كۈمۈش ساقال، ئىللىق چىراي بىر باغۋەن بوۋاي، قىلار پەرۋىش دەرەخلەرنى كۈلۈپ ھېچ تىنماي. قاراپ قالدىم، خۇددى ئالتۇن توققۇز تۈپ دەرەخ، قىلدى مەپتۇن، كۆزلىرىمنى چېقىپ توختىماي.
بوۋاي قۇيار ھەر دەرەخقە ئەجىر شەربىتى، جىلۋە قىلار دەرەخلەرنىڭ ئالتۇن ياپرىقى. __ كۆزنى چاققان دەرەخلىرىڭ راستلا ئالتۇنمۇ؟! ئېيتقىن بوۋا، نېمە بولغاي بۇنىڭ ھېكمىتى؟
__ ئالتۇن دەرەخ... ساپ ئالتۇندۇر بۇ توققۇز گۆھەر، سان - ساناقسىز ياپرىقىدىن ھەم ھېكمەت پۈتەر. ئىسىملىرى بار بۇلارنىڭ، ئېيتاي قۇلاق سال، كۆكلەر ھامان، خىسلەتلىرى ئالەمنى كېزەر. كۆرگىن مانا: بۇ دەرەخنىڭ نامى «سەۋر» دۇر، سەۋر قىلماق ھەر ئىشلارغا ساڭا پەرزدۇر. «چىدام»، ئەنە تۇرار ياندا قامىتى ھەيۋەت، ھاياتىڭدا چىدام ساڭا ئېسىل قورغاندۇر.
«ئاق كۆڭۈل» دەپ ئاتىغانمەن، بۇ ھەم قەدىردان، كۆڭلى ئاقنىڭ يولى ئاقتۇر، ئىشلىرى راۋان. «سەمىمىي» كەن بۇنىڭ ئىسمى تۇرقى بەك ئىللىق، سەمىمىيلىك __ بەلگىسىدۇر ھەقىقىي ئىنسان.
كەلگىن بالام، بۇ دەرەخنىڭ ئىسمى «ۋاپا» دۇر، ۋاپا كەلمەس __ ئىنسان ئەمەس، ئەسلىي ھايۋاندۇر. «ئىنساپ» دېدىم بۇ دەرەخنى، ئۆسسۇن كۆكلىسۇن، ئىنساپسىزلىق زەھەر كەبى سېنى قۇرۇتۇر.
ئوخشار ماڭا ئاۋۇ دەرەخ، چۈنكى ئۇ __ «ئىشچان»، ئىشچانلىقتىن قۇملۇق، سايمۇ بولار گۈلىستان. «كەمتەر» ئاتلىق ئۇشبۇ دەرەخ تۇرار چوڭ سۈپەت، ھۆرمىتى يوق شاھ بولسىمۇ كەمتەر بولمىغان.
ئاچ كۆزۈڭنى، ھەيران بولما، باققىن ئاسمانغا، بۇلۇت يارغان ئاۋۇ دەرەخ ھەم مېنىڭ، قارا! ئۆزى ھەيۋەت، ئىسمى «بىلىم» گۆھىرىم مېنىڭ، تېگىشمەسمەن بۈك - باراقسان، گۈزەل ئورمانغا.
تىڭشا ئوغلۇم، بىلىم ئالغىن، تاپىسەن نۇسرەت، قايدا بولساڭ، مۆتىۋەرسەن ئەل ئۈچۈن قىممەت. نادانلىقتىن نېمە كېلەر؟ تۇرغىن بەك يىراق، ئىلىم بىرلە نۇرلۇق قەلب ياغدۇرار ھىممەت.
ئۆمۈر بويى قىلدىم پەرۋىش توققۇز گۆھەرنى، چۈنكى ئاتام ھەم بوۋاممۇ سۆيگەن ئۇلارنى. مىڭ يىللاردىن مىراس بىزگە بەلكىم مىڭ تۈمەن... خوپ كۆكلىسۇن، نەۋرىلىرىم كۆرسۇن ئەجرىنى.
ئوغلۇم، لېكىن توققۇز تۈپ دەپ كۇپايە تاپما، ئۇندىن ئېسىل ئالتۇن دەرەخ تىكىپ توختىما. پەزىلەتلەر تۈمەن مىڭلاپ تۆكۈلسۇن، يانسۇن! شۇندا ئىنسان دىلى شادتۇر، ناملىرى كاتتا...
__ رەھمەت بوۋا، دەرەخلىرىڭ سوۋغات دۇنياغا، نەۋرەڭ، ھەتتا ئەۋرىلىرىڭ موھتاج ئۇلارغا. قۇرۇتمايمىز ھېچ بىرىنى، ئەزىزلەپ ھامان، «ئالتۇن دەرەخ» ئۇرۇقىنى چېچىپ جاھانغا... (ئاپتور: «جۇڭگو مىللەتلىرى» ژۇرنىلى تەھرىراتىدىن)
|