Jeck Blog

ﭼﻮﯓ ﭘﺎﺭﺗﻼﺷﺘﯩﻦ ﮬﺎﺯﯨﺮﻏﯩﭽﻪ
ﭼﻮﯓ ﭘﺎﺭﺗﻼﺵ ﺗﻪﻟﯩﻤﺎﺗﯩﻨﻰ ﺋﺎﻟﺪﻯ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺑﯩﻠﮕﯩﻴﻠﯩﻚ ﻣﺎﺗﯩﻤﺎﺗﯩﻜﺎ ﺋﺎﻟﯩﻤﻰ ﻟﯩﻤﯧﻴﺘﯧﺮ (G.E.Lemaitre )ﺋﻮﺗﺘﯘﺭﻏﺎ ﻗﻮﻳﻐﺎﻥ. ﺋﯘ، ﺋﺎﻟﻪﻡ ﺋﻪﺳﻠﻰ ﺑﯩﺮ ﺗﺎﻝ ﺯﯨﭽﻠﯩﻐﯩﻨﺎﮬﺎﻳﺘﻰ ﭼﻮﯓ ﺑﯘﻟﻐﺎﻥ ﺗﻮﺧﯘﻡ ﺋﯩﺪﻯ، ﺋﯘﻧﯩﯔ ﭘﺎﺭﺗﻠﯩﺸﻰ ﮬﺎﺯﯨﺮﻗﻰ ﺋﺎﻟﻪﻣﻨﻰ ﺑﺎﺭﻟﯩﻘﻘﺎ ﻛﻪﻟﺘﯜﺭﮔﻪﻥ ﺩﻩﭖ ﻗﺎﺭﯨﻐﺎﻥ. 1942-ﻳﯩﻠﻰ ﺋﺎﻣﺮﯨﻜﯩﺪﯨﻜﻰ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺋﺎﻟﯩﻤﻰ ﮔﺎﻣﻮﯞ (G.Gamow ) ﺑﯘ ﻛﯜﺯ ﻗﺎﺭﺍﺷﻨﻰ ﺋﯩﻨﭽﯩﻜﻪ ﺗﻪﮬﻠﯩﻞ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﮬﯩﺴﺎﭘﻼﺵ ﺋﺎﺭﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﯘ ﺟﻪﺭﻳﺎﻧﻨﻰ ﺳﯜﺭﻩﺗﻠﯩﮕﻪﻥ. ﺋﯘ ﯞﻩ ﺋﯘﻧﯩﯖﺪﯨﻦ ﻛﯩﻴﯩﻦ ﮬﺎﺯﯨﺮﻏﯩﭽﻪ ﺋﺎﻟﻪﻣﺸﯘﻧﺎﺳﻼﺭ ﯸﻠﯩﭗ ﺑﺎﺭﻏﺎﻥ ﮬﯩﺴﺎﭘﻼﺷﻼﺭﻧﯩﯔ ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﺴﻰ ﺗﯜﯞﻩﻧﺪﯨﻜﯩﭽﻪ:
ﺋﺎﻟﻪﻡ ﺑﯩﺮ ﻏﻪﻳﺮﻯ ﻧﻮﻗﺘﯩﺪﯨﻦ ﺑﺎﺷﻼﻧﻐﺎﻥ. ( ﻏﻪﻳﺮﻯ ﻧﻮﻗﺘﺎ ﺩﯨﮕﻪﻧﻨﻰ ﺧﻪﻧﺰﯗﭼﻪ ﺟﻰ ﺩﯨﻴﻪﻥ ﺩﻩﻳﺪﯗ، ﺋﯩﻨﮕﯩﻠﯩﺴﭽﯩﺪﺍ singularity ﺩﻩﻳﺪﯗ. ﻳﻪﻧﻰ ﻣﺎﺗﯩﻤﺎﺗﯩﻜﯩﺪﯨﻜﻰ ﻣﻪﺧﺮﻩﺟﺪﯨﻜﻰ ﺋﭙﺎﺩﯨﻨﻰ ﻧﯜﻟﮕﻪ ﺗﻪﯓ ﻗﯩﻠﯩﺪﯨﻐﺎﻥ ﻧﻮﻗﺘﺎ. ﭼﯘﻧﻜﻰ ﺷﯘ ﻧﻮﻗﺘﯩﺪﺍ ﻛﻪﺳﯩﺮﻟﯩﻚ ﺋﭙﺎﺩﻩ ﻣﻪﻧﯩﮕﻪ ﺋﯩﮕﻪ ﺑﯘﻟﻤﺎﻳﺪﯗ). ﺑﺎﺷﻼﻧﻐﺎﻥ ﯞﺍﻗﯩﺘﺘﺎ ﺋﯘ ﻧﯘﻗﺘﯩﻨﯩﯔ ﺯﯨﭽﻠﯩﻘﻰ

ﻣﯘﺷﯘﻧﺪﺍﻕ ﻧﯩﻴﻪﺕ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﻣﻪﻥ ﺋﯜﺯﻩﻡ ﻳﯩﻘﯩﻨﺪﺍ ﺑﯩﺮ ﻗﻪﺩﻩﺭ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﺋﯜﮔﻪﻧﮕﻪﻥ ﺋﺎﻟﻪﻡ ﺋﯩﻠﻤﯩﮕﻪ ﺋﺎﺋﯩﺖ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﻧﻪﺭﺳﯩﻠﻪﺭﻧﻰ ﺋﺎﺩﺩﯨﻼﺷﺘﯘﺭﯗﭖ ﻳﺎﺯﻣﺎ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﻳﺎﺯﺩﯨﻢ. ﺑﯘ ﺳﺎﮬﻪﮔﻪ ﻗﯩﺰﺯﯨﻘﯩﺪﯨﻐﺎﻧﻼﺭ ﭘﺎﻳﺪﯨﻼﻧﻐﺎﻱ. ﻣﻪﻥ تورداشلارنەزەردە تۇتۇپ ﺗﻮﻧﯘﺷﺘﯘﺭﯗﺵ ﺳﻪﯞﯨﻴﯩﺴﺪﻩ ﻳﺎﺯﯨﻤﻪﻥ، ﭼﻮﯕﻘﯘﺭﻻﭖ ﭼﯜﺷﯩﻨﯩﺸﻨﻰ ﺋﺎﺭﺯﯗ ﻗﯩﻠﻐﺎﻧﻼﺭ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻣﯘﻧﺎﺳﯩﯟﻩﺗﻠﯩﻚ ﻣﺎﺗﯩﺮﯨﻴﺎﻟﻼﺭﻧﻰ ﻛﯜﺭﮔﻪﻱ. ﻳﻪﻧﻪ ﯞﺍﺧﺘﯩﻢ ﭼﯩﻘﺴﺎ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﺗﯩﻤﯩﻼﺭﺩﯨﻤﯘ ﻳﺎﺯﺍﺭﻣﻪﻥ، ﺷﯘﯕﺎ ﺑﯘﻻﺭﻏﺎ ""ﮬﺎﺯﯨﺮﻗﻰ ﺯﺍﻣﺎﻥ ﻓﯩﺰﯨﻜﯩﺴﻐﺎ ﻧﻪﺯﻩﺭ"" ﺩﻩﭖ ﺋﯩﺴﯩﻢ ﻗﻮﻳﯘﭖ ﻗﻮﻳﺪﯗﻡ. ﻗﺎﻣﻼﺷﻤﯩﻐﺎﻥ ﺑﻮﻟﺴﺎ ﺯﺍﯕﻠﯩﻖ ﻗﯩﻠﻤﺎﺳﺴﯩﻠﻪﺭ. ﺗﯘﻧﺠﻰ ﻗﯧﺘﯩﻤﺪﺍ ﺋﺎﻟﻪﻡ ﺗﻮﻏﺮﯨﻠﯩﻖ ﺳﯜﺯﻟﯩﻤﻪﻛﭽﯩﻤﻪﻥ. ﻣﻪﻥ ﺑﯘ ﺋﺎﻟﻪﻡ ﺗﻮﻏﺮﯨﻠﯩﻖ ﻧﻪﺭﺳﯩﻠﻪﺭﻧﻰ ﺋﺎﻣﺮﯨﻜﯩﻐﺎ ﻛﯩﻠﯩﺸﺘﯩﻦ ﺑﯘﺭﯗﻥ ﮔﯩﺰﯨﺘﻠﻪﺭﺩﯨﻦ، ﺑﯩﻠﯩﻢ ﻛﯜﭺ ﮊﻭﺭﻧﯩﻠﯩﺪﯨﻦ ﺋﺎﻧﭽﻪ-ﻣﯘﻧﭽﻪ ﻛﯜﺭﮔﻪﻥ. ﺑﯘ ﻳﻪﺭﮔﻪ ﻛﻪﻟﮕﻪﻧﺪﯨﻦ ﺑﻮﻳﺎﻥ ﮬﺎﺯﯨﺮﻗﻰ ﻓﺎﻛﻮﻟﺘﯩﺘﯩﻤﺪﺍ ﺑﯩﺮ ﻗﻪﺩﻩﺭ ﻛﯜﭼﻠﯘﻙ ﺑﻮﻟﻐﺎﻥ ﺑﯩﺮ ﺋﺎﺳﺘﯘﺭﻧﯘﻣﯩﻴﻪ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎﺕ ﮔﯘﺭﯗﭘﭙﯩﺴﻰ ﺑﺎﺭﻛﻪﻥ. ﮬﻪﻡ ﺋﯜﺗﻜﻪﻥ ﻳﯩﻠﻰ ﺑﯩﺮ ﻳﯩﻞ ﻓﺎﻛﻮﻟﺘﯩﺘﻨﯩﯔ ﺋﯩﮭﺘﯩﻴﺎﺟﻰ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺷﯘﻻﺭ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺑﯩﺮﮔﻪ ﺩﻩﺭﯨﺲ ﺋﯜﺗﯜﺷﻜﻪ ﻣﻪﺟﺒﯘﺭ ﺑﯘﻟﺪﯗﻡ. ﺋﻪﻟﯟﻩﺗﺘﻪ ﺋﺎﺳﺎﺳﻠﯩﻖ ﻟﯩﻜﺴﯩﻴﻪﻧﻰ ﭘﺮﻭﻓﯩﺴﺴﻮﺭ ﺋﯜﺯﻯ ﺋﯘﺗﯩﺪﯗ، ﻣﻪﻥ ﺗﻪﺟﺮﯨﺒﻪ، ﻛﯜﺯﯨﺘﯩﺶ، ﮬﯩﺴﺎﭘﻼﺵ، ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻼﺵ ﻗﯩﺴﻤﯩﻐﺎ ﻣﻪﺳﺌﯘﻝ ﺑﯘﻟﺪﯗﻡ. ﺑﯘﻻﺭﻧﻰ ﻗﯩﻠﯩﺶ ﺋﯜﭼﯜﻥ ﺷﯘ ﻧﻪﺭﺳﯩﻠﻪﺭﻧﻰ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﭼﯜﺷﯩﻨﯩﺶ ﻛﯩﺮﻩﻙ.ﺷﯘﻧﺪﺍﻕ ﺑﯧﺴﯩﻢ ﺋﺎﺳﺘﯩﺪﺍ ﺑﯘ ﻧﻪﺭﺳﯩﻠﻪﺭﻧﻰ ﺋﯜﮔﯩﻨﯩﭗ ﭼﯩﻘﺘﯩﻢ. ﺑﯘ ﺩﻩﺭﯨﺴﻨﻰ ﺗﺎﻟﻼﭖ ﺋﻮﻗﯘﻏﯘﭼﯩﻼﺭ ﻣﯘﺷﯘ ﻧﻪﺭﺳﯩﻠﻪﺭﮔﻪ ﻗﯩﺰﺯﯨﻘﯩﺪﯨﻐﺎﻥ ﺗﻮﻟﯘﻕ ﻛﯘﺭﯨﺴﻨﯩﯔ ﺑﺎﻟﻠﯩﺮﻯ. ﺑﻪﺯﻯ ﺳﯜﺯﻟﻪﺭﻧﯩﯔ ﺋﻮﻳﻐﯘﺭﭼﻪ ﺋﯜﻟﭽﻪﻣﻠﯩﻖ ﺋﺎﺗﯩﻠﯩﺸﻨﻰ ﺑﯩﻠﻤﯩﮕﻪﭼﻜﻪ ﺋﯜﺯﻩﻡ ﺑﯩﻠﯩﭗ ﺋﯘﻳﻐﯘﺭﭼﻪ ﺋﯩﺴﯩﻢ ﻗﻮﻳﺎﻟﯩﻐﺎﻧﻠﯩﺮﯨﻤﻐﺎ ﻗﻮﻳﯘﭖ ﺋﯩﺸﻠﯩﺘﯩﯟﻩﺭﺩﯨﻢ. ﺑﯘ ﺋﯩﻨﮕﯩﻠﯩﺴﭽﻪ ﺋﻮﻗﯘﻟﯩﺸﯩﻨﻰ ﺋﻮﻳﻐﯘﺭﭼﻪ ﻳﯧﺰﯨﭗ ﻗﻮﻳﻐﺎﻧﺪﯨﻦ ﻛﯜﭖ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﺩﻩﭖ ﺋﻮﻳﻼﻳﻤﻪﻥ.

ﮬﺎﺯﯨﺮﻗﻰ ﺯﺍﻣﺎﻥ ﻓﯩﺰﯨﻜﯩﺴﮕﻪ ﻧﻪﺯﻩﺭ

ﺑﯩﺮﯨﻨﭽﻰ ﻟﯩﻜﺴﯩﻴﻪ
ﺋﺎﻟﻪﻣﻨﯩﯔ ﺋﯜﻣﺮﻯ ﯞﻩ ﺗﻪﻗﺪﯨﺮﻯ ﮬﻪﻗﻘﯩﺪﻩ ﻣﯘﮬﺎﻛﯩﻤﻪ.

ﺋﺎﻟﻪﻡ ﻗﺎﻧﺪﺍ ﭘﻪﻳﺪﺍ ﺑﯘﻟﻐﺎﻥ، ﺋﺎﺧﯩﺮﻯ ﻗﺎﻧﺪﺍ ﺑﯘﻟﯩﺪﯗ ﺩﯨﮕﻪﻥ ﻣﻪﺳﯩﻠﻪ ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻼﺭ ﻣﻪﺩﯨﻨﯩﻴﻪﺕ ﺩﻩﯞﺭﯨﮕﻪ ﻗﻪﺩﻩﻡ ﻗﻮﻳﯘﭖ ﺋﻪﻗﻠﻰ ﺗﻪﭘﻪﻛﻜﯘﺭ ﻗﯩﻠﯩﺸﻨﻰ ﺑﺎﺷﻠﯩﻐﺎﻧﺪﯨﻦ ﺗﺎﺭﺗﯩﭗ ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻼﺭ ﭼﯘﺷﯩﻨﯩﺸﻜﻪ ﺗﯩﺮﯨﺸﻘﺎﻥ ﺋﻪﯓ ﻗﯩﻴﯩﻦ ﻣﻪﺳﯩﻠﻪ ﺑﯘﻟﯘﺷﻰ ﻣﯘﻣﻜﯩﻦ، ﺑﯘ ﺗﻮﻏﺮﯨﺴﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﻮﺧﺸﯩﻤﯩﻐﺎﻥ ﻗﺎﺭﺍﺷﻼﺭﺑﻪﻟﻜﯩﻢ ﺩﯗﻧﻴﺎﺩﯨﻜﻰ ﻧﯘﺭﻏﯘﻧﻠﯩﻐﺎﻥ ﺩﯨﻨﻼﺭﻧﯩﯔ ﭘﻪﻳﺪﺍ ﺑﻮﻟﯘﺷﯩﻐﺎ ﻣﻪﻟﯘﻡ ﺋﺎﺳﺎﺱ ﺑﻮﻟﻐﺎﻥ ﺑﯘﻟﯘﺷﻰ ﻣﯘﻣﻜﯩﻦ. ﺋﯘﻧﺪﺍﻗﺘﺎ ﺑﯘ ﻣﻪﺳﯩﻠﻪﻧﯩﯔ ﮬﺎﺯﯨﺮﻗﻰ ﺯﺍﻣﺎﻧﺪﯨﻜﻰ ﺋﯩﻠﯩﻢ ﭘﯧﻨﯩﺪﯨﻜﻰ ﭼﯜﺷﻪﻧﺪﯛﺭﻟﯜﺷﻰ ﻗﺎﻧﺪﺍﻕ؟