دىننىي ئىتقاد بىلەن مىللى ئۆرپ- ئادەتنىڭ م

cilassik

	《دىننىي ئىتقاد》بىلەن 《مىللى ئۆرپ- ئادەت》نىڭ مۇناسىۋىتى 《دىن》 بىلەن《مىللەت》ئىككى ئۇقۇم بولغىنىدەك،《دىنني ئىتقاد》بىلەن《مىللى ئۆرپ-ئادەت》مۇ ئوخشىمايدىغان ئىككى ئۇقۇم.دىنني ئىتقاد،ماھىيەت جەھەتتىن ئدېئۇلوگىيە كاتوگىريىسىگەمەنسۇپ بولۇپ ،ئۇنىڭ ئەكىس ئەتتۇرىدىغىنى كىشلەرنىڭ روھى دۇنياسى،شۇنداقلا ئىدىيۋى تونۇشى؛مىللى ئۆرپ- ئادەت ھەرقايسى مىللەت خەلىقلىرىنىڭ ئۇزۇقلىنىش، كىيىنىش،ئولتۇراقلىشىش،نىكاھلىنىش ،ئۆلۈم -يىتم،ھېيىت-بايرام،كۆڭۈل ئېچىش،ئەدەپ-ئەخلاق،ئەدەبىيات-سەنئەت،پەرھىز تۇتۇش،بالا تەربىيلەش قاتارلىق جەھەتلەردە ئۇزاق تارىخى تەرەققىيات جەريانىدا شەكىللەندۈرگەن قائىدە-يۇسۇنلاردۇر . مىللى ئۆرپ-ئادەت بىر مىللەتنىڭ تارىخى ئەنئەنىسىنى ئوخشىمىغان دەرجىدە ئەكىس ئەتتۇرىدۇ .ئۇ، شۇ مىللەتنىڭ بارلىق ئەزالىرىغا ئورتاق بولۇپ ،ھەربىر ئادەم ئۆز مىللىتىنىڭ ئۆرپ-ئادىتىدىن ۋاز كەچمەيدۇ،ھەم باشقىلارنىڭكىنىمۇ ئاسانلىقچە قوبۇل قىلمايدۇ .شۇڭا،ئۇ كەڭ ئاممىۋىلىققا ۋە چوڭقۇر ئىجتىمائىيلىققا ئىگە بولىدۇ.مىللى ئۆرپ-ئادەت مەسىلىسى ناھايتى مۇرەككەپ نازۇك بولۇپ،بىر مىللەتنىڭ ئالغا بېسىشىدا ئىنتايىن مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە . مىللى ئۆرپ -ئادەت مەلۇم بىر ئىجتىمائىي كوللىكتىپنىڭ تۇرمۇش شەكلى بولغانلىقى ئۈچۈن ،ئۇنى دىننى ئۆرپ- ئادەت بىلەن ئارلاشتۇرۇرۋىتىشكە بولمايدۇ.شۇنداقتىمۇ ،بۇ ئىككىسىنىڭ  باغلىنىشلىق تەرپىنى نەزەردىن ساقىت قىلماسلىق كېرەك،يەنى ئىككىسى مەلۇم بىر مىللەتنى ئۆزىنىڭ مەزمۇنى قىلىدۇ ،مىللەتتىن ئايرىلىپ قالسا ھىچقانداق ئىپادە شەكلى بولمايدۇ .يەنە بىر تەرەپتن،دىننى مەنبە قىلغان ،روشەن دىننى تۈس ئالغان مىللى ئۆرپ -ئادەتلەر شۇ مىللەتنىڭ پۈتكۈل ئۆرپ -ئادەتلىرىنىڭ مۇھىم تەركىبى قىسمىدۇر. ھەرقايسى مىللەتلەردە دىننى ئۆزىنىڭ مەنبەسى قىلغان ياكى دىننىي تۈس ئالغان قائىدە -يوسۇنلار بار. مەسلەن:مىللىتىمىز ئوغۇللارنڭ خەتمىسىنى قىلىپ《سۈننەت》ئادا قىلىدۇ ،توي قىلغانلارغا نىكاھ پەتىسى ئوقۇلىدۇ ،قازا قىلغۇچغا ناماز چۈشۈرۈلىدۇ ۋە ئۇنىڭغا ئاتاپ نەزىر بىرىلىدۇ .روزا ھيىت ،قۇربان ھيىت ئۆتكۈزىلىدۇ ۋە باشقىلار.بۇ قائىدە -يوسۇنلار ئاساسەن ئىسلام دىنىدىن كەلگەن بولۇپ ،ئۇزاق يىللىق تارىخى ئۆزگىرىش جەريانىدا تەدرىجىي تۇرمۇش ئۆرپ-ئادىتىمىزگە ئايلىنىپ كەتكەن .يەنى دىننىي تۈس ئالغان يۇقىرقىىدەك بەزى ئادەتلەر ئەمىليەتكە ئايلىنىپ كەتكەن. بەزى كىشلەر بۇخىل ئۆرپ ئادەتلەرنىڭ شەكىللىنىشىنى بىلىپ كەتمگەچكە ياكى بىلىشكە قىززىقمىغاچقا ،ئۇلارغا ئەنئەنىۋى قائدە -يۇسۇن سۇپىتىدە مۇئامىلە قىلىپ كەلمەكتە. ھەر قايسى مىللەتلەرنىڭ مىللى ئۆرپ- ئادەتلىرى،مىللەت خاراكتىرى ۋە مۇقۇملىق خاركتىرىدىن ئىبارەت ئككى خىل ئالاھىدىلىككە ئىگە. مىللەت خاراكتىرى دىگەندە .مىللى ئۆرپ-ئادەت ئۇزاق يىللىق ئۆزگىرىش داۋامىدا شۇ مىللەت خەلقى ئورتاق ئىتراپ قىلغان كوللىكتىپ ھەركەت ئۆلچىمى ۋە پائالىيەت شەكلىنى كۆرسىتدۇ.ئۇنىڭغا ئەمەل قىلىنمىسا كوللىكتپنىڭ ئەيىپلىشىگەئۇچىرايدۇ. ئۆرپ-ئادەتلەر ئەۋلادمۇ -ئەۋلاد ۋارىسلىق قىلىشتەك ئۇزاك جەرياننى بېسىپ ئۆتكەچكە،ئاخىردا ئۇ مىللى تۇرمۇش شەكلىنىڭ مۇھىم مەزمۇنىغا ئايلىنىدۇ. بۇ بىر قەدەر مۇقۇملىققا ۋە كۈچلىۈك ساقلىنىشچانلىققا ئىگە بولىدۇ.دىننى خاراكتىردىكى ئۆرپ-ئادەتلەر تېخىمۇ شۇنداق بولىدۇ. ھازىر جەمئىيىتىمىزدە بەزى كادىرلارۋە ئامما ئارسىدا 《دىنني ئىتقاد》بىلەن《مىللى ئۆرپ -ئادەت 》ئوتتۇرسىدىكى مۇناسىۋەتنى پەرىق ئىتەلمەيدىغان ،بىر بولسا مىللى ئۆرپ -ئادەتنى ھەممىنىڭ ئۈستىگە قويۇۋالىدىغان،بىر بولسا مەلۇم دىننىي تۈس ئالغان ،لىكىن مىللى ئۆرپ ئادەتكە مەنسۇپ بولغان ئش-ھەركەتلەرنى دىننىي پائالىيەت دەپ قاراپ ،توغىرا مۇئامىلىدە بولمايدىغان ئەھۋاللار ساقلانماقتا . پارتىيەنىڭ مىللەت ،دىن سىياسەتلىرىدە ۋە قانۇنلاردا بۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك مەزمۇنلار ئېنىق ھەم مۇكەممەل ئوتتۇرغا قويۇلغان .شۇڭا ،بىز ئۇنى توغىرا ئىگەللىشىمىز ،ئۆرپ-ئادىتىمىزنى توغىرا تونۇشىمىز ،ئەمەلى خىزمەتكە توغىرا تەدبىقلاش ئارقىلىق ،بۇ ھەقتىكى ئۇقۇشماسلىقنى تۈزىتشىپ،كادىرلار ۋە ئاممىنى توغىرا قاراشقا ئىگە قىلىشىمىز كېرەك. بۇ تېما: جۇڭگۇ مىللەتلىرى ژۇرنىلى 2011يىللق 1-سانىدىن ئېلىندى.  ئاپتۇرى ؛مۇھەممەت سابىت 《قارماي نېغىت گېزىتى ئىدارسىدىن》

ZERO903

	نۇرۇز بىزنىڭ بىر ئۆرۈپ ئادىتىمىز بايرىمىمىز،،،بەزىلەر بۇنى دىن بىلەن چىتىۋىلىپ ھارام دېدى...بۇ ناھايىتتى ياخشى تېما بوپتۇ ........ ئۆرۈپ ئادەت ئايرىم دىننى ئىتقاد ئايرىم

muhter

	ئاڭلىساق سادام دەۋرىدە پارىس تىللىق خەلقلەرنىڭ نەۋرۇز ئۆتكۈزىشىنى چەكلىگەن ئىكەن، چۈنكى ئەرەپلەردە نەۋرۇز بايرىمى يوقكەن.

Alpida001

	مۇشۇ ئۆرپ  - ئادىتىمىزنى بەزى مەكتەپ مۇدىرلىرى توغرا چۈشەنسە ياخشى بۇلاتتى

tiwep

	پۇتۇن دۇنيا مىقياسىدا ، "نەۋرۇز" دىن ئىبارەت بۇ كاتتا بايرامنى خەلقىئارالاشتۇرۇپ، ئۇنىڭ ئاشكارە ماھىيەتلىرىنى جاھان ئەھلىگە كۆرسىتىۋاتىدۇ . بۇ يىل ئىران ھۆكىمىتى ھەقىقى تۇردە نۇرۇز بايرىمىنى تەبرىكلەپ، ئەجداتلىرىمىزغا  ئۆزىنىڭ ھۆرمەت تۇيغۇسىنى ئىپادىلىدى .    ئەلۋەتتە بۇ بايرام تارىخى دەۋىرلەردىن بۇيان  ئىزناسى يوقالماي ، پەدىنپەي زامانىۋىلىشىپ ، كىڭىيىپ گۇللىنىپ كەلمەكتە .بىراق بۇنىڭ ئىسلام دىنىمىزغا ھىچقانداق زىت ياكى توسالغۇ بولدىغان ئامىللىرى يوق .يەنە بىر مەنىدىن ئىلىپ ئىيتقاندىمۇ ، بۇ بايرام ئىندىۋىئوللىقىنى كۇچەيتىپ ، ئىجدىمائى مۇناسىۋەت چەمبىرىكىنى زۇرايتىدۇ . مىھرى مۇھەببەتكە تۇتاشتۇرۇپ، دىللارنى سۇيۇندۇرىدۇ .     بىراق بۇ ئەنئەنىۋىي ئۆرۇپ ئادەت ، دىنى مەسىلە ئەمەس .   بۇرۇن شىنجاڭ تىلۋىزيىيە ئىستانسى قۇربان ھىيت كەلگەن كۇنلىرى ، پىرگۇرامما ئارلىقىدا " ھەرمىللەت مۇسۇلمانلىرىنىڭ ئەنئەنىۋىي بايرىمى - قۇربان ھىىتنى قىزغىن تەبرىكلەيمىز " دىگەن قىستۇرما بايانلىرىنى ئىلان قىلاتتى . كىيىن بۇ قىستۇرما بايان تەھرىرلىنىپ ، " مۇسۇلمانلارنىڭ قۇربان ھىىتنى قىزغىن تەبرىكلەيمىز" گە ئۆزگەردى .    دىمەك دىن بىلەن ئۆرۇپ ئادەتنىڭ چىگراسى ئوخشىمايدۇ . جەمىئىتىمىزدە يەنە شۇنداق كىشىلەر باركى : نامازنى " بۇرۇن ئاتا بوۋىلىرىم ئوقۇپتىكەن " دەپ ئەگىشىپلا ئوقۇيدىغان ، "قۇربان ھىيتى" نى ، بۇرۇنقىلار شۇنداق قىپتىكەن ، دەپ ئۆتكۇزىدىغان .   شۇڭا بۇ تىمىنىڭ ئەۋزەللىكىنى تۇتقا قىلغان ئەھۋالدا ، نۇرغۇن كىشىلىرىمىزنىڭ ئىديىسىدىكى خاتا مەنتىقىلەرنى ئازراق بولسىمۇ سۇپۇرۇپ تاشلاشقا ياردىمى تىگىدۇ دەپ ئويلايمەن .مۇشۇ مۇناسىىۋەت بىلەن بۇنى ئەجىر قىلىپ يوللىغان قىرىندىشىمغا رەھمىتىمنى بىلدۇرىمەن .

Muslime

	ئاپتور جاۋابىنى بويلاپ 4قەۋەت muhter كە 2011-05-14 10:39 PMئەۋەتىلدى : ئاڭلىساق سادام دەۋرىدە پارىس تىللىق خەلقلەرنىڭ نەۋرۇز ئۆتكۈزىشىنى چەكلىگەن ئىكەن، چۈنكى ئەرەپلەردە نەۋرۇز بايرىمى يوقكەن. ماۋۇ يەردە ئەرەبنىڭ گىپى بولمايۋاتىدۇ،ئىسلام دىنىنىڭ گىپى بولىۋاتىدۇ.كاللا دىسە پاقالچاق دىمەيلى ئۇنداق.

Muslime

	باشقا يەردە نورۇز قانداق ئۆتكىزىلىدۇ بىلمىدىم،لىكىن دىيارىمىزدا ئەر-ئاياللار يىغىلىپ ئولتۇرۇش،خوراز سۇقۇشتۇرۇش،قوچقار سۇقۇشتۇرۇش،ئىت تالاشتۇرۇش قاتارلىق دىنىمىز چەكلىگەن جىق ئىشلار بولىدۇ. پەيغەمبىرىمىز مۇسۇلمانلارنىڭ ئككى بايرىمى بار ئۇ بولسىمۇ قۇربان ھىيىت بىلەن روزا ھىيىت دىگەنلىكى ئۇچۇن مەن بۇ بايرامنى ئۆتكۇزمەيمەن.لكىن ئۆتكۇزىغانلارغىمۇ قارشى ئەمەسمەن چۇنكى ئاللاھقا ھەركىم ئۆزى جاۋاب بىرىدۇ.

@~HIDAYAT~@

	قېرىندىشىم Muslimeسۆزىڭىز ئۇرۇنلۇق ، مەنمۇ شۇ پىكىردە !!!!!!!!

dilsar0

	كۆپ جاپا  چىكىپسىز ، لىكىن تازا.........