بالامنى ئوينىتىپ بالىلىقىمنى ئەسلەپ قالدىم(2)[ئەدەبىي يامىلىرىم]

مەنمۇ كىچىكىمدە شۇنچىلىك كەپسىز ئىدىمكى سەھرا بالىلىرىدىكى قاراملىق، تەلۋىلىكنىڭ ھەممىسى مەندە تىپىلاتتى. چالما يالاش ئويۇنى، چىلىشىش، قىلىچۋازلىق، سۇغا موللاق ئىتىش، يارغا يامىشىش دېگەندەك خەتەرلىك ئويۇنلاردىن ھېچقاچان يانمايتتىم. چالما يالاش ئويۇنىدا بالىلار ئىككى تەرەپ بولۇشۇپ ئۆزىمىزگە مۇداپىئە <<ئىستىھكام>> قۇرۇۋالاتتۇق. ئاندىن كېرەكلىك چالمىلارنى دۆۋلەپ قارشى تەرەپ << دۈشمەنلەر>> گە قارىشى چالما ياغدۇراتتۇق. ئۇششاق-چوڭ چالمىلار غۇيۇلداپ ئىككى ئارىلىقتا ئۇچۇشۇپ يۈرەتتى. ئۆزىنى ياخشى مۇداپىئە قىلمىغان، ھاڭۋاقتىراق بالىلار بۇ ئويۇندا يا بېشىنى يېرىۋالاتتى، ياكى يۈزى، قاپاقلىرى چالما زەربىسىدىن ئىششىپ قالاتتى. مەيلى يېرىلىپ قان چىقسۇن مەيلى ئىششىپ قالسۇن يارىلانغان بالا چوقۇم چىدايتتى. بۇ ئويۇن بىرەرسىنىڭ قاتتىقراق يارىلىنىشى ياكى بىرەر تەرەپنىڭ ئاتىدىغان چالمىسى تۈگەپ كىتىپ تەسلىم بولىشى بىلەن ئاخىرلىشاتتى. غەلبە قىلغۇچى تەرەپ خوشلۇقتىن چۇقۇرۇشۇپ كېتەتتى.

چىلىشىش دېگەندە - كاللا قويۇشقا، پوداققا تېپىشقا، تېزلاشقا يوق دەپ رەسمى قائىدە بىكىتىۋىلىپ ئاندىن مەيدانغا چۈشەتتۇق. بەزىدە چىرمىشىپ كىتىپ چىلىشىش چىلىشىشقا ئوخشىماي قالاتتى. بەزىدە بېقىنى يەر چىشلىگىنى چىدىماسلىق قىلىپ يەنە مەيدانغا چۈشۈشنى تەلەپ قىلىپ تۇرۇۋالاتتى. مەن چىلىشىشقا چۈشسەم پۇتلاپ يېقىتىشقا خىلى ئىپىم بولغاچقا مەن بىلەن مەيدانغا چۈشمەكچى بولغىنى چاپۇتلاشقا يوق دەپ تۇرۇۋالاتتى. بۇنداق دەيدىغانلارنىڭ كۆپۈنچىسى قارا كۈچى بار، كۆتۈرۈپ باسىدىغان تەلۋىرەك باللا بولاتتى.

سەل كىچىكرەك ۋاقىتلىرىمىز بولسا كىرەك شۇ ۋاقىتلاردا قويۇلىدىغان كىنولار بالىلىقىمىزغا خىلى تەسىر كۆرسىتىپتىكەن. -بولۇپمۇ شاڭگاڭنىڭ قارا چاپانلىق مۇشتلاشچىلىرى تەسۋىرلەنگەن كىنولارنى تولا كۆرۈپ شۇلارغا ھەۋەس قىلىشىپ كىتەتتۇق. تىلغان نېپىز ياغاچ شاللاردىن قىلىچ ياساپ كىنولاردىكى قىلىچۋازلارنى دوراپ تاراقشىتىپ قىلىچۋازلىق قىلىشىپ كېتەتتۇق. بۇنىڭدىمۇ ياخشى مۇداپىئەلەنمىسەك قول، پۇت، يۈز قىسىملىرىمىز << قىلىچ >> تېگىپ زېدە بولاتتى. <<ھالاكەت ئارخىپى>> دېگەن كىنودا بورىسنىڭ تىك قىييادىن سۇغا باشچىلاپ سەكرەيدىغان بىر كۆرۈنۈش بار. سۇغا چۈمۈلسەك ئەنە شۇ كۆرۈنۈشنى تەقلىت قىلىپ ئېگىز يەردىن باشچىلاپ شۇڭغۇيدىغان بىر خەتەرلىك ئىشنى ئۈگۈنۈپ قالدۇق. بۇنداق ئەھۋالدا سۇغا شۇڭغۇش ھالىتى توغرا بولمىسا بەزىبىر خەتەرلەرنى يۈز بەرمەيدۇ دىگىلى بولمايتتى. سۇنىڭ سۇڭقۇرلىقىنى توغرا، ئەستايدىل مۆلچەرلىيەلمەي تىك شۇڭغۇپ بېشىنى يېرىۋالىدىغانلارمۇ بولاتتى. بەزىلىرى سەكرەشنى قاملاشتۇرالماي تىك يەردىن پاقىچىلاپ (قورساقچىلاپ) سەكرەپ قويۇپ بىر ئۇزۇنغىچە ئۈنى ئۆچۈپ كېتەتتى. قورساق بىلەن سۇ يۈزىگە قاتتىق ئۇرۇلسا قورسىقى قىزىرىپ بەك ئاغرىپ كېتىدىغان گەپ. ئۆتكەندە بىر كىنو كۆردۈم: ياپۇنلۇق جىمغۇر مىجەزلىك بىر تەتقىقاتچى ئامرىكىلىق ئايال تەتقىقاتچى بىلەن جاڭگالغا بىرىپ ھەمكارلىشىپ بىر نېمە تەتقىق قىلىدۇ. ھىلىقى ياپۇنلۇقنىڭ كەم سۆزلىكىدىن ئامرىكىلىقنىڭ ئىچى پۇشۇپ كېتىدۇ. كىيىن سەل پاراڭ قىلىشىدىغان بولىشىدۇ. بىر كۈنى ھىلىق ئايال شۇ يەردىكى بىر كۆلگە سۇغا چۈمۈلىۋاتسا ھىلىقى ياپۇنلۇقمۇ سۇغا چۈشمەكچى بولۇپ ئېگىزرەك جايدىن يۈگۈرەپ كىلىدۇ. سۇ ئىچىدىكى ئامرىكىلىق ئايال ۋاقىراپ ئۇنى ئاگاھلاندۇرىدۇ. ياپۇنلۇق ئاڭلىمايلا سۇغا قورساقچىلاپ ئۆزىنى ئاتىدۇ. ئۇ ئاداش سۇغا بىر كىرىپ كەتكەنچە چىقماي قويىدۇ.  خۇدايىم ساقلاپ بىز ئۇ خىل ئۆلۈم يېتىم ئەھۋالىنى ئۇچراتمىغان ئىدۇق. ئىشقىلىپ شۇ قەدەر كەپسىز ئىدۇقكى شۇ ۋاقىتلاردىكى بەزى ئىشلارنى ئويلىسام ھازىرقى بالىلارنى بەك يۇۋاش، بوشاڭ كۆرىمەن.

بىر يېرىم ياشقا كىرگەن ئوغلۇم ئۆمەر بەك كەپسىزلىشىپ كېتىۋاتىدۇ. بالىلارنىڭ كەپسىز بولىشى جىسمانىي تەن قۇۋۋىتى ھەم ئەقلىي قابىلىيتى-تەسەۋۋۇرنىڭ ياخشى يېتىلىۋاتقانلىقىدىنمىكىن دەپ قارىدىم. تېنىمسىز ھەرىكەت قىلىپ كۆزىگە ئۆزگىچىرەك كۆرۈنگەن نەرسىلەر بىلەن ھەپىلىشىپ ئارام تاپمايدۇ. ھىلى مۈشۈك ئاسلانلىرىنى قوغلاپ مېنىۋالىدۇ، بىر دەمدە يەنە مىھرىبانلىقى تۇتۇپ يەۋاتقان نېنىنى مۈشۈكنىڭ ئالدىغا تاشلاپ بىرىدۇ. مۈشۈك ئۇ ناننى يېمىسە بېشىدىن مىجىپ تۇتۇپ ئاغزىنى چاپلاپ قويىدۇ. ئۆتكەندە دەريا بويىغا ئىلىپ  بىرىپ دەرياغا تاش ئىتىشنى ئۈگۈتۈپ قويغان ئىدىم. ئەمدى ئىشىك ئالدىدىكى ئېرىق بويىدا تۇرۇپ تاش ئاتىدىغان بولىۋاپتۇ. بالىسى كەپسىزرەك ئاتا-ئانا بولغۇچى بالىنىڭ قىزىقىشى ھەم ئويۇنلىرىغا ئالاھىدە دېققەت قىلىپ بالىنىڭ ئەركىن-ئازادە ئوينىشىغا زىيادە توسقۇنلۇق قىلمىغان ئاساستا بەزى بىر خەتەرلىك ئامىللارغا نىسبەتەن ھەر قاچان ھۇشيار بولۇپ ئالدىنى ئىلىش تەدبىرلىرىنى ئىشلىشى زۆرۈر ئىكەن. قايسى كۈنى ئارقا ھويلىدا ھارۋىسىنى ئويناۋىتىپ يەر ئاستىنى ئويۇپ ياسىغان چۆجە يېتىشتۈرۈش ئۆيىگە چۈشۈپ كېتىپ ھەممىمىزنى پاراكەندە قىلىۋەتتى. ئايالىمنىڭ ئەنسىز ئۇرغان تېلفۇننى ئىلىپ ئالدىراپ ئۆيگە بارسام ئېغىزىدىن تېخىچە قان سىرغىپ تۇرۇپتۇ. بىر چىشى سۇنۇپ ئىككى چىشى مىلكىنى يىرىپ ئالغا چىقىپ قاپتۇ. يېغدىن توختاپ مىشىلدا ئانىسىنىڭ يىنىدا ئولتۇرغان ئادەم مېنى كۆرۈپلا ھال ئېيتىپ يېغلاپ كەتتى << دادا، پوڭ بولدۇم، دادا پوڭ بولدۇم>> دەپ چىش مىلكىنى يىرىپ سىرتىغا چىقىپ قالغان چىشىنى تۇتۇپ ماڭا كۆرسەتتى. ئىچىم سىرىلىپ كەتتى. مەڭزىگە بىرنى سۆيۈپ ئىقىۋاتقان قاننى سۈرتۈپ  كۆتۈرۈپلا دوختۇرغا ئىلىپ ماڭدىم. كىرەمباغ دوختۇرخانىنىڭ ئېغىز بوشلۇقى ئامبۇلاتوريەسىگە ئىلىپ كىرسەم دوختۇرلار كۆرۈپ ئىڭەك ئوقۇرەك سۆڭەك سۇنغاندەك تۇرىدۇ. ماۋۇ ئىككى تال چىشنى يۇلۇپ ئىلىۋېتىپ تىكىپ قويساق بولىدۇ ، دېدى. بۇ چىشنى يۇلۇپ ئىلىۋەتسەكقۇ مەيلى لىكىن 6-7 ياشقا كىرگەندە يەنە چىش چىقامدۇ ، چىقمامدۇ دېگەن سۇئالىمغا بۇنىڭغا بىر نېمە ئېيتالمايمىز دەپ گەپنى ئۈزدى. تونۇش دوختۇرلار بىلەن تېلفۇنلىشىپ يۈرۈپ بۇ ساھەدە خىلى يۈز-ئىناۋىتى بار بىلىقىز جۇرېن دېگەن خانىمنى ئىزدەپ تېپىپ بالىنى كۆرسەتتىم. ئۇ خانىم بالىنىڭ كېسەللىك ئەھۋالىنى كۆرۈپ بۇ ھەقتە بىرەر قۇر چۈشەنچە بەرگەندىن كىيىن ياتاققا ئىلىپ داۋالايمىز، بۈگۈن كەچتىلا ئوپراتسىيەگە ئورۇنلاشتۇراي دېدى.

داۋامى بار

attachments/month_1302/1201321111854.jpg