شياڭگاڭ تاراتقۇلىرى: گېرمانىيە مۇساپىرلار مەسىلىسىگە قارىتا«پەقەتلا خۇش خەۋەرنى تارقىتىدۇ، شۇم خەۋەرنى تارقاتمايدۇ»، دېدى. 

      گېرمانىيەنىڭ كولوندا يېڭى يىللىق تەبرىكلەش پائالىيىتى مەزگىلىدە، نەچچە ئون ئايال ئاياغ ئاستى قىلىندى. خەلقئارا جەمئىيەت بۇ ۋەقەدىن قاتتىق ھەيران قالدى ھەمدە بىر قانچە كۈندىن بۇيان يەرلىك دائىرىلەر ۋە تاراتقۇلارنىڭ مۇشۇنداق ئېغىر جىنايەتنى يوقنىڭ ئورنىدا خەۋەر قىلغانلىقىدىن گۇمان قىلدى. شياڭگاڭ «ئەدەبىي توپلام گېزىتى»نىڭ 6-يانۋاردىكى ئوبزورىدا، بۇ ئىشىنىڭ سەۋەبى مۇنداق چۈشەندۈرۈلگەن: «2015-يىلى ساناقسىز مۇساپىر سەل كەبى گېرمانىيەگە ئاقتى. يەرلىك دائىرىلەر ۋە تاراتقۇلار مۇساپىرلارنىڭ گېرمانىيەگە سىڭىپ كېتىشىنى ئىلگىرى سۈرۈش ۋە كەمسىتىشنى يوقىتىش ئۈچۈن، تاراتقۇلاردا <خۇش خەۋەرنى تارقىتىش، شۇم خەۋەرنى تارقاتماسلىق> خاھىشى كۆرۈلگەن. بىراق ئەمەلىيەت بۇنىڭ ئەكسىچە ئىدى، ئەل ئىچىدە نارازىلىق سادالىرى كۆتۈرۈلدى، مۇساپىرلارنى ياقتۇرمايدىغان ئوڭ قانات كۈچلەر ھەيۋە قىلىشقا باشلىدى، ئىرقىي كەمسىتىش تېخىمۇ ئېغىرلاشتى».

    خەۋەردە يەنە مۇنداق دېيىلگەن: «ئاياللارنى ئاياغ ئاستى قىلىش ئوتتۇرا شەرق رايونىدا ئومۇملىشىپ كەتكەن. ئالايلۇق، مىسىرنىڭ قاھىرەدە دائىم دېگۈدەك ئاياللارنى نۆۋەتلىشىپ ئاياغ ئاستى قىلىش ۋەقەسى كۆرۈلۈپ تۇرىدۇ. ئاشۇنداق ۋەقەگە ئۇچرىغانلارنىڭ ئىچىدە كۆپلىگەن مۇخبىرلارمۇ بار، بەلكىم <ئاشۇ قالاق ئادەت> مۇساپىرلار بىلەن بىللە ياۋروپاغا كەلگەن بولۇشى مۇمكىن».

   بەزى گېرمانىيە تاراتقۇلىرى ھۆكۈمەتنى تەنقىد قىلىپ: «كېسەلنى يوشۇرساڭ ئۆلۈم ئاشكارا» دېگەن.  مەسىلەن، كولون ساقچىلىرى يېڭى يىل مەزگىلىدە ئاياللارنىڭ نومۇسىغا تەگكەنلەرنى قولغا ئالغاندا، دېلونىڭ ئەھۋالىنى ئاشكارىلاشنى رەت قىلغان. ھۆكۈمەت تەرەپ تاراتقۇلىرىنىڭ ئىجتىمائىي ئالاقە تورىدا مۇناسىۋەتلىك خەۋەرلەرنى ئاشكارىلىشى خەلقىنىڭ نەپرىتىنى قوزغايدىغان بولغاچقا، مۇساپىرلارغا مۇناسىۋەتلىك سەلبىي خەۋەرلەر ئاشكارىلانمىغان.

     ئەمەلىيەتتە، يېقىندىن بۇيان گېرمانىيەدە مۇساپىرلارغا چېتىشلىق ئاياللارنىڭ نومۇسىغا تېگىش دېلوسىنىڭ سانى ئۈزلۈكسىز يۇقىرى كۆتۈرۈلمەكتە. مەسىلەن بۇلتۇر 11-ئايدا باۋارىيە شىتاتىغا جايلاشقان بىر كۇلۇب ئايال خېرىدارلارنىڭ نومۇسىغا تېگىش توغرىسىدىكى ئەرز تاپشۇرۇۋالغاچقا، مۇساپىرلارغا مۇلازىمەت قىلىشنى رەت قىلغان؛ بادىن فوتبا ئىشتاتىدىكى بىر دوختۇرخانا قوغدىغۇچى تەكلىپ قىلىپ، دوختۇرخانىدىكى سېسترالارنى مۇساپىرلارنىڭ ئاياغ ئاستى قىلىشىدىن ساقلىماقچى بولغان. ئۇنىڭدىن باشقا ئىككى شىتاتتىكى مۇساپىرلار لاگېرىدا ساقلىنىۋاتقان نومۇسىغا تېگىش جىنايىتى ئاشكارىلانغان. مەسىلەن، ئاياللار ئىپپىتىنى سېتىشقا مەجبۇرلانغان. بىراق يەرلىك دائىرىلەر ۋە ساقچىلار بۇ ئىشنى كۆرمەسكە سېلىۋالغان، ھەتتا بۇ ئىشنى قەستەن يوشۇرغان. گېرمانىيەدىكى ئاساسلىق تاراتقۇلارمۇ بۇنداق سەلبىي خەۋەرلەرنى ئاندا - ساندا خەۋەر قىلىپ قويغان. نەتىجىدە بۇ ئىش چېكىدىن ئاشقان ئوڭ قانات گۇرۇھىنىڭ ئىسيان كۆتۈرۈشىگە باھانە بولغان.

    ئوبزورچىلار: گېرمانىيە ئىزچىل ساپا ئارقىلىق كىشىلەرنى ئىدارە قىلىش ياخشى دەپ كەلگەن بولسىمۇ، بىراق يەرلىك دائىرىلەر مۇساپىرلارغا مۇناسىۋەتلىك مەسىلىنى ياخشى بىر تەرەپ قىلالمىسا، مۇساپىرلارنى كەمسىتىش ۋەزىيەتىنى كەسكىنلەشتۈرۈۋېتىپلا قالماي، گېرمانىيە خەلقىنىڭ ساقچىلارغا بولغان ئىشەنچىسى يوقىلىدۇ. ئىجتىمائىي مۇقىملىق داۋالغۇپ، ئاقىۋىتىنى تەسەۋۋۇر قىلغىلى بولمايدۇ، دېگەن. بەزى تاراتقۇلار ھەتتا گېرمانىيەنى نورۋېگىيەدىن ئۆگىنىشكە، مۇساپىرلار گېرمانىيەگە كەلگەندىن كېيىن مۇساپىرلارغا شۇ جاينىڭ ئەقەللىي قائىدىسىنى ۋە ئاساسىي قانۇنىنى، ئەخلاق قارىشىنى ئۆگىتىشكە مۇراجىئەت قىلغان. ئۇلار يەنە: «ئاياللارنى ھۆرمەتلەش، ئاياللارنى ئاياغ ئاستى قىلىشنىڭ قانۇنغا خىلاپ ئىكەنلىكىنى مۇساپىرلارغا بىلدۈرۈش كېرەك. بۇ مۇساپىرلارنىڭ جەمئىيەتكە ھەقىقىي تۈردە سىڭىپ كېتىشىگە ياردەم قىلىدىغان بىردىنبىر ئۇسۇل» دېگەن.