يازغۇچى مەمتىمىن ھوشۇرنىڭ تەرجىمىھالى

yadikar

يازغۇچى مەمتىمىن ھوشۇرنىڭ تەرجىمىھالى

مول ھوسۇللۇق يازغۇچى ۋە ژۇرنالىست مەمتىمىن ھوشۇر 1944 – يىلى غۇلجا شەھىرىدە قول ھۈنەرۋەن ئائىلىسىدە تۇغۇلغان، 1951 – يىلىدىن 1962 – يىلىغىچە غۇلجا شەھىرىدە باشلانغۇچ ۋە ئوتتۇرا مەكتەپتە ئوقۇغان، 1967 – يىلى شىنجاڭ ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ تىل – ئەدەبىيات فاكۇلتېتىنى پۈتكۈزگەندىن كېيىن، بىر مەزگىل مەمۇرىي خىزمەت ئىشلىگەن. 1979 – يىلىدىن بۇيان «ئىلى دەرياسى» ژۇرنىلىنىڭ مەسئۇلى، ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاستلىق يازغۇچىلار جەمئىيىتىنىڭ مۇئاۋىن رەئىسى بولغان، كېيىن ئاپتونوم رايونلۇق ئەدەبىيات – سەنئەتچىلەر بىرلەشمىسىنىڭ مۇئاۋىن رەئىسى، يازغۇچىلار جەمئىيىتىنىڭ رەئىسى، جۇڭگو ئاز سانلىق مىللەت يازغۇچىلىرى ئىلمىي جەمئىيىتىنىڭ ئەزاسى، جۇڭگو يازغۇچىلار جەمئىيىتىنىڭ ھەيئەت ئەزاسى، جۇڭگو يازغۇچىلار جەمئىيىتى ھەيئەت رىياسىتىنىڭ ئەزاسى بولغان.
    مەمتىمىن ھوشۇر ئەدەبىي ئىجادىيەت ساھەسىگە 1965 – يىلى «شىنجاڭ گېزىتى»دە ئېلان قىلىنغان «ئالما» ناملىق ھېكايىسى بىلەن قەدەم قويغان بولۇپ، شۇنىڭدىن ئېتىبارەن، بولۇپمۇ 20 – ئەسىرنىڭ 70 – يىللىرىدىن باشلاپ ئەدەبىي ئىجادىيەت ساھەسىگە يېڭىچە بىر خىل روھ بىلەن كىرىپ، «ناخشا»، «بۇ، چۈش ئەمەس»، «مۇساپىرلار قاۋىقىدا»، «ئايخان»، «ساراڭ»، «بۇرۇت ماجىراسى»، «قىرلىق ئىستاكان»، «ئالتۇن چىشلىق ئىت» قاتارلىق ئۆزگىچە ئۇسلۇبتا يېزىلغان بىر تۈركۈم ھېكايىلەرنى، «نۇزۇگۇم»، «ساۋاقداشلار»، «سالام، ھېسام ئاكا»، «خاسىيەتلىك قار» قاتارلىق بىر قىسىم پوۋېستلارنى يېزىپ، ئەدەبىيات ساھەسىدە ۋە كىتابخانلار ئارىسىدا كۈچلۈك تەسىر قوزغىغان. ئۇنىڭ «نۇزۇگۇم»، «ئايخان»، «قىرلىق ئىستاكان»، «ئوت كەتكەن دەريا» قاتارلىق بىر تۈركۈم ھېكايە – پوۋېستلىرى خەنزۇ، قازاق، موڭغۇل تىللىرىغا تەرجىمە قىلىنغان.
    مەمتىمىن ھوشۇر پىروزا ئىجادىيىتىدىن باشقا، يەنە «ئۇيغۇر ئون ئىككى مۇقامىنىڭ ئىلى ۋارىيانتى»، «ئىلى خەلق ناخشىلىرىنىڭ تارىخىي بايانى»، «ئىلى ئۇيغۇر تىياتىرلىرىنىڭ قىسقىچە تارىخى» قاتارلىق ئىلمىي ئەسەرلەرنى، «ئالىم بولماق ئاسان ئەمەس» قاتارلىق ئەدەبىي ئاخباراتلارنى، «يىللار شۇنداق ئۆتكەن» ناملىق بىيوگرافىك قىسسىنى يازغان. ئۇنىڭ ھازىرغىچە «نەي ئاۋازى»، «كونا – يېڭى ئىشلار» (ئېزىز ساۋۇت بىلەن بىللە)، «بۇ، چۈش ئەمەس»، «ئۆلۈككە يېزىلغان خەت» ناملىق ھېكايىلەر توپلاملىرى، «سالام، ھېسام ئاكا» ناملىق پوۋېستلار توپلىمى، «قۇم باسقان شەھەر»، «سالچىلار» ناملىق رومانى نەشر قىلىنغان.
مەمتىمىن ھوشۇرنىڭ جاپالىق ئەجرى بىلەن يېزىلغان ئەسەرلىرى ئۇنىڭغا زور شان – شەرەپلەرنى ئېلىپ كەلگەن. «ئۇستام» (ھېكايە) 1981 – يىلى 30 يىللىق ئەدەبىي ئەسەرلەرنى باھالاشتا 2 – دەرىجىلىك مۇكاپاتقا، «ساۋاقداشلار» (پوۋېست) 1989 – يىلى يېڭى دەۋردىكى مۇنەۋۋەر ئەسەر مۇكاپاتىغا، «ھاراق توغرىسىدا ھېكايە» (ھېكايە) 1989 – يىلى تۇنجى نۆۋەتلىك «خانتەڭرى ئەدەبىيات مۇكاپاتى»غا، «ئۆلۈككە خەت» (ھېكايە) 1992 – يىلى «تارىم» مۇكاپاتىغا، 1995 – يىلى ئاپتونوم رايون قۇرۇلغانلىقىنىڭ 40 يىللىقىنى تەبرىكلەش مۇناسىۋىتى بىلەن ئۆتكۈزۈلگەن باھالاشتا «مۇنەۋۋەر ئەسەر مۇكاپاتىغا»، «بۇ چۈش ئەمەس» (ھېكايىلەر توپلىمى) 1993 – يىلى مەملىكەتلىك 4 – نۆۋەتلىك ئاز سانلىق مىللەتلەر ئىجادىيەت مۇكاپاتى(تۇلپار مۇكاپاتى)غا، «چوشقىلارغا بايرام» (ھېكايە) بېيجىڭ «مىللەتلەر ئەدەبىياتى» ژۇرنىلىنىڭ 1999 – يىللىق «مۇنەۋۋەر ئەسەر» مۇكاپاتىغا، «بۇرۇت ماجىراسى» (ھېكايە) 2001 – يىلى «تارىم» ژۇرنىلىنىڭ «ئالتۇن توي» مۇكاپاتىغا، «گۆركار»(ھېكايە) 2004 – يىلى ئاپتونوم رايونلۇق پارتكوم تەشۋىقات بۆلۈمىنىڭ تۇنجى نۆۋەتلىك «تەڭرىتاغ ئەدەبىيات – سەنئەت مۇكاپاتى»غا، «ئاتاقلىق مۇقامچى كارۇشاڭ ئاخۇنۇم» (ئوچېرىك) 2006 – يىلى 15 – نۆۋەتلىك «خانتەڭرى ئەدەبىيات مۇكاپاتى»غا، «سالچىلار» (رومان) 2013 – يىلى «خانتەڭرى ئەدەبىيات مۇكاپاتى»غا ئېرىشكەن. ئۇ يەنە ئىلى ئوبلاستلىق خەلق ھۆكۈمىتى تەرىپىدىن 1994 – يىلىدىن1997 – يىلىغىچە «كۆزگە كۆرۈنگەن خادىم»، ئاپتونوم رايونلۇق خەلق ھۆكۈمىتى تەرىپىدىن ئىككى قېتىم «مۇنەۋۋەر مۇتەخەسسىس»، 1999– يىلى گوۋۇيۈەن تەرىپىدىن دۆلىتىمىزنىڭ ئەدەبىي ئىجادىيەت ئىشلىرىغا قوشقان تۆھپىسى ئۈچۈن «دۆلەتنىڭ ئالاھىدە تەمىناتىدىن بەھرىمەن بولىدىغان شەخسلەر»قاتارىغا كىرگۈزۈلگەن.
قوشۇمچە: مەمتىمىن  ھوشۇر  شياڭگاڭ جىنخۇي ئۇنىۋېرسىتېتىدا.