"نىيوتۇننىڭ ئالمىسى"ئۆستىدە قايتا ئويلۇنۇش

isyankarman

فىزىكىنىڭ ۋە ماتىماتىكىنىڭ ئەڭ ئاددى ئۇقۇملىرىنى بىلمىگەن ساۋاتىسىز كىشى يەنە ساۋاتسىزلىقىنى قىلىدۇ دە.... سىلىگە چۈشەندۈرۈپ بولغان، ھەممە ئادەم چۈشەنسىمۇ لىكىن سىلە چۈشەنمىدىلە ھەم چۈشەنمەيدىلا،
ئىختىيارلىرى..... مەن سىلىنىڭ سەۋىيەلىرىگە قايىل بولمىساممۇ ، لىكىن جاھلىلىقلىرىغا قايىل بولدۇم. سىلە ئەگەر ئۆزلىرى چۈشىنىدىغان ئىش ئۈچۈن مۇشۇ جاھىللىقلىرى بىلەن تىرىشقان  بولسىلا چۇقۇم نەتىجە قازىنىدىكەنلا .
سىلىگە ئامەت تىلەيمەن. خوش!!!!!

ziya

isyankarman يوللىغان ۋاقتى  2014-11-28 00:03
فىزىكىنىڭ ۋە ماتىماتىكىنىڭ ئەڭ ئاددى ئۇقۇملىرىنى بىلم ...

مەن خېلى جەلىپ قىلىش كۈچى بار ساۋاتسىز ئۇخشىمامدىم.خۇشلۇشۇپ بولالمايلا قاللا؟!.سىلى ساۋاتلىق ھەم بىلىملىك بولغاچ مەن سورىغان بىر سوئالنىڭ جاۋابىنى بىلمەيدىغانلىقلىرىنىمۇ بىلىپ قاللا ھە؟،ھەر ھالدا قۇرۇق كەتمەيدىغان بولدىلا!.

ziya

بىر ئۇقۇمنىڭ ئۇقۇم ئاساسلىرى پۇت تىرەپ تۇرالمىسا،بۇنداق ئۇقۇم تەنقىتكە بەرداشلىق بېرەلمىسە،بۇ ئۇقۇمنىڭ ئوبىكتى بولغان شەيئى ياكى ھادىسىنىڭ ئۇزى  ۋەئۇنىڭ خارەكتىرلىرىنىڭ مەۋجۈتلىكى ئىسپاتلانمىسا بۇنداق ئۇقۇم ساختا تېما ھېساپلىنىش تەقدىرىدىن قۇتۇلالمايدۇ.نىيوتۇن تارتىش كۈچى ئۇقۇمى نەق مۇشۇنداق تەقدىرگە يولۇققىنى تۇردى.نىيوتۇنچە تارتىش كۈچى ئۇقۇمىنىڭ بۇنداق تەقدىرگە يولۇقۇش تارىخى ئالاھىزەل 100يىل مۇقەددەم ئېينىشتېيىن تەرىپىدىن باشلانغان.

بەزىلەر نىيوتۇن تارتىش كۈچى ئوقۇمىغا ئالاقىدار پارامىتىرلارنى شىپى كەلتۆرۆپ نىيوتۇنچە تارتىش كۈچى ئىدىيىسى ۋە ئۇقۇمىنىڭ ئاساسى بارلىغىنى ئىسپاتلىماقچى بولىشىدۇ.بۇ بەكمۇ تۇۋەن سەۋىيەلىك تىرىشچانلىق.بۇنداق پارامىتىرلار نىيوتۇنچە تارتىش كۈچى ئۇقۇمى ۋە ئىدىيىسى چاپلىشىۋالغان باشقا بىر ھەقىقى فىزىكىلىق رىياللىق _ ئېغىرلىق ياكى ماسسىغا تەئەللۇق دەپ قارالسا بولىدۇ.ئەمەليەتتىمۇ شۇنداق.ماسسا_ ئېغىرلىق دىگەن ئۇقۇملار ھەرقانداق ۋاقىتتا تەجىربە ئارقىلىق مەۋجۈتلىكى ئىسپاتلىنىدىغان ئۇقۇملاردىن ئىبارەت.بۇ ئۇقۇملار ھەرگىز ساختا تېما ئەمەس.

تەبىئى پەن ئۇقۇملىرىغا(ۋە ياكى ھەر قانداق بىر ئۇقۇمغا) بولغان تەنقىدى مۇئامىلىدە ئالدى بىلەن ئۇقۇم ئاساسىنى تەكشۈرۈش كىرەك.ئاساسى پۇت تىرەپ تۇرالمىسا بۇنداق ئۇقۇم ساختا ھېساپلىنىدۇكى،ئۇنىڭدىن ۋاز كېچىش كىرەك.ئۇنىڭغا چاپلاشتۇرۇپ قويۇلغان ئۇبىكىتىپ مەۋجۈتلىكى ئىسپاتلانغان پارامىتىر ۋە خۇسۇسىيەتلەر بۇ ساختا ئۇقۇم چاپلىشىۋالغان يەنە بىر ياكى بىر قانچە ھەقىقى نەرسە بارلىغىدىن دېرەك بېرىدۇ.بۇ ھالدا بۇ پارامىتىر ۋە خۇسۇسىيەتلەر ئەشۇ ھەقىقى نەرسىگە تەئەللۇق رىياللىق ھېساپلىنىپ،شۇنىڭغا ئېلىپ بېرىلىشى كېرەك.نىيوتۇنچە تارتىش كۈچى ئۇقۇم سېستىمىسىدا ماسسا _ ئېغىرلىق ھەقىقى نەرسە،تارتىش كۈچى ساختا تېمىدىن ئىبارەت.شۇڭا پۇت تىرەپ  تۇرالايدىغان ،زۇرۇرى بولغان پارامىتىر ۋە خۇسۇسىيەتلەرنى ماسسا-ئېغىرلىق قاتارلىقلارغا ئېلىپ بېرىش كىرەك.ساختا تېمىنىڭ پەقەت ئىدىيە سېستىمىسىنى قالايمىقانلاشتۇرۇپ،ئىلىم- پەن تەرەققىياتىنى تۇيۇق يولغا باشلاشتىن باشقا رولى يوق!.

بۇ يەردە ئابدۇكېرىم ئابلىزلار ئورۇنلىغان ئېتۇتتىكى ھېلىقى“دۇتتار كىمنىڭ؟” دىگەن دىيالوگنى ئەسلەپ ئۆتسەك مىنىڭ تەشەببۇسلىرىمنى چۈشىنىشكە ياردىمى بولىدۇ.ئىشقىلىپ دۇتتار بىرسىنىڭ،ھەرئىككىسىنىڭ ئەمەس!.

ziya

ziya يوللىغان ۋاقتى  2014-11-27 23:06
تارتىش كۈچى پارادوكىسلىرى:
引力悖论

تارتىش كۈچى ھەققىدە يومۇرلار

1

ئاڭلىمىدىم دىمەڭلار،يالغان بولسا قۇلىغىمنى كېسىۋىتىمەن.ھەريىلىنىڭ تەڭ يېرىمىدا يەرشارى(شۇنداقلا باشقا پىلانىتلارئۇز”يىل“لىرىدا)قاتارلىقلارنىڭ كۈنى قوياشنىڭ يېنىدىن يىراققا قېچىش بىلەن ئۆتىدۇ،مانا بۇ تارتىش كۈچى بارلىغىنىڭ ئىسپاتى!.

2

شالتاي-پالتاي دېمەڭلار،بۇ راسىت گەپ،قوياشنىڭ  تارتىش كۈچى  قوياشنىڭ ئامراق بالىلىرى بولغان پىلانىتلارنى بىردەم ئىتتىرىپ،بىردەم تارتىدۇ.يالغان دىسەڭلار پىلانىتلارنىڭ ئوربىتىدىكى بىر قېتىملىق دەۋرى ھەركىتىنىڭ يۆنىلىشىگە دىققەت قىلىڭلار. مانا بۇمۇ تارتىش كۈچى بارلىغىنىڭ ئىسپاتى.

http://it.sohu.com/20120917/n353327116.shtml

(مىسال ئۈچۈن ئېلىندى)

哈雷彗星轨道示意图

ئاڭلىمىدىم دېمەڭلار،پىلانىتلارنىڭ قوياشتىن يىراقلىشىپ ۋە يېقىنىلىشىشىغا ئالاقىدار قارمۇ-قارشى يۆنىلىشىلىك ئىككى مىقدارنى  ئۇرۇشتۇرۇپ خالاس قىلىۋەتسەك،نەتىجە 0 بولىدۇ.مانا مۇشۇ0 تارتىش كۈچىنىڭ بارلىغىنىڭ ئىسپاتى.ئېشىپ قالغان ساننى ھەرگىز تارتىش كۈچىگە خاس مىقدار دەپ سالماڭلار،ئۇنداق قىلساڭلار تارتىش كۈچى ئىسپاتلانماي قالىدۇ.

克卜勒行星運動第二定律

(يەنە بار)

ziya

تەرمە:
مۇلاھېزە سوئالى:

شەرىققە قاراپ 100كىلومىتىر سائەت تۇز سىزىقلىق تېزلىك بىلەن 10كىلومىتىر ئىگىزلىكتە ئۇچۇپ كېتىۋاتقان بىر قوش بار دەپ پەرەز قىلىڭ.يەردىكى مەرگەن نەق قۇشنىڭ كۇزىنى چەنلەپ تۇرۇپ ئاتسا ئوق قۇشنىڭ كۇزىگە تىگەمدۇ؟.ئوقىنىڭ تىزلىكى1000مىتىر سىكونىت.كۇزىگە تەككۆزۆش ئۈچۈن مەرگەن قەيەرنى چەنلەپ ئېتىشى كىرەك؟.

ئوق ئالاھىزەل 10سىكونىتتا قۇشنىڭ كۇزىگە يېتىپ بارىدۇ.مۇشۇ 10سىكونىت ئىچىدە قۇشنىڭ كۇزى شەرىققە قاراپ قانچىلىك سۈرۈلۆپ كېتىدۇ؟.

http://bbs.misranim.com/thread-131483-8-1.html

100كېلومىتىرھەر سائەت تېزلىكنى ،ۋاقىت 3600دىن 10 سائەتكە  كۆپەيتسەك مۇساپە 0.27777 كېلومىتىر بولىدۇ ،دىمەك مەرگەن ئاتقان ئوق يېتىپ بارغۇچە قۇش ئون سىكۇنىت ئىچىدە  شەرققە قاراپ تەخمنەن 277.77مېتىرسۈرۈلۈپ بولىدۇ .توغرىمۇ ؟ ئۇنداقتا مەرگەن قۇشنىڭ ئۇچقان يۆنىلىشى بولغان شەرققە قاراپ 278مېتىر ئالدىغا ئوق ئۈزسە بولامدۇ ؟ بىراق مەرگەن بۇ ئارلقىنى قانداق مۆلچەرلەپ ئاتىدۇ  ئەمدى ؟


http://bbs.misranim.com/thread-131483-8-1.html

سىز ئەستايىدىل مۇئامىلە قىلىپ ئالاقىدار پارامىتىرنى ھېساپلاپ چىقىپسىز.شۇنىڭ ئۇزى يېتەرلىك.سىز سورىغان مەسىلىگە كەلسەك بۇ ھەقتە قارىشىمنى يۇقۇردا ئېيىتتىم.
مەن بۇ مەسىلىنى ئوتتۇرىغا قويۇشتا باشقا بىر مۇددىئانى كۆڭلۆمگە پۈككەن ئىدىم.يەنى،نىيوتۇنچە تارتىش كۈچى ئىدىيىسىنىڭ پۇت تىرەپ تۇرالمايدىغانلىغى  مۇشۇ مىسالنىڭ تەتۆر تەسۋىرىدە ئاشكارىلىنىدۇ،دىگەننى ئويلىغان ئىدىم.ئەمدى سىز مەرگەننىڭ ئورنىغا قۇشنى ،قوشنىڭ ئورنىغا ئايرۇپىلاندا كېتىۋاتقان مەرگەننى قويۇڭ.مىنىڭچە نەتىجە يەنىلا ئوخشاشراق بولىدۇ.نىمىلا بولىشىدىن قەتئى نەزەر بۇلاردىن نىيوتۇن تارتىش كۈچى ئىدىيىسىگە پايدىسىز نەتىجە كېلىپ چىقىدۇ.

http://bbs.misranim.com/thread-131483-9-1.html

ziya

تارتىش كۈچى ھەققىدە يومۇرلار

مەنبە:

http://www.kayinat.com/bbs/forum.php?mod=viewthread&tid=154611&page=1&extra=#pid193548

تارتىش كۈچىنىڭ ئېنىقلىمىسىغا ئالاقىدار تېمىلار:
引力的定义
________________

引力（英语：Gravitation、Gravity），又称重力相互作用（Gravitational Interactions），是指具有质

量的物体之间加速靠近的趋势

تەرجىمىسى:
تارتىش كۈچى(ئېنگىلىزچە:Gravitation、Gravity)،ئېغىرلىق كۈچى ئۇز ئارا تەسىرى (Gravitational Interactions) دەپمۇ ئاتىلىدۇ،ئۇ ،ماسسىغا ئىگە ئىككى جىسىمنىڭ تېزلىنىشچان سۈرئەتتە ئۇز ئارا يېقىنلىشىش خاھىشىنى كۇرسىتىدۇ.
مەنبە:
http://baike.baidu.com/subview/148429/13489381.htm?fr=aladdin

ziya

تارتىش كۈچى

引力- 维基百科,自由的百科全书

在1687年，艾萨克·牛顿在他的《自然哲学的数学原理》一书中发表了万有引力定律。牛顿的万有引力定律的陈述如下：

宇宙中每个质点都以一种力吸引其他各个质点。这种力与各质点的质量的乘积成正比，与它们之间距离的平方成反比。

Every particle in the universe attracts every other particle with a force that is directly proportional to the product of their masses and inversely proportional to the square of the distance between them

——艾萨克·牛顿，《自然哲学的数学原理》

تەرجىمىسى:

ئالەمدىكى ھەر بىر ماددى نۇقتا بىرخىل كۈچ بىلەن باشقا ماددى نۇقتىلارنى ئۇزىگە تارتىدۇ.بۇنداق كۈچ ھەرقايسى ماددى نۇقتىلارنىڭ ماسسىسىنىڭ كۆپەيىتمىسىگە ئوڭ تاناسىپ،ئۇلارنىڭ ئارىلىغىنىڭ كىۋادىراتىغا تەتۆر تاناسىپ بولىدۇ.

_ ئېساك نىيوتۇن _ “تەبىئەت پەلسەپەسىنىڭ ماتىماتىكىلىق پىرىنسىپلىرى”دىن.

......

مەنبە:

http://zh.wikipedia.org/zh-hans/引力

ziya

ziya يوللىغان ۋاقتى  2014-11-28 14:50
تارتىش كۈچى
引力- 维基百科,自由的百科全书

ئىش تامام ۋەسسالام !
قوياش سېستىمىسىدىكى پىلانىتلارنىڭ ھەركەت شەكلى ۋە ھەركەت يۆنىلىشى نىيوتۇن تارتىش كۈچى ئىدىيىسىنى قوللىمايۋاتىدۇ.

غۇلجا تەلەپپۇزىدا بىر پو ئاتاي:پىلانىتلار _  شەكىل نەزەريىسىنىڭ 29-تىئورمىسىنى ۋە كەمىنە “ساۋاتسىز ئادەم”نىڭ تارتىش كۈچى مەۋجۈت ئەمەس،دىگەن تەشەببۇسىنى قوللاۋاتىدۇ!.

ئۇيغۇر تىلىدىكى ”تارتىش“ دىگەن سۇزنىڭ ئېزاھلىق لوغەتلەردىكى مەنىلىرىگە ئەستايىدىل قاراپ باققايسىلەر!.