خې شېننىڭ يەنە بىر يۈزى(بوزقىر)

begana

	ياق سىز بىر خى شىننى مەيدانغا چىقىرىش بىلەن نۇرغۇن يىللاردىن كىيىنكى خەلىق ئۇچۇن خىزمەت قىلۋاتقان ئىككى خىل مۇھتنى ئىككى خىل رىئاللىقىنى سىلىشتۇرۇپ چىقىپىسىز .

siyitnoqi

	خىشىن جىشاۋلەندىنمۇ ئەقىللىقمۇ ؟

gulbaxikar

	ئاپتور جاۋابىنى بويلاپ 53قەۋەت  elijan كە 2011-12-09 05:07 AMئەۋەتىلدى  : مەن تەدبىركار جى شىياۋ لەن دىگەن فىلىمنى كۆرگەن ۋاقتىمدا ، ئۇ فىلىمدا بۇ كىتابنى قۇتقۇزۇپ قالغىنى جىشىياۋلەن دەپ تەسۋىرلىەنتتى ، تېخى خېشىن جىشىياۋلەن ئۈستىدىن نەچچە قېتىم ئەرز قىلىپ بۇ كىتابنى يوق قىلىۋەتمەكچى بولغاندەك ئىسىمدە قاپتىكەن... ئەسلى خېشىن قۇتقۇزۇپ قاپتىكەندە  .كىنوسىغىمۇ ئىشەنگىلى بولمىغان بۇ خەقنىڭ ...ھازىرقى پارىخورلارنى ئۇنىڭغا سېلىشتۇرسا خېشىندىكى كەمچىلىك چىقىدۇكى ئۇنىڭدىكى ئارتۇقچىلىق ھەرگىز تېپىلمايدۇ . قىزىل راۋاقتىكى چۈشنى مىنىڭ بەكمۇ كۈرۈپ باققۇم بار ئىدى . كىتابخانىلاردىن تاپالمىدىم... تۇغرا دەيسىز، مەنمۇ ئۇ كىنۇنى كۆرگەن، مۇچۇ بىلەن شىياۋيۈ ئىككىسى ئاشۇ كىتاپنى جىشاۋلەنگە ساقلاشقا بەرگەن چاغدا خېشىن بىلەن ھەمكارلىشىدىغان يەنە بىر ياش ئوردا ئەمەلدارى بارتتى ، ئىسمىنى ئۇنتۇپ قاپتىمەن، شۇ ئەمەلدار ئەسكەر  باشلاپ بېرىپ تاس قالغان مۇچۇ شىياۋيۈلەر بىلەن ئىلىشىپ ئۇ كىتاپنى تارتىۋالغىلى، ئەمما ئاخىرى تازا يادىمدا قالماپتۇ، كىمنىڭ ھەقىقى قۇغداپ قالغىنى، بەلكىم راس خېشىن قۇغداپ قالغان بولىشىمۇ مۇمكىن، ‹ قىزىل راۋاقتىكى چۈش› رومانىغا كەلسەك، روماننى ئۇقۇغاندىن كۆرە پىلاستىنكىسىنى كۆرسىڭىز بەك چۈشۈنۈشلۈك، ئادەم سانىنىڭ كۆپلىكى بىلەن رومان ئۇقۇغاندا ئېزىپ كىتىسىز، پىلاستىنكىسىنى كۆرسىڭىز پىرسۇناژلار ئوبرازى، ۋەقەلىك  ھەممىسى يادىڭىزدا قالىدۇ بەك تەسىرلىك ، مىنىڭ ئەڭ ياقتۇردىغان ئوبرازىم لىن دەييۈ بىلەن جىيا باۋيۈ، ھەم باۋيۈنىڭ مۇمىسى، يەنە ئۇنىڭ كېنزىكى يۈەنخۇڭ، ئۇلارنىڭ نەق مەيدان شېئىر تۇقۇشلىرى ئەيھانناس، ئىشقىلىپ ئەيىش ئىشرەت كەيىپ ساپاغا بېرىلگەن، پارىخورلۇقتا چىكىگە يەتكەن بەگ ،غۇجا ۋاڭلار  جەمەتنىڭ يىمىرىلىش ئەھۋالى، ئىچ مىجەز، مىسكىن، ئاق كۈڭۈل، ئازراق ئىچى تار، ئەمما مۇھەببەتنى قەدىرلەيدىغان، بىلىملىك، چىرايلىق، ئەخلاقلىق لىن دەييۈ بىلەن ئىنتايىن ئاق كۈڭۈل، ئەركە، خىيالپەرەس، شائىرانە، سەل قىزلارغا ئامراق ، ئەمما ئۇخشاشلا مۇھەببەتنى قەدىرلەيدىغان باۋيۈنىڭ مۇھەببەت سەزگۈرەشتىسى ھەر بىر ھىسياتلىق ئىنساننى ھاياجانغا سالماي قالمايدۇ، مەن رومانىنى ئۇقۇپمۇ ، پىلاستىنكىسىنى نەچچە قىتىم كۆرۈپمۇ ، كىنوسىنى بىر قانچە قېتىم تېلىۋىزوردا كۆرۈپمۇ شۇنداق ھاياجاندا كۆرگەن، بىچارە لىن دەييۈنىڭ ئۆلۈپ كەتكەن يەرلىرىدە ئۆزەمنى تۇتالماي يىغلاپ كەتكەن بولسام، باۋيۈنىڭ ئاشۇ  يېمىرىلگەن جەمەت ئىچىدە ئامان قىلىپ، ئاخىرىدا ئۆزىنى ياخشى كۆردىغان باۋچەي بىلەن ئۇچرۇشۇپ قالغاندا ، بەختلىك تۇرمۇش كەچۈرۈشنى ئويلىماي، مۇھەببىتىگە سادىق بولۇپ سەرگەردانلارچە تۇمۇشنى خالىغانلىقىغا شۇنچىلىك قول قۇيىمەن ! ئىشقىلىپ بۇ رومان ئەڭ نادىر رومان دەپ قارايمەن!  بۇ  تىمىدا ئېيتقاندەك ئاپتور ساۋشۆچىن  ئەپەندى تىگىشلىك ئەجىرگە ئىگە بولالمىغان بولسىمۇ، ساۋشۆچىن دىگەن نامى نەچچە مىڭ يىللاردىن كىيىنمۇ تارىخ بىتىدىن ئۆچمەسلىكى مۇمكىن، مۇشۇنىڭ ئۆزى يىتەرلىك دەپ ئويلايمەن! بۇ رۇماننى قۇتقۇزۇپ قالغان، تۇلۇقلاپ يازدۇرۇشقا كۈچ قۇشقان خېشىنمۇ مۇكاپاتلىنىشقا لايىقكەن گەرچە ئەسكى بولسىمۇ

bozqir

	gulbaxikar،«ۋاڭ باۋيۈ» ئەمەس«جىيا باۋيۈ»دەڭ.

bozqir

	ئاپتور جاۋابىنى بويلاپ 61قەۋەت  siyitnoqi كە 2011-12-09 04:30 PMئەۋەتىلدى  : خىشىن جىشاۋلەندىنمۇ ئەقىللىقمۇ ؟    «چىڭ سۇلالىسىنىڭ غەيرى رەسمىي تارىخىدىن ئومۇمىي بايان»دا قەيىت قىلىنىشىچە، مىلادى1768-يىلى ياڭجۇ تۇزچىلىق مەھكىمىسىنىڭ 10مىليون سەر كۈمۈش قىممىتىدىكى تۇز بېجىنى يوشۇرۇش دېلوسى يۈز بېرىپ، 20 يىل ئىچىدە تۇز سودىگەرلىرىنىڭ 9مىليون سەر كۈمۈش قىممىتىدىكى تۇز بېجىنى ئوغۇرلىغانلىقى،تۇز باشقۇرغۇچى ئەمەلدارلىرىنىڭ 900مىليون سەر پارا ئالغانلىقى پاش بولىدۇ.چىيەنلوڭ خان مۇشۇ 20يىلدا مەنسەپ تۇتقان تۇز باشقۇرغۇچى ئەمەلدارلىرىنىڭ مەسئۇلىيىتىنى قاتتىق سۈرۈشتۈرۈشكە پەرمان چۈشىرىدۇ. جى شىياۋلەننىڭ قۇدىسى لىيۇ جەنسېڭ پىنسىيىگە چىقىپ سەندوڭدىكى يۇرتىغا كېتىشتىن ئىلگىرى 10 نەچچە يىل تۇز بېگى بولغان بولۇپ،ئۇمۇ سۈرۈشتە قىلىنىدىغانلار تىزىملىكىدە بار ئىدى. جى شىياۋلەن قۇدىسى  لىيۇ جەنسېڭنى  قۇتقۇزۇپ قېلىش ئۈچۈن ئازراق چاينى لىپاپىنىڭ ئىچىگە سېلىپ ئاغزىنى تۇزدا يەملەپ،لىپاپىنىڭ ئىچىگە بىرمۇ خەت يازماي ئۇنى  لىيۇ جەنسېڭنىڭ ئوغلىدىن كېچىلەپ سەندوڭدىكى  لىيۇ جەنسېڭغا يەتكۈزۈپ بېرىدۇ. لىيۇ جەنسېڭ تۇز دېلوسىغا چېتىلىپ قالغانلىقىنى پەملەپ بارلىق مال-مۈلكىنى باشقا جايغا يۆتكەپ يوشۇرىدۇ.ئائىلىسى ئاختۇرۇلغاندا ھېچقانچە مال-مۈلكى چىقمايدۇ.ئەمما خې شېن ئادەم ئەۋەتىپ بۇ ئىشنى قاتتىق تەكشۈرىدۇ».كېيىن ياڭجۇدىكى قاتتىق سوراقتا لىيۇ جەنسېڭ پارا ئالغانلىق جىنايىتىنى بوينىغا ئالىدۇ. بۇنىڭ بېلەن جى شىياۋلەن تۇغقاندارچىلىقنى ئەلا بىلىپ، خەۋەر يەتكۈزگەن گۇناھى ئۈچۈن خىزمەت كۆرسىتىپ گۇناھىنى يۇيۇشقا ئۈرۈمچىگە سۈرگۈن قىلىنىدۇ. مۇشۇنىڭدىن قارىغاندا خې شېنمۇ بوش ئادەم ئەمەس ، شۇنداقلا جى شىياۋلەنمۇ ئانچە دۇرۇس ئادەم ئەمەستەك قىلىدۇ.

gulbaxikar

	ئاپتور جاۋابىنى بويلاپ 63قەۋەت  bozqir كە 2011-12-09 05:13 PMئەۋەتىلدى  : gulbaxikar،«ۋاڭ باۋيۈ» ئەمەس«جىيا باۋيۈ»دەڭ. رەھمەت سىزگە، تۈزۈتۈپ قويدۇم، ھەجەپ بىر مۇشۇنداق خاتالىقلاردىن خالى بولالمايمەن دىسە، بورۇنمۇ بىر قىتىم يانغىننىڭ چىڭدۇدىن باشلانغان مۇھەببەت دىگەن ھىكايىسىنىڭ ماۋزوسىنى لەنجودىن باشلانغان مۇھەببەت دەپ ئويلىۋاپتىمەن مەزمونى تولۇق يادىمدا قالىدۇ ، ئەمما مۇشۇنداق يەرلەردە ئېزىپ كىتىمەن ھەي كاللام!

bozqir

	تېمىغا جىددىي تولۇقلاشقا تېگىشلىك مەزمۇن: (5) خې شېن گەرچە سېسىق نامى پۈركەتكەن خىيانەتچى، چىرىك ئەمەلدار بولىسمۇ ئەمما ئۇنىڭ دۆلەت ۋە خەلق مەنپەئەتىنى كۆزلەشتە ئىمتىياز ھەيۋىسىدىن ئوجۇقۇپ كەتمەي ، ئۆزىدىن يۇقۇرى مەنسەبدارلارنىڭ ، ھەتتا ئۇلارنىڭ ئۇرۇغ -تۇغقان،قۇدا-باجىلىرىنىڭ  پارا خورلۇق ۋە باشقا جىنايى قىلمىشلىرىنى تەكشۈرۈپ ئېنىقلىيالىغۇدەك شىجائىتى  بار ئىدى.ئۇنىڭ بۇ خىل روھىنى  زامانىمىزدىكى ئەمەلدارلارنىڭ ئۆزىدىن بىر دەرىجە يۇقۇرى ئەمەلدارنى كۆرسە كۈچۈكلىنىپ ھالى قالمايدىغان ،ئۇلارنىڭ خاتا ئىش-ھەركەتلىرىنى كۆرسىمۇ چىش يېرىپ بىر نەرسە دېيەلمەيدىغان ھەتتا ئۇلارنىڭ خاتا ئىش-ھەركەتلىرىنى قوللاپ-قۇۋەتلەپ، يېشىل چىراغ يېقىپ بېرىدىغان ، ۋىجدانىنى ئىت يەپ كەتكەن قۇل مىجەز ئەمەلدارلىرىغا سېلىشتۇرۇش مۇمكىنمۇ؟ مىلادى1768-يىلى ياڭجۇ تۇزچىلىق مەھكىمىسىنىڭ 10مىليون سەر كۈمۈش قىممىتىدىكى تۇز بېجىنى يوشۇرۇش دېلوسى يۈز بېرىپ، 20 يىل ئىچىدە تۇز سودىگەرلىرىنىڭ 9مىليون سەر كۈمۈش قىممىتىدىكى تۇز بېجىنى ئوغۇرلىغانلىقى،تۇز باشقۇرغۇچى ئەمەلدارلىرىنىڭ 900مىليون سەر پارا ئالغانلىقى پاش بولىدۇ.چىيەنلوڭ خان مۇشۇ 20يىلدا مەنسەپ تۇتقان تۇز باشقۇرغۇچى ئەمەلدارلىرىنىڭ مەسئۇلىيىتىنى قاتتىق سۈرۈشتۈرۈشكە پەرمان چۈشىرىدۇ. جى شىياۋلەننىڭ قۇدىسى لىيۇ جەنسېڭ پىنسىيىگە چىقىپ سەندوڭدىكى يۇرتىغا كېتىشتىن ئىلگىرى 10 نەچچە يىل تۇز بېگى بولغان بولۇپ،ئۇمۇ سۈرۈشتە قىلىنىدىغانلار تىزىملىكىدە بار ئىدى. «چىڭ سۇلالىسىنىڭ غەيرى رەسمىي تارىخىدىن ئومۇمىي بايان»دا قەيىت قىلىنىشىچە، جى شىياۋلەن قۇدىسى  لىيۇ جەنسېڭنى  قۇتقۇزۇپ قېلىش «ئۈچۈن ئازراق چاينى لىپاپىنىڭ ئىچىگە سېلىپ ئاغزىنى تۇزدا يەملەپ،لىپاپىنىڭ ئىچىگە بىرمۇ خەت يازماي ئۇنى  لىيۇ جەنسېڭنىڭ ئوغلىدىن كېچىلەپ سەندوڭدىكى  لىيۇ جەنسېڭغا يەتكۈزۈپ بېرىدۇ. لىيۇ جەنسېڭ تۇز دېلوسىغا چېتىلىپ قالغانلىقىنى پەملەپ بارلىق مال-مۈلكىنى باشقا جايغا يۆتكەپ يوشۇرىدۇ.ئائىلىسى ئاختۇرۇلغاندا ھېچقانچە مال-مۈلكى چىقمايدۇ.ئەمما خې شېن ئادەم ئەۋەتىپ بۇ ئىشنى قاتتىق تەكشۈرىدۇ».كېيىن ياڭجۇدىكى قاتتىق سوراقتا لىيۇ جەنسېڭ پارا ئالغانلىق جىنايىتىنى بوينىغا ئالىدۇ. بۇنىڭ بېلەن جى شىياۋلەن تۇغقاندارچىلىقنى ئەلا بىلىپ، خەۋەر يەتكۈزگەن گۇناھى ئۈچۈن خىزمەت كۆرسىتىپ گۇناھىنى يۇيۇشقا ئۈرۈمچىگە سۈرگۈن قىلىنىدۇ. مۇشۇنىڭدىن قارىغاندا خې شېىندىمۇ دۆلەت-خەلق مەنپەئەتى ئۈچۈن سوقىدىغان بىر مەسئۇلىيەتچان يۈرەكنىڭ بارلىقىنى ، ئۇنىڭ ئۇنچە يارىماسلاردىن ئەمەسلىكىنى كۆرۈۋالغىلى بولىدۇ.شۇنداقلا جى شىياۋلەننىڭمۇ ئانچە دۇرۇس ئادەم ئەمەسلىكىنى ھېس قىلغىلىمۇ بولىدۇ. خې شېىننىڭ ئەينى ۋاقىتتا ئۆزىدىن نەچچە دەرىجە ئۈستۈن تۇرىدىغان 4-دەرىجىلىك مەنسەبدار ،دانىشمەن-ئۆلىمالار كامالەتخانىسىنىڭ ئۆلىماسى جىشاۋلەننىڭ قۇدىسى لىيۇ جەنسېڭنىڭ مال-مۈلكىنى يوشۇرغانلىق دېلوسىنى يەنىمۇ چوڭقۇرلاپ تەكشۈرۈپ دېلونى پاش قىلغانلىقىنىڭ ئۆزىنى زامانىمىزدىكى ئۆزىدىن بىر دەرىجە يۇقۇرى ئەمەلدارلارنىڭ ئالدىدا غال-غال تىترەيدىغان،ئۇلارنىڭلا ئەمەس ھەتتا ئۇرۇغ -تۇغقان،قۇدا-باجىلىرىنىڭ  پارا خورلۇق ۋە باشقا جىنايى قىلمىشلىرىنى كۆرسىمۇ كۆرمەسكە سالىدىغان ھەتتا پارتىيە ۋە دۆلەتنىڭ سېياسەتلىرى ، جۇمھۇرىيەتنىڭ قانۇنلىرىغا زىت يول تۇتۇپ، ئۇلارغا چاپان ياپىدىغان قىلمىشلىرىغا سېلىشتۇرۇش مۇمكىنمۇ؟ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ئەسكەرتىش:بۇ مەزمۇن باش تېمىغا قۇشۇۋىتىلدى.

bozqir

	باشقۇرغۇچى ئەپەندىلەر،«خې شېننىڭ يەنە بىر يۈزى »دېگەن تېما ئەسلىدە 8بەتلىك ماقالە ئىدى.تورغا يوللانغاندىن كېيىن تورداشلارنىڭ ئىنكاسى ۋە سوئاللىرىنىڭ تۈرىتكىسىدە يەنىمۇ ئىزدىنىپ ھازىر يەنىمۇ تولۇقلاپ 11بەتكە ئاپاردىم.شۇڭا ماڭا بىر ئاز تەھرىرلەش ھوقۇقى بېرىلسە باش تېمىنى تولۇقلىۋەتسەم دېگەن ئۈمىددىمەن.مۇمكىن بولارمۇ؟

xamxar901

	چوڭقۇر تەشەككۈر

coolbala

	دەھشەت يېزىۋىتىپسىز ،تەرجىمە ئەسەر ئەمەستۇ ؟ بولمىسا خەنچە تەرجىمە قىلىپ ، فىليەتۇنلار گېزىتىگە يوللاپ باقسىڭىز بوپتىكەن ،چوقۇم ئالقىشلىنىدۇ....