ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مائاشىدىن ئىبارەت بۇ ئىش زادى كىمنىڭ ئىشى
ھەر قېتىم ئوقۇتقۇچىلار بايرىمىغا ئاز قالغاندا ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مائاشىدىن ئىبارەت بۇ ئىش ئوقۇتقۇچىلار بايرىمىنى قىزىتىپ، ئوقۇتقۇچىلار ئۈچۈن كاتتا سوۋغا سۇنغاندەك دائىم گېزىت يۈزىدە كۆرۈلىدۇ ، بۇ، بۇ يىلمۇ بۇنىڭدىن مۇستەسنا ئەمەس .
‹‹شىياۋشىياڭ سەھەر گېزىتى ›› نىڭ 8-سېنتەبىردىكى خەۋىرىگە ئاساسلانغاندا، گوۋۇيۈەننىڭ ئوقۇتقۇچىلار قوشۇنى قۇرۇلۇشىنى كۈچەيتىش توغرىسىدىكى پىكىرىدە ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيەسىنىڭ دۆلەت مەمۇرلىرىنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيەسىدىن تۆۋەن بولماسلىقىغا ياكى ئۇنىڭدىن يۇقىرى بولۇشىغا قانۇن بويىچە كاپالەتلىك قىلىش ھەمدە ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مائاشىنى پەيدىنپەي ئۆستۈرۈش ، ئۆز ۋاقتىدا تولۇق تارقىتىشقا كاپالەتلىك قىلىش ، ئۇزۇن مەزگىل يېزا ئاساسىي قاتلامدا ۋە جاپالىق ، چەت-ياقا رايونلاردا خىزمەت قىلغان ئوقۇتقۇچىلارغا مائاش جەھەتتە مايىللىق سىياسىتىنى قوللىنىش كېرەكلىكى كۆرسىتىلگەن .
‹‹ ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيەسىنىڭ دۆلەت مەمۇرلىرىنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيەسىدىن تۆۋەن بولماسلىقىغا ياكى ئۇنىڭدىن يۇقىرى بولۇشىغا قانۇن بويىچە كاپالەتلىك قىلىش ›› دېگەن بۇ سۆز قۇلىقىمىزغا سىڭىپ كەتكەن بولۇپ، ئوقۇتقۇچىلار بايرىمى ھارپىسىدا دائىم تەكرارلىنىپ كەلدى . ‹‹قانۇن بولغانىكەن ئاساسلىنىش ، قانۇننى قاتتىق ئىجرا قىلىش›› دېگەن بۇ سۆزنى ھەممىگە مەلۇم ئەقەللىي بىلىم دېيىشكە بولىدۇ ، لېكىن ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مائاشىنى ئىجرا قىلشقا كەلگەندە ئانچە باب كەلمەيۋاتىدۇ ، كونكرېت مەسىلىنى كونكرېت تەھلىل قىلىپ كۆرسەك ، مۇناسىۋەتلىك تارماقلار بۇنى قانۇننى ئىجرا قىلىشتىكى ئىجادىيەت قىلىۋالغان . ئەگەر قانۇن بولغانىكەن ، ئاساسلىنىشنى ھەقىقىي ئىشقا ئاشۇرىدىغان ئىش بولسا، ‹‹ ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيەسىنىڭ دۆلەت مەمۇرلىرىنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيەسىدىن تۆۋەن بولماسلىقىغا ياكى ئۇنىڭدىن يۇقىرى بولۇشىغا قانۇن بويىچە كاپالەتلىك قىلىش ›› دېگەن بۇ ئىشتا مائارىپ مىنىستىرلىقىنى ئاۋارە قىلىپ ، ھەر يىلى تەكىتلەشنىڭ ، ھەر يىلى ئوقۇتقۇچىلار بايرىمىنىڭ سوۋغىسى سۈپىتىدە ئوقۇتقۇچىلارغا سۇنۇشنىڭ ھاجىتى يوق !
‹‹ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيەسىنىڭ دۆلەت مەمۇرلىرىنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيەسىدىن تۆۋەن بولماسلىقىغا ياكى ئۇنىڭدىن يۇقىرى بولۇشىغا قانۇن بويىچە كاپالەتلىك قىلىش ›› ئاساسلىنىدىغان قانۇن بار ئىش بولغان ئىكەن ، ‹‹شۇ قانۇنغا ئاساسلىنىش ›› كېرەك . بۈگۈنكى كۈندە ‹‹ ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيەسىنىڭ دۆلەت مەمۇرلىرىنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيەسىدىن تۆۋەن بولماسلىقىغا ياكى ئۇنىڭدىن يۇقىرى بولۇشىغا قانۇن بويىچە كاپالەتلىك قىلىش ›› تىن ئىبارەت بۇ ئىشتا زادى قانچە جاي ‹‹قانۇنغا ئاساسلاندى ›› ، نېمە ئۈچۈن مۇشۇ يىللاردا ‹‹قانۇنغا ئاساسلانمىغان ›› جايلاردا ‹‹قانۇننى قاتتىق ئىجرا قىلمىغان ›› لىقى ئۈچۈن ئازىراق بولسىمۇ بەدەل تۆلىگەن ئادەم يوق ؟ بۇ يەردە مېنىڭ ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مائاشىدىن ئىبارەت ئۇ ئىش زادى كىمنىڭ ئىشى سورىغۇم كېلىۋاتىدۇ ؟ ئەگەر كىمنىڭ ئىشى ئىكەنلىكىنى ئېنىق ئايرىغىلى بولمىسا ، مائارىپ مىنىستىرلىقىنى ئاۋارە قىلىپ ھەر يىلى ‹‹قالايمىقان سۆزلىمەسلىك ›› كېرەك ، ئاغزىدا دېگەن سۆزنى ئەمەلىيەتتە ئىشقا ئاشۇرۇش كېرەك . بۇ سەمىمىيەتلىككە ۋە قانۇننى قاتتىق ئىجرا قىلىشقا مۇناسىۋەتلىك ئىش بولۇپ ، ھەرگىز مۇنداقلا دەپ قويۇشقا بولمايدۇ . ئەمەلىيەتتە ، جۇڭگودىكى ئەمەلدارلارنىڭ ھەممىسى مەسئۇلىيەتنى سۈرۈشتۈرۈشتىن قورقىدۇ، پەقەت ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مائاشىنى باشقۇرىدىغان ئەمەلدارلارغا ‹‹ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيەسىنىڭ دۆلەت مەمۇرلىرىنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيەسىدىن تۆۋەن بولماسلىقىغا ياكى ئۇنىڭدىن يۇقىرى بولۇشىغا قانۇن بويىچە كاپالەتلىك قىلىش›› نى ئىشقا ئاشۇرالمىسا، ئاۋۋال مەمۇرلارنىڭ مائاشىنى تۆۋەنلىتىشنى ئېيتىش ، مەسئۇلىيىتىنى سۈرۈشتۈرۈش كېرەك. مەن ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مائاشىدىن ئىبارەت ئۇ ئىشنىڭ ناھايىتى ئاسان، شۇنداقلا ناھايىتى تېز ئەمەلىيلىشىدىغانلىقىغا ئىشىنىمەن. ئەلۋەتتە، ‹‹ھەمدە ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مائاشىنى پەيدىنپەي ئۆستۈرۈپ، ئۆز ۋاقتىدا تولۇق تارقىتىشقا كاپالەتلىك قىلىش›› دېگەن بۇ سۆزنى كېلەر يىلى ئوقۇتقۇچىلار بايرىمى ھارپىسىدا قايتا-قايتا تەكىتلەشنىڭ ھاجىتىمۇ قالمايدۇ .
ھازىرقى مەسىلە ، ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مائاشىدىن ئىبارەت ئۇ ئىشنىڭ زادى كىمنىڭ ئىشى ئىكەنلىكى يەنە راستلا ئېنىق بولمىسا، مەسئۇلىيەتنى سۈرۈشتۈرۈش تۈزىمى ئاللىقاچان ئوتتۇرىغا قويۇلغان بۈگۈنكى كۈندە، قانداق قىلىپ يەنە ئوقۇتقۇچىلار غەم قىلىدىغان ئىشقا ئايلىنىپ قالدى؟
يەنە‹‹ ئۇزۇن مەزگىل يېزا ئاساسىي قاتلامدا ۋە جاپالىق، چەت-ياقا رايونلاردا خىزمەت قىلغان ئوقۇتقۇچىلارغا مائاش جەھەتتە مايىللىق سىياسىتىنى قوللىنىش›› دېگەن بۇ ئىشقا كەلسەك، بۇ كىچىككىنە ئىش ئەمەلىيەتتە ئاللىقاچان ئۇزۇن مەزگىل يېزا ئاساسىي قاتلامدا ۋە جاپالىق، چەت-ياقا رايونلاردا خىزمەت قىلغان ئوقۇتقۇچىلارغا ئوقۇتقۇچىلار بايرىمىنىڭ سوۋغىسى قىلىنىپ، سۇنۇلىشى كېرەك ئىدى. نېە ئۈچۈن پىداگوگىكا مەكتەپلىرىنى پۈتكۈزگەن ئوقۇغۇچىلارنىڭ يېزا ئاساسىي قاتلام ياكى چەت-ياقا، جاپالىق رايونلارغا بېرىپ خىزمەت قىلىشنى خالىمايدىغانلىقىدا، مۇھىتنىڭ جاپالىق بولغانلىقىدىن سىرت، مائاشنىڭ تۆۋەن بولىشىمۇ سەل قارىغىلى بولمايدىغان ئامىل ھېسابلىنىدۇ. ئويلاپ باقايلى، شەھەرلەردە خىزمەت مۇھىتى ياخشى، يەنە كېلىپ مائاشمۇ يۇقىرى تۇرسا، كىممۇ نامرات، شارائىتى ناچار جايلارغا بېرىپ، شەھەردىكىلەردىن تۆۋەن مائاش ئېلىشنى خالايدۇ؟ جاپالىق جايلارغا بېرىپ خىزمەت قىلغان ئوقۇتقۇچىلار شەھەردە خىزمەت قىلىدىغان ئوقۇتقۇچىلارغا قارىغاندا تېخىمۇ يۇقىرى مائاش ئېلىشى كېرەك، ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مائاشىدىن ئىبارەت ئۇ ئىشنى باشقۇرىدىغان كىشىلەر مۇشۇنچىلىك ئاددىي ئىشقىمۇ ئىشىنىشنى خالىمايدۇ. ئۇلار ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئوقۇتقۇچىلىق ئەخلاقىغا بەكرەك ئىشىنىدۇ! ھازىر، مائارىپ مىنىستىرلىقى:‹‹ ئۇزۇن مەزگىل يېزا ئاساسىي قاتلامدا ۋە جاپالىق، چەت-ياقا رايونلاردا خىزمەت قىلغان ئوقۇتقۇچىلارغا مائاش جەھەتتە مايىللىق سىياسىتى قوللىنىش›› نى ئېيتتى، كېچىكىپ كەلگەن بۇ ئوقۇتقۇچىلار بايرىمى سوۋغىسىنىڭ يەنە ‹‹ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيىسىنىڭ دۆلەت مەمۇرلىرىنىڭ ئوتتۇرىچە مائاش سەۋىيىسىدىن تۆۋەن بولماسلىقىغا ياكى ئۇنىڭدىن يۇقىرى بولىشىغا قانۇن بويىچە كاپالەتلىك قىلىش››قا ئوخشاش، پەقەت ھەريىلى ئېغىزدىلا ئېيتىلىدىغان قۇرۇق گەپكە ئايلىنىپ قالماسلىقىنى ئۈمىد قىلىمىز، ئەگەر بۇ ئىشنى كىمنىڭ باشقۇرىدىغانلىقى ئېنىق بولمىسا، مەسئۇلىيەت راستلا سۈرۈشتۈرۈلمىسە بۇنىڭغا بىر نېمە دېمەك قىيىن بولىدۇ.
ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مائاشىدىن ئىبارەت ئۇ ئىشنى ئوقۇتقۇچىلىق ئەخلاقىغا قارىغاندا تېخىمۇ تۆۋەن دەرىجىدىكى ئىش دەپ قاراشقا بولمايدۇ، پەقەت ‹‹مۇنداق، مۇنداق قىلىش كېرەك›› دېگەننىلا تەكىتلىمەي، ئەگەر ‹‹قىلىش كېرەك››نى ئەمەلىيلەشتۈرەلمىسە، ‹‹مەسئۇلىيەتنى سۈرۈشتۈرۈش كېرەك››! پەقەت مۇشۇنداق قىلغاندىلا، ئوقۇتقۇچىلارنىڭ مائاشىدىن ئىبارەت ئۇ ئىش مەسىلىگە ئايلىنىپ قالمايدۇ.(شاۋ لىيۇشېڭ)
تەرجىمە قىلغۇچى: مۇسا ئەخمەت
يوللىغان ۋاقتى 2012-9-12 10:49:40
