يالغان ھامىلدارلىق ھەققىدە

80خالتا بلوگىنىڭ ئوقۇرمەنلىرىدىن بولغان بىر خانىم ياۋرۇپا ئەللىرىنىڭ بىرىدىن تېلفۇن قىلىپ كاللىسىدىن ئۆتمىگەن بىر ئىش توغرىسىدا مەندىن مەسلەھەت سورىدى. بۇ خانىمنىڭ ئېيتىشىچە تۇنجى پەرزەنتىگە قورساق كۆتۈرگەن ۋاقىتتىكىگە ئوخشاش بۇ قېتىممۇ ھەيز توختاش، سېزىك ئالامەتلىرى كۆرۈلۈش بولۇپ قورساقتا ھامىلدارلىقنىڭ باشلىنىشىدا بولىدىغان ئالامەتلەر ئاساسەن دېگۈدەك كۆرۈلگەندىن كىيىن سۈيدۈك تەكشۈرتۈپ كۆرسە ھامىلدارلىق بەلگىسى كۆرۈلمىگەن، بۇ قانداق ئىشتۇ دەپ دوختۇرغا كۆرۈنگەندە دوختۇرمۇ تەكشۈرۈپ ھامىلدار ئەمەسلىكىنى ئېيتقان. يولدىشىمۇ، سىز پەرزەنتكە ئامراق بولغاچقا كاللىڭىزغا كىرىۋىلىپ سىزدە شۇنداق خاتا سېزىم بولغان گەپ دەپتۇ.بۇ خانىم ئۆزىنى قورساق كۆتۈردۈم دەپ قارىغان بولسىمۇ  ئۆزىنىڭ ھامىلدار ئىكەنلىكىگە ھېچكىمنى ئىشەندۈرەلمىگەن. مەن شاگىرت چاغلىرىمدا بۇ ھەقتە تۇردىمۇھەممەد ئاخۇننىڭ <<ئۇيغۇر تېبابەتچىلىك قوللانمىسى>> دېگەن كىتابىدا ئوقۇغاندەك ئېسىمدە بار، لىكىن ئۆز ئەمەلىيىتىمدە كۆرۈپ باقمىغان كېسەللىك بولغاچقا بۇ ھەقتە ئىزدىنىپ بلوگىمغا يوللاپ قوياي دەپ ئۆزىرە ئېيتىپ تېلفۇننى قويغان ئىدىم. بۇ ھەقتە كەسىپداشلار بىلەن پاراڭلىشىش ۋە مەزكۇر كىتابتىكى مۇناسىۋەتلىك بايانلارنى قايتا كۆرگەندىن كىيىن تۆۋەندىكى يازمىنى تەييارلاپ يوللاپ قويدۇم.

 بۇ يالغان ھامىلدارلىق (رىجا) ئاز ئۇچرايدىغان ئەھۋال بولۇپ بۇ كېسەللىككە دۇچار بولغۇچى ئاياللاردا ھەيز توختاپ كېتىپ، راست ھامىلدارلىقتىكى سېزك بولۇش دېگەندەك بەزى ئالامەتلەر كۆرىلىدۇ. بەزىلەردە ھەتتا ۋاقىتنىڭ ئۆتىشىگە ئەگىشىپ قورساق چوڭىيىدۇ، قورسىقى تەۋرەيدۇ.

سەۋەبى: يالغان ھامىلدارلىقنىڭ ئەڭ كۆپ ئۇچرايدىغان سەۋەبى بالياتقۇ ياكى قورساق بوشلىقىدا ئۆسمە گۆش پەيدا بولغانلىق سەۋەبىدىن بولىدۇ. بەزىلەردە قورساققا سۇ يېغىلىش، نۇرمالسىز يەللەرنىڭ بالياتقۇ ياكى قورساق بوشلىقىغا توپلىشىپ قىلىپ ھامىلدار بولۇپ قالغاندەك خاتا سېزىم پەيدا قىلىشىدۇر.

يالغان ھامىلدارلىقنىڭ راست ھامىلدارلىق بىلەن بولغان پەرقى بەك چوڭ ئەمەس، يالغان ھامىلدارلىقتا قورساق تەۋرىگەندەك سېزىم ناھايىتى سۇس بىلىنىدۇ.  ئايال كىشى ئۆزىنى ھامىلدار بولۇپ قالدىم دېگەن گۇماندا بولغانلىقى ئۈچۈن ئەمەلىيەتتە يوق سېزىملەرنى سەزگەندەك بولىدۇ. يەنى زىيادە سېزىمچان بولۇپ كېتىدۇ. ئەمما ئاي-كۈنى توشۇپ(ھەتتا ئاي-يىللار ئۆتۈپ ) كەتسىمۇ تۇغمايدۇ. بۇ ئەلۋەتتە ئەينى دەۋرلەردىكى تېببى تەكشۈرۈش ئۈسكۈنىلەر يوق سەۋەبتىن بەزىلەرنىڭ ھەر خىل پەرەزلەرنى قىلىشىغا سەۋەب بولغان بولىشى مومكىن. كىچىگىمدە چوڭ ئاياللارنىڭ مۇنداق گەپلىرى قۇلقىمغا كىرىپ قاپتىكەن: پالانى چوكان نەچچە يىل قورساق كۆتۈرمەي ئاران بىر قورساق كۆتۈرۈپتىكەنمىش، تۆگە گۆشى يەپمىتىكى ، 12 ئايدىمۇ تۇغماي ئاخىرى دوختۇرغا ئاپارسا بالا يوق دەپتۇ، ئاڭلاشلارغا قارىغاندا زىياندىشى بولسا قورساقتىكى بالا يوق بولۇپ كېتەمىش. بۇ زىيانداش نېمە بولغىيدى دەپ ئويلاپ كېتەتتىم. بۇ ئەسلى بىز بۇ يەردە دەۋاتقان يالغان ھامىلدارلىق ئىكەن.

يەلدىن بولغان يالغان ھامىلدارلىقتا قورساق ئېسىلگەندەك بولۇش، سانجىق پەيدا بولۇش، كۆڭۈل ئىلىشش قاتارلىق ئالامەتلەر كۆرىلىدۇ. بۇنىڭغا قارىتا يەلگە قارىتا مۇناسىپ دورىلارنى ئىشلىتىش ئارقىلىق ياكى كىيىنچە ئۆزلىكىدىنمۇ ساقىيىپ كېتىشى مومكىن. بۇ خىل ئەھۋالدا دوختۇردا تەكشۈرتسىمۇ ھېچقانداق غەيرى ئالامەتلەر كۆرۈلمەسلىكى مومكىن.

ئەگەر قورساققا سۇ چۈشۈش سەۋەبىدىن يالغان ھامىلدارلىق بەلگىلىرى كىلىپ چىققان بولسا قورساققا سۇ چۈشۈش كېسەللىكىنى داۋالاشتىكى چارىلەر قوللىنىلىدۇ. ئەگەر بالياتقۇدا ئۆسمە گۆش بولسا ئوپراتسىيە قىلىش چارىسى قوللىنىدۇ. بۇلارغا چوڭ دوختۇرخانىلاردا تەپسىلىي، ئىنچىكە تەكشۈرۈش قىلىنىپ ھەقىقى ئەھۋالنى ئىنىقلاپ چىققاندىن كىيىن تەجىربىلىك دوختۇر-ھەكىملەرنىڭ مەسلەھىتى بويچە چارە قىلىنىدۇ.

2013-يىل 3-ئاينىڭ 11-كۈنى

تەييارلىغۇچى: مۇھەممەتتۇرسۇن زۇنۇن

پايدىلانغان ماتىريال: تۇردى مۇھەممەت ئاخۇننىڭ <<ئۇيغۇر تېبابەتچىلىك قوللانمىسى>> دېگەن كىتاۋى