«ئانىلارنى ئاپا دېمەڭلار» دېگەن شائىرغا

zanjir34

	ahter يوللىغان ۋاقتى  2012-9-28 08:22 PM بۇ ھەرگىزمۇ سەل قارايدىغان، ياكى پەرۋاسىز قارايدىغان  ... ۋاي  بى يوق  گەپنى  قىلماڭەۋاي  .،.،، ئاپا دەپ  چاقاسا  قانداقمۇ  ئۆز  پۇتىغا  پالتا  چاپقان  بولىدۇ ،.، ھەجەپ  مەن 20يىلدىن  بىرى  ئاپا  دەپ چاقىرۋاتىمە ئاپامنىڭ  دۇئاسى بىلەن  ھىچ بىر  پالتا  چېپىش  ئۇ ياقتا  تۇرسۇن  بىرە تال  تىكەنمۇ  كىرىپ  باقمىدى  .،.،. ھازىر  كۆپىنچە  ئادەم  ئۆزىنى  تاپقان  ئادەمنى  دادا  دەپ  چاقىردۇ  .،.، لىكىن دۇنيادىكى  ئىنسانلار  ئۆزىنى  ئادەم  ئاتىنىڭ  پەرزەنتلىرى  دەپ بىلىدۇ .،. خەق  چېغىدا  ئادەم  ئاتا  دەيدۇ  ئەكىسچە  ئادەم  دادا  دىمەيدۇ  .،.، يەنە  دىسەم  يەنە  شۇ  ئالدى  بىلەن  دادا دىيىشنى  قويۇپ  تۇرۇپ  ئاتا  دەپ  ئۆگىنىڭلار  .،.،.

ۋاقتىم

	3-كۇبلېتى بەك ئېسىل چىقىپتۇ....كۆڭلۈمدىكىدەك

Berfu

	ئۇ شېئىرنى كۆرۈپ چىقتىم ،ئاستىدىكى ئىنكاسلارنى كۆرۈپ تېخىمۇ ئىچىم ئېچىشتى ،بۇ مۇنازىرە نېمە تۈگىمەيدۇ دەيمەن .بۇ ئىككى ئاتالغۇنىڭ بىرسىنى كۆتۈرۈپ ،يەنە بىرسىنى چەتكە قېقىش ياخشى ئەمەس. مەيلى خەنزۇلار بولسۇن ئىنگىلىزلار بولسۇن كۈندىلىك تۇرمۇش ھەم  رەسمىي سورۇندا  تۇغقان ئانىسىنى كۆرسىتىدىن بىرنەچچە خىل ئاتىلىشى بولىدۇ ،خەنزۇلار ماما دەيدۇ ،رەسمىي مۇچىن دەيدۇ ،ئىنگىلىزلار مام،مامى دەيدۇ ،رەسمىي مازىر دەيدۇ .بىزمۇ شۇنداق قىلساق بولمايدىغان يېرى يوق .   .كۈندىلىك تۇرمۇشتا ئاپا دېگىنىمىز بىلەن ئانا دېگەن سۆزنىڭ ۋەزنىنى ئۇنتۇپ قالمىدۇق،رەسمىي ئاتاشتا،ئەسەرلەردە يەنە ئانا نى چوڭ بىلىمىز .شۇڭا ئانا دەپ كۆنگەنلەر ياكى ئۇنى تەرغىپ قىلغۇچىلار باشقىلارغا ئۇنداق ئاسان باھا ھەم تەنبىھ بەرمەڭلار ،باشقىلار ئاپا دېگىنى بىلەن ئاپىسىغا بولغان ھۆرمىتى سىلەردىن كەملەپ قالغىنى يوق ،قانداقتۇر تىلنى بۇزۇش مەقتىسىتىمۇ يوق  ،بۇ پەقەت قولايلىق بولۇش ھەم ئادەت مەسىلىسى .كۆڭلى كۆكسىڭلارنى سەل كەڭرى تۇتساڭلار قانداق! مەيلى ئاپىسى بولسۇن ياكى دادىسى بولسۇن ئۇنى بىرقانچە خىل ئاتىلىشى بولۇشى دۇنيادىكى ھەممە مىللەتگە دېگۈدەك ئورتاق ئىنتايىن ئادەتتىكى تىل ھادىسىسى ،پەقەت ئادەتتىكى ھەم  ئىنتايىن نورمال ھادىسە .بۇنىڭغا بۇنداق جىددىيىلىشىپ كېتىشىڭلارنىڭ ھاجىتى يوق ،شۇڭا يوق يەردىن پۇتاق چىقارماڭلار ،بۇ ھەم ھەر يۇرتنىڭ شىۋە ئالاھىدىلىكىگە بېرىپمۇ تاقىلىدۇ شۇڭا يۇرت ئۇرۇشى كېلىپ چىقمىسۇن .

Janbar

	بىز بۇنى تالىشىپ نىمە قىلىمىز . ئانا دەمدۇ ئاپا دەمدۇ يا ئايلام دەمدۇ يا بولمىسا ئانىكام دەمدۇ ئۆزىنىڭ ئشى ئەمەسمۇ . بۇ خۇددى ئەزىز نەسىننىڭ شىئىرىدەك بوپ قاپتۇ . نىمە بوسا بوسۇن خوتۇن ئىدى ئۆزى ئاۋاق كۆزلىرى جرتاق، باشقىلار ئىدىغۇ بۇلاق، قوللىرىمۇ ھەتتاكى چولاق، نىمە بوسا بوسۇن خوتۇن ئىدى. مىنى پۇتلاپ ئارام بەرمەيىتتىى، كىچە كۈندۈز لازانان يەيتتى، تۇخۇم گۆشنى ئەسلا يىمەيىتتى، نىمە بوسا بوسۇن خوتۇن ئىدى. مىنى  تويدا سۇندۇرۇپ قويۇپ، ئۆزى قالار تالادا قونۇپ، شۇ سۆزنىلا دەيمەن مۇڭلىنىىپ، نىم بوسا بوسۇن خوتۇن ئىدى.

rahatmakan

	Berfu يوللىغان ۋاقتى  2012-9-28 09:28 PM ئۇ شېئىرنى كۆرۈپ چىقتىم ،ئاستىدىكى ئىنكاسلارنى كۆرۈپ  ... گىپىڭىز  تامامەن  توغرا

gvlnigar

	مەن يەنىلا ئاپا دەۋېرەي

ئاجايىپ

	بىز ئاپا دىگەن ئاتالغۇنى ھەرگىز ھەدە ئاچا  دىگەن مەنىدە چۈشەنمەيمىز،ئاپا دىسەكمۇ بولىۋىردۇ ،ئانا دىسەكمۇ بولىۋىردۇ ، ئارتۇقچە تالىشىش بىھاجەت  ئىسىت مۇنبەر بوشلىقى، خىلى بىلىملىك كىشىلەرنىڭمۇ بىر - بىرگە رەدىيە بىرىپ پىتنە تىرىپ يۈرگىنىنى.

hokumran

	ئانا دەپ ئاتىغۇچىلار ئانا دەپ ئاتاۋېرىڭلا! ئاقسۇ ۋىلايىتى دائىرىسىدە كىشىلەر ئۇمۇميۈزلۈك ئۆزىنى تۇققان ئايالنى ئاپا، ئاپىسىنى تۇغقان ئايالنى ئانا دەپ ئاتايدۇ. بۇ 10-20 يىلدىن بۇيانلا قوللانغان ئاتالغۇ ئەمەس، بەلكى نەچچە يۈز يىلدىن بۇيان قوللىنىپ كېلىۋاتقان ئاتالغۇ. ئاپا سۆزىگىمۇ شۇنداق ئۇلۇق بىر ھۆرمەت مۇجەسسەملەنگەن. ھالا بۈگۈنكى كۈندە بۇ سۆزنى ئىستىمالىمىزدىن بىراقلا يوقىتىشنى تەشەببۇس قىلىش ۋە بۇ ئاتالغۇنى ئىشلەتكەنلەرنى بىر نىمىلەرگە ئوخشىتىش ھەرگىزمۇ ئەقلى بار ئادەمنىڭ ئىشى ئەمەس. ئاپا سۆزىنىڭ كېلىش تارىخىمۇ ناھايىتى بۇرۇنقى دەۋىرلەرگىچە باغلىنىدۇ. بۇنى ھەرگىزمۇ بىر-ئىككى ئەدىپ ماقالىسىدە ئوتتۇرىغا قويغان قاراش بىلەنلا پۈتۈنلەي چەتكە قاقساق بەكمۇ بىمەنىلىك بولىدۇ. چۈنكى ئاپا ئاتالغۇسى بىر، ئىككى ئادەم قوللانغان ئاتالغۇ بولماستىن نۇرغۇن خەلق ناھايىتى ئۇزۇن ۋاقىتتىن بۇيان قوللىنىپ كېلىۋاتقان، شۇلارنىڭ تۇرمۇشىغا چوڭقۇر سىڭىپ كەتكەن ئاتالغۇ. شۇ قاراشنى ئوتتۇرىغا قويغۇچىلار كۆرگەن تارىخى ماتىرياللارنىڭ بىر پۈتۈنلۈكىگە ئىگە بولۇشى ناتايىن. تېخى ئۆزىمىزگە ئائىت نۇرغۇن تارىخى ماتىرياللار بىزگە تولۇق يېتىپ كېلەلىگىنى يوق. ھەقىقىي ئاساسقا ئېگە بولماي تۇرۇپ بىرەر مەسىلىدىن ئالدىراپ يەكۇن چىقىرىشتىن ساقلىنىشىمىز كېرەك.

tvnlirikisi

	ماۋۇ ئىنكاسلارغا قاراپ ئەجەپ ئىچىم پۇشتى. قۇرۇق پەلپەتىش پاراڭلارنى قىلماي ئاۋال ئاۋۇ «تىڭجى، گۇەنجى، ۋاڭبا، خاۋيوۋ...» دېگەندەك سۆزلەرنى ئوڭشاڭلارچۇ... ئۈستىدىكى ئاپا سۆزى ئۆزبەكلەردىن كىرگەن دەپ گەپ تاپقان قېرىندىشىم، بىز ئۆزبېكنىڭ ئۇرىقى ئەمەس ئۆزبېك بىزنىڭ ئۇرىقىمىز. بىز ئەزەلدىن بالىسى ئاتىسىغا ئوخشايدىكەن دەيمىز ھەرگىز ئاتىسى بالىسىغا ئوخشايدىكەن دېمەيمىز. شۇڭا بىزگە ئۆزبەكلەردىن سىڭدى دېگەن گەپنى ئەمدى قىلغۇچى بولماڭ. ئۇنداق بولسا قازاقلاردىكى ئاپاي سۆزى نەدىن كەلگەن؟ ئۆزبېكتىن كەلگەنما؟ قازاقلار ئانىسى دېمەتلىك چوڭ ئاياللارنى ئاپا دەيدۇ. بىزدىكى ئاپاش سۆزىگە ئوخشاش.

iltebir

	tvnlirikisi يوللىغان ۋاقتى  2012-9-28 09:56 PM ماۋۇ ئىنكاسلارغا قاراپ ئەجەپ ئىچىم پۇشتى. قۇرۇق پەلپەت ... تورداشلار توغرا دەيدۇ.تىلىمىزدىكى چۈشىنىكسز يات تىللاردىن كىرگەن سۆزلەرنى ئوڭشايلى.بۇ ئىككىلىسى بىزنىڭ تىلىمىزدىكى سۆزلەر ئەھۋالغا قاراپ ئىشلىتەيلى.