خەلق ئارىسىدا <<مال -دۇنيا يىغىش كىتاپ ئوقىغانغا يەتمەيدۇ>> دەيدىغان گەپ بار، ئەمەلىيەتتە كىتاپ ئوقۇش كىشىنىڭ بىلىمىنى ئاشۇرۇپلا قالماي، كىشىنىڭ ساپاسىنى ئۆستۈرۈپ، ئۆمۈرىنى ئۇزارتىدۇ. ماتىريالدىن ئىگەللىشىمچە، چەت ئەل تىببى ساھاسىدىكى خادىملار 16-ئەسىردىن بۇيان ، ياۋروپا، ئامرىكىدىكى بەزى ئۇلۇغ زاتلاردىن 160 نەچچىسىنى تەتقىق قىلىپ ياشىغان ۋاقتىنى رەتكە تۇرغۇزغاندا ، كىتاپ ئوقۇيدىغانلارنىڭ ئوتتۇرچە يىشى 79 ياش ئىكەنلىكىنى بايقىغان، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا ئۇلار يەنە دىۋەڭلىك كىسىلىگە گىرىپتار بولغان 600 ياشانغان كىشنىڭ ئوقۇش تارىخىنى تەھلىل قىلىپ ، بۇلارنىڭ %99 نىڭ ئوتتۇرا مەكتەپنى پۈتتۈرمىگەنلىكىنى ، كۆپىنىڭ كىتاپ ئوقۇش بىلەن خوشى يوق ئىلكەنلىكىنى بىلگەن. ئۇلارنىڭ ئىچىدە ئالىي مەلۇمات ئالغانلىرى ئىككىلا ئىكەن، بۇ ئىككى گۇرىپپىدىكى سانلار ئىجابى ، سەلبى جەھەتلەردىن كىتاپ ئوقۇشنىڭ كىشىلەرنىڭ ئۆمرىگە بولغان تەسىرنىڭ ئىنتايىن زور ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلىغان ، كىتاپ ئوقۇش جىسمانىي ۋە روھى ساغلاملىققا زىيان سالىدىغان ناچار ئادەتلەرگە قارشى تۇرالايدۇ. كىتاپ دىڭىزىنى ساياھەت قىلغان ھامان كىشى جىسمانىي روھى جەھەتلەردىن كىتاپقا پۈتۈنلەي بىرىلىپ كىتدۇ، قاۋاقخانىدىن، بىكار سورۇنلاردىن نىرى بولىدۇ، نام-ئاتاق كويىدا بولمايدۇ، جىسمانىي ۋە روھى ساغلاملىق ئۈچۈن بىر خىل ياخشى مۇھىت يارىتىدۇ، بىزدە يەنە << ئاققان سۇ سىسىمايدۇ، ئىشىك ئىلمىكى چىرىمايدۇ>> دىگەن گەپ بار، كىتاپنى كۆپ ئوقۇسا ، كاللا ئىشلىتىپ، مىڭە ھۈجەيرىلىرىنىڭ ماددا ئالماشتۇرىشى تىزلىشىپ، چوڭ مىڭە قىرىشنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ. ياخشى كىتاپ كىشى قەلبىنى كۈچلۈك تەلپۈندۈرۈپ، چاڭ-توزانلاردىن يىراق قىلىدۇ، ئادەم بەدىنى بىلەن تەبىئەت بىرلىككە كىلىپ، ئادەم بەدىنىدىكى ھەر قايسى بۆلەكلەرنىڭ ئىقتىدارىنى يۇقىرى دەرىجىدە ماسلاشتۇرۇپ، ئۆمۈرنى ئۇزارتىدۇ، كىتاپ،<<روھى نامراتلىقنى>> داۋالاپلا قالماي، بەلكى ئاز بولمىغان ئاستا خارەكتىرلىك كىسەللىكنى داۋالىيالايدۇ، گىزىت خەۋرىدە كۆرسىتىلىشىچە ، گىرمانىيە كىسەللىكلەر كىتاپخانىسى قۇرىغان، ئاستا خارەكتىرلىك كىسەلگە دۇچار بولغۇچىلارغا، بولۇپمۇ نىرۋا سىستىمىسى ۋە پىسخىك جەھەتلەردە ئاجىزلىشىشى كۆرۈلگەن كىشىلەرگە مەخسەتلىك ھالدا ئوخشىمىغان مۇھەببەت تۈرىدىكى كىتاپلارنى ئوقۇتۇپ ، ئۇلارنىڭ سالامەتلىكىنى خىلى تىزلا ئەسلىگە كەلتۈرگەن ، قوشاق-شېئىر كەڭ ئوموملاشقان ئىتالىيەدە قوشاق -شېئىرلار ئارقىلىق كىسەل داۋالاش ئاللاقاچان ئوموملىشىپ قالغان، ئۇ يەردىكى بەزى كىتاپخانا ۋە دوراخانىلاردىن ئادەتتىكى دورا قۇتىلىرىدەك قۇتا سىتىۋالغىلى بولىدۇ، ھالبۇكى قۇتا ئىچىگە قاچىلانغىنى دورا بولماستىن ، نەپىس بىسىلغان قوشاق-شېئىر بولغان ، دوختۇر بىلەن شائىر قولنى-قولغا تۇتۇشۇپ تەتقىق قىلىپ چىقارغان <<شېئىر دورا تەييارلانمىسى>> نىڭ روھى دەرىت-ئەلەم ۋە ئىلىشىپ قىلىش كىسەللىكى قاتارلىق كۆپ خىل كىسەللىكىنى داۋالاشتا ئۈنىمى ياخشى بولغان.
ئىز تورىدا ئىزلىرىمىز قالسۇن!
ئىمىن ھاشىم(ت)
