| تىل-ئەدەبىيات ئوقۇتۇشىنى ئىلگىرى سۈرۇش توغرىسىدا
ئابلىكىم ئابلەت
تىل-ئەدەبىيات ئوقۇتۇشىدا ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئەدەبىي ئەسەرلىرىنى ئوقۇش ئىقتىدارىنى يېتىلدۈرىشكە ئەھمىيەت بېرىش لازىم. ئەدەبىي ئەسەرلەر بىر مىللەتنىڭ مەدەنىيەت تەرەققىياتىنىڭ سەۋىيىسىنى شۇ دەۋرنىڭ ئىجتىمائىي تۇرمۇشىنى ئەكىس ئەتتۇرۇپ بىرىدۇ.كىشىلەرنىڭ گۇزەللىك قارشىنى ئەكىس ئەتتۇرۇپ بىرىدۇ. تىل-ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىسى ئوقۇغۇچىلارنىڭ ياش ئالاھىدىلىكى ۋە قېزىقىشىغا ئاساسەن شىنجاڭ ئۆسمۇرلىرى گېزىتى،تارىم غۇنچىلىرى،ئۈمىد غۇنچىلىرى ۋە مەخسۇس تېمىدىكى مەشھۇر ئەسەرلەرنى ئوقۇشقا يېتەكلەش لازىم. بۇ ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئەدەبىي ئەسەرلەرگە بولغان چۇشەنچىسىنى يۇقىرى كۆتۇرگىلى،مەدەنىيەت ئۆگىنىش قىزغىنلىقىنى ئاشۇرغىلى، جەمئىيەتكە، ئىجتىمائىي تۇرمۇشقا كۆڭۇل بۆلىدىغان كىشىلەردىن قىلىپ تەربىيلىگىلى، ئوقۇغۇچىلاردا توغرا بولغان كىشىلىك تۇرمۇش قارشى تىكلىشىگە ياردەم بەرگىلى،ئوقۇغۇچىلارنىڭ ساپاسىنى يۇقىرى كۆتۇرگىلى بولىدۇ. ئوقۇتقۇچى تىل-ئەدەبىيات ئوقۇتۇش كالىندارىنى پىلانغا ماسلاشتۇرۇپ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۆگىنىش ئالاھىدىلىكىگە ئاساسەن دەرستىن سىرتقى كىتابلارنى ئوقۇتۇش پىلانىنى تۇزىشى، كىتاب ئوقۇش گۇرۇپپىلىرىنى تەسسىس قىلىشى، مەزمۇنى ساغلام، ئوقۇغۇچىلانىڭ ئەقلىي ئىقتىدارىنى ئېچىشقا ماس كېلىدىغان كىتابلارنى تاللاپ كۆرسىتىپ بىرىشى،ئوقۇغۇچىلار ئوتتۇرىغا قويغان مەسىلىلەرگە جاۋاپ بېرىشى،ئوقۇغۇچىلارنىڭ كىتاب ئوقۇشىغا نازارەتچىلىك قىلىشى ۋە تەكشۈرۇپ تۇرۇشى، ئوقۇغۇچىلارغا بىر قىسىم تەتقىقات تىمىلىرىنى كۆرسىتىپ بىرىشى لازىم. ئوقۇتۇش ئېھتىياجىغا ئاساسەن ئوقۇغۇچىلارنى گۇرۇپپىلار بويىچە مۇزاكىرىگە تەشكىللىشى،سۆھبەت يىغىنلىرىنى ئۇيۇشتۇرۇپ تۇرۇشى،تەجرىبە تەسىرات ئالماشتۇرۇپ تۇرۇشى،شۇنداقلا ئوقۇتقۇچى بىلەن ئوقۇغۇچىلار ئوتتۇرىسىدا پىكىر ئالماشتۇرىدىغان كۆۋرۇك ھاسىل قىلىشى لازىم. تىل-ئەدەبىيات ئوقۇتۇشنى ئوقۇغۇچىلارنىڭ ھەرخىل ئەدەبىي ئەسەرلەرنى ئوقۇشىغا بىرلەشتۇرۇش،ئۆز ئالدىغا ئىزدىنىشىگە تاشقى دۇنيانى چۇشىنىشىگە،كۇندىلىك خاتىرە يېزىش ئادىتىنى يىتىلدۇرىشىگە بىرلەشتۇرۇپ ئىلىپ بىرىشى كىرەك.بۇنداق قىلىش ئوقۇغۇچىلارنىڭ مۇستەقىل ئۆگىنىش ئادىتىنى شەكىللەندۈرۇشتە، يىزىق بىلەن ئىپادىلەش ۋە تىل بىلەن ئىپادىلەش ئىقتىدارىنى يۇقىرى كۆتۇرگىلى، ئوقۇغۇچىلارنى ئەدەبىي ئەسەرلەردىن ھۇزۇرلاندۇرغىلى،ئىستىتىك ئىڭىنى يۇقىرى كۆتۇرۇشتە ناھايتى مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە. تىل-ئەدەبىيات ئوقۇتۇشىدا ئوقۇغۇچىلارنىڭ ساپاسىنى يىتىلدۇرۇشىگە ئەھمىيەت بىرىش لازىم. ئوقۇغۇچى بىلەن ئوقۇغۇچى ئوتتۇرىسىدا ئومۇميۇزلۇك پەرق مەۋجۇت.ھەر بىر ئوقۇغۇچىنىڭ ئۆزىنىڭ ئالاھىدىلىكى بولىدۇ. ھەر بىر ئوقۇغۇچى ئوخشىمىغان مۇھىتتا تۇرغانلىقتىن، مۇستەقىل ئىچكى دۇنياسى بولىدۇ.شۇڭا تىل-ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئالاھىدىلىكىگە تولۇق ھۆرمەت قىلىشى، ئوقۇغۇچىلارنىڭ قىزىقىش ئىقتىدارىنى ئۆستۇرۇشكە ماھىر بولۇشى كىرەك. تىل-ئەدەبىيات ئوقۇتۇشى جەريانىدا ئوقۇتقۇچى ئوقۇغۇچىلارغا بىلىم بىرىپلا قالماستىن،بەلكى يەنە ئۈمىد ۋە ئىشەنچ ئاتا قىلىشى لازىم.
ئاپتۇر : گۇما ناھىيە قوشتاغ يېزا ئىسمىسلا توققۇز يىللىق ئىزچىل تۇزۇمدىكى مەكتەپ ئوتتۇرا مەكتەپ قىسمىدىن تىل ئەدىبىيات ئوقۇتقۇچىسى
|
|