ئەرلەرنىڭ بۇزىلىشىدىكى يەنە بىر سەۋەپ > دىگەن تېمىنى كۆرگەندىن كېيىن ، ئۆزەمچە بۇ ھەقتىكى قاراشلىرىمنى تورداشلار بىلەن ئورتاقلاشقۇم كەلدى ، توغرا ، جەمئىيەتنىڭ ئۇچقاندەك تەرەققى قىلىشى ، رايۇنىمىزدا ياۋرۇپا مەدەنىيىتىنىڭ ئىسلام مەدەنىيىتىنىڭ ئورنىنى ئاستا - ئاستا ئىگىلىشى ھازىرقى جەمئىيىتىمىزدە ، بولۇپمۇ ئەر - ئاياللار تۇرمۇشىدا زور ئۆزگىرىشلەرنى پەيدا قىلدى . بۇنىڭدىكى سەۋەبلەر :
1 . ئەڭ مۇھىم ئامىل - ئاياللاردا . بۇنى بىز ئاياللار ئېتىراپ قىلمىساق بولمايدۇ ، يەنى ئىسلامدا < ئەرنى ئۇلۇغلاش ، ئەرنى ، ئەرنىڭ ھەر بىر سۆزىنى مۇققەددەس دەپ بىلىش ، ئەر سۆز قىلغاندا گەپ ياندۇرۇش تۈگۈل ،تىكىلىپمۇ قارىماسلىق ، ئەرنىڭ ھۆددىسىدىن چىقىش- ھەر بىر ئايال بولغۇچىنىڭ مۇققەددەس بورچى دەپ بىلىش >دەپ بەلگىلەنگەن ، لېكىن ھازىرقى ئاياللار بىز شۇنداق قىلىمىزمۇ ؟ قىلىش تۇگۈل بۇ گەپلەرنى ئاڭلىساقمۇ ، چىچاڭشىپ كېتىمىز ، كىتاپتىكى < ئەر - ئاياللار باراۋەر > دىگەننى دەستەك قىلىپ ، بۇ گەپنىڭ بىز ئۇيغۇر جەمئىيىتىنىڭ تۇرمۇشىغا ماس - كېلەمدۇ ، كەلمەمدۇ ،د ىمەيلا ، < بىز ھازىر بۇرۇنقىدەك نىمە دىسە ھە دەيدىغان قارا قۇرساق ئاياللار ئەمەس ، بىزمۇ ئوقىغان ، سەن ئىشلىسەڭ ، بىزمۇ ئىشلەيمىز > دەپ جاڭجاللىشىمىز ، ئاخىرىدا تومۇرىدا ئەركەك قېنى ئېقىۋاتقان ئەرلەر دە ئۆيدىن بىزار بولۇش ، ئايالىنىڭ جاپ - جاپلىغىدىن جاق تويۇش ، ئاستا سىرتتىن كۆڭۈل ئىزدەش ، ئازراق بولسىمۇ خوش بولۇپ ئۆتسەم بولدىغۇ دىيىش كەيپىياتى شەكىللىنىدۇ -دە ، ئاستا سىرتقا قارايدۇ ، سىرتىتىكى ئۇ ......ئۇلار بىلەن جاڭجاللاشمايدۇ ( چۈنكى ئۇلار سىرتتىكى ئادەمدە ، ئۇلار ئوتتۇرسىدا مەنپەئەت توقۇنىشى بولمايدۇ ) كۈندە بىر ئۆيدە بولمىغاندىكىن بىر -بىرنىڭ ئارتۇقچىلىقىنىلا كۆرىدۇ ،....ئۇلارغا سىرتتىكىلەر شۇنداق ياخشىدەك ،شۇنداق مۇكەممەلدەك بىلىنىدۇ ، شۇنىڭ بىلەن ئۆزىنىڭ توينى ئالدىراپ قىلىۋالغانلىقىغا ئەپسوسلىنىدۇ .....پۇشايمان يەيدۇ ،ئاجراشقۇسى كېلىدۇ .....مانا بۇ دەل < قورغاننىڭ ئىچىدىكىلەر سىرتقا چىققۇسى كېلىدۇ - دىگەنلىك > .....دەل موشۇنداق چاغدا بىز ئاياللارنىڭ قىلدىغىنىچۇ .....بىز يولدىشىمىزنىڭ شۇنداق ئىشىنى ئاڭلىغان ھامان ئۆزىمىزنى يوقۇتۇپلا قويىمىز ....تېخىمۇ ئەسەبىيلىشىپ ...نىمىشقا ...زادى نىمىشقا ؟ دەپ كىرىشىپ قالىمىز .....بۇ چاغدا پۈتۈنلەي سىرتقا قارىغانلار ...ئۇرساڭمۇ ، تىللىساڭمۇ - ئامال يوق - دەپ گۆلىيىپ تۇرىدۇ ....سەل ئىنساۋى بارلىرى سىزنىڭ ئىپادىڭىزگە قارايدۇ ....شۇ چاغدا ئۆزىڭىزنى تۇتۇۋالالىسىڭىز ، ئۇنىڭغا قوپاللىق قىلماي ، يالغان - راستلاردىن گۇناھنى ئۆزىڭىزگە قويۇپ ، سىلىق - سىپايە گەپ قىلىپ ، تاماقلىرىنى ۋاقتىدا ئېتىپ ، كىيىملىرىنى رەتلىك قىلىپ . قىسقىسى ، ئۇ ئۆيدە سىرتىكىدىنمۇ بەكرەك تەسەللىگە ئېرىشەلىسە ، ئائىلىنىڭ ئىللىقلىقىنى ھىس قىلالىسا ، يېنىڭىزغا قايتىپ كىرىدۇ ، كىرگەندىمۇ ئاجايىپ ياخشى بولۇپ كىرىدۇ . copyright by www.iz.la
2 . جەمئىيەتنىڭ ، ياشاۋاتقان مۇھىتنىڭ تەسىرى . رايۇنىمىزدا ئىسلام مەدەنىيىتىنىڭ ئورنىنى ياۋرۇپا مەدەنىيىتى ئىگەللەشكە باشلىدى ، ئىلگىرى تانسا ئويناشنى بىلمەيتتۇق ، قىز - ئوغۇللار قول تۇتۇشۇپ تانسا ئوينايدىغان بولدۇق ، ئىلگىرى ھويلىمىزدا باققان ئىتلىرىمىزنى ھازىر ئۆيىمىزگە ئەكىرىدىغان بولدۇق .......ھەرخىل ئوچۇق ، يېرىم ئوچۇق كىيىملەرنى كىيىپ ، كوچىدا مودىكەشتەك ماڭساق ، ساق ئەركەكنىڭمۇ چېكىپ باققۇسى كەلدى .......ئاۋۇ خەق قىلىدىكەنغۇ - بىز قىلساق نىمە بولىدۇ ، بىلەن قىلىپ باققۇمىز كەلدى........چوڭ شەھەر مۇھىتى ، شەھەردىكى مېھمانخانا ، ياتاقلار ۋىجدان سورىقى تارتمايدىغانلارغا سورۇن بولۇپ بەردى ....