29-تىئورمىنىڭ ماتىماتىكىلىق مودىلى

ziya

بەزىلەرمىنى  نىيوتۇننىڭ 1-قانۇنىغا ئالاقىدار ئىككى ئابزاسنى خاتا تەرجىمە قىلىۋاپسەن دەپ ئىسپات كۇرسەتمەيلا ئەيىپلەپ كەتكەن ئىدى.مەن شىنجاڭ ئونۋېرىستېتىدىكى دوكتۇر مۇھەممەت رىشات مۇئەللىمدىن ئۇيغۇرچە،خەنزۇچە،ئېنگىلىزچە ئۈچ نۇسخىسىنى سېلىشتۇرۇپ كۇرۆپ ئۇچۇر بېرىشىنى ئۆتۆنگەن  ئىدىم.ئۇ سېلىشتۇرۇپ كۇرۆپ خەت ئەۋەتىپتۇ.خەت لاتىن يېزىغىدا يېزىلغانFDF شەكلىدە چ چ دىن يوللانغاچقا خەتنى ئەينەن چاپلاشقا ھۆنىرىم يەتمىدى.شۇڭا ئىنگىلىزچە،خەنزۇچە ئەينى نۇسخىلىرىنى قالدۇرۇپ قويۇپ،مۇھەممەت رىشات مۇئەللىمنىڭ خېتىنىڭ ئۇزىنى ھازىر ئىشلىتىۋاتقان مۇشۇ ئۇيغۇر يېزىغىغا ئايلاندۇرۇپ ئەينەن يوللۇدۇم.تولۇق تېكسىت تۆۋەندىكىچە:

ئەسسالامۇ ئەلەيكۈم ھۆرمەتلىك قاسىم سىدىق ئاكا،تىنىچ-ئامان تۇرىۋاتامسىز؟
كومپىيوتىرىمدا كونا ئۇيغۇر يېزىغىدا خەت باسالماي قالغانلىقىم ئۈچۈن لاتىنچە يېزىپ ئولتۇرۇپتىمەن.خېتىمنى تۆزۆتۈپ ئوقارسىز.مەقسەت، سىزنىڭ ھاۋالىڭىز بويىچە ئېساك نىيوتۇننىڭ ئېنگىلىزچە ئەسلى كىتاۋىنى ۋە سىز قالدۇرغان ئۇيغۇرچە مەزمۇننى سېلشتۇرۇپ چىقتىم،ھەم ئېنگىلىزچە،خەنزۇچە كىتاپتىكى ئەسلى مەزمۇننى رەسىم شەكلىدە ئېلىپ كېسىپ چاپلاپ قويدۇم.مېنىڭ چۈشىنىشىمدە بۇ ئۈچ خىل تىلدىكى مەزمۇن ئاساسەن ئوخشاش ئىكەن.

مەن خەنزۇچىدىن تەرجىمە قىلغان نۇسخە:

ھەر بىر جىسىم ئۆزىنىڭ تىنىچ ھالىتىنى ياكى تۆز سىزىقلىق تەكشى ھەركەت ھالىتىنى ساقلايدۇ،پەقەت تاشقى كۈچ تەسىرى بولغان ئەھۋال ئاستىدىلا ئۇزىنىڭ ئەسلىدىكى ھالىتىنى ئۆزگەرتىشكە مەجبۇر بولىدۇ.

نىيوتۇن يۇقۇرقى قۇرلاردىن كىيىنلا شۇنداق يازىدۇ:

تاشلانغان جىسىم ئەگەرھاۋانىڭ قارشىلىغى ۋە ئېغىرلىق كۈچىنىڭ يۇقۇرى - تۆۋەنگە يېتەكلىشى بولمىسا ئۇزى تاشلانغان پەيىتتىكى ھەركەت ھالىتىنى ساقلايدۇ.پىقىرىغۇچ(نۇر)نىڭ ھەرقايسى قىسىملىرىدىكى يىغىندى كۈچ ئۈزلۆكسىز ھالدا تۇز سىزىقلىق ھەركەتتىن يىراقلىشىپ ئېغىشىدۇ.ئەگەر ھاۋانىڭ قارشىلىغى بولمىسا،توختىماي پىقىراۋىرىدۇ.سەييارىلەر ۋە كۇمىتىلارغا ئوخشاش چوڭ جىسىملار ئەركىن بوشلۇقتا ھىچقانداق قارشىلىققا ئۇچرىمىسا،ئۇزۇن ۋاقىت ئىلگىرلىمە ھەركەت ۋە ئايلانما ھەركىتىنى ساقلايدۇ.

ــــــــــ ئىسائاك نىيوتۇن« «تەبىئەت پەلسەپەسىنىڭ ماتىماتىكىلىق پىرىنسىپلىرى»-بىجىڭ ئونۋىرىستىتى نەشىرياتى 2006-يىلى خەنزۇچە نەشىرى 2011-يىلى 9-قىتىملىق باسمىسى 8-بەتتىن.

ablimitt

ziya يوللىغان ۋاقتى  2015-1-13 21:58
بەزىلەرمىنى  نىيوتۇننىڭ 1-قانۇنىغا ئالاقىدار ئىككى ئا ...

ئەمما سىلى بۇ گەپكە بەك ئىشىنىپ كەتمىسىلە قاسىم ئاكا، ھاۋانىڭ قارشىلىقى بولمىغان ھالەتتىمۇ ئايلىنىۋاتقان جىسىمدا ماسسا بولسىلا ئايلانغان ۋاقىتتا پەيدا بولغان مەركەزدىن قاچقان ئىنىرتسىيە قارشىلىقى سەۋەپلىك مەڭگۈلۈك ئايلىنىش ھالىتىنى ساقلاپ قالالمايدۇ...

ziya

ablimitt يوللىغان ۋاقتى  2015-1-13 22:20
ئەمما سىلى بۇ گەپكە بەك ئىشىنىپ كەتمىسىلە قاسىم ئاكا ...

بەلكىم.لىكىن نىيوتۇننىڭ مانا مۇشۇنداق گەپنى قىلغان ياكى قىلمىغانلىغىنى ئېنىقلاش بىر زۇرۆرى تەرتىپ ئىدى.ھازىر مۇشۇنداق گەپنى قىلغانلىغى ئېنىق بولدى.
بۇ بىز ئۈچۈن بەكمۇ ئەھمىيەتلىك پايدىلىنىش ماتىريالى.

ablimitt

kaharhaji يوللىغان ۋاقتى  2015-1-13 18:14
29-تىئورما دىگەن نىمە قاسىم سىدىق جاۋاپ بىرىپ باقسا

  سىلىنىڭمۇ بۇ تىمىغا نەزەرلېرى چۈشۈپتۇ-دە ھاجىم، قاسىم ئاكام تۇنۇشتۇرىشىدا مۇنداق دىگەن ،  ‹‹ئايلىنىۋاتقان جىسىم ئايلىنىش يۈنىلىشى تەرەپكە ئاغىدۇ›› بۇ ئاساسى مەزمونى ...

ziya

ablimitt يوللىغان ۋاقتى  2015-1-13 22:20
ئەمما سىلى بۇ گەپكە بەك ئىشىنىپ كەتمىسىلە قاسىم ئاكا ...

دېگىنىڭىز توغرا،شەكىل نەزەريىسىمۇ شۇنداق قارايدۇ.لىكىن ئوقىدا ئايلىنىش تېزلىكى ئاستا بولغان سەييارىلەردە  بۇنداق ئەھۋالنىڭ تاماملىنىشى ئۈچۈن ئۇزۇن ۋاقىت كېتىدۇ.بۇنىڭدىن باشقىمۇ نۇرغۇن ئامىللار بار.

ziya

berkat يوللىغان ۋاقتى  2015-1-12 21:34
ئەسسالامۇ - ئەلەيكۇم ، قىرىنداشلار .
مەن بۇ تىمىىنى يىر ...

ۋەئەلەيكۈم ئەسسالام!

مۇھەممەت رىشات مۇئەللىم ماقالىڭىزنى قىشلىق تەتىلدە ئەستايىدىل كۇرۆپ بېرىدىغانلىغىنى ئېيىتتى.سىز ماقالىڭىزنى FDF ھۆججىتى شەكلىدە مۇئەللىمگە يەتكۈزۈپ بەرسىڭىز بولىدىغان بولدى.
مىنىڭ تەكلىۋىم:
1.ماقالىدىكى بەزى ئېملا خاتالىقلىرىنى ئوڭشىۋىتىڭ.
2.گىراپىكلارنى ئۈلچەملىك ئىشلەۋىتىڭ.
3.ئۇزىڭىز زۇرۇر دەپ قارىغان تولۇقلاشلار بولسا تولۇقلاڭ.
4.ھەقىقى ئېسىم فامىلىڭىز ،ئوقۇۋاتقان كەسىپ،قايسى مەكتەپ،قانچىنجى قارارقاتارلىق ئۇچۇرلارنى مۇھەممە رىشات مۇئەللىمگە يوللىغان تېمىنىڭ مۇناسىپ ئورنىغا يېزىپ قويۇڭ.

يۇقۇرقىلارنى قىلىپ بولغاندىن كىيىن ئاندىن مەن بىلەن ئالاقىلىشىڭ، مەن سىزنى مۇھەممەت رىشات مۇئەللىمنىڭ ئىلخەت ئادرىسى بىلەن تەمىنلەيمەن.
مۇبادا قىشلىق تەتىلدە شىنجاڭغا ،يۇرتىڭىزغا كەلسىڭىز،پۇرسەت بولسا مۇھەممەت رىشات مۇئەللىم بىلەن بېۋاستە كۇرۇشسىڭىزمۇ بولىدۇ.مەن ئالاقىلىشىپ،ئورۇنلاشتۇرۇپ بېرىمەن.

ziya

مەن ماگنۇس ئىففىكىتىنىڭ تەڭلىمىسىدىن پايدىلىنىپ،29-تىئورمىچە ئېغىشنىڭ تەڭلىمىسىنى تورغۇزۇش يەنە بىرسىناپ كۇرۇشكە بولىدىغان  يولمىكىن دەپ ئويلاپ قالدىم.چۈنكى ماگنۇس ئىففىكىتىدىكى ئېغىش يۆنىلىشى بىلەن 29-تىئورمىدىكى ئېغىش يۆنىلىشى ئوخشاش.پەقەت بۇ ئىففىكىتتىكى  زۇرۇر بولمىغان ئەزالارنى چىقىرىۋىتىپ،ئورنىغا 29-تىئورمىچە ئېغىشقا زۇرۇرلىرى قويۇلسا قانداق بولىدىكىن؟.مەقسەت ، ماگنۇس ئىففىكىتىنى تاشقى كۈچ،ياكى كۈچ مەيدانى بولمىغان ھەقىقى بوشلۇققىمۇ كېڭەيتىش .ھازىر مەلۈم بولدىكى،نىيوتۇننىڭ 1-قانۇنى بۇنداق ئېغىشقا يول قويىدىكەن.

مەن بىر كەسىپتىن تاشقىرى تومپاي ئادەم،كەسىپ ئېگىلىرى يۇقۇرقى تەكلىۋىمنىڭ پايدىلىنىش قىممىتى بار دەپ قارىسا ئويلۇنۇپ كۇرسە بولىدۇ.قىممىتى بولمىسا پېسەنىت قىلمىسىمۇ بولىدۇ.

پايدىلىنىش:

ئايلىنىۋاتقان بىر جىسىمنىڭ بۇلۇڭلۇق تىزلىكىنىڭ ۋىكتۇرى ،بۇ جىسىمنىڭ ئۆچۆش(سىزىقلىق)تىزلىكىنىڭ ۋىكتۇرى بىلەن ئۆسىتمۇ-ئۆسىت چۈشمىگەندە(不重合时)،ئايلىنىۋاتقان بۇلۇڭلۇق تىزلىك ۋىكتۇرى ۋە سىزىقلىق تىزلىك ۋىكتۇرىدىن شەكىللەنگەن تەكشىلىكتە بىر ۋىرتىكال كۈچ پەيدا بولىدۇ.بۇ ۋىرتىكال كۈچنىڭ تەسىرىدىن جىسىملارنىڭ سىزىقلىق تىرايىكتورىيىسىدە ئېغىش يۇز بېرىدىغان ھادىسە ماگنوس ئىففىكىتى دەپ ئاتىلىدۇ.

مىنىڭ ئەسكەرتىپ قويىدىغانلىرىم:

بايقىشىمچە،ماگنوس ئىففىكىتىنىڭ يۇقۇرقىچە شەرھى بىلەن 29-تىئورما مەزمۇنى ئوتتۇرىسىدا پىرىنسىپال پەرىق يوق ئىكەن.ھالبۇكى ماگنوس ئەپەندىم بۇ ئىففىكىتنى ئاقارجىسىملار مىخانىكىسى نۇقتىسىدا تۇرۇپ ئىزاھلاپتۇ.مۇبادا ماگنوس ئەپەندىم بۇ ئىففىكىتنى ھەقىقى بوشلۇققا كېڭەيتىۋەتكەن بولسا مىنىڭ 29-تىئورمىنى ئوتتۇرىغا قويۇشۇمغا ھاجەت ۋە پۇرسەت قالمىغان بولار ئېكەن.ئېھتىمال بۇ تارىخنىڭ بىزگە قالدۇرغان كىچىككىنە پۇرسىتى بولسا كېرەك.
«ماگنوس ئىففىكىتى»گە ئالاقىدار  تەڭلىمىدە  بىر Sئەزا بولۇپ،ئۇ،جىسىم يۆزىدىكى ھاۋانىڭ قارشىلىق كۈچ كويفىنىستىغا ۋەكىللىك قىلىدىكەن.
ئەسكەرتىشكە تېگىشلىك مۇھىم نۇقتا شۇكى،29-تىئورما بۇيىچە ئۈزى ئايلاندۇرۆلۆپ تىپىلگەن بىكخامچە توپ ھەقىقى بوشلۇقتىمۇ(ۋاكۇئومدىمۇ) ئايلىنىش يۆنىلىشى تەرەپكە قاراپ يايسىمان ئاغىدۇ.ئېغىشنىڭ ئەگرىلىك دەرىجىسى توپنىڭ پىقىراش تىزلىكى بىلەن ئوڭ تاناسىپ بولىدۇ.

«ماگنوس ئىففىكىتى»نىڭ تەڭلىمىسى بۇ يەردە:

马格努斯效应

berkat

ziya يوللىغان ۋاقتى  2015-1-14 00:36
ۋەئەلەيكۈم ئەسسالام!

مۇھەممەت رىشات مۇئەللىم ماقالىڭ ...

بولىدۇ .
ھازىر مەۋسۇم ئاخىرى بولۇپ قالغاچقا ، ئىمتىھانغا تەييارلىق قىلىمىز دەپ ئالدىراش بولۇپ قالدىم .