شىنخۇا تورى " «شىنجاڭنىڭ تەرەققىياتى ۋە ئالغا بېسىشى»ناملىق ئاق تاشلىق كىتابتا، ئاز سانلىق مىللەتلەر مائارىپىنى تەرەققىي قىلدۇرۇش داۋامىدا، دۆلىتىمىز شۇ مىللەتنىڭ تىل-يېزىقىدا ئوقۇتۇشتا چىڭ تۇرىدۇ. شىنجاڭدا يېزىقى بولغانلىكى مىللەت ئۆز يېزىقىدا ئوقۇيدۇ- دېيىلدى.پۈتۈن شىنجاڭدىكى 10 مىليوندىن كۆپ ئاز سانلىق مىللەت نوپۇسىنىڭ تەخمىنەن %70 تىنىڭ تېخى خەنزۇتىلىنى ئىگىلەپ بولالمىغانلىقى ياكى زادىلا بىلمەسلىكى ئاز سانلىق مىللەتلەر تەرەققىياتىغا ۋە ئاپتونوم رايون تەرەققىياتىغا پايدىسىز بولۇۋاتقانلىقىنى كۆزدە تۇتۇپ، ئاپتونوم رايونلۇق ھۆكۈمەت 2004-يىلى ئاز سانلىق مىللەت ئوقۇغۇچىلىرىغا «قوش تىل» ئوقۇتۇشىنى زور كۈچ بىلەن يولغا قويۇشنى قارار قىلىپ، ئاز سانلىق مىللەت ئوقۇغۇچىلىرىدىن تولۇق ئوتتۇرىنى پۈتتۈرگەندە ئۆز تىلى ۋە خەنزۇتىلىدا ئالاقىلىشالايدىغان بولۇش نىشانىغا يېتىشنى تەلەپ قىلدى.

　　2008-يىلى كەڭ ئۇيغۇر ئاساسىي قاتلام كادىرلىرى ۋە ئاممىسىنىڭ تەشەببۇسى ئاستىدا، شىنجاڭدا« قوش تىل» ئوقۇتقۇچىلىرىنى تەربىيىلەش قانات يايدۇرۇلۇپ، مەكتەپكە كىرىشتىن ئىلگىرىكى «قوش تىل» مائارىپى پۇختا ئىلگىرى سۈرۈلدى. ئەمەلىيەت ئىسپاتلىدىكى، «قوش تىل» مائارىپىنى يولغا قويۇش مىللەتلەر ئوتتۇرىسىدىكى چۈشىنىش ۋە ئالاقىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، باراۋەر ئىتتىپاقلىشىپ، ئۆز ئارا ياردەملىشىدىغان ئىناق مىللەتلەر مۇناسىۋىتىنى راۋاجلاندۇرۇپ، مىللەتلەرنىڭ ئورتاق تەرەققىي قىلىپ گۈللىنىشىدە مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە. ( مۇخبىر خې زوڭيۈ، گو لىكۈن)

　　مەنبە : شىنخۇا تورى شىنجاڭ قانىلى