ئۇيغۇر تائاملىرى ۋە تىزىملىكى (2)
ئۇماچ
ئوماچ-ئاساسەن ئائىلىۋى تاماق تۇرلىرىنىڭ بىرى بولۇپ ، ئاساسەن مىجاز تەڭشەش ئېھتىياقى تۈپەيلىدىن ئىستىمال قىلىنىدۇ .بۈگۈنكى كۈندە ئوماچ ، كىشىلەرنىڭ ئەتىۋارلىق يىمەكلىكىگە ئايلانماقتا . بولۇپمۇ يۇقۇرى ئىستېماللىق كىشىلەر تۇرمۇش تەرتىۋىنى مۇنتىزىنلاشتۇرۇپ ، ئوماچ ئىچىشنى كۈندىلىك ئىستىمالدىكى مۇھىم شەرتلەرنىڭ بىرى قىلماقتا . ئىلگىرى ئوماچ ئىچېش نامراتلىقنىڭ بەلگىسى بولسا ، ئەمدىلىكتە ئۇ يۇقۇرى ئىستىماللىق كىشىلەرنىڭ كۈدىلىك يىمەكلىگى بولۇپ قالدى .
ئېتىش ئۇسۇللىرى - ئاساسەن قۇرۇق سۇغا تەييارلىغان خۇرۇچلارنى سېلىپ قاينىتىشتىن ئېبارەت بولۇپ ، سىزنىڭ قايسى خىل ئوماچنى تالىشىڭىزغا باغلىق .
ئوماچ تۇرلىرى :
1. ئىماتا
2. بۇلغاما
3. ئۇن ئومىچى
4. شورپا ئومىچى
5. تۇرۇپ ئومىچى
6. ئەلا سورۇقلۇق تېرىق ئومىچى
7. سۆك ئومىچى
8. سېمىز ئومىچى
9. بۇغداي ئومىچى
10. كەندىر ئۇرۇقى ئومىچى
11. قوناق ئۇنى ئومىچى
12. ئارپا ئۇنى ئومىچى
13. گۈرۈچ ئۇنى ئومىچى
14. سۇپساق ئوماچ (گۆشسىز ئوماچ)
15. تۇخۇم ئومىچى
16. غورا ئومىچى
17. تۈگۈنەك ئومىچى
18. چامغۇر ئومىچى
19. سەۋزە ئومىچى
20. گۆش ئومىچى
21. مېڭە ئومىچى
22. تەڭنە ئومىچى
23. ئەۋزور
24. سۈت زېڭى
25. قېتىق زېڭى
26. ئالىقات زېڭى
27. شەربەت زېڭى
28. بېدە زېڭى
29. ماي زېڭى
30. كۆتات زېڭى
31. شوخلا زېڭى
32. قورىما زاڭ
33. قوناق يارمىسى
34. چۈلە
35. يەجمە
36. شودىردام
37. چېچىلماق
38. ۋاپادان
39. شىلەمپەت
40. ئاتىلا
41. قورىغان ئوماچ
42. بېدە ئومىچى
43. گۆش سالغان ئوماچ
44. چامغۇر سالغان ئوماچ
45. گۈلە سالغان ئوماچ
46. قورقغان سىقماق
47. گۆش سالغان سىقماق
48. بېدە سالغان سىقماق
49. ماش سالغان سىقماق
50. چامغۇر سالغان سىقماق
51. گۈلە سالغان سىقماق
52. خەندىلەك
53. شۇڭغۇتماق
54. كۆجە
55. قېتىق كۆجىسى
56. سىقماق ئاش
خوردا
ئايرىم تونۇشتۇرۇلماپتۇ ، قاراپ باقسام ئېتىش ئۇسۇللى ئوماچقا ئوخشاپ قالىدىكەن .
1. شوۋىگۈرۈچ
2. خوردا
3. ماشىوردا
4. غورا شورپىسى
5. چەينەك خوردا
6. قاسقان شورپا گۈرۈچ
7. پۇرچاق شورپىسى
8. دۈگلەك قىيمىلىق خوردا
9. تۇخۇم خوردىسى
10. تۇخۇم خوردىسى
11. قورۇما شورپا گۈرۈچ
12. سۆك ئېشى
13. كۆكۋاش ئېشى
14. يارما ئاش
15. سەۋزىلىك ماش خوردا
مانتا ، خوشاڭ ، سامسىلار .
1. پېتىر مانتا
2. شورپىلىق مانتا
3. گۆش مانتا
4. كاۋا مانتا
5. ئەنجۈر مانتىسى
6. بۇغا يېلىنى مانتىسى
7. پىدىگەن مانتىسى
8. گۈللۈك مانتا
9. ماي مانتىسى
10. بولاق مانتا
11. كۈدە مانتا
12. شېكەر مانتا
13. بېدە مانتا
14. كۆكپىياز مانتىسى
15. دۈمبە گۆش مانتىسى
16. قۇيرۇق ماي- بېغىر مانتىسى
17. بېھى مانتىسى
18. بېھى-گۆش مانتىسى
19. ئۇچەي-قىرىن مانتىسى
20. يېسىۋىلەك مانتىسى
21. كۆكتات مانتىسى
22. قۇش گۆش مانتىسى
23. چۆچۈرە مانتىسى
24. ئات گۆشى مانتىسى
25. بۇغا گۆشى مانتىسى
26. ئارقار گۆشى مانتىسى
27. ياڭاق مانتىسى
28. ئۈندۈرمە مانتىسى
29. تۈگۈنەك مانتىسى
30. سەۋزە مانتىسى
31. كەرەپشە-پىنتوزا مانتىسى
32. ياۋاكۈدە (ساسۇڭ)مانتىسى
33. قاتكۆك مانتىسى
34. مايسا مانتىسى
35. قىزىلچا مانتىسى
36. پىدىگەن مانتىسى
37. چوكا پۇرچاق مانتىسى
38. يېسىۋىلەك مانتىسى
39. گۈرۈچ مانتىسى
40. تاۋا مانتىسى
41. چاققاقئوت مانتىسى
42. ياۋا زېرە كۆكى مانتىسى
43. يېشىلكۆكتات پېتىر مانتىسى
44. چاۋا ماي مانتىسى
45. مايدا پىشىرۇلغان مانتا
خوشاڭلار
1. خوشاڭ
2. ماي خوشاڭ
3. شور خوشاڭ
4. كاۋا خوشاڭ
5. گۆشى قورۇلغان خوشاڭ
6. بۆرەك خوشىڭى
7. قېزا خوشىڭى
8. يۈرەك خوشىڭى
9. ئات يۈرىگى خوشىڭى
10. چۆچۈرە خوشىڭى
11. پېتىر خوشاڭ
12. قاتلىما خوشاڭ
13. بۆدۈنە گۆشى خوشىڭى
14. توخۇ گۆشى خوشىڭى
15. قىيما كاۋاپ خوشىڭى
16. چۇجۇق خوشىڭى
17. تىل خوشىڭى
18. بېھى خوشىڭى
19. تاتلىق ىوشاڭ
20. مايدا پىشۇرۇلغان خوشاڭ
21. ياڭاق خوشىڭى
22. گۆش خوشىڭى