سۇمۇرۇغ تورى خەۋىرى، لەگلەك تورى تەرجىمىسى: كورىيە مەركىزى گېزىتىنىڭ خەۋىرىگە ئاساسلانغاندا، چاۋشىيەن ئەمگەكچىلەر پارتىسىنىنىڭ بىرىنچى قول رەئىسى كىم جۇڭ ئېننىڭ بۇيرۇقى بىلەن، پۈتۈن مەملىكەتتە بىر تۇتاش قارا جەمئىيەتلەرگە زەربە بېرىش ھەرىكىتى قانات يايدۇرۇلغان.

چاۋشىيەن ئىچكى ئىشلىرىدىن تولۇق خەۋەردار بىرسىنىڭ 27 – چىسلا ئاشكارلىشىچە:" يېقىندىن بىرى چاۋشىيەن قارا جەمئىيەتلىرىنىڭ قانۇنسىز قىلمىشلىرى خۇددى كىنولاردىكىدەك ئەۋج ئېلىپ كەتكەن. قارا جەمئىيەتلەر ئارا توختىماستىن توقۇنۇشلار يۈز بېرىپ تۇرغان. قارا كۈچلەرنىڭ تىجارەتچىلەرنى قورقۇتۇپ خالىغانچە قوغداش ھەققى يىغىدىغان، ئامانلىق ساقلاش خادىملىرى بىلەن قانۇنسىز بىرلىشىپ پاھىشە سودىسى قىلىدىغان، ھەتتا زەھەر ئەتكەسچىلىكى قىلىدىغان قەبىھ قىلمىشلىرى ھەممە يەردە يامراپ كەتكەن".

ئۇ كىشىنىڭ دىيىشىچە:"نۇرغۇن ئادەملەر كىچىك ۋاقىتلىرىدا قارا جەمئىيەتلەر تەسۋىرلىنىدىغان چاۋشىيەن كىنولىرىنى تولا كۆرۈپ، شۇلارغا قوشۇلۇش ئىستىكى پەيدا بولغان. ئۇلار پۈتۈنلەي كىنولارغا تەقلىدى ھالدا قارا جەمئىيەت تەشكىللىگەن. كاتتا بېشى، پىلانلىغۇچىسى، ھەرىكەت باشلىقى قاتارلىق بىر تۇتاش رەھبەرلىك قاتلىمى بولغان .

ئىگەللىنىشىچە، چاۋشىيەندە مەخسۇس قارا جەمئىيەت ئەزالىرىغا قارىغا ئېلىش، ئىلىشىش قاتارلىقلارنى ئۆگىتىدىغان خۇسۇسىي تىجارەتچىلەر بار ئىكەن. چوڭ شەھەرلەردە ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان، نەچچە ئونلىغان قەبىھ قارا جەمئىيەت تەشكىلاتلىرى مەۋجۇت ئىكەن.

ئۇ كىشىنىڭ يەنە ئاشكارىلىشىچە: بۇ يىل يىل بېشىدا تۆت – بەش يۈزدەك قارا جەمئىيەت ئەزاسى بىر يەرگە توپلىشىپ، پىچاق، كالتەك، گۈرجەك، قوش كالتەك قاتارلىق قوراللار بىلەن ئەسەبىيلەرچە ئۇرۇشقان. كىم جۇڭ ئىن تەخىتكە چىققاندىن كىيىن قارا كۈچلەرگە زەربە بېرىش ھەرىكەتلىرىنى تەشكىللەپ، قارا جەمئىيەت كاتتاباشلىرىغا ئۆمۈرلۈك قاماق جازاسى بېرىش سىياسىتىنى ئوتتۇرىغا چىقىرىپ، بىر قىسىم قارا جەمئىيەتلەرنى ئۈنۈملۈك تارمار قىلغان. بەزى تاراتقۇلارنىڭ خەۋەر قىلىشىچە، چاۋشىيەن ھۆكۈمىتى قارا جەمئىيەتلەرگە زەربە بېرىش ھەرىكىتىنى قانات يايدۇرغاندىن بىرى نەچچە ئون توننا زەھەرلىك چىكىملىكنى مۇسادىرە قىلغان. ئەسلى قارا كۈچلەر بۇ زەھەرلىك چىكىملىكلەرنى چەتئەللەرگە سېتىپ چىقىرىپ، مەبلەخ توپلىماقچى بولۇشقان ئىكەن.