دىننىي ئىتقاد بىلەن مىللى ئۆرپ- ئادەتنىڭ م

Imkan

	ئاپتور جاۋابىنى بويلاپ 19قەۋەت  muhter كە 2011-05-15 10:33 AMئەۋەتىلدى  : نۇرۇزغا قارشى چىققانلارنىڭ قۇرئان بىلەن ھەپتىيەكتىن باشقىنى كۆيدۈرىمەن دەيدىغان تالىباندىن، تارىختىكى بىزدىن چىققان ئەسەبى، دىنى ئاشقۇنلاردىن نىمە پەرقى؟ بۇنداقلار تارىخنىڭ لەنىتىگىلا ئەمەس ئادالاتنىڭ قاتتىق جازاسىغا ھەم ئۇچراپ كەلمەكتە. دەبدەلىك شۇئارلىرىڭىزنى دەلىل-ئىسپات بىلەن دەڭ! بەك زورۇقۇپ كىتىپسىز، ھېلى گىپىڭىزگە ئىگە بولالماي قىينىلىپ قالىسىز. سىز ئاياقتىن شۇئار توۋلىسىزىڭىز بىز ماياقتىن " ھۇررا، يوقالسۇن، ياشىسۇن!!!" دەپ ئەگىشىدىغان "مەدەنىيەت ئىنقىلابى" دەۋرى ئەمەس ھازىر.

xiren0997

	مەن چوڭ بولغاننىڭ ياقىسى بۇ بايرامنى ئۆتكۈزۈپ باققىنىنى قەتتىيلا بىلمەيمەن.

xukrana

	بۇرۇن  مۇنبەرلەردە ‹ ئۇيغۇرمۇسىز مۇسۇلمان ؟›  دىگەندەك ماقالىلەر تازا  بازار تېپىپ ، بىر مۇنچە تالاش تارتىش مۇلاھىزىگە سەۋەپ بولغان .  ماۋۇ ئىنكاسلارنى كۈرۈپ شۇلار ئىسىمگە كىلۋاتىدۇ .    بىرسى بىز‹ ئالدى بىلەن ئۇيغۇر ئاندىن مۇسۇلمان ›دىسە يەنەبىرسى قۇپۇپ يەنە بىر نىمە دەۋاتقان .    مۇشۇنداق تالاش تارتىشنى ئاڭلىساملا  خۇيۇم تۇتىدۇ . ھىچكىم ھىچكىمنى قايىل قىلالمىغان ، بىرسى دىندار . بىرسى   مىللەتپەرۋەر  دىگەندەك . بىلمىدىم مىللەت بىلەن دىننىڭ تۇقۇنۇشۇپ قالىدىغان شۇنچە چوڭ مەسلىسى بارمۇ ؟   ئاللا مىللىتىمىزنى ھىدايەت قىلىپ   ئىسلامغا كىرگۈزۈپتۇ .  بۇرۇن كۆپ دىنغا ئېتقاد قىلغاچقا ، نۇرغۇن ئادەتلەر شەكىللىنىپ قالغان ، ئۇلار ئىسلامغا توغرا كەلمىسە ، توغرا كەلمىگەن يەرلىرىنى ئۆزگەرتسە بۇلىدۇ . بىراق  بۇنىڭلىق بىلەنلا  مىللىتىمىزنىڭ ئەنئەنىۋى بايرىمىنى بىراقلا ئىنكار قىلۋەتسەك قانداق بۇلار ؟نورۇز  بىزنىڭ ئاتا بوۋىمىز قەدىم قەدىمدىن ئۆتكۈزۈپ كەلگەن ئەنئەنىۋى بايرامغۇ ؟ قارا خانىيلار دەۋرىدە ئىسلام دىنى شۇنداق   گۈللەنگەن دەۋىر ئىكەندۇق ، شۇ دەۋىردىمۇ ھەجەپ نورۇزنى چوڭ بىلىپ ئۆتۈزىدىكەندۇققۇ ؟!     جاھاندىكى  گۈللەرنىڭ ھەممىسىنى بىر خىل بولسۇن دىمەيدىغانسىلەر ؟  جانابى ھەق  ئىنساننى ئوخشىمايدىغان ئېرىق ، ئوخشىمايدىغان قەۋىم قىلدى . خاسلىقنى ساقلاشنىڭ زىينى بارما ؟    بەلكىم گەپ سۈزۈم تاققا تۇققۇ كەتتى . ئويلىغاننى ئۆز ئەينى بويىچە ئىپادىلەپ يېزىش  تەس  گەپكەن ! تۈزۈتۈپ ئۇقارسىلەر !

BUGUR

	[s:148]  [s:134]  [s:168]  [s:129]  [s:143]  [s:149]  [s:177]  [s:163]  [s:131]  [s:121]  [s:179]  [s:136]  [s:138]  [s:138]

BUGUR

	بۇ  بولمىدى   بىردەم بولسا  ئۇنداق مۇنداق  دەپ  پايدىسى  يوق  ؟ئۇيغۇر بولغانكىن   نەۋرۇز  ئۆتكۇز  سەك   نىمە   بوپتۇ  ؟    قاملاشمىدۇق   ؟ [s:181]  [s:148] ئۇيغۇر   بولغانكىن     بايراملىرمز نى قەدىر لەلى ؟؟

muttelib

	ئاپتور جاۋابىنى بويلاپ 15قەۋەت yattasu كە 2011-05-15 02:38 AMئەۋەتىلدى : مەن   ئەلھەمدۇللا    مۇسۇلمانمەن   شۇڭا   دىنى  بايرامنى   ئۆتكۇزىمەن  .يەنە مەن  ئۇيغۇرمەن   شۇڭا  مىللى   بايرامنىمۇ    ئۆتكۇزىمەن . ئوغول بالىدەك گەپ بوپتۇ.

nur-luk

	ھەر قانداق ئۆرپە ئادەت دىنى ئىتىقاتتىن كىلىدۇ.مەيلى بىز بۇرۇندىن قىلىپ       كىلىۋاتقان بولسۇن ياكى يېڭىدىن پەيدا قىلغىنىمىز بولسۇن بىز چوقۇم ئىسلام دىنغاتوغۇرلايمىز ئەگەر دىنىمىزدا رۇخسەت قىلىنغىنى بولسا ئۇنى داۋاملاشتۇرىمىزئەگەر چەكلەنسە ئىككىلەنمەستىن تەرىك ئىتىمىز.مانابۇ اللە ۋەئۇنىڭ رەسۇلىنىڭ تۇتقان يولى. (ئى مۇھەممەد!) پەرۋەردىگارىڭ بىلەن قەسەمكى، ئۇلار (يەنى مۇناپىقلار) ئۆز ئارىسىدىكى دەتالاشقا سېنى ھۆكۈم چىقىرىشقا تەكلىپ قىلمىغۇچە، ئاندىن سېنىڭ چىقارغان ھۆكىمىڭگە ئۇلارنىڭ دىللىرىدىكى قىلچە غۇم بولسىمۇ يوقالمىغىچە ۋە ئۇلار پۈتۈنلەي بويسۇنمىغىچە ئىمان ئېيتقان بولمايدۇ. بۇئايەت ھەرقانداق تالاش تارتىشنى اللە ۋەئۇنىڭ رەسۇلىنىڭ ئالدىغائاپىرىشقا(يەنى ئايەت ھەدىسنىڭ ئۆلچىمىگە چۈشۈرۈشكە)بۇيرىۋاتىدۇ ئۇنداق قىلمىغانلارنى ئىمان ئېيتقانلار قاتارىدا سانىمىدى.ئويلاپ باقتىڭلارمۇ؟ بۇتوغۇرلۇق ئايەت ھەدىستە نىمە دەيدۇ قاراپ باقايلى! ئەگەر ئىرىنمەي ئوقۇسىڭىز ئاستىدىكى ئىنكاستا ھەممىسى تەپسىلى يېزىلغان.

nur-luk

	ناھايىتى شەپقەتلىك ۋە مىھرىبان ئاللاھنىڭ نامى بىلەن باشلايمەن. بارلىق مىننەتدارلىقلارئاللاھقا خاس، ئاللاھقا مىننەتدارلىق بىلدۇرىمىز، ياردەم سورايمىز، نەپسىمىزنىڭ يامانلىغى ۋە قىلمىشلىرىمىزنىڭ يامانلىرىدىن پاناھ بىرىشنى تىلەيمىز. ئۇزات يىتەكلىگەن كىشىنى ئازدۇرغۇچى يوق، ئۇ زات ئازدۇرغان كىشىنى ھېچكىم تۇغرىغا باشلىيالمايدۇ. ئاللاھتىن باشقا ئىلاھ يوق ، ئۇ زات يىگانىدۇر، شېرىكى يوقتۇر دەپ جاكالايمىز. مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام ئاللاھنىڭ بەندىسى ۋە ئەلچىسىدۇر دەپ جاكالايمىز. مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامغا ،ئائىلە-جەمەتىگە، ساھابىلىرىگە ۋە قىيامەتكىچە ئۇلارنىڭ ئىزنى بېسىپ ماڭغان بارلىق مۇسۇلمانلارغا  دۇئا-سالاملەر يوللايمىز. مۇقەددىمە مۇسۇلمانلىق ئەقىدىسى ( كۆزقارىشى)نىڭ ئالتە ئاساسىنىڭ بىرىنچىسى ئاللاھقا ئىشىنىش بولۇپ بۇ ئىماننىڭ بىرىنچى ئاساسى دېيىلىدۇ ، ئەلۋەتتە ئىمان دىگەن سۆزنىڭ لۇغەت جەھەتتىكى مەنىسى مۇتلەق بىر ئىشەنچنى بىلدۇرسىمۇ شەرئى قوللانما(ئىسلام قانۇنىدا ئىشلىتىلگەن) بولغاندا مەخسۇس شەكىلدىكى ئىشەنچنى كۆرسىتىدۇ. دىمەك بىزئاللاھقا ئىشەنگەن ۋاختىمىزدا بىزنىڭ ئىشەنچىمىز بۇددىستلارنىڭ ، ئاتەشپەرەستلەرنىڭ ۋە يەھۇد، ناسارالارنىڭ ئاللاھقا ئىشىنىشىگە ئوخشىمايدىغان بولىشى مۇسۇلمانلىقىمىز نىڭ شەرتىدۇر. ئولۇغ ئاللاھ سۈرە نىسانىڭ 136-ئايىتىدە مۆمىنلەرنى بۇخىل ئىماننى ئۈگىنىشكە بۇيرۇپ مۇنداق دىگەن« ئى مۆمىنلەر! ئاللاھقا، ئاللاھنىڭ پەيغەمبىرىگە ۋە ئاللاھ ئۇنىڭغا چۈشۈرگەن كىتاپقا(يەنى قۇرئانغا)ۋە ئىلگىرى ئاللاھ چۈشۈرگەن كىتاپلارغا(يەنى قۇرئاندىن ئىلگىرى چۈشۈرۈلگەن ساماۋى كىتاپلارغا)ئىمان كەلتۇرۇڭلار. كىمكى ئاللاھنى، ئاللاھنىڭ پەرىشتىلىرىنى،كىتاپلىرىنى،پەيغەمبەرلىرىنى، ۋە ئاخىرەت كۈنىنى ئىنكارقىلىدىكەن، ئۇ قاتتىق ئازغان بولىدۇ». بۇئايەتتىكى "ئى مۆمىنلەر!"دىگەن خىتاپ ئاللاھنىڭ بارلىقى ۋە بىرلىكىگە ئىشىنىدىغان مۇسۇلمانلارغا قارىتىلغانلىقىدا شەك يوق، ئىشىنىۋاتقان بۇ مۇسۇلمانلارغا يەنە " ئىمان كەلتۇرۇڭلار" دىگەن خىتاپنڭ، بۇ جۈملىنىڭ ئاخىرىدىكى ئىنكار قىلىشقا بولمايدىغان بەش نەرسىنى مەخسۇس ئۈگىنىشكە بۇيرۇق ئىكەنلىگى ئۆز-ئۆزىدىن ئېنىقتۇر. ئولۇغ ئاللاھ  يەنە سۈرە تەۋبىنىڭ 29-ئايىتىدە كاپىرلارنىڭ ئىمانىنى ھىساپقا ئالمايدىغانلىقىنى ئۇقتۇرۇپ مۇنداق دەيدۇ« سىلەر ئەھلى كىتاپتىن ئاللاھقا ۋە ئاخىرەت كۈنىگە ئىشەنمەيدىغانلار(يەھۇدىلار ئۇزەير ئاللاھنىڭ ئوغلى، ناسارالار ئىسا ئاللاھ نىڭ ئوغلى دەپ ئېتىقاد قىلغانلىقلىرى ئۈچۈن، ئۇلارئاللاھقا ۋە ئاخىرەت كۈنىگە ئېتىقاد قىلىمىز دىگەن بىلەنمۇ ئېتىقاد قىلمىغاننىڭ ئورنىدىدۇر) بىلەن، ئاللاھ (ئۇزىنىڭ كىتابىدا)ۋە ئۇنىڭ پەيغەمبىرى(سۇننىتىدە)ھارام قىلغان نەرسىلەرنى ھارام بىلمەيدىغان ۋە ھەق دىن (يەنى ئىسلام دىنى)غا ئېتىقاد قىلمايدىغانلار بىلەن، تاكى ئۇلارسىلەرگە بويسۇنۇپ خارھالدا جىزيە تۆلىگەنگە قەدەر، ئۇرۇش قىلىڭلار».    بىز ئالەمدە بىرلا ئىلاھ بار ئۇ بولسىمۇ ھەممىنى ياراتقان يىگانە ئاللاھ دەپ  ئىشىنىمىز. بۇددىستلارمۇ ئالەمنى ياراتقان ئىلاھ بىر دەپ ئىشىنىدۇ. ھازىر خىرىستىيان دەپ ئاتىلىۋاتقان ناسارالار ۋە يەھۇدىلارمۇ ياراتقۇچى ئىلاھ بىر دەپ ئىشىنىدۇ. ئەينى چاغدا پەيغەمبىرىمىز جەڭ ئاچقان قۇرەيش كاپىرلىرىمۇ ئالەملەرنى ياراتقان ئىلاھ بىر بولۇپ ئۇنىڭ ئىسمى ئاللاھ دەپ ئىشىنەتتى . ئاللاھ بۇ ھەقتە مۇنداق دىگەن «ئەگەرسەن ئۇلاردىن: <ئاسمانلارنى ۋە زېمىننى كىم ياراتتى، كۈننى ۋە ئاينى كىم (بەندىلەرنىڭ مەنپەئىتى ئۈچۈن)بويسۇندۇردى؟>دەپ سورىساڭ، ئۇلار چوقۇم <ئاللاھ> دەپ جاۋاپ بىرىدۇ، ئۇلار قانداقمۇ(ئاللاھنىڭ ئىبادىتىدىن)باش تارتىدۇ!».   ئەمما تارىختا ئىراننى مەرگەز قىلغان مەجۇس (ئاتەش پەرەست ياكى شامان دىنىدىكى كىشى) لەر بولسا ئالەمدە زۇلمەت ۋە يورۇقلۇقتىن ئىبارەت ئىككى ئىلاھ بار دەپ ئىشىنەتتى شۇنداقلا يورۇقلۇق ئىلاھى ئۈستۈن ۋە ياخشى دەپ تونۇيتتى  . ئانداقتا يۇقۇردىكىلارنىڭ ئىچىدە  مەجۇسىلارنى ھىساپقا ئالمىغاندا قالغانلىرى بىلەن بىزنىڭ ئاللاھقا ئىشىنىشتىكى پەرقىمىز نىمە؟ 1-     ئاللاھنى بار دەپ ئىشىنىشتە  بىزنىڭ ئاللاھنى ئۆزى ئاتاپ بەرگەن نامى بويىچە ئاتىشىمىزدىن باشقا ئۇلار بىلەن پەرقىمىزيوق. 2-     بىردىن -  بىر ياراتقۇچى ئاللاھ دەپ ئىشىنىشىمىزدىمۇ پەرقىمىز يوق. 3-     بىزنىڭ ئاللاھغا ئىشىنىشتە بارلىق كاپىرلاردىن بولغان ئاساسلىق پەرقىمىز شۇكى ئاللاھ بىردىن- بىر ياراتقۇچى بولغان ئىكەن ئەنە شۇ ئاللاھ بىردىن بىر ئىلاھ يەنى ئىبادەت قىلىنغۇچى بولىشى لازىم دىگەندىن ئىبارەت. بۇھەقتە بىزگە ئاللاھ مۇنداق تەلىم بەرگەن«جىنلارنى، ئىنسانلارنى پەقەت ماڭا ئىبادەت قىلىش ئۈچۈنلا ياراتتىم»سۈرە زارىيات 56-ئايەت. دىمەك بىز، ئىبادەت دىگەن نىمە ؟ ۋە ئۇ كىمگە قىلىنىشقا تىگىشلىك ؟ شۇنداقلا ئۇنىڭ دائىرىسىگە نىمىلەر كىرىدۇ ؟ دىگەن مەسىلىدە كاپىرلاردىن پەرقلىقمىز. ئىبادەت دىگەن نىمە ؟ ئىبادەت دىگەن سۆيگۈچىنىڭ سۆيۈلگۈچىگە ئۇنىڭ ئىلتىپات قىلىپ كۆرسىتىپ بەرگىنى بويىچە ئۆز سۆيگۈسىنى ھۆرمەت ۋە ئىتائەتمەنلىك بىلەن ئىپادىلىشىدىن ئىبارەت. دىمەك ئىبادەت سۆيۈنۈش، ھۆرمەت ۋە ئىتائەتمەنلىك بىلەن قىلىنىشى شەرت. ئەگەر سۆيگۈسىنى ئۆزى خالىغانچە ئىپادىلەيدىكەن ئۇسۆيۈلگۈچىنى ھۆرمەت قىلغانلىق بولمايدۇ -دە ئىبادەت بولمايدۇ . بىزنىڭ ئاللاھقا بولغان سۆيگۈمىز ئۇنىڭ ۋەھىيسى بويىچە ئىپادلىنىدۇ. مانا بۇ ھەم بىزنىڭ باشقا كاپىرلاردىن بولغان تۈپكى پەرقىمىزنىڭ بىرىدۇر.  بۇتوغرىدا ئاللاھ مۇنداق دىگەن«بەزى ئادەملەر ئاللاھدىن باشقا نەرسىلەرنى (يەنى بۇتلارنى )ئاللاھقا شېرىك قىلۋالىدۇ، ئۇلارنى (مۆمىنلەرنىڭ)ئاللاھنى سۆيگىنىدەك سۆيىدۇ(يەنى ئۇلۇغلايدۇ ۋە بويسۇنىدۇ). مۆمىنلەر ئاللاھنى ھەممىدىن بەك سۆيگۈچىلاردۇر»سۈرە بەقەرە 165-ئايەتنىڭ بىرقىسمى. ئاللاھ يەنە سۈرە ئال ئىمران 31-ئايەتتە مۇنداق دىگەن«(ئى مۇھەممەد! ئۇلارغا)ئېيتقىنكى، <ئەگەر سىلەر ئاللاھنى سۆيسەڭلار،ماڭا ئەگىشىڭلاركى، ئاللاھ سىلەرنى سۆيىدۇ».   ئىبادەت كىمگە قىلىنىشىقا تىگىشلىك ؟ مانا بۇ سۇئالنىڭ جاۋابى بىزنىڭ كاپىرلاردىن بولغان ماھىيەتلىك پەرقلىرىمىزنىڭ بىرىدۇر . بىز ئەلۋەتتە ئىبادەت پەقەت ۋە پەقەتكىنە بىرئاللاھغا ۋاستىسىز قىلىنىشى كىرەك دەپ ئىشىنىمىز ۋە شۇبۇيىچە ئەمەل قىلىمىز، شۇنداقلا بىز بۇنى ئاللاھ نىڭ پەيغەمبەرلىرى ئارقىلىق كەلگەن ۋەھى (ئالاھىدە يوليورۇق) ئارقىلىق ھۆججەتلەپ تۈرۈپ دەيمىز ئەلۋەتتە. ئولۇغ ئاللاھ بۇھەقتە مۇنداق تەلىم بەرگەن «ساڭا بىز(بۇ)كىتاپنى ھەقىقەتەن ھەق بىلەن (يەنى پۈتۈنلەي ھەقىقەتنى ئۆزئىچىگەئالغان ھالدا)چۈشۈردۇق، دىنىڭنى شېرىكتىن (ۋە رىيادىن) ساپ قىلغان ھالدا ئاللاھغا ئىبادەت قىلىغىن'2'. بىلىڭلاركى،(شېرىكتىن ۋە رىيادىن)ساپ دىن ئاللاھغا خاستۇر، ئاللاھنى قويۇپ بۇتلارنى ھىمايىچى قىلۋالغانلار:<بىزنىڭ چوقۇنۇشىمىز پەقەت ئۇلارنىڭ بىزنى ئاللاھقا يېقىنلاشتۇرۇشى ئۈچۈندۇر>(دەيدۇ). سۈرە زۇمەر2-ئايەت ۋە3-ئايەتنىڭ بىرقىسمى. كاپىرلار بولسا ئاللاھغا بىۋاستە ئىبادەت قىلىشقا بولمايدۇ، دىگەچكە(ناسارالار)ئىسا ئەلەيھىسسالامنى ياكى (بۇددىستلار) بۇددانى  ۋاستە قىلىمىز دەيدۇ، يەنى بىز ئىبادەتنى شۇ ۋاستىلارغا قىلىمىز ئۇلار ئاللاھقا يەتكۈزىدۇ(يەنى قوشۇمچە ئىلاھلاردۇر)، ۋە بۇ ۋاستىلارنى شۇنداقلا بۇنداق قىلىشنى بىزگە ئاللاھ تاللاپ بەرگەن دەيدۇ، ئەمما ئۇلارنىڭ بۇ سۆزىدە ئاللاھتىن كەلگەن ھېچقانداق دەلىل-پاكىتى يوق. بۇھەقتە ئولۇغ ئاللاھ مۇنداق دەيدۇ«بۇ بۇتلار پەقەت سىلەر ۋە ئاتا- بوۋاڭلار ئاتىۋالغان قۇرۇق ناملاردىنلا ئىبارەت، ئاللاھ بۇنى ئىسپاتلايدىغان ھېچ بىردەلىل –پاكىت چۈشۈرگىنى يوق، ئۇلارغا پەرۋەردىگارى تەرىپىدىن شەك-شۇبھىسىز ھىدايەت (يەنى پەيغەمبەرۋە قۇرئان)كەلگەن تۇرۇقلۇق، ئۇلار پەقەت گۇمانغىلاۋە نەپسىلىرىنىڭ خاھىشىغىلا ئەگىشىدۇ».سۈرە نەجم 24-ئايەت. ئىبادەتنىڭ دائىرىسىگە نىمىلەر كىرىدۇ؟ 1-     قەدىمقى ناسارالارنىڭ نەزىرىدە ئىبادەت دائىرسىگە  سەجدە قىلىش، رۇكۇقىلىش، دۇئا قىلىش،  قانۇنغا بويسۇنۇش  ۋە ئۇندىن باشقا بارلىق ياخشى ھەركەتلەر ۋە يامانلىقلاردىن يېنىش كىرگەن بولغاچقا ھاتەم ئوغلى ئەدى ئاللاھنىڭ قانۇنىغا زىت پەتىۋالارغا بويسۇنۇشنىڭ ئۆزىمۇ ئاللاھدىن غەيرىگە بولغان ئىبادەت ئىكەنلىگىنى بىلگەندە دەرھال ئۆزىنىڭ مۇشرىكلىگىنى ئىتىراپ قىلىپ ئىسلامغا كىرگەن. 2-     ھازىرقى زاماندىكى ناسارالار(يەنى خىرىستىيانلار)نىڭ ۋە بىرقىسىم ئىلمانى(دىندىن سىياسەتنى ئايرىدىغان) يەھۇدىلارنىڭ شۇنداقلا بىرقىسىم ئەقىلنى نەقىل (يەنى قۇرئان ،ھەدىستىن)ئۈستن قويىدىغان ئاتالمىش مۇسۇلمانلارنىڭ  نەزىرىدە ئىبادەت پەقەت مەخسۇس ئىبادەت خانىدىلا قىلىنىدىغان نەرسە بولۇپ ھاياتنىڭ باشقا تەرەپلىرى ئىبادەتكە كىرمەيدۇ، ھاياتنىڭ باشقا تەرەپلىرى دېمۇكراتچە ياكى سوتسىيالىزىمچە ۋە ياكى كاپىتالىزىمچە بولۇش كىرەك دەپ قارىشىدۇ. ھالبۇكى ئاللاھ بۇ ھەقتە مۇنۇلارنى بايان قىلغان يەنى سۈرە مائىدە 43-ئايەتتەمۇنداق دەيدۇ«ئۇلارنىڭ يېنىدا ئاللاھنىڭ ھۆكمىنى ئۆزئىچىگە ئالغان تەۋرات تۇرسا(يەنى تەۋراتتىكى ھۆكۈملەرنى كۆرۇپ تۇرۇپ ئەمەل قىلمايۋاتسا) (ئى مۇھەممەد)قانداقچە سېنى ھۆكۇم قىلىشقاچاقىرىدۇ؟» ئاللاھ سۈرە مائىدە 50-ئايەتتە مۇنداق دەيدۇ«ئۇلارجاھىلىيەت دەۋرىنىڭ ھۆكمىنى تەلەپ قىلامدۇ؟(ئاللاھقا)چىن ئىشىنىدىغان قەۋمنىڭ نەزىرىدە ئاللاھدىنمۇ ئادىل كىم بار». ئولۇغ ئاللاھ سۈرە شۇرا21-ئايەتتە مۇنداق دىگەن «ئۇلارنىڭ ئاللاھ رۇخسەت قىلمىغان نەرسىلەرنى دىن قىلىپ بېكىتكەن مەبۇدلىرى بارمۇ؟ (ئاللاھنىڭ ئۇلارغا بېرىدىغان ئازابنى قىيامەتكىچە تەخىرقىلىش توغرىسىدىكى)ھۆكمى بولمىسا ئىدى، ئۇلارنىڭ ئارىسىدا ئەلۋەتتە(دۇنيادىلا)ھۆكۈم چىقىرىلغان بولاتتى،». ئۇلۇغ ئاللاھ سۈرە شۇرا10-ئايەتتە مۇنداق دەيدۇ« سىلەر(دىن ئۈستىدە ۋە ئۇنىڭدىن باشقا)ھەرقانداق نەرسە ئۈستىدە ئىختىلاپ قىلىشماڭلار،ئۇنىڭغا ئاللاھ ھۆكۈم چىقىرىدۇ» ئاللاھ سۈرە مائىدە 44-ئايەتنىڭ ئاخىرىدا مۇنداق دىگەن «كىملەركى ئاللاھ چۈشۈرگەن ئايەتلەر بۇيىچە ھۆكۈم قىلمايدىكەن، ئۇلاركاپىرلاردۇر». 3-     بىز ئەھلى سۈننە ۋەلجامائە (يەنى قۇرئان، ساغلام ھەدىس، ئىتىبارلىق ئىجما، توغرا قىياس قاتارلىقلارنى ئاساس قىلغۇچىلار)نەزىرىدە ئىبادەت دائىرسىگە ئاللاھ رازى بولىدىغان ھەرقانداق ئىچكى –تاشقى  سۆز-ھەركەت ۋە سۇكۇناتلار كىرىدۇ. دىمەك  بىزدە ھايات ئىبادەت دىمەكتۇر. ئاللاھ بۇ ھەقتە بىزگە سۈرە ئەنئام 162-ئايەتتە مۇنداق تەلىم بىرىدۇ« (ئى مۇھەممەد!) ئېيتقىنكى، <مىنىڭ نامىزىم، قۇربانلىقىم، ھاياتىم ۋە ماماتىم ئالەملەرنىڭ پەرۋەردىگارى ئاللاھ ئۈچۈندۇر». يۇقۇرقى مۇقەددىمىدىن شۇ مەلۇم بولىدۇكى بىزنىڭ مەجۇسىلاردىن باشقا كاپىرلاردىن بولغان ئاساسلىق پەرقىمىز ئاللاھنى تونۇشتا ئەمەس بەلكى ئاللاھقا قانداق ئالاقىدە بولۇش ۋە بۇھاياتقا قانداق مۇئامىلە قىلىشىمىزدا دۇر. بىز مۇسۇلمانلار جۇملىدىن ئۇيغۇرمۇسۇلمانلىرى ئۆزىمىزنى ھەقىقى مۇسۇلمان دەپ تونۇيدىكەنمىز چوقۇم ھاياتىمىزنى جۇملىدىن ھەيت –بايراملىرىمىزنى يۇقۇردا ئېيتىلغان <<بىزدە ھايات ئىبادەت دىمەكتۇر>>دىگەن  ئەقىدە ئىچىدە تولۇق قويىشىمىز لازىم ، بولمىسا سۆزىمىزگە ھەركىتىمىز توغرا كەلمەي قالىدۇ دە مۇناپىقلار توپىغا ئايلىنىپ قالىمىزخالاس. توۋەندە بايراملار ھەققىدە بىر- بىرلەپ توختىلىمىز: سۆزىمىزنى ئولۇغ ئاللاھنىڭ سۈرە بەقەرە 208-ئايىتىدىكى مۇنۇ تەلىمى بىلەن باشلايلى «ئى مۆمىنلەر!ئىسلام دىنىغا پۈتۈنلەي كىرىڭلار(يەنى ئىسلام دىنىنىڭ پۈتۈن ھۆكۈملىرىگە بويسۇنۇڭلار، بەزى ھۆكۈملىرىغا ئەمەل قىلىپ، بەزى ھۆكۈملىرىنى تاشلاپ قۇيماڭلار)،شەيتاننىڭ يوللىرىغا(ۋە ئىغۋاسىغا)ئەگەشمەڭلار. شەيتان سىلەرگە ھەقىقەتەن ئاشكارا دۈشمەندۇر». مۇقەددىمىزدىن شۇمەلۇملۇقكى ھاياتتا ئىبادەت بولمايدىغان ھەركەت ياكى سۈكۈنات يوق، دىمەك ھاياتىمىزدىكى كىچىك –چوڭ بارلىق پائالىيەتلىرىمىز ئىبادەت بولۇپ جۇملىدىن بىزنىڭ ماۋزۇيىمىزدىكى ھەيت-بايرام ئەنە شۇ ئىبادەتلەرنىڭ بىرىدۇر. ئەلۋەتتە ئىبادەتنى ئاللاھقا قىلىنغان ئىبادەت ۋە شەيتانغا قىلىنغان ئىبادەت دەپ ئىككىگە ئايرىشىمىز مۇمكىن . ئىبادەتنىڭ شەيتانغا ئەمەس بىرئاللاھغا ھەتتا كۆڭۈل خاھىشلىرىمىزدىن يىراق ھالدا پەقەت بىرئاللاھقىلا بولۇش لازىملىقى ھەرقانداق مۇسۇلمانغا ئايان بولسا كىرەك. ئانداقتا ئىبادەتنىڭ ساپ ھالدا ئاللاھ ئۈچۈن بولغانلىقىنى بەلگىلەيدىغان ئامىللار قايسىلار؟ 1-     نىيەتنىڭ ئاللاھ رازىلىغى ئۈچۈنلابولىشى . بۇنىڭ كاپالىتى شۇكى قىلماقچى ياكى تاشلىماقچى بولغان شۇ ئىشى ھەققىدىكى توغرائەقىدىنى بىلىش يەنى قىلغان ھەرقانداق ئىشىنى« ئەمر تەئەببۇدى (ئىبادەت ئىشى )»  دەپ تونۇپ بۇھەقتىكى قىسقىچە دەلىللەرنى بىلىپ شۇ ئاساستا قىلىش ياكى چەكلىنىش . بۇتوغرىداپەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دىگەن:«ھەرقانداق ئەمەللەر نىيەتلەرگەباغلىقتۇر ۋە ھەرقانداق كىشىنىڭ نىيەت قىلغان نەرسىسى بولىدۇ»ئىمام مۇسلىم ۋە ئىمام بۇخارى رېۋايەت قىلغان. 2-     قىلغان ئىشنىڭ سۈننەتكە ئۇيغۇن بولىشى . بۇنىڭ كاپالىتى شۇكى قىلغان ئىشنىڭ ئىجرا قىلىش شەكلى ،ئاد اقىلىش ۋاقتى ، ئورۇندايدىغان ماكانى ھەققىدە ئايەت ھەدىس ياكى ساھابىلارھاياتىدىن تولۇق ھۆججەتكە ئىگە بولۇش. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دىگەن «بىزنىڭ دىنىمىزدا بىركىم يېڭىدىن دىندا يوق بىرئىشنى پەيداقىلىدىكەن ئۇئىش رەت قىلىنىدۇ». 3-     قىلغان ئىبادەتنى بىكار قىلۋىتىدىغان شېرىك ۋە رىيادىن يىراق بولۇش. بۇنىڭ كاپالىتى ھەم ئىمان ۋە كاپىرلىق ، ئىخلاس ۋە رىياخۇرلۇق ھەققىدە ئۈگىنىپ ئۆزلەشتۇرۇشتۇر. پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دىگەن« شەكسىزكى رىيا كىچىك شېرىكتۇر». مانا بۇ ئامىللارھەرقانداق ئەمەلنىڭ (ئۇنى قىلىش ياكى چەكلىنىش بولسۇن) قۇبۇل بولىشىدىكى شەرت ،  ئاللاھ ۋە ئۇنىڭ ئەلچىسى بەلگىلىگەن پىرىنسىپلار بويىچە ئەمەل قىلىش بولۇپ ، بۇنىڭدىن بىرى كەم بولسا ئەمەل قوبۇل بولمايدۇ . دىمەك ھەرقانداق ئىبادەتتە نىيەت ساپ بولۇش بىلەن بىرگە، ئۇ ئىشنىڭ ئىسلام دىنىدا يولغا قويۇلغان بولىشى ئادا قىلىش شەكلى، ئىجراقىلىش ۋاقتى ۋە ئورۇندايدىغان جاي قاتارلىقلار شەرىئەت ئۆلچىمىگە تامامەن ئۈيغۇن بولىشى شەرت. نورۇز بايرىمى ھەققىدە. ھەيت-بايراملار ئىبادەت بولۇپ قۇربان ۋە رۇزا ھەيت- بايرىمى ئاللاھقا قىلىنغان ئىبادەت بولسا نۇرۇز بايرىمى شەيتانغا قىلىنغان ئىبادەتدۇر. ھەيت-بايرام ئادەتتىكى بىر ئىبادەت بولۇپلا قالماستىن دىننىڭ شۇئارلىرىدىندۇر. ئولۇغ ئاللاھ سۈرە ھەج 32-ئايەتتە مۇنداق دەيدۇ« ئىش ئەنە شۇنداق، كىمكى دىنى ئىشلارنى (جۇملىدىن ھەجنىڭ ئەمەللىرىنى،قۇربانلىقلارنى ) ئۇلۇغلايدىكەن، بۇ، دىللارنىڭ تەقۋادارلىقىدىندۇر» . بۇئايەتتىكى قۇربانلىق قۇربان ھەيت كۈنىدىكى بىرئىبادەت ئۇنى ئۇلۇغلاش تەقۋالىق بولسا بۇكۈندىكى بايرامنىڭ ئىبادەت بولىشى ۋە ئۇنى ئۇلۇغلاشنىڭ تەقۋالىق بولىشى ئۆز-ئۆزىدىن مەلۇملۇق ئىشتۇر. بۇئىككىسىدىن باشقىسىنى ھەم ھەيت –بايرىمىم دەپ قاتنىشىش بۇ ئىككىسىگە ھاقارەتتۇر. دىمەك قۇربان ھەيت ۋە رۇزاھەيت ئاللاھ مۇسۇلمانلارغا تاللاپ بەلگىلەپ بەرگەن بايرامدۇر، ئەمما نورۇزنى كىم بەلگىلىگەن ۋە كىم تاللىغان؟ "نورۇز" دىگەن سۆز پارىسچە " نەۋ" بولسا ( يېڭى)، "رۇز" بولسا (كۈن) ، دىگەن ئىككى سۆزدىن تەركىپ تاپقان بولۇپ ، يېڭى كۈن دىگەنلىك بولىدۇ، بۇقەدىمقى مەجۇس(ئاتەش پەرەس ياكى  شامان) دىنىنىڭ ئەقىدىسى ۋە يىلنامىسى بويىچە يېڭى يىلنىڭ بىرىنچى كۈنىنى چۈشەندۇرىدۇ. "بايرام" سۆزى تۈرىكچە سۆزبولۇپ ئۇيغۇرمىللىتى ئىرقى جەھەتتىن بىرتۈرك قەبىلىسى بولۇش سۈپىتى بىلەن بۇسۆزنى قوللانسا، مۇسۇلمان بولۇش سۈپىتى بىلەن بۇنىڭغا يانداشتۇرۇپ ئەرەپچە"ئايد" سۆزىنىڭ ئۇيغۇرچىلاشتۇرىلىشى بولغان "ھەيت" سۆزىنى بىللە قوللىنىپ داۋاملىق "ھەيت-بايرام" دەپ ئىستىمال قىلىشقا ئادەتلەنگەن. ئەرەپچىدىكى "ئايد" سۆزى ھەرقانداق خۇشاللىق ۋە  تەبرىكلەشنى ئىپادىلەيدىغان جامائەت سورۇنى ۋە پائالىيەتلىرىنى ئۆزئىچىگە ئالىدۇ. ھازىر بۇ كۈن يەنى "نورۇزكۈنى" ئاتەش پەرەسلىكنى بېشىدىن كەچۈرگەن مىللەتلەرنىڭ ئىچىدە بىرئاز پەرقلەربۇيىچە بىكىتىلىپ ، ئاساسەن ئوخشاش بولغان ھەرخىل تۈستە ئۆتكۈزىلىدۇ. نورۇز بايرىمى ئۇيغۇرلارنىڭ سالاھىيەت بايرىمىمۇ؟ پارىسلار،كوردلار، ھەرقايسى تۈرك قەبىلىلىرى جۈملىدىن ئۇيغۇرلار ئاتەش پەرەسلىكنى بېشىدىن كەچۈرگەن مىللەتلەر بولۇپ بۇلارنىڭ ھەممىسىدە نورۇز ئوتكۈزىلىدۇ. ئىسلام خەلىپىلىگى سىمۇۋۇل شەكىلدىمۇ قالدۇرۇلماي غەرىپ شەيتانلىرى تەرىپىدىن يوقىتىلغاندىن كىيىن، ئۇلارئىسلامنى خەلىق ئىچىدىن پۈتۈنلەي يوقۇتۇش ئۈچۈن ھەرخىل سۈيقەستلەرنى يولغا قويغان بولۇپ ئۇنىڭ بىرى تاردائىردىكى مىللەتچىلىكنى مەيدانغا چىقىرىش بولدى. ئىسلام مىللەت قارىشىغا يات بولغان بۇنداق مىللەتچىلىك ئىپادىلىرىنىڭ بىرى ھەرخىل ئىرقتىكى ئوخشاش مۇسۇلمان بولغان خەلىقلەرنىڭ ھەربىرى ئۆزىنى بىرمىللەت دەپ بىكىتىپ ئىسلامغا كىرىشتىن بۇرۇنقى جاھىلىيەت دەرۋلىرىنىڭ قالدۇقلىرىنى قېزىپ چىقىپ ئۇنى ئۆزئالدىغا ئۆزىگە خاس مۇقەددەس مىللى ئەنئەنە دەپ داۋراڭ سېلىپ چىقىشتى. ئەنە شۇلارنىڭ بىرى نورۇز بايرىمىدۇر. ھەيران قالارلىق يېرى شۇكى نورۇزنى پارىسلار  ئىراندا بىزنىڭ دەپ دۆلەتتىن مەخسۇس ئۈچ كۈن بايرام كۇنى بىرىپ ئاتەشلەرنى يېقىپ ئۆتكۈزسە، كوردلارمۇ بىزنىڭ دەپ ئوتلارنى يېقىپ ئۆتكۇزىدۇ، ئۇيغۇرلارنىڭ بەزىلىرى ھەم ئۇنى قەدىمقىدەك قاپاق كۆيدۇرۇپ ئۆتكۈزەلمىگىنىگە ئەپسۇسلىنىپ بۇ بىزنىڭ سالاھىيەت بايرىمىمىز دەپ جارسېلىشىپ كىتىدۇ .    قىسقىسى نورۇز بايرىمىنى ئاتەش پەرەستلەرگە ئۇلارنىڭ دۇنيادا يورۇقلۇق ۋە قاراڭغۇلۇق دەپ ئىككى ئىلاھ باردىگەن ئەقىدىسى ئاساسىدا شەيتان تاللاپ بىكىتىپ بەرگەن بولۇپ، يۇقۇرقىلاردىن ئۇنىڭ شېرىك بولىدىغانلىقىنى قەلىپ كۆزى كور بولمىغان ھەرقانداق مۇسۇلمان بىلۋالالايدۇ. ئۇيغۇرمىللىتى مىللەت سۇپىتىدە ئۇمۇمەن مۇسۇلمان بولغان خەلىق بولسىمۇ ئۇيغۇر بولۇش مۇسۇلمان بولۇش ئەمەس ، شۇنداقلا ئاتا-ئانىسى مۇسۇلمان بولۇش ياكى ئىسلام دىنىنى مىللى ئەنئەنەم دەپ تونۇپ مۇسۇلمانلىق داۋاسى قىلىشمۇ مۇسۇلمانلىقنى كۆرسەتمەيدۇ. ئۆزىنى ھەقىقى مۇسۇلمان دەپ بىلىدىغان ئۇيغۇرنىڭ بۇسۇئالغا بىرىدىغان جاۋابى " ئەگەرنۇرۇز قۇرئان ۋە ھەدىستا رۇخسەت بىرىلگەن بايرام بولسا ئۇ مىنىڭ بايرىمىم ئۇنداق بولمىسا ئۇ مىللى ئەنئەنە بولغان تەقدىردىمۇ مەن ئۇنىڭدىن ئادا-جۇدامەن" دېيىشتىن ئىبارەت بولىدۇ ھەم شۇنداق بولىشى كىرەك. چۈنكى ئىسلام دىنىدىكى ھەرقانداق مۇسۇلماننىڭ ھاياتى ئاللاھ تەرىپىدىن تۈزۈملەشتۇرۇلگەن بولۇپ ، مۇسۇلماننىڭ ئىختىيارى ھالدا بۇتۈزۈم سىرتىداھەركەت قىلىشى مۇمكىن ئەمەس. ئاللاھ سۈرە ئەھزاپ 36-ئايىتىدە مۇنداق دەيدۇ«ئاللاھ ۋە ئۇنىڭ پەيغەمبىرى بىرەرئىشتا ھۆكۈم چىقارغان چاغدا، ئەر- ئايال مۆمىنلەرنىڭ ئۆز ئىشىدا ئىختىيارلىقى بولمايدۇ». دىمەك ھەيت-بايرام تەرتىبىنى (ئاللاھ  ۋەھى بىلەن بەلگىلەيدىغان ئىش)دۇر.          ئانداقتا "ھەيت- بايرام" ھەققىدە پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام نىمە دەپ تەلىم بەرگەن بۇنىڭغا قاراپ باقالايلى : قۇربان ھەيت ۋە روزا ھەيت ھەققىدە. 1-     مۇسۇلمان ۋە ئۇيغۇرمۇسۇلمانلىرىنىڭ بايرىمى (قۇربان ھەيت ۋە روزاھەيتتىن ئىبارەت) پەقەت ئىككىدۇر. مۇسۇلمانلارنىڭ ھەيت-بايرىمى پەقەت قۇربان ھەيت ۋە روزاھەيتتىن ئىبارەت ئىككى بايرام بولۇپ بۇھەقتە نەسەئى ۋە ئەبۇداۋۇتتا كەلگەن ساغلام بىرھەدىستا، ئەنەس ئىبنى مالىك مۇنداق دەيدۇ؛ پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مەدىنىگە قەدەم تەشرىپ قىلىپ كەلگەندە مەدىنە ئاھالىسىنىڭ بايرام قىلىپ ئوينايدىغان ئىككى كۈنى بارئىكەن ئۇلاربىرقېتىم ئۇيناۋاتقاندا پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام بۇنىمە كۈنلەر؟دەپ سورىدى ئۇلار، بىز جاھىلىيەتتە (مۇسۇلمان بولۇشتىن بۇرۇن) بۇكۈنلەردە ئوينايتتۇق دېيىشتى، شۇچاغدا پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام مۇنداق دېدى:«شەكسىزكى ئاللاھ سىلەرگەبۇئىككىسىدىن ياخشى بولغان قۇربان ھەيت ۋە روزاھەيتنى ئالماشتۇرۇپ بەردى» ئىمام ئەبۇداۋود 1|675-نۇمۇرلۇق ھەدىس . ئىمام نەسەئى 3|179-نۇمۇر بۇيچە كەلتۇرگەن بولۇپ ئۇنىڭ تىكىستىدە مۇنداق باشلانغان«جاھىلىيەت ئەھلىنىڭ ھەريىلدا ئوينايدىغان ئىككى كۈنى بولوپ ..». ئوچۇقكى بۇنىڭدا پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام مۇسۇلمانلارنىڭ ھەيت- بايرىمنى قۇربان ھەيت ۋە روزاھەيتتىن ئىبارەت ئىككى بايرامغا يىغىنچاقلىغان. ئىسلام پىشىۋاسى ئىبنى تەيمىييە بۇھەدىسنى چۈشەندۇرۇپ مۇنداق دەيدۇ< پەيغەمبەرئەلەيھىسسالامنىڭ«شەكسىزكى ئاللاھ سىلەرگە بۇئككىسىدىن ياخشىسىنى ئالماشتۇرۇپ بەردى» دېگەن ئىبارىسى،(ۋاقتى كەلگەندە) جاھىلىيەتنىڭ بايرىمىنىمۇ شۇنداقلا(ۋاقتى كەلگەندە) قۇربان ھەيت ۋە روزا ھەيتنىمۇ تەڭ ئۆتكۇزۇشنى تاشلاشنى تەلەپ قىلىدۇ، بولۇپمۇ « بۇئىككىسىدىن ياخشىسىنى»دېگەن ئىبارە جاھىلىيەت ئەنئەنىلىرىنى تاشلاپ بىزگە شەرىئەت بەلگىلەپ بەرگەننى ئۆزلەشتۇرۇشنى تەلەپ قىلىدۇ >. ئىمام ھاپىزئىبنى ھەجەر ئەسقىلانى يازغان "بۇلۇغۇلمەرام" كىتابىنىڭ شەرھىلىرىدىن بىرى بولغان ئۇستازئابدۇللاھ بىننى ئابدىراھمان بەسسامنىڭ  "تەۋزىھۇلئەھكام مىن بۇلۇغىلمەرام" كىتابىنىڭ(3-توم 50-بەت)ئىككى ھەيت نامىزى بابى 407-نۇمۇرلۇق ھەدىس شەرھىسىنىڭ "ھەدىستىكى سۆزلۇكلەر"دىگەن ماۋزۇسىدا مۇنداق كەلگەن<جاھىلىيەت دەۋرىدە ئۇلارئوينايدىغان ئىككى كۈننىڭ بىرى پارىسچە "يىڭى كۈن" دىگەننى بىلدۇرىدىغان "نەۋرۇز"نامىدىكى كۈنى بولۇپ قوياشنىڭ ھەمەل بۇرجىغا كىرگەن بىرىنچى كۈندىن ئىبارەت . ئىككىنچى كۈن بولسا پارىسچە "مىھرەكان" دىگەن سۆزنىڭ ئەرەپچىدە بۇزۇلۇپ ئېيتىلىشى بولغان "مىھراجان" نامىدىكى كۈن بولۇپ، بۇقۇياشنىڭ مىزان بۇرجىغايۆتكەلگەن بىرىنچى كۈنىدىن ئىبارەت. بۇنى ئەرەپلەر ئەينى چاغدىكى ئۆزلىرىنىڭ تەسىركۆرسەتكۈچىسى ۋە يېقىن خوشنىسى بولغان شۇنداقلا ئىمپىرىيە ئىگىسى بولغان پارىس (ھازىرقى ئىران)لىقلاردىن قۇبۇل قىلىپ ئۆزئەنئەنىسىگە ئايلاندۇرغان>. دىمەك پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئەينى چاغدا مۇسۇلمانلارنى چەكلىگەن بايرام ئەنە شۇ بۇگۈنگىچە سۆرىلىپ بىزنى شېرىك تەرەپكە سۆرەۋاتقان "نورۇز" بايرىمى ئىكەن . سەھى مۇسلىم ۋە سەھى بۇخارىدا ئانىمىزئائىشە –(ئاللاھ  ئۇنىڭدىن رازى بولسۇن!) دىن كەلگەن بىرساغلام ھەدىستا ئانىمىز مۇنداق دەيدۇ<قېشىمدا ئەنسارىلارنىڭ خىزمەتچى قىزلىرىدىن بولغان ئىككى قىزچاق ئەنسارىلارئارىسىداتارالغان قەھرىمانلىق ناخشىلىرىنى گەرچە بۇئىككىسى ناخشىچى بولمىسىمۇ ئاھاڭغا  سېلىپ ئوقۇپ بېرىۋاتاتتى، ئەبۇبەكرى كىرىپ كەلدىدە ئاللاھنىڭ پەيغەمبىرىنىڭ ئۆيىدىمۇ شەيتاننىڭ سۇنايلىرى بولامدۇ؟ دىدى . بۇ بۇلسا ھەيت كۈنى ئىدى . پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دېدى« ئى ئابابەكرى شەكسىزكى ھەربىر قەۋمنىڭ ھەيت-بايرىمى بار، بۇ بولسا بىزنىڭ ھەيت –بايرىمىمىز»>. بۇھەدىسنى ئىسلام پىشىۋاسى ئىبنى تەيمىييە چۈشەندۇرۇپ مۇنداق دىگەن < بۇھەدىسنىڭ بىرنەچچە كۆرسەتمە نۇقتىلىرى بولۇپ بۇلاردىن بىرىنچى نۇقتا پەيغەمبەرئەلەيھىسسالامنىڭ«شەكسىزكى ھەربىرقەۋمنىڭ ھەيت-بايرىمى بار»دىگەن سۆزىدۇر. بۇجۈملە خۇددى ئولۇغ ئاللاھنىڭ سۈرەبەقەرە148-ئايەت بېشىدا«ھەر(ئۈممەت)نىڭ يۈزكەلتۇرىدىغان تەرىپى(يەنى قىبلىسى)بار،»دىگەن سۆزى  ۋە پاك ئاللاھنىڭ يەنە سۈرە مائىدە48-ئايىتىدە «(ئى ئۈممەتلەر!)سىلەرنىڭ ھەربىرىڭلارغا بىرخىل شەرىئەت ۋە ئوچۇق يول تەيىن قىلدۇق.»دىگەن سۆزلىرىگە ئوخشاش ھەربىر قەۋمنىڭ ئۆزىگە خاس بايرىمى بولىدىغانلىقىنى ئىپادىلەيدۇ،چۈنكى بۇئىبارىلەردىكى لام(ل) يەنى "نىڭ" قوشۇمچىسى خاسلاشتۇرغۇچىدۇر. ئىككىنچى نۇقتا بولسا پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامنىڭ « بۇ بولسا بىزنىڭ ھەيت-بايرىمىمىز» دىگەن سۆزى بولۇپ، بۇ جۈملە بىز مۇسۇلمانلارنىڭ بۇنىڭدىن (يەنى قۇربان ھەيت ۋە روزاھەيتتىن) باشقا ھىچقانداق ھەيت-بايرىمىمىزنىڭ يوقلىغىنى ۋە بىزنىڭ ھەيت-بايراملىرىمىزنى بۇ ئىككىسىگىلا يىغىنچاقلىشىمىز لازىملىقىنى كۆرسىتىدۇ>. 2-     كاپىرلارغا ئۇلارنىڭ ھەيت-بايراملىرىدا ئۇلارغا  ئوخشاپ قېلىشتىن چەكلەش . بۇھەقتە كەلگەن كۆرسەتمە ھۆججەتلەر ناھايىتى كۆپ بولۇپ بۇلارنى ئاساسى ئۈچ نۇقتىغا يىغىنچاقلاشقا تىرىشىمىز. بىرىنچى كاپىرلارغا ئوخشاپ قېلىشتىن ئۇمۇمى چەكلىمە: پاك ئاللاھ سۈرە جاسىيە18-ئايەتتە مۇنداق دېدى«ئاندىن سېنى بىز(ئى مۇھەممەد!)دىن ئىشىدا(روشەن)بىريولداقىلدۇق، شۇ يولغا ئەگەشكىن، بىلمەيدىغانلار(يەنى مۇشرىكلار)نىڭ نەپسى خاھىشلىرىغا ئەگەشمىگىن». بۇئايەتتىكى بىلمەيدىغانلار قاتارىغا،  ئاللاھ چۈشۇرگەن شەرىئەتكە خىلاپلىق قىلغان ھەرقانداق كىشى كىرىدۇ. ئۇلارنىڭ نەپسى خاھىشلىرى بولسا ئۆزلىرىنىڭ يالغان دىنلىرى كەلتۇرۇپ چىقارغان تاشقى كۆرۈنۈش شەكىللىرى يەنى مودىلىرىغا بولغان قىزىقىشلىرىدىن ئىبارەت بولۇپ ،ئۇلارنىڭ بۇ نەرسىلىرىگەماسلاشقانلىق ئۇلارنىڭ خاھىشلىرىغا ئەگەشكەنلىك بولىدۇ. مۇسۇلمانلارنىڭ ئۇلارغا مۇشۇنداق بىرقىسىم ئىشلىرىداماسلىشىشى ئۇلارنى ئىنتايىن خۇرسەن قىلىدۇ شۇنىڭ ئۈچۈنمۇ بۇنى قولغاكەلتۇرۇش ئۈچۈن قانچىلىق ئىقتىسات چىقىم قىلىشتىن يانمايدۇ. «ئۇلار سىلەرنىڭ ئۆزلىرىدەك كاپىر بولۇشۇڭلارنى، شۇنىڭ بىلەن ئۆزلىرىگە ئوخشاش بولۇشۇڭلارنى ئۈمىت قىلىدۇ،» سۈرە نىسا 89-ئايەتنىڭ بىرقىسمى. بۇھەقتىكى ئايەتلەر ناھايىتى كوپتۇر. بۇ ئايەتلەرنى تېخىمۇ مۇقەررەرلەشتۇرۇش ئۈچۈن پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام نۇرغۇن ھەدىسلەرنى سۆزلىگەن بولۇپ جۈملىدىن ئابدۇللاھ بىننى ئۇمەر( ئاللاھ ئۇلاردىن رازى بولسۇن) يەتكۈزگەن مۇنۇ ھەدىس بولۇپ ئۇنىڭدا رەسۇلۇللاھ مۇنداق دىگەن«كىمىكى ئۆزىنى بىرقەۋم(مىللەت)كە ئوخشاتسا ئۇ ئاشۇلارنىڭ جۈملىسىدىندۇر».ئىسلام پىشىۋاسى ئىبنى تەيمىييە بۇھەدىس توغۇرلۇق مۇنداق دىگەن <بۇھەدىس كاپىرغا ئوخشىۋېلىشنىڭ ئەڭ ئەقەللى ئەھۋالدا ھاراملىقىنى كۆرسىتىدۇ، گەرچە ھەدىس ئىبارىسى ئوخشىۋالغۇچىنىڭ كاپىر بولىدىغانلىقىنى ئىپادىلىسىمۇ>. دىمەك ئومۇمى چەكلىمىدە كاپىرغا ئوخشىۋېلىشنىڭ مۇتلەق ئۆزىلا شۇ ئوخشىۋالغۇچىنىڭ كاپىربولىدىغانلىقىنى ئىپادىلىسىمۇ ئولارغا ئوخشىۋېلىشنىڭ قايسى دەرىجىدە بولىشى شۇ تەقلىت قىلىپ دورىۋالغان نەرسىنىڭ ماھىيىتىگە باغلىق بولۇپ ئۇ" نورۇز"غا ئوخشاش ئاتەش پەرەستلەرنىڭ ئىبادىتى ياكى باشقا كاپىرلارنىڭ ئىبادىتى بولسا بۇنىڭغا قاتناشقۇچىنىڭ نىيىتىنىڭ قانداق بولىشىدىن قەتئى نەزەر ئۇنىڭ شۇماھىيىتىنى بىلىپ ئۆزئىختىيارى بىلەن قاتنىشىدىكەن كاپىربولىشىدا شەك يوق. ئەمما شۇ تەقلىت قىلىنغان نەرسە ماھىيەتتە بىرەر مىللەتنىڭ  دىننى يىلتىز قىلماستىن يالغاندىن شەكىللەنگەن ئۆرپ-ئادەتلا بولسا ئۇنىڭغا ئۆخشىۋېلىش ياكى قاتنىشىش ھارامدۇر. ئىككىنچى ئولارغا ئوخشاپ قېلىشتىن مۇئەييەن ئىشلار بۇيىچە چەكلەش. بۇھەقتە كەلگەن ھەدىسلەردىن بىرى  ئەبۇھۇرەيرە(ئاللاھ ئۇنىڭدىن رازى بولسۇن!) يەتكۈزگەن «شەكسىزكى يەھۇد-ناسارالار (چاچ –ساقاللىرىنى بويىمايدۇ، سىلەر ئۇلارغا خىلاپلىق قىلىڭلار(يەنى بوياڭلار)»دىگەن ھەدىستۇر. بۇھەقتىكى  يەنە بىر ھەدىس ، ئۇمەرئوغلى ئابدۇللاھ(ئاللاھ ئۇنىڭدىن رازى بولسۇن!) يەتكۈزگەن مۇنۇھەدىستۇر«مۇشرىكلارغا قارشى بولۇپ بۇرۇتنى قىسقارتىڭلار ۋە ساقالنى قويۋىتىڭلار». يەنە بىر ھەدىس شەدداد ئىبنى ئەۋس(ئاللاھ ئۇنىڭدىن رازى بولسۇن!) يەتكۈزگەن «يەھۇدىلارغا قارشى بولۇڭلار، ئۇلاركەشلىرى بىلەن ۋە شىپەكلىرى بىلەن ناماز ئوقۇمايدۇ(يەنى سىلەر ئاياقلىرىڭلار بىلەن ناماز ئوقۇساڭلاربولىدۇ)».دىگەن ھەدىسلەردۇر. بۇھەدىسلەردىكى بوياشنىڭ قارارەڭدە بولماسلىغى ۋە ئاياقنىڭ پاكىزە بولىشى باشقا ھەدىسلەرئارقىلىق كۆرسىتىلگەن. ئۈچىنچى ئۇلارغا ھەيت-بايراملىرىدا ئوخشاپ قېلىشتىن مەخسۇس چەكلەش. ئىسلام پىشىۋاسى ئىبنى تەيمىييە ئۆزىنىڭ "دوزاخ ئەھلىگە ئوخشاپ قالماسلىقتىكى داغدام يولنىڭ تەلىپى" دىگەن كىتابىدا بۇھەقتە مەخسۇس بۆلۇم ئاجراتقان بولۇپ ئۇنىڭدا ئىككى يول بۇيىچە چۈشەندۇرگەن ئۇنىڭ بىرىنچىسى كاپىرلارغا ئوخشاپ قېلىشنىڭ ئۇمۇمى چەكلىمە ئىچىگە كىرىدىغانلىقى ۋە بۇ بۇيىچە بىزنىڭ دىنىمىزدا ياكى بىزئەگىشىشكە بۇيرۇلغان ئەجدادلىرىمىزنىڭ ئادەتلىرىدە بولمىغان ھەرقانداق ئىشنى تاشلاش ۋە كاپىرلارغا قەتئى ئوخشىمايدىغان شەكىلدە يۈرۈشنىڭ دىن ۋە دۇنيالىقتا پايدىلىق ئىكەنلىگى شۇنداقلا ئولارغا نىسبەتەن ئۇلارنىڭ ئەمەسلىگى ئېنىق بولغان نەرسىلەردىمۇ ئوخشاپ قېلىشقا بولمايدىغانلىقى كۆرسىتىلگەن.  ئىككىنچىسى بولسا مەخسۇس ئۇلارنىڭ بايراملىرىغا قاتناشماسلىق بەلكى بايراملىرىغا ئوخشاپ قالماسلىق ھەققىدە بولۇپ قۇرئان،ھەدىس ،ئىجما ۋە ساھابىلارنىڭ ئىتىبارلىق ئىش- ئىزلىرى بۇيىچە دەلىللەر كەلتۇرۇلگەن : قۇرئاندىن دەلىل . سۈرە فۇرقان 72-ئايەتتىكى «ئۇلار(يەنى ئاللاھ ياخشى كۆرىدىغان بەندىلەر)يالغان گۇۋاھلىق بەرمەيدۇ،»دىگەن جۈملىدىكى يالغان گۈۋاھلىقنى تابىئىنلاردىن مۇجاھىد ،ئىبنى سېرىن ،رەبىئ ئىبنى ئەنەس قاتارلىقلار (ئاللاھ ئۇلاردىن رازى بولسۇن!) <كاپىرلانىڭ بايراملىرى >دەپ كۆرسەتكەن. چۈنكى " گۈۋاھلىق بەرمەيدۇ"دەپ تەرجىمە قىلىنغان "لايەشھەدۇن" سۆزى ئەرەپچىدە مەيدانغا ھازىربولمايدۇ مەنىسىنى ھەم ئىپادلەيدۇ، بۇنداق بولغاندا" ئاللاھ ياخشى كۆرىدىغان بەندىلەر يالغان گۈۋاھلىق مەيدانى بولغان كاپىرلارنىڭ بايراملىرىغا ھازىربولمايدۇ" دىگەن بولىدۇ. دىمەك شېرىك مەيدانىغا ھازىر بولغان ئادەم ئۆزى بىلىپ –بىلمەي شېرىكنىڭ شاھىدى بوپقالىدۇ، گۇناھ مەيدانىغا ھازىر بۇلغان ئادەم ھەم شۇ. ئۇنداق مەيدانغا كۆرۇش ياكى ئاڭلاش ئۈچۈن بارغانلار ھەققىدە ئاللاھ شۇنداق دەۋاتسا ئۇنىڭغا خۇشاللىق بىلەن قاتنىشىپ ئۇنى بىزنىڭ ئەنئەنىمىز بەلكى بىز ئۇيغۇرلارنىڭ سالاھىيەت بايرىمى دەۋاتقانلارنى قەيەدە قويۇش لازىم؟ ھەدىسدىن دەلىل . ھەدىستىن بولغان ھۆججىتىمىزدىن بىرى يۇقۇردا بايان قىلىپ ئۆتكەن پەيغەمبەرئەلەيھىسسالامنىڭ مەدىنىگەكەلگەندىكى مەدىنە ئاھالىسى بايرام قىلىپ ئوينىغان ۋە ئۇنى رەسۇلۇللاھ سۈرۈشتۈرۈپ ئاخىرىدا چەكلىگەن كۈنلەر توغرىسىدىكى ھەدىس .يەنە بىرى سەھى مۇسلىم ۋە سەھى بۇخارىنىڭ ھەدىس تارىخىنى ئېنىقلاش شەرتلىرىگە ئۇيغۇن بولغان زەھاك ئوغلى سابىت يەتكۈزگەن مۇنۇ ھەدىستۇر، سابىتنىڭ (ئاللاھ ئۇنىڭدىن رازى بولسۇن !) دىيىشچە بىرئادەم پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام زامانىدا بەۋانە  دىگەن جايدا  بىرتۈگە قۇربانلىق قىلىشقا نەزىر(ۋەدە) قىلغانلىقىنى ئېيتىپ رەسۇلۇللاھنىڭ يىنىغا كەلگەندە، پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام مۇنداق دىگەن «بۇجايدا جاھىلىيەت دەۋرىدە ئىبادەت قىلىنىدىغان بىرەر بۇت بارمىدى ؟» ئۇلار ياق دىگەندە رەسۇلۇلۇللاھ «بۇجايدا جاھىلىيەت بايراملىرىدىن بىرەر بايرام بۇلغانمۇ؟» دېدى،ئۇلار ياق دىيىشتى، ئاندىن پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام «نەزىرىڭنى ئاداقىل ، چۈنكى ئاللاھقا ئاسى بولىدىغان ئىشتا ياكى ئىنسان ئۆزى ئىگىدارچىلىق قىلالمايدىغان نەرسىدە نەزىرگە ئەمەل قىلىش يوق »دېدى. بۇھەدىس بىزگە ھەرقانداق بىرمەخسۇس ئىبادەتتە ئۇنى ئاداقىلىدىغان ماكان ۋە زاماننى سۈرۈشتۈرۈپ بىلىپ ئۇنى كاپىرلارنىڭ ئىبادەت قىلىدىغان جايلىرى ۋە ۋاقىتلىرىغا توغۇرلاشتۇرماستىن ئادا قىلىشنى ئۇختۇرۇش ئارقىلىق بىزنىڭ كاپىرلارغا ئوخشاپ قالماسلىق ئۈچۈن قانچىلىق سەزگۈر بولىشىمىزغا تەلىم بەرگەن. شۇنداقلا بىرەر ئىبادەتكە ئۆزى خالىغانچە ۋاقىت ۋەماكان بەلگىلەشنىڭ بىدئەتلىگىنى كۆرسەتكەن. "ئايد" يەنى ھەيت ئادەتتە ماكان،زامان ۋە يىغىلىش قاتارلىق تەرەپلەرنى ئۆزئىچىگە ئالىدۇ، مەسىلەن رەسۇلۇللاھ  جۇمە كۈنى ھەققىدە مۇنداق دىگەن ئىدى«شەكسىزكى بۇكۈننى ئاللاھ مۇسۇلمانلارغا ھەيت قىلىپ بەرگەن». يىغىلىش ھەققىدە ئابباس ئوغلى ئابدۇللاھ (ئاللاھ ئۇنىڭدىن رازى بولسۇن!) مۇنداق دىگەن ئىدى «مەن رەسۇلۇللاھ بىلەن ھەيتقا بىللە قاتناشقان ئىدىم». ماكان ھەققىدە پەيغەمبەرئەلەيھىسسالام مۇنداق دىگەن «مىنىڭ قەبرەمنى ھەيت-بايرام قىلۋالماڭلار». دىمەك بىر بايرامغا قاتنىشىش ئارقىلىق شېرىك ياكى بىدئەت سىمۇۋۇلىنى ھۆرمەتلەش ۋە جانلاندۇرۇش ،كاپىرلارنىڭ ئىبادەت ئورنىنى ئۇلۇغلاش ۋە ئۇلارنىڭ شېرىك ياكى بىدئەت ئۈچۈن توپلىنىدىغان مەۋسۇملىرىنى راۋاجلاندۇرۇش قاتارلىق جىنايەتلەر بىراقلا شەكىللىنىدۇ. بۇنىڭغا ئاساسەن بىز بىرئادەمنىڭ بۇينىغا كىرىس بەلگىسىنى ئېسىش بىلەن "نورۇز"غا قاتنىشىشنى سېلىشتۇرۇپ كورىدىغان بولساق، "نورۇز"دا شەكىللەنگەن جىنايەتتىن "كىرىس ئېسىشتا" شەكىللەنگەن جىنايەت ئازراق ئىكەنلىگى ئېنىق بولىدۇ ۋاھالانكى كىرىس ئېسىش مەجبۇرلانغان ۋە جەڭ تاكتىكىسىدىن باشقا ھالەتلەردە ئادەمنىڭ نىيىتىنىڭ قانداق بولىشىدىن قەتئى نەزەر ئادەمنىڭ مۇسۇلمانلىقىنى بۇزۇپ تاشلايدىغانلىقىدا ئالىملار ئارا ھېچ ئىختىلاپ يوقتۇر. شوڭا بىز ھۆكۇمدە قاتناشقان بايرامنىڭ "نورۇز"دەك شېرىك ياكى مەۋلۇتتەك بىدئەت ئىكەنلىنى پەرقلەندۇرسەكمۇ، چەكلىمە ئورتاقتۇر.

yattasu

	بىز   تۇرۇك مىللەتلىرى  نەۋرۇز بايرىمىنى   مىللى   بايرام   دەپ  بىلىدۇ .مۇسۇلمان بولغان  مالايلارنىڭ  مىللى   بايرىمى ،ئوردۇلارنىڭ  ،ھېندىستان مۇسۇلمانلىرىمۇ.ئوزلىرىنىڭ  مىللى  بايرىمىنى   .وتكۇزىدۇ  .ئەجەبا   ئۇلارمۇ    ئىككى  بايرامدىن   باشقىسىنى   ئۆتكەزمىسە      بولىدىكەندە

al.ansar

	ئاپتور جاۋابىنى بويلاپ 34قەۋەت suzuk-naz كە 2011-05-15 04:39 PMئەۋەتىلدى : ۋاي تىتىقسىز كالۋا! تىخى باشقىلارنى قاپاقباش دەپ كەتكىنىنى! مانداق مۇناپىقنى چەكلىمەمسىلەر! ئۆزىنىڭ ياراتقۇچىسىنى كىرىكى يوق، بىزگە نىمە كىرىكى دەيدا! ئەقلىڭنى شەيتان ئىلىپ بوپتۇ. ئەڭ ياخشىسى تۆۋە قىل، قارىغاندا شەيتاننىڭ باش سەركەردىسى ئوخشايسەن. بولدى سۈزۈك ناز، نەئۇزىبىللا..................... ئۇنداقلار بىلەن تەڭ بولماڭ، بىلىپ-بىلمەي تىلدىن كېتىپ قالىدۇ ئادەم................