قانداق قىلغاندا يېزا مەكتەپلىرىنىڭ گۈزەل سەنئەت دەرسلىكىنى سىسىت

مۇسا

قانداق قىلغاندا يېزا مەكتەپلىرىنىڭ گۈزەل سەنئەت دەرسلىكىنى سىسىتىمىلىق ۋە ئەمىلى ئۆتكىلى بولىدۇ؟

گۈزەل سەنئەت دەرسى توققۇز يىللىق مەجبۇرىيەت مائارىپ باسقۇچىدا چوقۇم ئۆتۈلىدىغان گۈزەللىك تەربىيسى دەرسلىكى بولۇپ ئۇ ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئەقلى،ئەخلاقى، جىسمانى گۇزەللىك جەھەتلەردىن ئەتراپلىق يىتىلىشىگە ھەمدە ئوقۇغۇچىلارنىڭ گۈزەللىكنى تونۇش،ئجات قىلىش،لايھەلەش ۋە تەسەۋۇر قىلىش ئىقتىدارنى ئۆستۈرشتە ئالاھىدە موھىم رول ئوينايدىغان سەنئەت دەرسلىكى.
گۇزەل سەنئەت  دەرسلىكىنىڭ ئەملىيەتچانلىقى بىر قەدەر كۈچلۈك دەرس بولۇپ ئوخشىمىغان ۋاستە ۋە ھەرخىل ئوقۇتۇش ماتىريال-ئۆسكۈنلەرنى ۋە مۇئەييەن ئوقۇتۇش شارائىتىنى تەلەپ قىلىدىغان دەرسلىك .
جەمىئەت تەرەققىياتىنىڭ تىزلىشىشىگە ئەگىشىپ باشلانغۇچ مەكتەپلەرنىڭ گۈزەل سەنئەت دەرسلىكىگە قويۇلىدىغان تەلەپ ۋە ئىھتىياج كۈندىن –كۈنگە ئىشىپ بارماقتا ،يېزا قىشلاقلاردىكى مەكتەپلەردىكى ئوقۇتقۇچىلارنىڭ سەۋيىسىنىڭ چەكلىك بولىشى ھەمدە ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئائىلە ئەھۋالنىڭ تەكشى بولماسلىق ،ئوقۇغۇچلارنىڭ گۈزەل سەنئەت دەرسلەرگە كىتەرلىك ماتىرياللارنى سىتۋالالماسلىق ،ئوقۇتۇش ئۈسكۈنلىرىنىڭ تولۇق بولماسلىقى تۈپەيلى گۈزەل سەنئەت دەرسىدىكى بەزى موھىم ،بولغان ئەمىلى مەشىق دەرسلەر ،بولۇپمۇ ھۈنەر سەنئەت دەرسلەر سىستىمىلىق ئۆتۈلمەي ئاتلاپ ئۆتۈپ كىتىدىغان ياكى باشقا دەرسلەرنى تەڭشەپ ئالماشتۇردىغان ،دەرسنى نەزىريە دەرسىگە ئۆزگەرتىۋىتىدىغان ،ئوقۇغۇچىلارنى ئۆزى خالىغان پائالىيەت بىلەن شۇغۇللىنىشقا قويۇپ بىرىدىغان ئەھۋاللار تۈپەيلى ئوقۇتقۇچى ئوقۇغۇچىلار دەرس تەلىۋىدىن ۋە ئھتىياجىدىن خىلىلا يىراق بولۇپ،ئوقۇغۇچىلارنىڭ كەڭ تۈردە ھەر تەرەپلىمە تەكشى تەرەققى قىلشى بەلگىلىك توسقۇنلۇققا ئۇچۇرماقتا.
  E& @2 O8 d# j: u4 X% Fدىگەندەك گۈزەل سەنئەت دەرسىنىڭ ھازىرقى دەۋىردىكى ئىھتىياجى كۈندىن –كۈنگە ئىشىپ بارماقتا، شەھەرلەردىكى گۈزەل سەنئەت دەرسلىرىنىڭ ئۆتۈلۈش ئەھۋالى بىلەن يېزىلارنىڭ گۈزەل سەنئەت دەرسلىرنىڭ ئۆتۈلۈش ئەھۋالى ئوتتۇرسىدىكى پەرىق ئىنتايىن چوڭ بولماقتا .
ئۇنداق بولسا قانداق قىلغاندا يۇقارقىدەك ئەھۋاللارنىڭ تەكىرارلىنىشىنىڭ ئالدىنى ئىلىپ ئوقۇغۇچىلانىڭ گۈزەل سەنئەت دەرسىگە بولغان ھەققى قىزقىشىنى قولغا كەلتۈرۈپ،گۈزەل سەنئەت ئاساسى بىلىملىرىگە ئىگە قىلغىلى ھەمدە ئوقۇغۇچىلارنىڭ گۈزەل سەنئەت قابىلىيتىنى ئۆستۈرۈپ ئۆز ئالاھىدىلىكى ۋە ئۆز قابىلىيتىنى ھەقىقى جارى قىلدۇرغىلى بولىدۇ؟يېزا قىشلاقلاردىكى مەكتەپلەرنىڭ گۈزەل سەنئەت دەرسنىڭ سىستىمىلىق ۋە ئەمىلى ئۆتلىشنى قولغا كەلتۈرگىلى بولىدۇ؟
) z6 q" G2 e  y; {بۇنىڭ ئۈچۈن ئالدى بىلەن يېزا قىشلاقلاردىكى گۈزەل سەنئەت دەرىس ئوقۇتقۇچىلىرى ئۆزنىڭ كەسپى بىلىمىنى داۋاملىق تۈردە ئۆستۈرۈشكە ھەققى ئەھمىيەت بىرىپ گۈزەل سەنئەت دەرىسلىك ئۆلچىمىن تەپسىلى كۆرۈپ تەتقىق قىلىشى ۋە ئىزدىنىشى دەرسلىك تەلىۋىنى يېزا مائارىپ شارائىتىغا ماسلاشتۈرشى ،ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئەملى ئەھۋالىنى چىقىش قىلىش ئاساسىدا دەرسلەرنى تەلەپتىن چەتنەپ كەتمىگەن ئاساستا تەڭشەش،بولۇپمۇ ھۈنەر سەنئەت دەرسىنى ئوقۇغۇچىلارغا يىقىن بولغان ،تونۇش بولغان،ئوقۇغۇچىلار ئىقتىسادى جەھەتتىن قىينالماي،ئەتراپىدىكى كىرەكسىز ماتىرياللاردىن پايدىلىنىش ئارقىلىق ياساش،ئىجاد قىلىش ،لايھەلەش پائالىيتى بىلەن شۇغۇللىنالايدىغان دائىرىدە لايھەلەش ۋە ماسلاشتۈرۇپ دەرس تەييارلاش كىرەك .
يەنى(ماستىكا ،كاردۇن قەغەز باسما رەسىم ئۈچۈن ئىشلىتىدىغان قەغەز ،سۇ بوياق،ماي بوياق ) قاتارلىق ماتىرياللارنى يېزا قىشلاقلاردىن تىپىش ۋە سىتىۋىلىش بىر قەدەر قۇلايسىز ھەمدە يېزا شارائىتىدىكى ئوقۇغۇچىلارنىڭ شەرت شارائىتى ستىۋىلىشقا يار بەرمەيدۇ.بۇنداق ئەھۋالدا مۇناسىۋەتلىك  دەرسلىكىنى ھەرگىز قالدۇرۇپ ئاتلاپ ئۆتۈپ كىتىشكە بولمايدۇ.بەلىكى ماتىياللارنى تەڭشەش ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلارنىڭ تەرەققىياتىغا ۋە ئۆز ئەتىرىپىدىكى ماتىرياللاردىن پايدىلىنىپ لايھەلەشكە ،ئىجاد قىلىشقا يىڭىلىق يارتىشقا شارائىت  يارتىش كىرەك.يەنى(خىمىر، لاي ،ياغاچ ،رەخىت بۇرۇچلىرى،كىرەكسىز قەغەز قۇتىلار،)قاتارلىق ماتىرياللارنى ئىشلىتىشكە رىغبەتلەندۇرۇش لازىم، بوياق ماتىريالى جەھەتتە مەكتەپنىڭ ماسلىشىشىنى قولغا كەلتۈرۈپ ئىلان بويىقى سىتىۋىلىش ئارقىلىق ئومۇميۈزلۈك ئوقۇغۇچىلارنىڭ بوياق ماتىرياللارنى ئىشلىتىشىگە شەرىت شارائىت ھازىلاش كىرەك.
دەرسلەنى خالىغانچە دەرسلىك ئۆلچىمىنىڭ تەلۋىدىن يىراقلاشتۈرۋىتىشكە ،شەكلىنى،مەزمۇننى ئۆزگەرتىۋىتىشكە ياكى چىقىرۋىتىشكە ھەرگىز بولمايدۇ.
- N6 Q9 N. j/ J* hگۈزەل سەنئەت دەرس ئوقۇتقۇچىسىمۇ دەرس تەييارلىغاندا چوقۇم دەرس تەييارلىق ماتىريالى ئوقۇغۇچىلارغا قويغان تەلەپ بىلەن بىردەك بولىشى ،ئۆز ئەتراپىدىكى ئاددى ماتىريال ئەسۋاپلاردىن پايدىلىنىپ تەييارلىشى ،كۆپ خىل بولىشقا ،يىڭىچە بولۇشقا ئەھميەت بىرىشى كىرەك.

1 b5 i! D/ _! |# B3 |


6 Z% ~9 E% P9 ~4 {


% G, l: r* F, Y  z8 i; l1 w$ L# Q2 X

قانداق قىلغاندا يېزا مەكتەپلىرنىڭ گۈزەل سەنئەت دەرسلىكىنى سىسىتىمىلىق ۋە ئەمىلى ئۆتكىلى بولىدۇ؟

ئەكبەرتۇرسۇن

2009.7.

: Q4 a$ c: L3 R" B) ?' a