ۋەئەلەيكۇم ئەسسالام:
تەلىم ئەمەس ئازراق تۈزىتىش بېرەي:
1-مىسال: بۇ مىسالدا بىرقانچە مەسىلە بار:
1-ئىبنى ئۆمەر رەزىيەللاھۇ ئەنھۇمانىڭ تەكبىردە قولىنى مۆرىسىگىچە كۆتۈرەتتى، دېگەن ھەدىسى. بۇ ھەدىستىن نامازغا تۇرغاندا قولنى قەيەرگىچە كۆتۈرۈش مەسىلىسىدە مۆرىسىگىچە دېگەن ھۆكۈم چىقىدۇ. ئەمەلىيەتتە بۇ ھەدىس مۇشۇ مەسىلىدە كەلگەن بىردىنبىر سەھىھ ھەدىس ئەمەس. سەھىھ مۇسلىمنىڭ ئۆزىدە مالىك ئىبنى ھۇۋەيرىس رەزىيەللاھۇ ئەنھۇما: رەسۇلۇللاھ ساللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم نامازغا تەكبىر ئېيتقىنىدا ئىككى قولىنى ئىككى قۇلىقىنىڭ ئۇدۇلىغىچە كۆتۈرەتتى. دەپ رىۋايەت قىلغان. يەنە بىر رىۋايەتتە: ئىككى قۇلىقىنىڭ يۇمشاق گۆشىگە تەڭ باراۋەر بولغىچە، دېگەن. بۇ سەھىھ ھەدىسلەر ئوخشاش بولمىغاچقا ئالىملار قولنى قەيەرگىچە كۆتۈرىدۇ، دېگەن مەسىلىدە ئوخشاش پىكىردە ئەمەس. لېكىن سىز مۆرىسىگىچە كۆتۈرىدۇ، دېگەن قاراشنى تۇتۇپ باشقا سەھىھ رىۋايەتلەرنى باسۇرۇپ قويۇپ رەسۇلۇللاھ ساللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەمنىڭ ناماز ئوقۇش ئۇسۇلى مۆرىسىگىچە كۆتۈرۈشتى، دەپلا بولدى قىلدىڭىز. باشقا قاراشتىكىلەر قۇلىقىنىڭ ئۇدۇلىغىچە كۆتۈرىدۇ، دېگەن قاراشنى تۇتقان. ئەسلىدە تەئەسسۇپلۇقتىن خالىي تۇرۇپ سەھىھ ھەدىسلەرنىڭ بەزىسىنى قايرىۋەتمەي ھەممىنى بايان قىلىشىڭىز كېرەك ئىدى. لېكىن بىر قاراشقا تەئەسسۇپلۇق قىلىش سىزنى ئۇنداق قىلدۇرمىغاندەك قىلىدۇ. بۇنداق قىلىش قۇلىقىنىڭ ئۇدۇلىدا كۆتۈرىدىغانلارنىڭ ئىشىنى سۈننەتكە خىلاپتەك، ياكى سەھىھ ھەدىسكە خىلاپتەك كۆرسىتىپ قويغانلىق بولىدۇ. دىيارىمىزدىكى غەلۋىلەرنىڭ كۆپى مۇشۇنداق قىلمىشلاردىن كېلىپ چىققان.
ئىمام مۇسلىم بىر بابتىلا ئاشۇ ھەدىسلەرنىڭ ھەممىنى بىر نۇمۇر يەنى 391-نۇمۇر ئاستىدا بايان قىلغان. مانا بۇ ئىنساپ، ئىلىمنى رىۋايەت قىلىشتا تەئەسسۇپلۇق قىلماسلىقتۇر.
ئىمام ئىبنى ئابدۇل بەر: رەسۇلۇللاھ ساللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەمدىن باش بىلەن تەڭ قولنى سوزۇپ كۆتۈرۈشمۇ رىۋايەت قىلىنغان، يەنە ئىككى قۇلىقىنىڭ ئۇدۇلىدا كۆتۈرگەنلىكىمۇ رىۋايەت قىلىنغان، مەيدىسىگىچە دەپمۇ رىۋايەت قىلىنغان، ئىككى مۆرىسىگىچە دەپمۇ رىۋايەت قىلىنغان، بۇلارنىڭ ھەممىسى ساقلىنىپ كېلىۋاتقان كەڭچىلىككە دالالەت قىلىدىغان مەشھۇر ھەدىسلەردۇر، دېگەن.
2-مەسىلە: ھەدىسنىڭ تەرجىمىسىدە: ئاللاھۇ ئەكبەر دەپ نامازنى باشلايتتى، دەپسىز، بۇ ئىبارە سەھىھۇ مۇسلىمنىڭ ھېچبىر رىۋايىتىدە يوق، بار بولغىنى: ئاندىن تەكبىر چۈشۈرەتتى، دېگەن ئىبارە. دېمەك نامازنى باشلاش قولنى كۆتۈرۈش بىلەن بولىدۇ، بۇنى يەنە بىر رىۋايەتتە: نامازنى باشلىغىنىدا ئىككى قولىنى ئىككى مۆرىسىگىچە تەڭ بولغىچە كۆتۈرەتتى، دەپ ئىپادىلىگەن.
ھازىرچە مۇشۇ مىسال بىلەن توختاپ تۇراي، بۇنىڭغا قارىتائىنكاسىڭىزنى ئاپلىغاندىن كېيىن ئاندىن قالغان مىساللارنى يازارمەن. كۆڭلى كۆكسىڭىزنى كەڭ تۇتقانلىقىڭىز ئۈچۈن رەھمەت. ئاللاھ رازى بولسۇن.
[ yaxamتەرىپىدىن2010-12-02 19:22قايتا تەھرىرلەندى ]