەد
كۈلسە لەۋلىرىدە گۈللەر ئېچىلار
يىغلىسا كۆزلىرىدىن ئۈنچە چىچىلار
ماڭسا ئايىغىدىن تىللا تۈكۈلەر
نەدىسەن مىنىڭ گۈزەل مەلىكەم ؟
3 H& I0 g2 m  k) D9 D% J( K, v( o* Pخوتەن دەشتىدە مەن پىيادە
0 u4 T" Q. P  E) Y0 x6 Bھاسام ئۇپرىدى قۇياش كۆزىدە .
6 h& j' d2 C! P/ O0 j, Y6 mئولتۇرۇپ ئەڭ ئىگىز بىنانىڭ پەلەمپىيىدە
- O3 J/ H- G* Vتاكسىدىن چۈشۈۋاتقان ، ئىشتان كىيمىگەن
0 ~0 k  X: R3 [. R% _# Y  Nقىزلار ئىچىدە
( X: r5 f, e+ n4 F: K/ s+ d# s- ~سىنى بارمىكىن دەپ قاراپ قالىمەن .
قاتتىق ھاقارەتتىن يۈزلىرىم چىم - چىم
& Q1 n) ]. z$ [ئانا گۆشى ساتماقتا بىر كىم
' o6 [" r/ H  d3 h( k& F- B# U5 gسەن تېخى قاندىن قورقىدىغانلىقىڭنى بىلمەيتتىڭ
دەرەخ شىخىدىكى ۋىجدانكار كاككۇك
, U$ \# W: }' u# S1 wمېنىڭ ساڭا چاڭقاشلىرىمنى چۈشىنەر بەلكىم .
سەن بىلمەيسەن بۇ يەردە
) `! \0 a1 N! ?! }( cئۇر توخماق ئەسەبىيلىشىپ ئۆز ئىگىسىنى ئۆلتۈرۈپ قويدى .
ئېچىل داستىخان ئېچىلىۋېرىپ قۇرۇتىۋەتتى ئېتىزدىكى ئاخىرقى داننى .
ساڭقاڭ ئىشىكىم ئوغرىلاندى ، تەڭەىلەرنىڭ شاراقلىشىدىن
كىلەر ئۇنىڭ تاياق ئازابىدا ھاڭرىغان ئۈنى .
چۈشۈپ ئاسماندىن ياغاچ ئاتقا مىنگەن شاھزادە
  O. V: ^% i$ j0 E+ V3 {0 tسېتىۋەتتى ئاچلىقتىن ئېتىنى ئۇتۇن بازىرىدا.
! e/ F5 h8 j: {8 B- z1 ]3 Pپادىچى تازنىڭ مەلىكىنىڭ سوئاللىرىغا جاۋاب ئىزلەپ
تۇرغىنىنى كۆردۈم كىتاپخانىدا
پەرھاد ئون يىل تەشتى بىتون ئەمەس شىرىن تېغىنى
غېرىپ پالاندى چۆلگە ئەمەس سەنەمنىڭ مۈشكۈل مۇھەببىتىگە
تاھىر ئاقتى دەريادا ئەمەس زۆھرەنىڭ كۆز ياشلىرىدا
چۈشەنمەيدۇ بۇنى مەڭگۈ ئاشىقتىن ئۆزگە .
1 \  ?1 j6 L0 Y5 g+ |+ h  Pسەن نەدە قەدىمدىنمۇ يىراق بىر يەردە
دەرەخ كاۋىكىدا مىنى ساقلاپ تۇرامسەن ؟
! B% e1 [9 `( c$ N. Z& vئاسمان ، دىڭىز ، تاغ
تۇغۇلامدۇ ئۈچ ئوغلۇم قايتا ؟.....
ئۇلارنى سەن تۇغۇپ بىرەمسەن ؟....
$ q$ C0 g, D: I/ a; w. jمەن ئۇرۇق ، ئاچ
/ e8 ]  \  |+ q' |0 y$ X7 K9 s0 Mمەن ساڭا خۇمار
ئەرلەر ئىپپىتىنى يوقاتقىلى بولدى يۈز يىللار .
0 s  A8 K  P, v" f* Rرادىئو جىنسىي كىسەل توغرۇلۇق بەرمەكتە ئىلان
+ \! `" _/ m5 M' U. zئەرلەرنى چۈچۈتكىنى ئىلان ئەمەس
3 c) o' z; J/ s. }5 @( w5 d) yقەرز سۈيلەۋاتقان تەلۋە ئاياللار .
ۋەتەن
ئەرنىڭ ئىپپىتى
ۋەتەن
& }) `, _6 R0 k+ b( r+ N) b! B% Y7 hئەرنىڭ ياتلاشقان ئېتىقادىدا
  B) ^, a7 |: Xسۇسلاشقان ئىمانىدا
داتلاشقان پىچىقىدا
چاڭقاپ ياتقان بىر سىقىم تۇپراق
قانغا ، ۋىجدانغا
قورقۇپ كەتتىم
ئۈمىدسىزلىكنىڭ يۈرىكىمنى لەختە- لەختە قىلىپ ئۇھسىنىشلىرىدىن
* p1 o$ d  m2 |) s2 Hئايال كۆز يېشىنىڭ مۇشتۇملىرىنى تۈگۈشلىرىدىن
ئىشتان بىغىغا قول ئۇزارتقاندا
4 r4 B; o3 z; s3 K3 a0 fپۈتمەس قەرزلەرنىڭ ئەسەبلىرىمنى بوشىتىشلىرىدىن .
  q2 |( v' |  F0 M+ v8 [/ M* Zئاھ مىنىڭ گۈزەل مەلىكەم
كۈلمەي ، يىغلىماي ، ماڭماي مىنى ساقلاپ تۇرامسەن
ئۇيغۇر خەلق چۆچەكلىرىدە .
0 Z2 @, |1 w; N  H& e9 pبۇ ئەسەبىي بىر نالە
جىمجىت ئاخشام زۇلمىتىدە كىيىندىم
  T6 M. v- j. y/ C0 T& `# y6 Eرەزىللىككە چوڭقۇر چۈكۈپ ئىزدەپ ئابى ھاياتنى
ئاتا مەڭگۈ مۇڭلۇق يىغلار ، ئاتا ئىزلەر ئىرادە
كۆردۈم بوۋاق چۈشلىرىدىن سانسىز يۇمران قاناتنى
8 c1 L5 f7 X- q% k6 tئەرلەر ياسار جىنازا
! q0 W5 i4 Y7 `/ J9 a0 P0 {3 w. hبۈشۈك بىلەن تەڭ تەۋرىنىپ ئۇخلىماقتا ئاياللار .
. s7 J1 e" B+ Z! t$ Cئاھۇ قانداق جان تاپشۇرغان سەييادقا
قىنى بۆرە ئۇشۇقى
قىمارۋازنىڭ تاۋكاسىدا سەكرەپ يۈرەر بىقارار .
سىم - سىم گۇگۇم تىرەك ئۇچىدىن سەكرەپ چۈشەر ئاق ئۆچكە
ئوتتىن قېچىپ ئادەملەرگە كىرەر جىنلار پاتپاراق.
يالغان سۆزنىڭ راسلىقىنى ئىسپاتلاشقا چارە كۆپ ،
! k( }( S$ c# ]# W3 q! J; B  Fئەيلەر كۆز ياش رىئاللىقنى يىرگىنىشلىك ۋە پاتقاق .
مايمۇن كىشى ئۇسسۇل ئوينار خۇشال خۇرام قامچىغا ،
0 K8 Z0 U+ z/ m5 L3 ~5 @تۆگە كىلەر مەردانە ھەم قۇتۇر ئىشەكنىڭ كەينىدە .
! |+ @! S( t4 \كۆڭلەك سالار ئاي ئىچىدە ئەفسانە قىز نازلىنىپ ،
مىليۇن ئاشىق قۇرۇپ ئۆلەر نىسى لەززەت ئىچىدە .
مۇھەببەتنىڭ رەسۋالىقى شۇنچە ئايان بولسىمۇ
1 p/ k% S- y: @# N% K" mقەسەملەردەك قاتتىق قاندىن قاچار خىيال يولۋاستەك .
8 L9 p4 W) P* `8 P% _" x4 a+ ?كونا ئايال يامار جۇل - جۇل يىرتىلغان شۇ كۆڭلنى
قارا قاغىنىڭ مەدھىيىسىدە قاقاقلاپ ئېچىلىۋاتقان تاز گۈلدەك .
كۈندىن كۈنگە ئىگىزلىمەكتە بىنا كەبى جىنايەت
# j7 }5 ?$ N, ~. I+ A( e. t" d4 E  hتۈزلەنمەكتە جان دۆڭلىرى زەنجىر تاپان ئاستىدا .
بىر كىشىدىن باشقا ھېچكىشى يوق
بىر كىشىگە تۇلۇپ كەتكەن چەكسىز دۇنيادا .
كېلەر كىمنىڭ ئاتقا مىنگۈسى
+ @: @* F8 i5 A! H$ `كېلەر كىمنىڭ نەغمە ئاڭلاپ سۇيۇقلانغۇسى
ئۈلۈك ئادەم كۈتۈرمەيدۇ ئۈلۈكلەرنىڭ جىنازىسىنى
كېلەر كىمنىڭ جەينامازدا ۋارقىرىمىغۇسى .
بۇ ئەسەبىي بىر نالە
  T( M; J' }: _( m4 N2 \. nبۇ كۈڭۈلدىن سۇ ئىچەلمەي چېقىلغان تاش پىيالە
تاڭ ئاتىدۇ غەرپ قىزارسا
كۆز تىكەرمەن شەرققە .
8 E8 n* i2 H4 E/ c3 |8 ?% R1 A+ \  مەن شۇنداق ئويلايمەن ، ئەرنىڭمۇ ئىپپىتى بولىدۇ ، ئۇ ـــ ۋەتەن . يەنە شۇنداق ئويلايمەن ، ۋەتەنسىزلەرنى ئاللاھ كەچۈرمەيدۇ . ئۇلار جەننەتتىن ئۈمىد كۈتمىسۇن . جىنايەت ـــ روھتىكى يېڭىلمەس كۈچتۇر ، ھەققانىيەتنى ئاشۇ كۈچ يارىتىدۇ . يەنە شۇنداق ئويلايمەن ، ۋەتەنسىز ئەرلەر ـــ ئىپپەتسىز ئەرلەردۇر ، ئۇلارنى دۇنيا كەچۈرمەيدۇ ، ئۇلار باراۋەرلىكتىن ئۈمىد كۈتمىسۇن .
  بالىلىقىمدا ۋەتىنىم ـــ مەھەللەم ئىدى ، چوڭ بولغاندا ئۇنى شەرقتىن تاپتىم . بالىلىقتىكى ۋەتىنىمنى قىزىلبايراق ئاستىغا كۆمۈپ قويدۇم ، يەنە شۇنداق ئويلايمەن ، ئېتىقاد ـــ ئوق ئۆتمەيدىغان قالقان . مەككىگە بارساڭمۇ ئىمان تېپىلمايدۇ . پەرۋانە شام ئالدىدا ئۆلدى . ھەييام بىر شاراپ ئىچمەي جام ئالدىدا ئۆلدى . دىۋانە نان ئالدىدا ئۆلدى . يىڭنە قۇلىقىدىن كارۋان تارتقانلار ئاپئاق ئۇستىخانلاردىن نۇرلۇق ئايۋانلارنى قۇرۇپ ، داپ ھالقىسىدىن ئەسەبى زامانلارنى ئۆتكۈزۈپ ، ساپايىسىدا باش سۆڭەكلىرىنى شاراقلىتىپ جەز قىلىپ ئاخىرى ۋەتىنىنى قۇملار ئاستىغا كۆمۈپ قويدى - دە ئۆز يېرىدە سەرسانە ئۆلدى .
  يەنە شۇنداق ئويلايمەن، ساقال - بۇرۇت قويغانلار مەن ئەر دېمىسۇن ، بۇغداي تېرىپ زاغرا نانغا تويغانلار مەن ئەر دېمىسۇن ، ئاھ خەلقىم دەپ دەرت يۇتۇپ ، مەيخانىدا قونغانلار مەن ئەر دىمىسۇن ، ئۇلارنىڭ جەينىمازدا ئىمانى نېسى ، ئەل ئالدىدا ۋىجدانى نېسى .
& a+ {9 f! W- f8 e/ c( jسۆيگۈ ئۇچۇن جان بېرىمەن دەپ بۆرىدەك ھۆركىرەپ ، ئەرلىك غۇرۇرى ئۇچۇن دەپ مۇشتلاشقانلار مەن ئەر دېمىسۇن ، ئۇلارنىڭ يۈرىكىگە پىغانى نېسى ، مەشرەپ كەبى زارۇ - زار چۆللەردە ھېجرانى نېسى .
  «ئېتىقاد » ۋە « توغرا يول » نى سۆزلەپ ، قۇياشنى تاپ ، شەرىققە قاراپ ماڭ دەپ ، ۋەزخانلىقتا شان - شەرەپ كۆزلەپ ، ئىچ -ئىچىدىن قۇرۇپ ئۆتكەنلەر مەن ئەر دىمىسۇن ، ئۇلارنىڭ سەپ ئالدىدا مەيدانى نېسى ، تىغ ئالدىدا تەن ، جېنى نېسى .
. v1 v) q- Z# l3 S$ D4 a  ^% n  ناخشا - ناۋالاردا ئازابنى ھەيدەپ ، غىلجىڭ نازلاردا يىلىگىنى قۇرۇتۇپ ، ئەركىنلىكتە پۇت-قولىنى چىرماپ ، « قېلىچتىن قورقۇپ بېشىنى ئىگىپ » ، كاستۇم ئىچىدە تىترەپ يۇرگەنلەر مەن ئەر دىمىسۇن، ئۇلارنىڭ تۇمۇرىدا دولقۇنلىغان قان نېسى ، ھاياتىغا ئۆلۈم ھەمدە شان نېسى .
  يەنە شۇنداق ئويلايمەن ، چۆلدە كارۋان ناخشىسى ئەمدى قايتا ياڭرىماس ، ئەمدى يول باشلاپ ساڭا جەڭلەردە بۆرە ئۇچرىماس .     قەدىمى جەسەت باش سۆڭەكلىرى شاھىد ، لىكىن مىڭ توۋلىساڭمۇ بىر لەھزە زۇۋان چىقماس . سەن ئۆزۈڭگە قالدىڭ ئەر .
  قاغا مىڭ يىل ياشىسىمۇ رەڭگى قارا ، بەختى قارا ، قۇش ئالتۇن قەپەزدە تۇرۇپمۇ كۆككە ئىنتىلەر . سەن ئۆزەڭنىڭ قۇلى ھەم زىندانىسەن . سەن ئۆزەڭگە قالدىڭ ئەي ئەر . خوتۇنىڭغا تۆلەپ تۈگەتكۈسىز قەرزدارسەن ، بالىلىرىڭنىڭ پېشانىسىدىكى مۇشتلىرى تۈگۈلگەن قىسمەت سايىسىنى كۆردۈڭمۇ ؟ ئەي ، ئەر . . . مەن شۇنداق ئويلايمەن .

& _7 P1 |4 K: _# _                      مانا بۇلار مەقسەتنى تىخىمۇ ئىنىق ،ئىنىق چۇشەندۇرۇپ بىرەلەيدۇ!
7 U3 Y/ g8 |5 h! g  M

                          ئاتام زامانىسىدىكى ياشلار ۋە 21-ئەسىردىكى بىز

  ئەجدادلار روھىدىن ئۆزنەك ئېلىپ، ئۆزىمىز ئۈستىدە ئويلىنىش ھازىرقى دەۋردە گەرچە نۇرغۇن كىشىلەر چوڭقۇر تونۇپ يېتىپ تەكرار تەكىتلەۋاتقان مەسلە بولسىمۇ، ئەممائەتراپىمدىكى، جەمئىيەتتىكى بەزى ئىشلار مېنى يەنە بىر قېتىم «قاقشاش»قا، ناھايىتى ئۇزۇن يىللار ئىلگىرىكى ئۇيغۇر ياشلىرى بىلەن ھازىرقى زامان ئۇيغۇر ياشلىرىنى سېلىشتۇرۇشقا مەجبۇر قىلدى.
& _7 t. k7 j) C8 v4 _$ m- r, A
  كونا جەمئىيەتتىكى ئۇيغۇر ياشلىرى گەرچە قاتمۇ-قات زۇلۇم ئىچىدە ياشىغان بولسىمۇ تورمۇشقا، ھاياتقا يەنىلا ئۈمىدۋارلىق، قىزغىنلىق بىلەن مۇئامىلە قىلغان، ھايات يولىدا تالاي قېتىم توسالغۇ، قارشىلىقلارغا ئۇچىرىسىمۇ ئۇنڭىغا بوي بەرمەي تىرىشقان. ئېزىلگۈچى خەلىقلەر سېپىدە تۇرۇپ ئۆز ئارزۇسى، ئەركىنلىكى ئۈچۈن ھۆكۈمدارلارغا قارشى تالاي قەتلە كۈرەش قىلغان.گەرچە كۈنلىرى يوقسىزلىق ۋە زۇلۇم ئىچىدەئۆتسىمۇ، لېكىن مەڭگۈلۈك مۇقام ۋە يېقىملىق خەلق ناخشىلىرى بىلەن جۇشقۇنلۇق ئىچىدە ياشىغان. ئۇلارنىڭ ۋۇجۇدىنى مەردلىك، ئالىيجانابلىق ۋە باتۇرلۇق ئىگىلىگەن.
- @( J6 G* K1 [5 r. W
, t) {- e8 P& w! N% [  ئەمما قارايدىغان بولساق ھازىرقى بىز ئۇيغۇر ياشلىرىدا بىر خىل چۈشكۈنلۈك، بوشاڭلىق، ئۈمىدسىزلىك ۋە ھورۇنلۇق ئالاھىدىلىنىپ تۇرماقتا.بىز ۋاقتىمىزنى ئۆزىمىز ئەسلىي قىلشقا تېگىشلىك ئىشلار بىلەن ئەمەس بەلكى، باشقىلارنىڭ مەدەنىيتىنى ئىلىمىي بولۇش ئۇياقتا تۇرسۇن پۈتۈنلەي خاتا ۋە بۇرمىلانغان تەرەپتىن قوبۇل قىلىپ، ئۆزىمىزنى چاكىنلاشتۇرۇش بىلەن بىرگە يا ئۆزىمىزگە خاس بولمىغان يا باشقىلارنىڭكىگە ئوخشىمايدىغان ئەبجەش مەدەنىيەت «ئىشقى» گە ئىسراپ قىلىپ، بۇ يولدا ئۆز ئارا تىللىشىپ. ئىتتەك بىر-بىرىمىزنى تالىشىپ يۈرمەكتىمىز.
- b6 ^* ?/ P, \- B5 e# W: b0 i
  ھەممىگە مەلۇم، مۇھەببەت ئۇ ئۆلمەس تېما. بۇنىڭغا بىزنىڭ كىلاسسىكلىرىمىزنىڭ ساناقسىز شېئىر-غەزەللىرى، خەلىق قوشاقلىرى ۋەھاكازالار تولۇق ئىسپات بولالايدۇ. تارىخىمىزدا بولسا ساناقسىز «غېرىب-سەنەم ». «لەيلى-مەجنۇن»، «تاھىر-زۆھرە» ۋە «رابىئە-سەئىدىن» لەر چىققان. بۇ بىر جۈبلەر ئۆز مۇھەببەت ئەركىنلىكى ئۈچۈن باشتىن-ئاياغ كۈرەش قىلغان ۋە مۇشۇ يولداھەتتا جېنىدىن كېچىشكىمۇ رازى بولۇشقان. خەلق مۇھەببەت داستانلىرىدىكى ئۇلارنىڭ دىئالوگلىرى، ھەرىكەت تەسۋىرىلىدىن يەنە گەرچە ئۇلار بىر-بىرىگە تەلپۈنۈپ تۇرغان ئاشىق-مەشۇقلار بولسىمۇ ئەمما ئۇلارنىڭ شۇ قەدەر ئەدەبلىك، شەمى-ھايالىق، ۋاپادار ۋە ساداقەتلىك ئىكەنلىكىنى كۆرۈۋېلىش تەس ئەمەس.مانا بۇ ئەجدادلارنىڭ بىزگە قالدۇرۇپ كەتكەن ھەقىقي « مۇھەببەت» ى ئىدى.
* I& n6 @* a( O5 l) S  u
. k/ ]% q' k& a) z  [' `  بىراق ھازىرقى ئۇيغۇر ياشلىرىمىزچۇ؟ ئۇلارنىڭ ئاتالمىش «مۇھەببەت» سەرگۈزەشتىلىرى ۋە ھېكايىلىرى كىشىنى تولىمۇ ئەپسۇسلاندۇرىدۇ، ئېچىندۇرىدۇ، غەزەبلەندۈرىدۇ.بۇ ھاياسىز،نومۇسسىز، مەنپەئەتلەرگە تولغان ئاتالمىش «مۇھەببەت»لەرنى بىرمۇبىر سۆزلەر ئولتۇرۇش بىھاجەت.ئەمما ھازىرقى خاتىرجەملىك، باي-باياشاتلىققا تولغان جەمئىيتىمىزدە يولىمىزنى توسۇيدىغان ئامبال يوق، قېنىمىزنى شورايدىغان شاڭيۇمۇ يوق. لېكىن ئەنە شۇنداق غېرىب، سەنەم؛ گۈلەمخان،ئەختەم؛ نۇزۇگۇم، باقى ۋە غۇنچەم ، نۇرۇملاردىن يەنە زادى قانچىسى قالدى؟ ئېنىقكى، بىزدە بولسا ھايا-پەردىشاپسىز، ئىشەنچىسىزلىك ئۈستىگە قۇرۇلغان، پۇل-مال، مەنپەئەت، شۆھرەتپەرەسلىك، نادانلىق بىلەن زىچ بىرلىشىپ كەتكەن «مۇھەببەت» لەر ئۇنداق ھەقىقىي بىر-جۈبلەردىن سان جەھەتتە بارغانسېرى ئەدەيمەكتە.
  سىز، مەن ۋە ئۇ ئوخشاشلا ھەركۈنى مانا مۇشۇنداق ئاغزىمىزدىن كۆپۈك چىققۇچە سۆزلەيمىز، قاينايمىز. ئەمما ئىشلىرىمىزدىن يەنە شۇ ساختىپەزلىك، ھىيلىگەرلىك تۆكۆلۈپلا تۇرىدۇ.دائىم دېگۈدەك «ئاھ، مۇھەببەت» دەيمىزيۇ، لېكىن ھەققىي سۆيگىنىمىزنى قەلبىمىزنىڭ بىر بۈرجىكىدە ساقلاپ قويۇپ تېلفون ئۇرغان يەنە بىر «جانان» غا ۋاقتىم بار، دەپلا ئۇنىڭ بىلەن بىللە سىرىتقا چاپىمىز. بىزگە كېرىكى ئۇنداق ھە دېسىلا ۋىجدان، غۇرۇردىن ئېغىز ئاچىدىغان «قەھرىمان»لار ياكى باشقىلارنى كۆرسە «قىز بالا شۇنداق بولامدۇ» دەپ شوئار تولاپ، نادىر «خسلەت» لىرىنى ياغلىق بىلەن ياپىدىغان سەنەملەر ئەمەس. بىزگە لازىمى، بىر ئېغىز مەنىسىز گەپنى ئاز قىلىپ، بىرەر تال كېسەكنى ئارتۇق توشۇيدىغانلار، تانسىخانىدىكى ۋاقتىنى بىر مىنۇت ئازايتىپ، كىتابتىكى بىر قۇر خەتنى ئارتۇق ئوقۇيدىغانلار.
$ e# b! w& @' v% H" l1 B' R
  ئويلىنايلى، ياق ئويلىنايلى ئەمەس، تۇتۇش قىلايلى قېرىنداشلار. ناچار ئىللەتلەرگە قارشى كۈرەشنى ھازىردىن، دەل مۇشۇ دەقىقىدىن باشلايلى. چۈنكى:« بىر مىللەت ئۆزىنى ئۆزى خار قىلمىغۇچە ئاللاھ ھەرگىز ئۇنى خار قىلمايدۇ» ①
0 G4 n5 [: m3 t9 H" V2 F
_____________________________________
ئىزاھات: ① ئابدۇقادىر داموللا ھېكىمەتلىرىدىن.

( e. V& V$ y# J/ f8 e5 U
2 \! w) Y" p$ J3 z' S- j- o5 ^   

  
' Q4 @9 T) \4 t, U


( Z0 y2 _) K6 f& A7 c4 w  ئەمدى تىخخمۇ ئىنىق سۆزلەشنىڭ ئورنى قالمىدى دوسلار، مۇشۇلارنىڭ ئۆزى يىتەرلىك،<< ئاقىلغا ئىشارەت نادانغا جۇۋالدۇرۇز!!>>، ئويغىنىڭلار ``` تىخىمۇ ئويغىنىڭلار!!~~
                يۇقارقى ئەسەرلەرنىڭ مەنبەسى: ئوكيان تورى!

8 I8 q! G# p+ d% Q# M1 m, o
: H' _1 Q1 o+ a8 `4 x  مەن  بۇنى بۇرۇن ئىز  مۇنبىرىگە  يوللىغان ئىدىم!  جەمىيەتتىكى  بەزى بىر  ناچار قىلىقلارنى كۆرۈپ  قەلەمنىڭ جىم تۇرغۇسى كەلمىدى، بىراق مىنىڭ قەلىمىم سەل ئاجىزلىق كەلدى، ئادەملەرنىڭ جاھاننى قانچىلىك دەرىجىدە ئۆزگەرتىۋاتقانلىقىنى  مۇشۇ يازمىلاردىن ھىس قىلغىلى بولىدىكەن!   بەزى  مۇنبەرلەرگە  قارىساق  قىزلرىمىز ئانداق دىسە  ئەتىسى قوپۇپ بىرى ئوغۇللىرىمىز مۇنداق دەپ  بىر بىرنى چىشلەپ تارتىشىدىكەن!  ئەمەلىيەتتە  چاۋاك بىر قولدىن چىقمايدۇ!  ھەر بىرىمىز ئۆزىمىزنىڭ  نىمە قىلىۋاتقانلىقىمىزنى، ئاندىن ئۆزىمىزنىڭ قانداق مەسئۇلىيەت قانداق مەجبۇرىيەتلەرنى ئۈستىمىزگە ئىلىشىمىز كىرەكلىكىنى  چوڭقۇر تونۇپ يىتىشىمىز كىرەك!
                        تورداشلارنىڭ ياقتۇرۇپ ئوقۇشىنى ئۈمىد قىلىمەن:
9 N+ Z. J  P+ z                                                                                          ئابىدە

         
5 A; A" A6 C/ L/ z( |, }* ~" Q

ahat0902

ھەقىقەتەن ئەھمىيەتلىك تېمىدىن بىرنى يوللاپسىز. رەھمەت سىزگە. ئۇيغۇر جەمئىيىتىمىزدە بۇ خىل ئىشلار ئادەتتىكى ئىشلار بولۇپ كەتتى. ھېچكىممۇ ھەيران قالمايدۇ. دېيىلۋاتىدۇ، ئاڭلايدىغانغا قۇلاق يوق.  يېزىلۋاتىدۇ، كۆرەرگە بىرەر كۆزمۇ يوق. ئويۇنچۇقخانا، ئويۇنخانىلاردا لىق ئادەم، كىتاپخانا، كۈتۈپخانىدا بىرسىمۇ يوق.......

umid0998

تىمىڭىزغاتەشەككۇر بۇرادەر، ھازىر سىز ئىيتقاندەك ئىشلارنى بىزلەر كۆرسەكمۇ كۆرمەسكە سالىدىغان،ئاچچىقىمىز كەلسىمۇ ئىچىمىزگە يۇتىدىغان بولۇپ كەتتۇق. مانا بۇ ئەخلاق ئىڭى سۇسلاشقانلارغا قانۇن بەرگەن ئەركىنلىك.ئۇ دىگەن قانۇن بەرگە ن ھوقۇق تۇرسا بىزلەرنىڭ ئۇيان تۇر-بۇيان تۇر دىيىشكە نىمە ھوقۇقىمىز.
) h! f7 i: @, ]+ L+ lلىكىن ھوقۇقىمىز يىتىدىغانلارنى ياخشى تەربىيلەش بىزنىڭ مۇقەددەس بۇرچىمىز، ئۆزىمىزنىڭ ئىنى-سىڭىللىرىنى ياخشى تەربىيلىسەك بولىدۇ.ئۇمىدۋار بولايلى{:5_171:}{:5_171:}{:5_171:}{:5_171:}

سەلكىن01

مال- چارۋىلارنىڭمۇ سەركىسى، ئاسماندا قاتار ئۇچۇپ كېتىۋاتقان تۇرنىلارنىڭمۇ يول باشلىغۇچىسى بولىدۇ. بىزدە مىللەتنىڭ تەقدىرىگە ھەقىقى كۆڭۈل بۆلۈپ، پۈتۈن مىللەتنى ئۆز ئەتراپىغا ئۇيۇشتۇرۇپ، ئۇلارغا ۋىجدان خىتابى ياڭرىتالايدىغان سەركىلەر قانچىلىك بار؟
# p0 ~3 N( A+ E9 q% Jھازىرقى ياشلىرىمىزنىڭ شۇ قەدەر چۈشكۈنلىشىپكېتىشىدىكى ئاساسلىق سەۋەپ-مەكتەپكە كىرگەندىن باشلاپ، ‹‹دىنغا ئىشىنىشكە بولمايدۇ›› دېگەن سىستېما رامكىسى ئىچىدە ياشاپ كەلگەنلىكىدە. ئىمان ئېتىقادى سۇسلاشقان، ۋىجدان، غۇرۇردىن ياتلاشقان كىشىدە يەنە قانداق مەسئۇلىيەتچانلىق تۇيغۇسى بولسۇن؟ ئەرلىك ئىپپىتى ئۆلگەن كىشى ئۆز مىللىتىنىڭ خوتۇن، قىزلىرىنى قانداق قوغدىسۇن؟
شۇنداق، بىز سۆزلەيمىز، ئۇلارنى يامان يولدىن توسۇش ئۈچۈن تىنىم تاپماي ‹‹ۋەزخانلىق››قىلىمىز. بىز شۇنىمۇ قىلالمىساق، ھەممىگە سۈكۈت قىلىپ تۇرىۋەرسەك، شۇ مىللەت قاتارىدا ئۆزىمىزمۇ ھالاك بولىمىز. دىننىڭ چەكلەش كۈچى قانۇندىن ئۈستۈن تۇرىدۇ. ھازىرقى مەسجىدتە بايلىقنىڭ گېپى، مېيىت ئۇزاتقان ئۆيدە كۈلكە-چاقچاق، قەبرىستانلىقتا نام- ئەمەلنىڭ ، ھۇقۇق، ئابروينىڭ گېپى ئۈزۈلمەسلىكى ھازىرقى زامان ياشلىرىمىزنىڭ سۈرە، ئايەتلەردىن مۇستەسنا قالغانلىقىدىن، ‹‹گۇناھ بولىدۇ›› دېگەن مەشھۇر سۆزنىڭ مەنىسىنى چۈشەنمىگەنلىكىنىڭ ھاسىلاتى خالاس.
ياخشى تېمىڭىز قەلبىمدىكى چۈشكۈنلۈك جاراھىتىنى تامام ساقايتتى. سىزگە كۆپ رەھمەت...

رۇس

نماندا لاۋزا يېزىلغان ئەسەر ما  مۇھەممەد  خوجا دىگىنى ئۇزىنىڭ قانچىلك بىرنىمە ئىكەنلىكىنى ئويلاپ باقسۇن ئۇيغۇر ئەرلىرىنى ھىچنمىگە ئەرزىمەس قىلىۋىتىپتۇ ئۇيغۇر ئەرلىرىنى بەكمۇ پەس ئۇرۇنغا چۇشۇرۇپ قۇيۇپتۇ  ئۇيغۇر ئەرلىرىنىڭ ھەممىسى ما گۇينىڭ يازغىندەك ئۇنداق  يارماس ئەمەس  ۋىجدانلىق ئەرلەرمۇ با ！ماپىكرگە باشقا ئىنكاستا  بولغانلا ما نۇمۇرغا تىلفۇن قىلساڭلا بۇلدۇ 。15276117139ك

تاڭنۇر1

ھەقىقەتەن تەربىيىۋى ئەھمىيىتى زور بولغان ئەسەر بوپتۇ،تىما ئىگىسىگە رەھمەت!

خانزادە

ياخشى تىما بوپتۇ .....

ئەركيۇرت

رۇس يوللىغان ۋاقتى  2013-09-11 22:44:04
نماندا لاۋزا يېزىلغان ئەسەر ما  مۇھەممەد  خوجا دىگىنى ئ

2 B; F/ [# D* M) s  b5 Jسىلىگە مۇشۇ يەردىلا پىكىرنم بار بۇرادەر

zeheri

ياخشىغا ىشارەت،يامانغا جاۋولدۇرۇز.)ۇيغڭر اتالار سۆزىدىن(