‹‹لەڭچىلەر قوشىقى››ــــــ ئۆتمۈش كونا جەمىيەتتە، لوپنۇر-چاقىلىق ئوتتۇرىسىدا ئاشلىق توشۇيدىعان بىرقىسىم ئاق كۆڭۈل ياشلارنىڭ قىسمەتلىرى بايان قىلىنعان قوشاقلاردۇر. بۇ قوشاقلار تىل ۋە بەدئىيلىك قۇرۇلمىسى جەھەتتىن باشقا قوشاقلاردىن ئالاھىدە پەرىقىلىنىدۇ. مۇھىم پايدىلنىش قىممىتىگە ئىگە.
كالا باقىپ كەل دەيدۇ،
كالاباقاي كىم بىلەن.
[دورالدا①چاي تالىشىپ،
ئۇرۇشتۇم شىلدىر②بىلەن
ئىگەمنىڭ سھزى كەڭرى،
ناحشا ئيتاي ئاعزىم بىلەن.
توپاق سويساق بىز سويدۇق،
ئارتىلىپ قالۇر كىمگە؟
ئوبدان قۇلاق سالىپ باق،
تالىش گوڭتۇ③سھزۇمگە.
يىتىۋىدى بىر توپاق،
ھەممەسى قىلىدۇ سوراق.
دورالدا بىركۇن ياتىپ،
سويۇپ يىدۇق بىر توپاق.
لەڭىمىزكامىپ چىقىپ،
مۇشكۇل بولدىعۇ بۈگۈن.
حۇدا نىسىپ قىلارمۇ ،
ئھيگە كىتىشكە بىركۇن.
حۇدا نىسىپ قىلارمۇ ،
ئوي تەرەپكە كىتىشكە.
بۇحەقلەر ئۇنىمايدۇ،
بۇعدايعا پۇل برىشكە.
چارىكى يىگىرمە كوي،
يۇزمىڭ بۇعداي دەيىشكەن
چارىكى يىگىرمە كوي،
زىيان زەھەردىن ئاچچىقكەن.
لەڭ سالىپ كەلگەن تاعارنى،
ئالپ كىتايلى باشلىق.
چارحالىق ④دېگەن يەرنىڭ،
ئۇزۇم قۇعۇنى تاتلىق.
بىز چارحالىققا بارىپ،
ئون ئۇچ كۇن بىكار ياتتۇق
لەڭىمىز كامىپ چىقىپ،
ئارعامچى، تاعار ساتتۇق.
كىشى يۇرتىدا مۇساپىر،
كوزىمىزدىن ئاقتى ياش.
شايارلىقنىڭ لەڭىدىن،
كەم چىقتى تۆت چارەك ئاش.
بىزنى ئۇنتۇپ قالدىمۇ،
ئوز يۇرتىدا قالعان ئاداش؟
بىزنى ئەسكە ئالمامدۇ،
يۇرتتا قالعان قرى ياش.
يەنە تارتىپ ئالارمىز،
پۇتتىن سالامەت بارىپ.
پۇل حەجلىمەي كىلەرمىز،
ئەللەك كوي زىيان تارتىپ.
لەڭىمىز كامىپ چىقىپ،
ئون ئۇچكۇن بىكار ياتىپ.
ئاران يانىپ كەلدۇق بىز،
مىڭ جىڭ ئاش زىيان تارتىپ.
ئىزاھات:
①دورال-----يەر نامى
②شىلدىر---كىشى ئىسمى
③تالىش گوڭتۇ---- لەڭچىلەر باشلىقى بولعان ئادەم
④چارحالىق---چاقىلىق
مەنبە:ئۇيغۇر تارىخى قوشاقلىرىدىن نەمۇنىلەر ⑴
ناملىق كىتاپتىن